💠معرفی اجمالی کتاب امنیت متعالیه/ دکتر نجف لک زایی
مقدمه کتاب امنیت متعالیه ( ق اول)
مقدمه کتاب امنیت متعالیه ( ق دوم)
🔷در این فرسته ،مقدمه کتاب به قلم استاد نجف لک زایی می آوریم و علاقه مندان به مباحث دانش سیاسی می توانند نسخه چاپی یا دیجیتال ان را فراهم کنند و از مباحث ارزنده آن بهره برداری کنند.
✅مقدمه
◾️ضرورت توجه به مطالعات اسلامی امنیت
از مهمترین اهداف انقلاب اسلامی ارتقای امنیت مردم است، چه مردم ایران و چه مردم کشورهای دیگر. ارتقای امنیت از راههای مختلفی تأمین میشود: بخشی از راهها عملی است؛ از قبیل مبارزه با استبداد، استعمار و نظام سلطه و تأسیس نظامات عادلانه از جمله تأسیس جمهوری اسلامی ایران. بخشی نیز از طرق تأمین و ارتقای امنیت، نظری و علمی است. تأملات در حوزه علوم انسانی و ارائه نظریههای مورد نیاز نظیر نظریه امنیت مبتنی بر آموزههای اسلامی از این جمله است؛ زیرا در میان منابع متنوع امنیتآفرین، منبع الهی بهترین نوع آن محسوب میشود. پیروزی انقلاب اسلامی، مقاومت اعجابانگیز هشتساله رزمندگان ایرانی در برابر نظام سلطه، پیروزی حزبالله لبنان بر ارتش مشهور به شکستناپذیر رژیم اشغالگر قدس و حماسههای مسلمانان صدر اسلام به رهبری حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و اله مؤید برتری منبع الهی است.
⏹علت اصلی این مسئله هم بر میگردد به تأمین امنیت درونی و روانی که پایه دیگر انواع امنیت است؛ بنابراین منبع تأمین تعادل روحی و امنیت روانی افراد یک جامعه و تداوم حیات بانشاط یک ملت و امت ارزشمندترین سرمایه آن جامعه محسوب میشود که پیجویی آرمانهای مردم را امکانپذیر میسازد.
با این اوصاف هنوز گامی جدی در جهت تبیین دیدگاه اسلام در این زمینه برداشته نشده است. متون مورد استفاده در مباحث امنیتی در کشور ما نوعاً متون ترجمهای است. اولویت رشته مطالعات اسلامی امنیت ازآنرو توجیهپذیر است که در کشور ما اسلام مبنای نظم است.
🔰توجه مقام معظم رهبری به بحث جهاد، در اولویت درس خارج فقه، شایسته بود که به موجی از امنیتپژوهی با رویکرد اسلامی در جامعه ما منجر میشد؛ اما چنین نشد. برخی از مهمترین اهداف مطالعات اسلامی امنیت از این قرار است:
1️⃣ آشنایی با مباحث بنیادین امنیت در اسلام؛ بهگونهایکه در تمام نظریهپردازیها، سیاستگذاریها،تصمیمسازیها و برنامهریزیهای امنیتی در جمهوری اسلامی مورد توجه قرار گیرد.
2️⃣. ارائه و تبیین فهم قرآنی، روایی و تفسیری از امنیت؛
3️⃣. بررسی، تبیین و تفکیک ابعاد معرفتشناسانه امنیت در حوزه فلسفه سیاسی، فقه سیاسی، کلام سیاسی، عرفان سیاسی و ...؛
4️⃣. نیل به نظریه امنیتی اسلام در ساحتها و سطوح مختلف امنیت؛
⬅️بهطورکلی مهمترین شاخهها و گرایشهای مطالعات اسلامی امنیت - که نویسنده در اثر پیش رو به عنوان زیرساخت نظریه امنیت متعالیه از آنها متأثر است و بهره میبرد، بدین شرح است: 1. مطالعات امنیتی - فلسفی؛ 2. مطالعات امنیتی - کلامی؛ 3. مطالعات امنیتی - اخلاقی؛ 4. مطالعات امنیتی - قرآنی؛ 5. مطالعات امنیتی - حدیثی؛ 6. مطالعات امنیتی در تاریخ و سیره معصومان؛ 7. مطالعات امنیتی - سیاست نامهای؛ 8. مطالعات امنیتی - عرفانی؛ 9. مطالعات امنیتی - ادبی؛ 10. مطالعات امنیتی - فقهی.
❎در اثر حاضر، از برخی گرایشهای مذکور بهویژه گرایش فلسفی، فقهی و سیاستنامهای سخن گفته شده است، هرچند بحث از این رویکردها دغدغه و هدف اثر حاضر نبوده است. در این اثر، دغدغۀ اصلی اولاً ظرفیتسنجی متون و منابع اسلامی و متفکران متعلق به نحله فکری حکمت متعالیه در حوزه امنیت و ثانیاً تلاشها معطوف به ارائه مستنداتی از متون و منابع اسلامی و متفکران پیشگفته در زمینه امنیت متعالیه است. امید است به فضل الهی در آینده توفیق ارائه دیگر گرایشها و رویکردهای امنیتی مطرح در علوم اسلامی و نیز نقد و بررسی مکاتب امنیتی متدانی حاصل شود.
مقدمه کتاب امنیت متعالیه ( ق دوم)
مقدمه کتاب امنیت متعالیه ( ق اول)
🔶چنانکه پیداست، مطالعات امنیت با رویکرد اسلامی در سنت اسلامی ریشهها و بنیادهای عمیق و سترگی دارد؛ امید که در عصر و زمان ما نیز مطابق با نیازها و مقتضیات سر برآورد و با شکوفههای خود میوه امنیت را برای جهان امروز به ارمغان آورد.
🔷تا کنون آثار متعددی درباره امنیت در اسلام منتشر شده است؛ اما نوآوری اثر حاضر، اگر نزد ارباب معرفت نوآوری محسوب شود، تلاشی است که برای نخستین بار با هدف ارائه « مکتب امنیتی اسلام » صورت گرفته است؛ چیزی که نگارنده نام « امنیت متعالیه » را برای آن انتخاب کرده است. مفهوم « متعالیه » هم اشاره به مبنای فلسفی این مکتب دارد و هم به مبنای قرآنی « تعالوا الی کلمه سواء »؛ یعنی کلمه توحید که امنیت در آن است؛ زیرا خدا امنیتبخش و « مؤمن » است و هر کس به خدا متصل شود، امنیت دارد و برای دیگران نیز به درجاتی تولید امنیت میکند. بر این اساس تمام اسلام و تفکر توحیدی با رویکردهای مختلف فقهی، کلامی، اخلاقی، عرفانی، ادبی و سیاستنامهای - مشروط بر اینکه اسلامی و متعالیه و توحیدی باشد -مکتب امنیتبخش میشود.
❎پس از بحثهای نظری مقدماتی مستندات، ظرفیتها و زمینههای نظریه امنیت متعالیه در اندیشه برخی بزرگان فکر و اندیشه اسلامی نشان داده شده است و مسیر مباحث بهگونهای پیش رفته است که خواننده با گستره و ابعاد این نظریه از صدر اسلام تا کنون بهطورکلی آشنا شود تا وقتی به نظریه میرسد، در تصور و تصدیقش دچار مشکل نشود. روشن است که این اثر گام آغازین در ارائه این نظریه است و از خدای متعال توفیق ادامه کار را میطلبم. گفتنی است نگارنده طراح تمام جدولها و نمودارها در این نوشتار است.
🔳متن پیش رو حاصل بیش از دوازده سال تحقیق، تدریس و سمینارهای نگارنده در حوزه مطالعات اسلامی امنیت در ایران و برخی کشورهاست. بهطورخاص لازم است از دانشگاه عالی دفاع ملی و پیشگامیِ آن در زمینه مباحث « فلسفه امنیت در اسلام » و نیز دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام و پیشگامی آن در مباحث « فقه امنیت » یاد کنم. بیشتر مباحث این اثر نیز در این دو دانشگاه و برخی مراکز تخصصی حوزه علمیه قم بحث و بررسی شده است.
🔳همچنین دو جلسه کرسی نظریهپردازی فقه امنیت در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام و یک کرسی تخصصی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه در قم برگزار شد. در کرسی نظریهپردازی مذکور که زیر نظر هیئت حمایت از کرسیهای شورایعالی انقلاب فرهنگی برگزار شد، امنیت متعالیه به عنوان نظریه مورد تأیید قرار گرفت.
🔵در اینجا لازم میدانم از تمامی کسانی که در پیشرفت مباحث نقش داشتهاند، بهویژه دانشجویان و همکارانم تشکر و قدردانی کنم. بهطورخاص از آقایان حجتالاسلام و المسلمین استاد حمید پارسانیا، دکتر علیرضا صدرا، حجتالاسلام و المسلمین دکتر منصور میراحمدی و دکتر علی عبداللهخانی که شورای داوری کرسی نظریهپردازی را بر عهده داشتند و آقایان دکتر محمد ستوده، دکتر نورالله قیصری و دکتر علی شیرخانی که اعضای کمیته ناقدان بودند و آقایان دکتر مسعود معینیپور و دکتر رجبعلی اسفندیار که دبیری جلسات کرسی را بر عهده داشتند و دکتر میثم چگین که ناظر جلسه بودند و نیز دکتر شریف لکزایی تشکر ویژه کنم. در مباحث حکمت و سیاست متعالیه مرهون دیدگاه استاد عزیزم علامه جوادی آملی هستم که امیدوارم از این پس نیز این توفیق رفیقم باشد.
♦️همچنین بخشهایی از مباحث پژوهش حاضر پیش از این در مجلات علمی - پژوهشی منتشر شده است که از دستاندرکاران این نشریات که مشخصات کامل آنها در فهرست منابع در پایان اثر آمده است نیز تشکر میکنم. پذیرای همه نظرها و دیدگاهها هستم و مایه خرسندی است، اگر مرا از نظرهای خود مطلع کنید.
💠از همسر فرهیخته و فرزندان عزیزم که بدون همراهی آنان این اثر پدید نمیآمد، قدردانی و تشکر میکنم و این اثر را تقدیم میکنم به همه شهدای راه خدا بهویژه برادر عزیزم سردار شهید حاج حبیب لکزایی و فرزند شهیدش طلبه فرهیخته مسلم لکزایی و خواهر دانشمندم دکتر صدیقه لکزایی که در واپسین لحظات تکمیل این اثر در خردادماه سال 1397 به لقای الهی شتافت و همسر شهیدش جناب حجت الاسلام و المسلمین دکتر نعمتالله پیغان و پدرم که پس از تدوین این مقدمه در تیرماه 1398 به فرزند شهیدش پیوست.
قم، نجف لکزایی
استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
#معرفی_اثر
#پژوهشکده_علوم_واندیشه_سیاسی
#نجف_لک_زایی
#آثار_پژوهشی
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/356
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
✅برگی از کتاب امنیت متعالیه استاد دکتر نجف لک زایی ص ۳۵
💠 به نظر امام خمینی، مجموعه قانون برای اصلاح جامعه کافی نیست. قانون برای اینکه مایه اصلاح و سعادت بشر شود، به قوه اجراییه و مجری احتیاج دارد.
❇️به همین جهت خداوند متعال در کنار فرستادن یک مجموعه قانون یعنی احکام شرع، یک حکومت و دستگاه اجرا و اداره مستقر کرده است.
🔷 رسول اکرم صلی الله علیه و اله در رأس تشکیلات اجرایی و اداری جامعه مسلمانان قرار داشت. ایشان علاوه بر ابلاغ وحی و بیان و تفسیر عقاید و احکام و نظامات اسلام، به اجرای احکام و برقراری نظامات اسلام همت گماشته بود تا دولت اسلام را به وجود آورد؛ در آن زمان مثلًا به بیان قانون جزا اکتفا نمی کرد، بلکه درضمن به اجرای آن می پرداخت.
⏺پس از رسول اکرم صلی الله علیه و اله جانشین ایشان همین وظیفه و مقام را دارد. رسول اکرم صلی الله علیه و اله که جانشین تعیین کرد، فقط برای بیان عقاید و احکام نبود، بلکه برای اجرای احکام و تنفیذ قوانین نیز بود. وظیفه اجرای احکام و برقراری نظامات اسلام بود که تعیین جانشین را تا حدی مهم گردانیده بود که بدون آن پیغمبر اکرم صلی الله علیه و اله رسالت خویش را به اتمام نمی رسانید ؛(۱) زیرا مسلمانان پس از رسول اکرم صلی الله علیه و اله نیز به کسی احتیاج داشتند که قوانین را اجرا کند، نظامات اسلام را در جامعه برقرار گرداند تا سعادت دنیا و آخرتشان تأمین شود. اصولاً قانون و نظامات اجتماعی مجری لازم دارد. در همه کشورهای عالم و همیشه اینطور است که قانونگذاری بهتنهایی فایده ندارد .(۲)
🔷خرید نسخه دیجیتالی اثر
💠http://pajoohaan.ir/document/4880
______________________
۱. . مائده: ۶۷.
۲. . سیدروحالله خمینی؛ ولایت فقیه؛ ص۲۵-۲۶.
_____
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
✅برگی از کتاب نسبت مرجعیت دینی با نهاد ولابت فقیه نگارش دکتر عبدالوهاب فراتی ص۱۳۰
💠یکی از مسائلی که در هر الگویی باید مورد توجه قرار گیرد، بحث استقلال حوزه از قدرت سیاسی است. درواقع استقلال حوزه متغیر مستقلی است که هم مرجعیت دینی بدان حساس است و هم باید مورد توجه حاکمیت سیاسی قرار گیرد.
❇️در بسیاری از مصاحبهها نیز بر این عنصر تأکید میشد که حفظ استقلال حوزه شرط اول هرگونه تعاملی دراینباره است. با این همه در اینجا سؤالات متعددی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد؛ برای مثال حجتالاسلام احمد واعظی میپرسد: آیا استقلال حوزه از قدرت سیاسی تحت هر شرایط تاریخی و سیاسیای امری ممدوح و پسندیده است یا اینکه سوانح و احوال تاریخی و سیاسی به آن قبض و بسط میدهد ؟ امروزه برخی فقهای حوزه معتقدند حوزه باید تحت هر شرایطی مستقل بماند و در عین حال هیچ مشکلی با حکومت فقیه ندارند و حتی مانع حضور دیگران در ارکان حکومت دینی نمیشوند ؛(۱)
🔷 ازاینرو باید به مفهوم استقلال حوزه دقت کرد و مدلهایی برای آن تعریف کرد و
بر حسب هریک از این مدلها روشن ساخت که کدامیک مثل مدل آیتالله سیستانی در عراق یا مدل مراجع کنونی ما در قم، به دغدغههای حوزه و حکومت دینی پاسخ مناسبتری میدهند ؟ پاسخ به این پرسشها نیازمند بررسیهای بیشتری است که هر الگوی پیشنهادیای باید آن را تبیین کند. البته مراد همه کسانی که از استقلال حوزه سخن به میان آرند، استقلال مالی نیست، بلکه استقلال حوزه از آمریت سیاسی در تنظیمات آن است.
🔷نجفعلی میرزایی دراینباره توضیح میدهد:
در جمهوری اسلامی به جای استقلال حوزه در بحث مادی، باید از استقلال فکری و مدیریتی حوزه صحبت کنیم. شما وقتی پولی به کسی میدهید، لزوماً از او سلب اراده نمیکنید؛ مثلاً به مستحقی پولی میدهید؛ اما نمیگویید در عوض این پول مثلاً فلان کار را بکن. شما از باب وظیفه به او پول میدهید؛ یعنی اگر بخواهیم این اصل را قبول کنیم که گرفتن پول وابستگی میآورد، این قاعده تنها مربوط به حکومت نیست؛ شامل مقلدین هم میشود. مراجع از افراد مختلفی وجوهات میگیرند؛ مثلاً اگر از یک بازاری وجوهات بگیرند، آیا وابسته به آن فرد بازاری میشوند ؟ بنابراین ما نباید روی استقلال مالی حوزه تأکید کنیم. استقلال آنطوری که آقایان میگویند اصلاً معنا ندارد. اصلاً اگر حکومت ندهد، چه کسی بدهد ؟ مثلاً حوزه خودش باید دستبهکار بشود و کارخانه بزند و … که این پروژهای است از پیش شکستخورده؛ چراکه حوزه عقل اقتصادی به معنای تولید اقتصادی را ندارد؛ بنابراین مهم استقلال مدیریتی است؛ یعنی حکومت به حوزه نگوید که مثلاً این رشته را تأسیس کن، بلکه
حکومت باید بگوید من نیاز به این رشته دارم و حوزه رسالت و وظیفهاش این است که برای جامعه و حکومت دینی تولید معرفت کند؛ رشته و درس جدید تأسیس کند.
🔷خرید نسخه دیجیتالی اثر
💠pajoohaan.ir/document/4786
1. . احمد واعظی؛ «رابطه مرجعیت دینی و نهاد ولایت فقیه: پیچیدگیها و راهحلها»؛ مصاحبه اختصاصی اینجانب با ایشان، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم: 1396.
#معرفی_اثر
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
#حبیب_الله_بابائی
✅بابایی، حبیبالله؛ کاوشهای نظری در الهیات و تمدن؛ تهیهکننده: گروه مطالعات تمدن؛ چاپ اول؛ قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار ۱۳۹۳، ۶۰۴ص رقعی.
***
🔶موضوع فرهنگ و تمدن به دلیل دنیویبودنشان، کمتر مورد تحقیق و تأمل اندیشمندان اسلامی بوده و در صورتبندی تفکر فقهی، اخلاقی، کلامی، فلسفی و عرفانی اثر گذاشته است، ازاینرو در منابع اسلامی خلأهای فراوان اجتماعی پدید آمده و ابعاد پنهان و پیچیده تمدن و فرهنگ انسانی از منظر وحیانی روشن نگشته است، اما اندیشه مسیحی، با وجود کاستیهای ذاتیاش، به دلیل آمیختگی با دنیای سکولار و دنیاگرایی ناگزیر از مواجهه الهیاتی و دینی با مقولات اجتماعی و دنیوی بوده و داشتههای محدود خود را در جهت حل اینگونه معضلات به کار بسته است.
🔹هدف نویسنده ارائه کاوشهای نظری و تأملات فکری درباره امکان مطالعات تمدنی در موضوعات اسلامی و انجام مطالعات اسلامی در موضوعات تمدنی بوده است. وی کوشیده است به تلاشهای مشابه در فرهنگهای دینی دیگر مانند مسیحیت و یهودیت نیز توجه کند و تجربیات آکادمیک آنان را در ایجاد نسبت میان این فرهنگ و تمدن به نخبگان تمدناندیش ایرانی گزارش کند تا پرسش مشابه و پاسخهای آن به مثابه تجربیات فکری دغدغهمندان دین و الهیات، همواره نصبالعین اندیشمندان مسلمان باشد و از خطاهای پیشآمده برحذر باشند و از ظرفیتهای بهدستآمده بهره ببرند.
🔳نویسنده به منظور دستیابی به این هدف تلاش کرده است که مجموعه مقالاتی را که در این زمینه نگاشته در حاضر یکجا عرضه کند. دو مقاله نخست خلاصه مباحث کتاب جستاری در باب تمدن از همین نویسنده است که البته افزودههایی هم دارد. مقاله هفتم پیشتر در کتاب تمدن و تجدد در اندیشه عرب به قلم وی است که با اضافاتی در کتاب حاضر تجدید چاپ شده است. بقیه مقالات نیز قبلاً در مجلات مختلف عرضه شدهاند. واژه تمدن نقطه محوری کتاب حاضر است؛ ازاینرو نویسنده ابتدا از چیستی و ماهیت مطالعات تمدنی سخن گفته است.
🔷به اعتقاد نویسنده، با تطبیق عقل عملی بر عقلانیت تمدنی، راه بر رویکردهای عملی در ساحات متعالی هموار و تحقق عملی آموزههای دینی امکانپذیر میگردد. به نظر وی، از رهگذر چنین عقل فعالی در اندیشه دینی نه فقط مقابله با سکولاریزاسیون سهل میشود، کارآمدی دنیوی و تمدنی علومی دینی مانند الهیات و اخلاق در عرصه کلان اجتماعی امکان مییابد. البته الهیات اسلامی مشحون از ابعاد علمی و معطوف به زندگی فردی و اجتماعی است، لیکن به دلایل مختلفی این ظرفیت، فعلیت نیافته و روشهای ارتباط میان حوزه نظر و عمل در اندیشه اسلامی نضج پیدا نکرده است.
💠توجه به چالشها و زمینههای تازه در این باب میتواند پرسشها، انگیزهها و روشهایی را به علمای مسلمان ارائه دهد تا با روش عملگرایانه به سنت و اندیشه اسلامی، با سکولاریسم و سکولاریزاسیون به مواجهه بپردازد و راه دینداری و زندگی فطری ـ دینی را برای انسان معاصر ممکن و هموار سازند.
🔶خرید نسحه چاپی اثر از فروشگاه نشر
🔷خرید نسخه دییجیتال اثر
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/364
✅ حیات، حکمت و حکومت پیامبر اعظم
💠جمعی از پژوهشگران؛ حیات، حکمت و حکومت پیامبر اعظم؛ به کوشش حمیدرضا مطهری؛ تهیهکننده: پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تابستان 1393، 684ص وزیری.
***
🔶قرآن کریم که آخرین کتاب آسمانی به شمار میآید، حضرت محمد صلی الله علیه و آل و سلم را الگوی بشر معرفی فرموده است و به پیروی از آن حضرت فرمان داده است. روشن است که برای بهرهمندی از این الگو و میزان الهی، باید با اخلاق و شخصیت و سیره او در ابعاد مختلف آشنا گردیم.
❎در باب سیره آن حضرت آثار بسیاری نگاشته شده است که مع الاسف سهم شیعه کمتر از اهل سنت بوده است، لکن فراوانی این قبیل آثار ما را از بررسی و تبیین مجدد سیره آن حضرت باز نمیدارد؛ چه اینکه با وجود پیدایش نگرشها و اندیشههای جدید بشری، نگاه دوباره به شخصیت و سیره پیامبر خاتم ضرورتی دیگر مییابد تا پاسخدادن به سؤالات، روزآمدتر و کاربردیتر و در جهت رفع شبهات باشد.
💠کتاب حاضر تلاش کرده است تا در قالب مقالات متعدد از نویسندگان مختلف، نگاهی دوباره به زندگی، سیره، شخصیت و حکومت پیامبر اسلام کند و حکمت برخی اقدامات او را نشان دهد. بدین ترتیب، هر یک از مقالات یادشده، از زاویهای به این موضوع پرداخته است. حکمت ازدواجهای آن حضرت، سیاست خارجی، نقشآفرینی زنان در حکومت آن حضرت، بهداشت فردی، چگونگی ارتباط او با اهل کتاب، اخلاق خانوادگی، سیره نظامی و جنگی او... از موضوعات مورد بررسی نویسندگان این کتاب است.
💠نویسندگان در پژوهشهای خود از منابع سنی و شیعه بهره بردهاند و خود را محدود به آثار خاصی نکردهاند و به منظور کارآمدی، ایجاد جذابیت و نگاه دقیق، موضوعات مختلف پیرامون شخصیت، زندگی و سیره آن گرامیپیامبر را در قالب ریزتر و جزئیتر در نظر گرفتهاند و حاصل تلاش خود را به صورت مجموعه مقالات ارائه کردهاند. همه مقالات با «چکیده» آغاز شدهاند و تحت عنوان «نتیجه» ـ بهجز دو مقاله که بدون عنوان «نتیجه»اند ـ پایان پذیرفتهاند.
💠 دریافت نویسندگان کتاب حاضر از مطالعه سیره اخلاقی و رفتاری پیامبر اعظم این است که آن حضرت آنچه ابلاغ فرموده، براساس خواست و اراده الهی بوده است. او در صدد انجام وظیفه الهی بوده و رنج ابلاغ فرمان خدا را بر دوش کشیده است. همه گفتارها و کردارهای پیامبر اسلامی براساس حکمت بوده و او در این راه بهگونهای خستگی ناپذیر تلاش کرده است.
🔷سراسر زندگی آن حضرت آموزنده و حاوی درسهای اخلاقی است. او هم در ابعاد فردی و هم در ابعاد اجتماعی، بر حقوق افراد احترام میگذاشت و حتی آنگاه که در آثار هجرت به مدینه یا یهودیان پیمان بست، نه برای برونرفت از شرایط سخت آغاز اسلام، که بر مبنای اندیشه سیاسی رسول خدا و نگاه اسلام به همه ادیان بود، اما گروههای یهودی که پیامبری از غیرنژاد خود را بر نمیتافتند، نقض پیمان کردند و ازاینرو بود که مسلمانان در صدد دفاع از خود برآمدند.
🔳آن حضرت هرگز در هیچ اقدامی، حتی در ازدواجهای خود، به دنبال انگیزههای شهوانی نبود و اگر به بهداشت فردی خود اهمیت میداد، نه به قصد خودنمایی و توجه به فردیت خود، بلکه به منظور نمایاندن خواست فطری انسان بوده که گرایش به پاکیزگی دارد و نیز او میخواست پیرایههایی را که احتمال داشت بعد از وی، دینش را به تحریف و خرافه بکشاند، بزداید. به این ترتیب، حکمت الهی در تمام امور فردی و اجتماعی و حتی در شخصیترین حالات پیامبر جریان داشته است.
💠خرید نسخه چاپی اثر
🔷خرید نسخه دیجیتالی اثر
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/366
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
معرفی کتاب حیات، حکمت و حکومت پیامبر اعظم توئسط دکتر حمیدرضا مطهری
#معرفی_آثار
#آثار_علمی_پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#عالم_زاده_نوری
#حسین_مرادی
#حسن_بوسلیکی
🔷نقش مربی در تربیت اخلاقی ـ معنوی
✅عالمزاده نوری، محمد، حسن بوسلیکی و حسین مرادی؛ نقش مربی در تربیت اخلاقی ـ معنوی؛ تهیهکننده: مرکز اخلاق و تربیت، چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار 1392، 324ص رقعی.
***
💠در ضرورت تربیت اخلاقی ـ معنوی و لزوم تلاش انسانها در این عرصه تردیدی نیست، بهویژه آنکه امروزه با چیزی با عنوان «عرفانهای کاذب و غربی» مواجه شدهایم که منشائی غربی، غیراسلامی و غیرآسمانی دارد و موجی از گرایشهای معنوی و عرفانی را در میان جوانان پدید آورده است.
🔳 مبحث تربیت اخلاقی و معنوی، مبحثی مهم و کاربردی است که از ابعاد مختلف باید مورد بررسی قرار گیرد و حتی لازم است میراث کهن اخلاقی عالمان اسلامی بازخوانی و بررسی گردد.
یکی از ابعاد این بحث، مطالعه درباره نقش مربی در تربیت اخلاقی ـ معنوی و پاسخ به سؤالاتی است که امروزه بهویژه در میان نسل جوان و مخصوصاً در میان جوانان مذهبی که در مسیر اخلاق و معنویت گام برداشتهاند، مطرح است.
❎اثر حاضر به سؤالاتی که درباره مربی و ضرورت آن، ویژگیها و وظایف اوست، پرداخته است. ضرورت این بحث ازاینروست که اگر از استادان خبره و چیرهدست وادی اخلاق و عرفان که در کوی گمنامی، از نام و نان و عنوان گریزاناند، بگذریم، بسیاری از مدعیان را میبینیم که از فطرت پاک و ساده و معنویتجوی مردم بهویژه نسل پاکسرشت جوان سوء استفاده میکنند و حتی بهنام معنویت آنان را به وادی انحرافات و شهوات سوق میدهند.
🔷بر این اساس، این اثر با هدف پاسخگویی به مهمترین پرسشهای مرتبط با رکن هدایتگر فرایند تربیت یعنی «مربی» پدید آمده است. نویسنده در این زمینه تلاش کرده است که: 1. ویژگیهای مربی شایسته را ترسیم کند؛ 2. نحوه تعامل صحیح و ثمربخش با وی را تبیین کند؛ 3. حد تبعیت از وی را مشخص سازد؛ 4. موارد آسیبزا و نادرست را گوشزد کند؛ 5. در مواجهه با توصیههای اخلاقی متعارض و متفاوت، راه برونرفت از حیرت را نشان دهد؛ 6. و سرانجام وظیفة جوانِ جویایِ اخلاق و معنویت را در نبود مربی شایسته معلوم سازد.
✍️در این نوشتار، علاوه بر مراجعه به قرآن و روایات که منابع اولیه دینیاند، و ضمن مراجعه به آثار عرفانی، تلاش شده است به آموزههای عقلی و تجربی نیز توجه و از دستاوردهای بشر در روان شناسی و علوم تربیتی نیز بهره گرفته شود؛ ازاینرو روش این پژوهش تلفیقی است و برای مدعیات و توجیه گزارهها از روش عقلی، نقلی، عرفانی و تجربی بهره گرفته است؛ به عبارت دیگر، سرفصلهای این اثر بر محور موضوع مرتب گردیده و دغدغه کشف حقیقت بر دغدغه استفاده از منبع یا روش خاص غلبه کرده است.
💠نویسنده در خاتمه بحث خود بر آن است که هیچ عاملی به اندازه مربی در فرایند تربیت نقش ندارد، لکن مرید و مرادگرایی آفاتی دارد. مربی دستکم باید دارای سه ویژگی باشد: 1. شایستگی علمی؛ 2. تخلق به اخلاق حسنه و توانمندی در امر تربیت. در باور نویسنده، مربی و متربی وظایف متقابلی دارند که مورد بررسی وی قرار گرفته است. با وجود نقش تعیینکننده مربی، نویسنده معتقد است که بدون همت و تلاش خود متربی هیچ رشدی حاصل نمیشود.
💠 خربد نسخه دیجیتال به قیمت 2000 تومان
🔳حرید نسخه چاپی اثر به قیمت 8500 تومان
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/370
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅معرفی تصویری کتاب نقش مربی در تربیت اخلاقی معنوی
#معرفی_آثار
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
#محمد_کاظم_کریمی
#روحانیت
✅ روحانیت و اقتضائات جامعه معاصر (مجموعه نشستهای تخصصی)
💠روحانیت و اقتضائات جامعه معاصر (مجموعه نشستهای تخصصی)؛ به کوشش محمدکاظم کریمی؛ تهیهکننده: مرکز مطالعات اجتماعی و تمدنی ؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پاییز 1392، 260ص رقعی.
🔶دوران معاصر را عصر ارتباطات نامیدهاند که نشاندهنده گسترش فوقالعاده ارتباطات و نقش ویژه رسانهها در این زمینه است.
از یک منظر، نقش و اهمیت ارتباطات را نمیتوان در دوره معاصر منحصر ساخت؛ زیرا انسان برای برقراری ارتباط با همنوعان خود، در تمام دوران زندگیاش با شیوهها و ابزارهایی به این مقصود خود دست مییافت و ازاینرو در هر دورهای ناگزیر از ارتباط و بهرهگیری از ابزارهای ارتباطی بوده است، لکن دوران حاضر شرایط و ابزارهایی فراهم ساخته و سرعت ارتباطات چنان فزونی یافته است که دیگر نمیتوان به شیوهها و ابزارهای گذشته بسنده کرد؛ یا باید آن روشها و ابزارها را به کنار نهاد و یا آنها را روزآمد و کارآمدتر ساخت و علاوه بر آنها، از شیوهها و امکانات امروزی هم بهره گرفت. دنیای کنونی ارتباطات، اقتضائاتی جدید و نیازهای امروزی دارد که باید متناسب با آنها طرحی نو درانداخت. نهاد روحانیت ماهیتی ارتباطی دارد و نمیتواند خود را محدود و محصور در ابزارها و روشهای گذشته سازد. کارآمدی این نهاد، مستلزم توجه به اقتضائات زمان و مکان و وقوف بر موضوعات و مسائل جامعه کنونی است.
🔳کتاب حاضر حاصل تلاشی است که جمعی از پژوهشگران متخصص برای هدف یادشده و جهتدهی و ارتقای امر تبلیغ و آموزههای دینی بهمنظور دستیابی به راهها و شیوهها و مدلهای ارتباطی مؤثر با مخاطب، مباحثی را در قالب چندین نشست ارائه کردهاند. شناخت مختصات تبلیغ و جامعه مخاطب، شیوههای برقرار ارتباط با مخاطب، ابزارها و روشهای تبلیغی رقیبان، تنوع فرهنگی (قومی ـ مذهبی) جامعه ایران، چالشها و راهکارهای تبلیغ دینی و سبک زندگی اسلامی و ایران، مباحث محوری کتاب را تشکیل میدهد.
چنانکه پیداست، در انتخاب مباحث مجموعه، مؤلفههای معرفتی، آگاهی محیطی، مباحث مفهومی و نیازهای اجتماعی مورد نظر بوده است. کتاب به صورت مستقیم با نیازهای روحانی و با دغدغة شناخت نیازهای جامعه ارتباط تام دارد. بر این اساس، مخاطب اصلی کتاب، روحانیان و مبلغان دینیاند.
🔷در نشست نخست، چند مدل/ شیوه برقراری ارتباط مؤثر ارائه گردیده است. پژوهشگر بر آن است که در پیامرسانی، شناخت ابزار رساندن پیام است و اینکه در آن ابزار از چه زمینهای برای مخاطب استفاده میشود.
✅از جمعبندی نشست دوم برمیآید که استقبال گستردهای بر عرفانهای نوظهور و معنویتگرا وجود دارد که باید با نگاهی نو به سینما، نگاه مقابلهای و نگاه معناگرایانه، به مقابله با آن پرداخت.
🔹نشست سوم به تنوع قومی توجه کرده است و در پی آسیبشناسی تنوع و تکثر قومی و قبیلهای کشور است.
🔶در نشست چهارم چالشها و راهکارهای تبلیغ بررسی شده که از جمله چالشها فعالبودن ناتوی فرهنگی، ناهماهنگی تولیدات، کاهش آستانه تحریک مردم، فمینیست و آسیب دیدگی کارکرد و پایگاه اجتماعی روحانیت بر اثر نزاعها سیاسی و جایگزینی تبلیغ رسانهای به جای تبلیغ سنتی است. پژوهشگر معتقد است که قوت هویت ملی و مذهبی و افزایش مذهب در سطح جهان و برخی مسائل دیگر از فرصتهای تبلیغ سنتی است. همچنین مدل برنامهریزی ارتباطی بر اثر تأثیر بر مخاطب تبیین گردیده است. در باور این پژوهشگر با شناخت اصول رفتارپذیری، بدون اجبار میتوان را رفتار را تغییر داد.
💠پژوهشگران در نشست سوم به سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی پرداختهاند که با دو رویکرد جامعهشناسی و روانشناسی همراه است. در مدل ماکسوبر، قدرت انتخابگری مطرح است. از نظر جامعهشناختی، آموزهها اسلامی شامل آموزههای شناختی، ارزشی و رفتاری است و آموزه رفتاری به دلیل اعطای قدرت انتخاب به مخاطب، مورد تأکید است و در نظر روانشناختی و از منظر اسلامی، بر نظریه «آزمون سبک زندگی اسلامی» تأکید شده است که این نظر ابداع پژوهشگر است. بر اساس این نظریه، سبک زندگی آزمودنیها در مؤلفه عبادت به ملاک و معیار نزدیکتر است.
💠خرید نسخه دیجیتال به قیمت 2000 تومان
🔷خرید نسخه چاپی به قیمت 111000 تومان
httpshttps://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/373
✅سخنی با با خواننده
♈️عدالت و معنویت به عنوان دو عنصر حیاتی و گمشدۀ امروز بشر همواره مورد توجه جوامع و رهبران آنها بوده و به گونههای مختلف بدان توجه داشته و به عنوان یک نیاز بدان نگریسته و برای تحقق آن کوشیدهاند؛ بهگونهای که گاه سبب گمراهی و رفتن به مسیرهای ناصواب گردیده و بحرانهایی را پدید آورده است.
💠سیره معصومان علیهم السلام در این باره و اهتمام آنان به این دو مقوله و روش و منش ایشان برای انسان امروزین راهبرد و راهنما خواهد بود. اینکه عدالت و معنویت چه جایگاهی نزد اهلبیت علیهم السلام داشته و برای تحقق آن چگونه اندیشه و اقدام کردهاند، میتواند چراغ راهی برای جامعۀ امروز باشد.
🔷روش و منش امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام در باب عدالت و معنویت به عنوان نمونۀ کامل این دو بعد، و نیز توجه به ابعاد مختلف عدالت فردی و اجتماعی و پیوند آن با معنویت و جایگاه این دو از دیدگاه علوی میتواند الگوی مناسبی برای جهان امروز باشد.
✳️پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم السلام در هزار و چهارصدمین سال شهادت آن حضرت و به منظور تکریم و ارج نهادن به مقام والای امیرالمؤمنین علی علیه السلام
تبیین این دو نکته را در سیره آن حضرت به عنوان الگوی کامل، در همایش « امیرالمؤمنین علی علیه السلام الگوی عدالت و معنویت برای جهان امروز » با همکاری مراکز مختلف علمی و پژوهشی داخل و خارج کشور برگزار کرده و چکیده مقالات آن را در اختیار علاقمندان قرار داده و تشنگان معارف اهلبیت علیهم السلام را در اینباره به مجموعه مقالات همایش ارجاع میدهد.
💠بر خود لازم میدانم از همه عزیزانی که در انجام این کار سترگ یاریگر ما بودند سپاسگزاری کنم. حجتالاسلام والمسلمین آقای دکتر واعظی ریاست محترم دفتر تبلیغات اسلامی که از آغاز پیشنهاد موضوع تا برگزاری همایش یار و مددکارمان بود و با پیشنهادات و راهنماییهای ارزنده مسیر انجام کار را سامان دادند. حجتالاسلام والمسلمین آقای دکتر لکزایی ریاست محترم پژوهشگاه که با جدیت پیگیر انجام درست امور بودند و از رهنمودهایشان در این مسیر بهره بردیم. اعضای محترم کمیته علمی همایش که یار و مددکارمان بودند. ارزیابان محترم مقالات و نیز همکاران ارجمند در پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم السلام که با همت مضاعف در انجام هر چه بهتر همایش کوشیدند و نیز دستاندرکاران نشر پژوهشگاه که در انتشار این اثر همت گماشتند.
بهجاست که یاد کنیم از مرحوم استاد محمدجواد صاحبی که در آستانه برگزاری همایش دعوت حق را لبیک گفت.
دکتر حمیدرضا مطهری
رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم السلام
#معرفی_اثر
#آثار_علمی_پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت
✅برگی از کتاب سیاست های مالی امام علی علیه السلام ص۱۸۲
♈️نظارت بر عملکرد کارگزاران مالی
💠نظارت حاکم بر رفتار کارگزاران، عامل انکار ناپذیری در صیانت از بیتالمال و ساماندهی جامعه است؛ از اینرو امیرالمؤمنین علی علیهالسلام بر همه امور بهویژه عملکرد مالی کارگزاران، نظارتی گسترده، دقیق و جدّی داشت و در این زمینه، شیوههای مختلفی را به کار میبست که بدانها اشاره میکنیم.
🔷یک ـ نظارت آشکار
علی علیهالسلام بازرسانی را به سراسر کشور اسلامی میفرستاد وآنان گزارشهای خود را شفاهی یا کتبی به اطّلاع آن حضرت میرساندند.
چنانکه کعب بن مالک را برای بررسی عملکرد متصدّیان خراج به عراق فرستاد و برای او نوشت:
💠برحوزه خدمت خود کسی را جانشین بگذار و با گروهی از یاران خود به سرزمین سواد عزیمت کن و [ از عملکرد ] کارمندان من پرس و جو کن و در روش آنان بنگر ... سپس از آنچه انجام دادی مرا آگاه ساز (۱)
❎امام علیهالسلام پس از دریافت گزارشِ قصور یا تقصیر کارگزاری، بی درنگ و بدون استثنا و اغماض به پیگیری آن میپرداخت، چنانکه وقتی خیانت مصقلة بن هبیره به آن حضرت گزارش شد، در نامهای به او ضمن اشاره به سخت بودن این خبر برای خود نوشت:
🖌سوگند به خدایی که دانه را شکافت و جان را آفرید، دقیقا این را بررسی خواهم کرد؛ اگر درست باشد خود را نزد من زبون خواهی یافت(۲)
⏺همچنین امام پس از دریافت گزارشی درباره نعمان بن عجلان، در نامهای با اشاره به اینکه خیانت در امانت ضرر دین و دنیا را در پی دارد او را به خدا ترسی سفارش کرد و به او نوشت:
🖊به شایستگی [ از کرده خود ] بازگرد و عقیده مرا در باره خود دگرگون نساز و خراج را بهطور کامل وصول کن. سپس برایم بنویس تا دستور و فرمانم ـ اگر خدا بخواهد ـ ابلاغ شود (۳)
♦️امیرمؤمنان پس از دریافت گزارش خیانت زیاد بن ابیه، به او نیز نوشت:
⬛️همانا فرستادهام خبری شگفت به من داد. گفت که تو میان خود و او گفتهای کردها تو را بر انگیختهاند تا بسیاری از خراج را بر خود شکستهای، و به او گفتهای که امیرالمؤمنین را بدان خبر نده. ای زیاد، همانا تو دروغگویی. اگر خراج را نفرستی، چنان بر تو سخت گیرم تا تو را تهیدست و سنگینبار سازد، تا آنچه از خراج برداشت کردهای، بر عهده بگیری (۴)
💠از آنچه گفته شد در مییابیم که امام علی علیهالسلام همواره بازرسانی را برای نظارت برعملکرد کارگزاران خود به مناطق مختلف فرستاده و پس از دریافت گزارش آنان براساس آن عمل کرده و کارگزاران را به رعایت امانت سفارش و خاطیان را توبیخ میکردند.
💠 خرید نسخه دیجیتال از کتابخوان پژوهان به قیمت 1000 تومان
💠خرید نسخه چابی از فروشگاه نشر پژوهشگاه به قیمت 3800 تومان
__________________________
۱.نهج البلاغه نامه۳۳
۲. یعقوبی، ج۲، ص۲۰۱؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۳۹۷ و نهجالبلاغه، نامه ۴۳،با اختلاف عبارت.
۳. یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۰۱.
۴. همان، ص۲۰۴.
#معرفی_اثر
#آثار_علمی_پژوهشکده_فقه_وحقوق
✅ الکل و فرآوردههای آن در فقه اسلامی
💠وحدتی شبیری، سیدحسن؛ الکل و فرآوردههای آن در فقه اسلامی؛ تهیهکننده: پژوهشکده فقه و حقوق؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تابستان 1389، 136ص رقمی.
***
🔶گذشته از جنبه مسکریت الکل، این ماده امروزه کاربردهای فراوانی در صنایع تبدیلی، آرایشی، پزشکی و آزمایشگاهی یافته است. شناخت حکم فقهی مربوط به الکل از یکسو، نیاز به درک ماهیت الکل، انواع و کاربردهای آن دارد و از سوی دیگر، حکم یادشده، ریشه در نجاست یا طهارت خمر و سایر مشروبات الکلی دارد.
🔹الکل از موضوعاتی است که درک ماهیت آن میتواند نقش بهسزایی در حرمت یا حلیت و نجاست یا طهارت آن ایفا کند. این نکته، به اضافه پرسشهایی که مردم درباره الکل میپرسند، اهمیت آن را هم در زندگی مردم و هم در نزد فقیهان نشان میدهد. بهدلیل آنکه مسئله حرمت نوشیدن مسکر که از امور مسلّم اسلام و ادیان تکامل یافته الهی است، در مباحث کتاب به حرامبودن مشروبات الکلی و بحثهای فرعی آن اشارهای نشده، مگر در برخی موارد که گذرا نکتهای بیان شده است.
✅بر این اساس، نوشتار حاضر در پی اثبات نجاست یا طهارت الکل و مشروبات است و نویسنده به دنبال اثبات این فرضیه است که الکل بهخودی خود پاک است؛ هرچند خمر و دیگر مشروبات الکلی نجس باشد.
نویسنده برای شناخت موضوع، فقط به منابعی استناد کرده که نزد متخصصان معتبر بوده است و برای بررسی حکمی و فقهی این مسئله، علاوه بر استناد به روایات معتبر اسلامی، به گفتار فقیهان نیز ارجاع داده است تا بحثها از اعتبار بیشتری برخوردار گردند. همچنین آرای فقیهان عامه در بیشتر موضوعات از نظر دور نمانده و برای تکمیل بحث، مطالعهای تطبیقی نیز صورت پذیرفته است.
🔷پس از بررسی دیدگاههای گوناگون و دلایل مختلف، نویسنده به این نتیجه رسیده است که همه انواع شراب الکلی قطعاً حرام و مستوجب عقوبت است و بنابر نظر مشهور میان فقیهان، از نظر شرعی نیز نجس به شمار میرود، ولی الکل تا زمانی که عنوان الکل را دارد، پاک است و چیز پاک به صرف ملاقات با آن نجس نمیشود و در این زمینه میان انواع الکلهای صنعتی، تخمیری و طبی فرقی نیست.
✅عدهای از فقیهان نیز معتقدند الکل بهدستآمده از تقطیر خمر، نجس است. مقلدان این فقها، چنانچه بدانند الکل مصرفی در امور پزشکی و در صنایع از طریق تخمیر بهدستآمده، باید از آن اجتناب کنند و در غیر این صورت، اصل طهارت اقتضا میکند که الکلِ موردِ تردید پاک شمرده شود. در نوشابهها و داروها نیز چنانچه روشن باشد که در فرایند تولید آنها الکل به کار رفته و بر مایع بهدستآمده (نوشابه یا دارو) بالفعل عنوان مستکننده صادق است، هرچند با نوشیدن مقدار زیاد آن حالت مستی عارض شود، آن نوشابه یا دارو نجس است و خرید و فروش و نوشیدن یا خوردن آن حرام است.
💠خرید نسحه دیجیتال اثر از کتابخوان پژوهان
💠خرید نسخه چاپی کتاب از فروشگاه نشر پژوهشگاه
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/380
✅حقوق و وظایف غیرمسلمانان در جامعه اسلامی،
❇️ نویسنده :روحالله شریعتی،
🔷تهیه کننده: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی
🔷، قم: مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، چاپ دوم، ۱۳۸۷، ۴۰۴ ص وزیری.
✳️موضوع اثر و اهمیت آن:
اسلام رابطه شهروندان کشور اسلامی را با حکومت به صورت متقابل پذیرفته است و به همین دلیل باید گفت که پذیرش حضور غیرمسلمانان در کشور اسلامی به همراه لزوم اجرای اصول بنیادین اسلام از جمله عدالت میطلبد تا برای غیر مسلمانان نیز حقوق متقابلی در نظر گرفته شود. اسلام به دلیل آنکه غیرمسلمان حتی توهم عدم اجرای عدالت درمورد خود در کشور اسلامی را نیز به ذهن راه ندهد توصیههای خاصی به حاکمان و مسلمانان نموده است که حقوقبشر امروز نیز بخشی از این توصیهها را گوشزد کرده است، امروزه بحث از
حقوق اقلیتها، زیرمجموعه مباحث مربوط به حقوقبشر به شمار می رود و لذا بازیابی دیدگاههای رهبران و اندیشمندان مسلمان در این زمینه آن هم با استناد به منابع فقه از اهمیت خاصی برخوردار است.
✅برجستگیهای اثر نسبت به آثار مشابه:
بیان نظرگاههای مختلف و دلایل هر یک با تأکید بر آراء فقیهان، تطبیق مباحث مزبور با حقوق کنونی چه در عرصه بینالملل و چه در قوانین جمهوری اسلامی ایران، تمرکز مباحث در موضوعات به ظاهر مبهم و بحث نشده، پرداختن به اصول و قواعد مورد نیاز، بحث از حقوق اقلیتهای دینی اعم از اهل کتاب و غیر اهل کتاب و مواردی دیگر از برجستگیهای این اثر نسبت به آثار مشابه است.
💠روش تحقیق و شیوه ارائه مطالب:
روش تحقیق توصیفی تحلیلی است که نویسنده با بهرهگیری از فقه به خصوص فقه شیعه و نیز با استناد به آیات، روایات، سیره معصومین و نظرات و آراء فقیهان، مفسران و مورخان به بحث در موضوع فوق پرداخته است.
🔷نتیجۀ اثر:
نویسنده با وجود گسترۀ وسیع مباحث و سعی بر عدم فروگذاری مطالب اساسی ثابت کرده است که از دیدگاه اسلام غیرمسلمانان ساکن در کشورهای اسلامی اعم از اهل کتاب و غیر اهل کتاب از حقوق و وظایفی متقابل در برابر حکومت و اکثریت مسلمان برخوردارند. علاوه بر اینکه معتقد است اهل کتاب به دلیل به رسمیت شناختن دینشان از حقوق خاص دیگری نیز برخوردار هستند.
در مجموع میتوان گفت که مؤلف حضور اقلیتهای غیرمسلمان در جوامع اسلامی و اعمال حقوق متقابل آنان و حکومت به علاوه اجرای رفتار مورد تأکید اسلام با آنان را منتهی به آشنایی آنها با اسلام و اصول متعالی آن و راهیابی آنها به حق و حقیقت دانسته است.
❇️مباحث اصلی اثر:
نویسنده در این اثر تلاش نموده در چهار بخش و یک ضمیمه، مجموعه مباحث خود را ارایه نماید.
در بخش اوّل با عنوان « کلیات و مفاهیم » نویسنده در دو فصل به تقسیمات مختلف غیر مسلمانان و اصول روابط با آنان پرداخته است.
💠در بخش دوّم با عنوان « حقوق غیر مسلمانان » در سه فصل به حقوق اهل کتاب، حقوق ذمیان ( غیر اهل کتاب ) و حقوق مقیمان موقت پرداخته است.
در بخش سوّم با عنوان « قراردادهای حکومت اسلامی با غیر مسلمانان » در سه فصل به قراردادهای ذمه یا تابعین، امان و عهد و میثاق پرداخته است.
در بخش چهارم نیز با عنوان « جرایم و مجازاتهای غیر مسلمانان در چهار فصل به مجازاتهای اهل ذمه، ارتداد اهل کتاب و مجازات آن، تابعیت و سلب تابعین اهل ذمه و مجازاتهای مقیمان موقت ( غیر اهل ذمه ) پرداخته است.
🔷در نهایت نویسنده با ارایه یک ضمیمه با عنوان « رفتار مسلمانان با کفار در جامعه اسلامی » با دو فصل، ابتدا انواع تعامل مسلمانان با غیرمسلمانان و سپس در فصل دوم برخی از رفتارهای نزدیک با غیر مسلمانان را ارایه نموده است.