✳️سیر تدوین و تطور صحابه نگاری ✅معرفی کتاب ⏹صحابه نگاری که قدمتی برابر با سیره نگاری دارد به فهرست و شرح حال و مسائل مختلف مربوط به یاران پیامبر (ص) می پردازد. ▶️صحابه نگاران در شرح حال صحابه آگاهی هایی داده اند که درباره حوادث دوران رسالت است، اما بسیاری از این آگاهی ها را مورخان و به خصوص سیره نگاران در ضمن شرح حوادث دوران رسالت بیان نکرده اند. بنابراین شرح حال نویسی صحابه بخشی از سیره شناسی و نیز شناخت حوادث قرن نخست به شمار می رود که شناخت این دو دوره (عصر رسالت و بعد از آن) بدون مطالعه کتب صحابه نگاری، شناخت جامعی نخواهد بود. 🔴ذکر این نکته هم ضروری است که صحابه نگاری به دلیل چالشی بودن موضوع، تحت تأثیر شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و دیدگاه های مختلف، تطورات بسیاری در طول تاریخ به خود دیده و از جهت ساختاری و محتوایی دستخوش تغییر و تحول فراوانی شده است. 💠در کتاب «سیر تدوین و تطور صحابه نگاری» که نوشته حجت الاسلام و المسلمین استاد محمدرضا هدایت پناه می باشد، ضمن اشارات به سیر تدوین و تطور این دانش و مجموعه صحابه نگاری ها و صحابه نگاران، به نقش شیعه و اهل سنت در تحولات ساختاری و محتوایی و بیان مزایا و نواقص صحابه نگاری ها پرداخته است. ◀️این اثر در شش بخش کلی، مباحث مذکور را مورد بررسی قرار داده است. عناوین این بخش ها که هر کدام از آنها حاوی چند فصل نیز می باشد به این قرار است: بخش اول: کلیات: تبیین و ساختار؛ تعاریف و نگرش ها بخش دوم: سیر تدوین صحابه نگاری بخش سوم: آشنایی با صحابه نگاران(آمار و گونه شناسی، شناخت و شرح حال) بخش چهارم: صحابه نگاری های مفقود (روش ها و بینش ها) بخش پنجم: مکاتب صحابه نگاری بخش ششم: علل و عوامل ازدیاد صحابه این کتاب 775 صفحه ای به همت گروه فرهنگ و تمدن اسلامی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام تهیه و توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است. #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #معرفی_آثار #آثار_علمی 💠https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/254

دولت مدرن نهادی است که حاکمیت آن به تمامی واحدهای عرصه بین‌الملل گسترش یافته و جوامع مختلف را ناگزیر از پذیرش خود نموده است. این نوشتار با دغدغه پاسخگویی به نیازهای اجتماعی سیاسی دولت دینی و با رویکردی تحلیلی و روش‌شناسانه که برآمده از درآمیختن سطوح مختلف تحلیل در رشته‌های علمی جامعه‌شناسی و سیاست و حقوق و روابط بین‌الملل است، تلاش دارد از مباحث فلسفی دولت فراتر رود و شکل‌گیری و تحول این نهاد را در فرایند پاسخگویی به نیازها و پیچیدگی‌های مدیریتی جامعه مدرن بازشناسد، جامعه‌ای که همراه با دگرگونی‌های علمی، صنعتی و نظامی، دست به گریبان تحولات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی بوده است. همچنین می‌کوشد نگاه اندیشمندانی را که در مقوله دولت در اسلام قلم می‌زنند، معطوف به بررسی مجدد موضوع‌شناسی این نهاد نماید. 💠خرید نسخه اصلی کتاب از فروشگاه نشر پژوهشگاه 🌐https://plink.ir/wMP8F

کتاب فلسفه علم سیاست و حکمت متعالیه را در کتابخوان پژوهان ببینید. pajoohaan.ir/document/3962

✳️معرفی کتاب «فلسفه علم سیاست و حکمت متعالیه» ✅موضوع کتاب: 🔴مطالعات پسااستعماری ، علوم انسانی مرسوم را مورد نقد قرار داده‌اند. مفهوم پسااستعماری اشاره به تاثیر استعمار بر جامعه‌ها و فرهنگ‌‌ها دارد. گرچه پس از جنگ جهانی دوم تاریخ‌دانان در ابتدا این واژه را در معنایی تاریخی به کار بردند تا وضعیت کشورهای مستعمره را پس از دوره استقلال‌شان نشان دهند؛ اما منتقدان ادبی از نیمه دوم دهه 1970 از آن برای بررسی تاثیرات فرهنگی استعمار استفاده کرده‌اند . «نظریه پسااستعماری» از دهه 1980 در کنار دانش‌هایی مانند مطالعات فرهنگی و مطالعات زنان تحت عنوان «علوم انسانی جدید» شناخته شده است که می‌کوشد از سویی خصلت انحصارطلبی و حاشیه‌رانی علوم انسانی غربی را نشان دهد و از سوی دیگر دانش‌های به حاشیه رانده شده بوسیله آن‌ علوم را بازسازی کند . در جهان اسلام نیز گروهی از متفکران مسلمان مطالعات علوم انسانی اسلامی را همزمان با مطالعات پسااستعماری آغاز کرده‌اند. متفکران مسلمان این مطالعات را که تحت عناوین مختلف مانند «اسلامی سازی علوم» ، «علم مقدس» ، «اجتهاد اسلامی» ، «پارادایم جهانی اسلام» ، «علمی بودن قرآن» و ... انجام شده است از نیمه دوم دهه 1970 آغاز کرده‌اند که تاکنون ادامه دارد. موضوع کتاب بررسی ادعای وجود یک علم سیاست اسلامی بر اساس آموزه‌های حکمت متعالیه می‌باشد. 🔴چکیده کتاب: هدف کتاب حاضر بررسی انتقادی ایده یارادیمیک بودن فلسفه صدرایی برای علم سیاست است. مدعای نوشته حاضر خام بودن این ایده برای علم سیاست است. مستدل ساختن این ایده در شکل کنونی نیازمند اطلاعاتی مقدماتی است؛ اطلاعاتی که از فلسفه اسلامی درباره سعه و طبق دامنه نظریه های سیاسی، کشف الگوهای فلسفی و اکتشافی در موضوعات سیاسی، فقدان ارزشهای مشترک علمی مورد توافق دانشمندان علم سیاست و راه حل های پیشنهادی برای حل برخی از مشکله های سیاسی، فقدان تحقیقات سیاسی کاربردی مبتنی برعوامل مزبور نیز این ایده را به ایده ای خام تبدیل کرده است.بررسی مدعای مزبور به روش اسنادی است. نتایج پژوهشی حاصل از این کتاب برای پژوهشهای آتی در زمینه فلسفه علوم اجتماعی و مطالعات سیاسی بومی مثمر ثمر و مطلوب خواهد بود. ❇️محورهای مهم کتاب: 1) تلاش برای رفتن به سوی فلسفه علم سیاست بر اساس فلسفه اسلامی 2) فلسفه اسلامی و پارادایم‌های مسلط در علم سیاست 3) سرشت علم سیاست بر اساس فلسفه اسلامی 4) رابطه علم سیاست و علوم تجربی در فلسفه اسلامی 5) اجزای پارادایمی علم سیاست بر اساس فلسفه اسلامی ⏹برجستگی اثر نسبت به آثار مشابه: منابعی که به مطالعه فلسفه علم سیاست به طور خاص (و فلسفه علوم اجتماعی به طور عمومی‌تر) در درک معاصر انجام گرفته باشد بسیار اندک است و در این میان منابعی که با رهیافت فلسفی به این مهم پرداخته باشند نادرتر هستند. اما این امر بدان معنا نیست که نتوان عناصر مورد نیاز برای مطالعه فلسفه علم سیاست و علوم اجتماعی به مفهوم کنونی را نتوان از لابلای کلمات فیلسوفان مسلمان و کتاب‌های فلسفی، سیاسی و اجتماعی بدست آورد. به نظر می‌رسد که هر چه پیشتر می‌رویم شاهد توجه بیشتری به فلسفه علم سیاست هستیم که خود برخاسته از احساس نیاز بیشتری است که در میان نویسندگان و متفکران مسلمان به مطالعه فلسفه علم سیاست به طور خاص و فلسفه علوم اجتماعی به طور عام (به معنای جدید) احساس می‌شود. این نیاز به ویژه وقتی بیشتر تاکید می‌شود که متوجه باشیم که زبان تمدن جدید فلسفی یا علمی- فلسفی است و بنابر این برقراری گفتگو با آن لزوما از طریق فلسفی صورت پذیر می‌باشد. از این رو لازم است منابعی مطالعه انتقادی شوند که فلسفه اسلامی یا بخش‌هایی از آن را به صورت فلسفه علم سیاست یا علوم اجتماعی در درک جدید مورد مطالعه قرار داده‌اند. بنابر این نیاز به فلسفه علم سیاست رهیافت فلسفی و داشتن نگاه انتقادی ویژگی‌های عمده این کتاب هستند. ❇️مخاطب اصلی کتاب: 1️⃣ دانشجویان رشته‌های علوم انسانی 2) علاقه‌مندان به مباحث فلسفه علوم انسانی اسلامی 3) علاقه‌مندان به مطالعات پسا استعماری 🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/259

کتاب ماهیت فقهی دولت و ضمان اقدامات زیانبار آن را در کتابخوان پژوهان ببینید. pajoohaan.ir/document/2170

💠معرفی کتاب ماهیت فقهی دولت و ضمان اقدامات زیبانبار آن (قسمت دوم) 5️⃣ با وجود قوانین و مقررات داخلیِ راهگشا و خوبی که در حوزه ضمان و مسئولیت مدنی دولت و احقاق حقوق زیان‌دیدگان از اقدامات قضایی و غیرقضایی دستگاه‌های مختلف کشور، در سطح قانون اساسی و نهادهایی چون دیوان عدالت اداری و دادگاه انتظامی قضات وجود دارد و حتی از نگاه قانونی راه برای طرح دعوا در پیشگیری از زیان نیز باز است، لزوم تلاش و تدبیر برای هرچه پاسخگوترکردن دولت و دستگاه‌های مختلف آن و گسترش بسیار زیاد قلمرو خدمات دولتی و درواقع حضور و دخالت دولت به معنای عام آن در زندگی و حیات اجتماعی و لزوم حفظ حقوق آحاد جامعه به عنوان یک اصل، نیاز به بازنگری و تکمیل و جامعیت‌بخشی بیشتر به این دست قوانین را پیش رو می‌گذارد و به نظر می‌رسد این مهم در حوزه آنچه با عنوان «اعمال حاکمیت» مطرح می‌شود و در قانون مسئولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹ نیز از شمول مسئولیت مدنی کارمندان دولت و شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته خارج شده، ضرورت فزون‌تری دارد؛ امری که خوشبختانه در فاصله نگارش چندساله این پژوهش شاهد تحقق‌بخشی آن بودیم و به صورت مشخص در تدوین و تصویب قانون جدید قانون مجازات اسلامی، مصوب ۱۳۹۲، به‌ویژه قانون آیین دادرسی مصوب ۱۳۹۲ که از تیرماه ۱۳۹۴ اجرایی شد، پیشرفت چشمگیری داشته‌ایم که شرح آن را در خود پژوهش خواهیم آورد؛ ازاین‌رو بخشی از رسالت و هدف این پژوهش که در آغاز مورد توجه بود، برآورده شده است. #پژوهشکده_فقه_وحقوق #آثار_علمی #سید_ضیاء_مرتضوی #آثار_فقهی 🔴https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/262

✅کتاب ماهیت فقهی دولت و ضما اقدامات زیانبار آن ❇️سید ضیاء مرتضوی،چ1، قم،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 629،1396، صفجه رقعی 💠معرفی کتاب ماهیت فقهی دولت و ضمان اقدامات زیبانبار آن (قسمت اول) 💠موضوع و ضرورت پژوهش 1️⃣. ضمان از مسائل پر‌دامنه و مهم در فقه اسلامی است. علاوه بر قواعدی فقهی که موجبات و قلمرو ثبوت ضمان و نفی آن را بیان می‌کند و در ابواب مختلف فقهی مورد توجه و استناد فقها قرار گرفته، بخشی از ابواب یا مسائل فقه به این موضوع اختصاص یافته است. در نگاهی عام‌تر پرسش درباره ضمان حتی در پاره‌ای فروع عبادات نیز جاری است؛ برای نمونه: چه کسی ضامن هزینه پاک‌کردن مسجد و مکان‌های مشابه از نجاستی است که شخص خاصی موجب آن شده است؟ مال زکات یا خمس، اگر نزد پرداخت‌کننده، بدون کوتاهی تلف شود، ضمان آن بر عهده اوست یا نه؟ خسارتی که رزمندگان در جهاد به جان یا مال افرادِ بی‌گناه می‌زنند آیا موجب ضمان است و در فرض ثبوت، بر عهده اشخاص رزمنده است یا از بیت‌المال پرداخت می‌شود؟ 2️⃣. آنچه به فراوانی در قواعد و ابواب و مسائل یادشده مورد توجه و محل اجتهاد فقهای اسلامی قرار گرفته و در مصادیق و موارد زیان و ضمان نمایان شده، مسئولیتی است که بر عهده اشخاص حقیقی می‌آید. فقها در قلمرو زیان‌های دولت و حکومت یا حاکم و اشخاص حکومت، بیشتر بحث را محدود به خطای قاضی کرده و از مسئولیت وی یا بیت‌المال در این خصوص سخن گفته‌اند. این سخن به معنای محدودساختن قواعد عمومی ضمان در فقه و مباحث فقیهان و نگاه آنان به مناسبات اشخاص بیرون از حکومت یا بیرون از قلمرو کار حکومتی نیست و آنچه در مصادیق مختلف آمده، غالباً ناظر به موارد نیاز بوده که در روابط فردی و شخصی افراد پدید می‌آید؛ چنان‌که به معنای فقدان ادله اثبات ضمان دولت و حکومت یا حاکم و کارکنان دولت در میان منابع و مصادر ادله نیست؛ البته می‌توان این تصور را نیز داشت که فقها زیان‌های خواسته و ناخواسته اشخاص دولت یا حاکم را نیز در ردیف دیگر اقدامات زیانبار و ضمان‌آور آنان می‌دانسته‌اند و ازاین‌رو باب یا ابواب جداگانه‌ای برای بررسی آن نگشوده‌اند. 3️⃣. گسترش چشمگیر مسئولیت و خدمات دولت‌ها، پیدایش نظریه‌های سیاسی و حقوقی جدید در تعریف خاستگاه و جایگاه دولت و حکومت و دامنه وظایف و اختیارات و نیز حرکت به سوی هر چه پاسخگوترکردن آنها، این پرسش تاریخی را تقویت کرده است که قلمرو اختیارات و دامنه مسئولیت دولت و حکومت در برابر اقدامات خود و اشخاص مرتبط به آن تا کجاست؟ آیا به‌راستی می‌توان به عذر اختیارات دولت و حاکم به عنوان فرمانروای جامعه و به عذر اِعمال حاکمیت، آن را مصون از مسئولیت در برابر آسیب‌ها و زیان‌های وارد به شهروندان شمرد؟ اگر به فرض در گذشته به سبب سادگی نسبی و کوچک‌بودن بدنه حکومت‌ها و محدودبودن دامنه دخالت‌ها و خدماتشان و طبعاً ناچیزبودن زیان‌هایی که دست‌کم از سر خطا به شهروندان خود وارد می‌کرده‌اند، گفته می‌شد پاسخگوی زیان و غرامت نیستند، آیا امروزه می‌توان به‌ویژه با نگاهی که به خاستگاه و جایگاه حکومت و دولت وجود دارد و نظریاتی در باب دولت مانند دولت رفاه پدید آمده و دولت‌ها دستاورد خواست مردم و نماینده آنان به شمار می‌روند، به چنین مصونیتی تن داد؟ 4️⃣. این پرسش به‌رغم پیشینه درازی که داشته است تا تبدیل‌شدن به نظریه‌های حقوقی و پذیرش اجمالی عدم مصونیت دولت و ضمان یا مسئولیت مدنی در برابر اقدامات زیانبارِ خود، راه درازی پیموده است؛ اما اکنون با انبوهی از نظریه‌ها و قوانین و مقررات حقوقی موضوعه در سطح قوانین اساسی و عادی و رویه‌های حقوقی و آثار علمی، ادبیات حقوقی فراوانی را پیش رو گذاشته است؛ با این حال از نگاه فقهی به‌رغم پذیرش اجمالی آن در فقه و وجود مبانی و قواعد و ادله‌ای که می‌تواند در ارزیابی مسئله مورد توجه و استناد قرار گیرد، غنای لازم را ندارد و آنچه مبنای قانونگذاری در نهادهای تقنینی است، نوعاً نظریه‌های حقوقی است که البته در بخشی از مبانی و نتایج با فقه مشترک‌اند. به هر حال لزوم قانونگذاری بر پایه مبانی دینی و ادله فقهی و حاکمیت احکام شرعی، ضرورت پرداختن کافی به این مسئله از نگاه فقهی و شرعی و رفع کاستی‌های قانونی را می‌رساند. هدف این پژوهش نیز پاسخگویی به همین نیاز و مستند‌سازی کلی فقهی قوانین موجود درباره ضمان و مسئولیت دولت از جمله در سایه شناخت و تحلیل ماهیت خود دولت و تحولات و نظریاتی است که در تعریف دولت وجود دارد.

کتاب مالکیت فضای مُحاذی زمین و احکام بهره برداری از آن را در کتابخوان پژوهان ببینید. pajoohaan.ir/document/2700

✳️مالکیت فضای مُحاذی زمین و احکام بهره برداری،محمد حسن نجفی راد،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،264صفحه، طبع رقعی، 1397. 💠خلاصه ی کتاب ⏹در گذشته بهره‌گیری از فضای محاذی زمين نوعاً محدود به ساخت بنای متعارف و كاشت اشجار بود و تعديات فضايی نيز در گشودن پنجره‌ای يا درآمدن شاخه‌ای به ملك غیر خلاصه می‌شد. طبعاً فروعات فقهی نيز متناسب همين ظرفيت و جايگاه محدود بود ولی امروز تحول كمی و كيفی در امكان بهره‌وری از فضا آن را تا سرحد موضوعات نو پیدا پيش برده است و فروعات و مسائل جديدی را گشوده است كه ديگر نه آن نگاه‌های محدود و نه آن پاسخ‌های موجود راهگشا نيست. ✅از سوی ديگر، آنچه در منابع فقهی ما درباره فضا آمده است هم متشتت است و هم بسيار مختلف و مبنای روشن و منقحی وجود ندارد و همين امر موجب شده است تا برخی آنچه را كه درباره فضای محاذی كعبه گفته شده است كه (من تخوم الارض الی عنان السماء)، حكم كعبه را دارد، به همه زمین‌ها تعميم دهند و حتی آن را قاعده‌ای فقهی بينگارند! در اينكه بهره‌گیری از فضا در حد متعارف حق صاحب زمين است شكی نيست، چه به دلیل تبعيت از زمين و يا به حكم سيره عقلا و يا به دليل تلازم قهری احياء زمين، با آن، در هر صورت اين مقدار از تصرف پذيرش همگانی دارد. سخن در فراتر از حد متعارف است. ⬆️آيا از نظر فقهی فضای فراتر از متعارف بدون هيچ محدوديتی تا «عنان السماء» متعلق به صاحب زمين است؟ يا آنكه از مباحات و متعلق به عموم است؟ و يا جزء انفال است و در اختيار امام و دولت اسلامی است؟ آيا ساخت‌وساز در اين محدوده برای صاحب زمين صرفاً خلاف قانون است يا تصرف در ملك غير و عملی غاصبانه است؟ آيا تراكم فروشی همان فروش فضاست؟ و آيا شهرداری‌ها حق چنين كاری را دارند؟ تخريب چنين بناهایی چه صورت دارد؟ آيا نياز به پرداخت خسارت است يا نه؟ ❇️در صورت تزاحم این گونه تصرفات با حقوق ديگران آيا با او به عنوان مالك برخورد می‌شود؟ يا متصرف در مباحات و يا املاك دولتي؟ طبعاً به مقتضای هركدام شكل طرح دعوا و نتيجه آن متفاوت خواهد بود. آیا پیش‌فروش چنين فضائی قبل از ساخت برای صاحب زمين جايز است؟ و آیا شهرداری‌ها مجازند آن را بفروشند؟ وقف طبقات چنين فضائی قبل و بعد از ساخت با توجه به «لا وقف الا فی ملك» چگونه است؟ این‌ها و مسائلی از این‌ دست موضوعاتی است كه پاسخ به آن‌ها بسته به مبنای اتخاذ شده در مالكيت فضاست. ❇️از اين رو پرسش‌های تحقيق حاضر به قرار ذيل خواهد بود: سؤال اصلي 1. فضای فراتر از عرف محاذی زمین متعلق به کیست و احکام بهره‌برداری از آن چیست؟ ▶️سؤال‌های فرعي 1. آیا فضای محاذی زمین هویتی مستقل دارد یا صرفا وجود وابسته به زمین است؟ 2. دیدگاه‌ها و مبانی فقهی مالکیت فضای فراتر از متعارف چیست؟ 3. اسباب تملک فضا چیست؟ 4. مبانی فقهی در احکام بهره‌برداری از فضا چیست؟ ✅طبعاً اتخاذ هر یک از این مبانی می¬تواند هم در حوزه تصرفات و هم در حوزه تزاحمات حقوق تأثیرگذار باشد و نتایج متفاوتی را برای پرسش¬ها و فروعات مختلف داشته باشد. اثر حاضر ضمن بررسی این مبانی و تبیین آثار و احکام متفاوت هرکدام و ارائه نظریه¬ای روشن توانسته است برای نخستین بار فضای محاذی زمین را به عنوان موضوع مستقل فقهی سامان¬دهی و در اختیار پژوهشگران حوزه فقه و حقوق قرار دهد. #پژوهشکده_فقه_وحقوق #آثار_پژوهشی 🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/263

کتاب اندیشه سیاسی امام خمینی و نسل سوم انقلاب اسلامی ایران را در کتابخوان پژوهان ببینید. pajoohaan.ir/document/125