eitaa logo
اداره کتابخانه ها و اسناد پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
232 دنبال‌کننده
1.5هزار عکس
9 ویدیو
27 فایل
در این کانال به اشاعه گزینشی اطلاعات در حوزه علوم اسلامی و انسانی و همچنین اطلاع‌رسانی اخبار و تازه های اداره کتابخانه‌ها و اسناد پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پرداخته می‌شود. لطفا انتقادات و پیشنهادات خود را از طریق آی دی زیر مطرح فرمایید: @rasalib
مشاهده در ایتا
دانلود
درآمدی بر سبک بخشندگی: اصول و قواعد انفاق در نظام اقتصادی اسلام/ تالیف کاظم دلیری/ به اهتمام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشکده اخلاق و معنویت/ 1398/ 464 صفحه. این کتاب از یک پیشگفتار و شش فصل تشکیل شده است: در فصل اول، مفاهیم کلیدی و پرکاربرد در این اثر شناسایی شده‌اند؛ فصل دوم این نوشتار، دربارۀ شرایط کیفی و کمّی انفاق است . در فصل سوم، نوع انفاق به حسب مراتب نیازهای انسان (اعم از طعام، آب، پوشاک، مسکن، هزینه‌های ازدواج، پرداخت بدهی، تأمین هزینه‌های سفر درراه‌ماندگان و آزادسازی از قید بندگی) ساماندهی و قواعد مرتبط به هر یک از آن‌ها بیان شده است. فصل چهارم این کتاب نیز به تبیین اصول و قواعد انفاق بر خود و خویشاوندان اعم از زن و فرزندان و والدین و دیگر خویشاوندان در قالب چهار طبقه می‌پردازد؛ در فصل پنجم اصول و قواعد انفاق بر عموم نیازمندان در قالب هفت طبقه بیان شده که عبارتند از: ایتام، همسایگان، فقرا و مساکین، سائلان، عامة مسلمانان و نیازمندان اهل کتاب؛ در فصل ششم کتاب نیز آداب متعدد انفاق ذکر شده است. 🆔 @libisca
معرفی اثر شایسته تقدیر پژوهشکده اخلاق و معنویت وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در همایش سی و هفتمین کتاب سال جمهوری اسلامی ایران: 1398 استنباط حکم اخلاقی از متون دینی و ادله لفظی: بررسی چند چالش مهم در اصول لفظی فقه الاخلاق: دفتر دوم/ تالیف محمد عالم‌زاده نوری/ انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی/ 1397/ 384 صفحه. اهتمام اصلی این اثر «فهم روشمند گزاره های اخلاقی در متونی دینی» است؛ البته این بحث به سطح گزاره های خاص و موارد جزئی کشیده نمی شود و فهم یک آیه یا حدیث مشخص، مدنظر نیست؛ بلکه امور عامی که در تفسیر گزاره های اخلاقی مصادیق پرشمار و کاربرد فراوان دارد، بحث و بررسی شده اند. بنابراین این نوشتار اصالتا یک اثر اصولی است که درصدد بیان برخی از مباحث الفاظ فقه الاخلاق است. در این کتاب – به روش اصولیان در تدوین مباحث الفاظ و به صورت استقرایی – مسائل شایع و پرکاربردی که در فهم مفاد آیات و مدلول روایات اخلاقی مؤثر است، کشف و بررسی شده است تا از این رهگذر امکان استنباط روشمند آموزه های اخلاقی از منابع دین بیشتر فراهم آید. فصل های کتاب حاضر به شرح ذیل می باشد: 1. تنوع اسلوب بیان ارزش های اخلاقی؛ 2. ابهام در سور قضایای عام یا مطلق اخلاقی؛ 3. مفاد تعلیل در گزاره اخلاقی معلل؛ 4. نقل معنا و اختلاف نقل؛ 5. مفاد اسلوب حصر؛ 6. مبالغه و گزافه آرایی در گزاره های اخلاقی؛ 7. حجیت دلیل نقلی در اثبات گزاره اخلاقی. 🆔 @libisca
اخلاقی‌زیستن و تبیین ادله آن: مقایسه نظرگاه اسلام و مسیحیت بر اساس قرآن و عهدین/ تالیف مصطفی آزادیان/ انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (قم)/ چاپ اول: 1398/ 292 صفحه. این پژوهش می کوشد با روش توصیفی تحلیلی پاسخ های دو دین بزرگ الهی، یعنی اسلام و مسیحیت را به این پرسش اصلی که "چرا باید اخلاقی زندگی کرد؟" جویا شود. برای ارائه پاسخ درست و منطقی به این پرسش اصلی، باید ابتدا مبانی بحث کاملا مشخص شود، به همین جهت بخش نخست دربارۀ مبانی خداشناختی، جهان شناختی، انسان شناختی و ارزش شناختی بحث می کند. در مرحلۀ بعد باید تبیین شود که مراد از اخلاقی زیستن چیست و زیست اخلاقی چه ساحت هایی را در بر می گیرد و موانع آن کدام است، به همین جهت در بخش دوم به مفهوم شناسی اخلاقی زیستن پرداخته است. مراد از اخلاقی زیستن آن است که شخص دارای صفات، حالات و ویژگی های اخلاقی باشد و در زندگی بر اساس آگاهی و اختیار خود کارهای ارزشی که متصف به خوب و بد می شوند و می توانند برای نفس انسان کمالی و یا نقصی را ایجاد کنند، انجام دهد. بعد از تبیین مبانی و مفهوم شناسی اخلاقی زیستن، در بخش سومِ کتاب که مهم ترین بخش آن به حساب می آید به صورت خاص به پرسش اصلی پاسخ می دهد. اسلام و مسیحیت بر این باورند که اخلاقی زیستن امری عقلانی است و می توان با ارائه دلائلی درستی آن را توجیه کرد. ادله اخلاقی زیستن از دیدگاه اسلام که عبارت اند از: تخلق به اخلاق الهی؛ تخلق به اخلاق پیامبر اعظم (ص) و اولیای الهی؛ دریافت پاداش و مجازات الهی در دنیا؛ دریافت پاداش و مجازات الهی در آخرت؛ حضور در محضر الهی؛ دوراندیشی و دفع عقاب محتمل؛ تجسم حقیقت وجودی انسان و نیل به کمال نهایی و سعادت جاودانی است. ادله اخلاقی زیستن از دیدگاه مسیحیت که عبارت است از: تقلید از خدا؛ تشبّه به عیسی مسیح علیه السلام؛ ورود به ملکوت خدا/ آسمان؛ نیل به نجات و رستگاری. بدین ترتیب این پژوهش در سه بخش اصلی و هر بخش در قالب دو فصل متناظر به هم دیدگاه های اسلام و مسیحیت را بر اساس قرآن کریم و عهدین به بحث و کاوش می‌گذارد. در پایان، به جمع بندی مطالب پرداخته موارد تشابه و تمایز میان دیدگاه اسلام و مسیحیت را برجسته کرده و با بیان چالش هایی که مسیحیت با آنها مواجه است، مطالب خود را به پایان برده است. 🆔 @libisca
در آمدی بر مولفه های نظام اخلاقی قرآن/ تالیف سید علی‌اکبر حسینی رامندی/ انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (قم)/ چاپ اول: 1399/ 496 صفحه. پژوهش پیش رو مبتنی بر این فرضیه است که تنها با اتکا به قرآن و مبانی و معیارهای وحیانی، امکان تدوین نظام اخلاقی برتر و کارآمد وجود دارد. می‎توان در پرتو آموزه‌های قرآنی، مبانی، اهداف، اصول و روش تربیت اخلاقی را استخراج کرد و از رهگذر نظام اخلاقی قرآن، فرایندِ تربیت و تکامل اخلاقی و پیش‌نیازهای نظری حیات اخلاقی را فراهم آورد. در این پژوهش، بازشناسی مؤلفه‌های اساسی نظام اخلاقی قرآن مورد توجه قرار گرفته است. 🆔 @libisca
خدا، ارزش،عقلانیت: گامی به سوی نظریه "تناسب وجودی" در باب ارزش/ تالیف محمدعلی مبینی/ انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (قم)/ چاپ اول: 1400/ 276 صفحه. در این کتاب نظريه ای جديد در باب ارزش اخلاقی مبتنی بر جهان بينی توحيدی پیشنهاد می شود. نويسنده بحث را با برخی تأملات معناشناختی و بررسی برخی نظريات به‌ويژه نظريۀ مرحوم آيت‌اللّه مصباح يزدی دربارۀ ارزش اخلاقی شروع و سپس با توجه به اشکالات موجود، نظریۀ توحیدی جایگزین را که مبتنی بر استقلال ارزش اخلاقی است، ارائه می‌دهد. این نظریه بر مفهوم تناسب و هماهنگی میان موجودات تأکید می‌کند و تناسب محوری را میان خالق و مخلوقات می‌بیند. نویسنده بر این باور است که با پیگیری این نظریه، نه تنها در حوزۀ ارزش بلکه در حوزه‌های دیگر فلسفه نیز می‎توان به تبیین‌هایی جدید رسید. در فصل‌های پایانی کتاب، دو نمونه از این تبیین (در مسئلۀ عقلانیت و مسئلۀ شرور) ارائه می‌شود. 🆔 @libisca
مبانی اخلاق در عرفان ابن‌عربی/ تالیف علیرضا آرام/ انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (قم)/ چاپ اول: 1400/ 327 صفحه. انگیزۀ اولیه این تحقیق سنجش پیامدهای نظریه وحدت وجود در حوزه فرااخلاق بوده، که پس از بازسازی آرای‌ ابن عربی، با رجوع به تأملات اخلاق‌شناختی علامه طباطبایی، به چشم‌اندازی برای ترسیم فرااخلاق عرفانی رسیده است. این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی، همراه با ملاحظه انتقادی، به بررسی مبانی اخلاق از نگاه ابن عربی پرداخته است. انگیزه و اهمیت تحقیق حاضر بررسی امکانِ تأسیس یک نظریه تازه با موضوعیت «فرااخلاق عرفانی» است. در جهت بررسی این امکان، نظریه وحدت وجود ابن عربی را با استناد به متن آثار وی تقریر کرده، پیامدهای آن‌ با نظر به مباحث فرااخلاق سنجیده‌ شده است، که طبق نتایج حاصله می‌توان نگرش این متفکر را در چهار گزاره خلاصه کرد: الف) اندیشه وحدت وجودی او واقعیتی به نام خیر اخلاقی را به رسمیت می‌شناسد. ب) طبق این نظر، معنی واژگان اخلاقی مترادف با احکام شریعت و وابسته به انشائات شرعیه است. ج) در نگاه وی معرفت اخلاقی واجد عینیت و در عین حال وابسته به وحی است. د) در این نگاه، منشأ انگیزش‌های اخلاقی محبّتِ خدا به خلق بوده، که با معرفت به خیر اخلاقی و با تبعیت از اولیای ‌الهی گسترش می‌یابد. 🆔 @libisca
آشنایی با فقه اخلاق: درآمدی بر دانش اخلاق اجتهادی و استنباطی/ تالیف محمد عالم‌زاده نوری/ انتشارات موسسه فرهنگی هنری دارالهدی، انتشارات خلق (قم)/ چاپ اول: 1400/ 432 صفحه. غرض اصلی از نگارش چنین اثری، معرفی دانش «فقه اخلاق» به هدف دست‌یابی به یک دگرگونی مؤثر در قلمرو علمی اخلاق اسلامی است. مراد ما از فقه در اصطلاح «فقه اخلاق»، دانش فقه مصطلح نیست؛ بلکه شیوه‌ی تفقّه اخلاقی است؛ بر این اساس، «فقه اخلاق» پژوهشی اخلاقی -و نه فقهی– است که از سوی یک عالم دین و به روش معتبر اجتهادی و فقاهتی از منابع دین انجام می‌گیرد، و دستاورد «فقه اخلاق» در نهایت، احکام فقهی رفتارها یا حتی ملکات اخلاقی نیست؛ بلکه صورت گسترده‌ی اخلاق اسلامی و نظام ارزش‌های انسانی است. در این اصطلاح بیشتر، دغدغه‌ی روش‌شناختی اشراب شده و روش استنباطی و تفقّهی از فقه مصطلح به عرصه‌ی اخلاق، تعمیم یافته است؛ زیرا اخلاق اسلامی نیز باید از روش‌شناسیِ اجتهادی بهره ببرد. این پژوهش علاوه بر احکام اخلاقیِ دستوری، از طریق منابع دینی به احکام توصیفی و بیان روابط مفاهیم و ارزش‌های اخلاقی می‌پردازد و به توصیه‌های اخلاقی منحصر نمی‌ماند. 🆔 @libisca
اخلاق تبلیغ دین: منشور اخلاقی مبلغان در سیره اهل بیت (ع)/ تالیف مهدی احمدپور/ انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (قم)/ چاپ اول: 1401/ 300 صفحه. هدف کتاب اخلاق تبلیغ دین معرفی اصول اخلاقی تبلیغ دین است.ویژگی‌ این کتاب در این است که: اولاً: پدیدۀ تبلیغ دین را از منظر اخلاقی بررسی کرده است. ثانیاً: علاوه بر توصیه‌های گفتاری، برای هر اصل اخلاقی نمونه‌های عملی التزام اهل بیت: به اصول اخلاقی تبلیغ دین را از منابع معتبر روایی استخراج و عرضه نموده است. ثالثاً: اصول اخلاقی کلی تبلیغ را بر مصادیق جزئی و امروزی آنها منطبق کرده و اصطلاحاً کدهای اخلاقی تبلیغ دین را بیان نموده است. 🆔 @libisca
کلام و اخلاق در اندیشه سید مرتضی/ تالیف وحید پاشایی/ انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب (قم)/ چاپ اول: 1401/ 254 صفحه. واکاوی مبانی نظری اخلاق به منظور دست یافتن به تفکری اخلاقی امری ضروری است که این نوشتار با تکیه بر اندیشه های کلامی سیدمرتضی علم الهدی(ره) از عقل گرایان به نام شیعه، با تبیین مبانی کلامی اخلاق راه را برای تدوین مبانی کلان‌تری همچون مبانی هستی شناسانه، معرفت‌شناسانه و معناشناسانه هموار کرده و به تشکیل یک نظام یکپارچه اخلاقی کمک می کند. مبانی معرفت‌شناختی، مبانی خدا شناختی با تکیه بر صفات و افعال الهی، مبانی انسان‌شناختی و مبانی جهان‌شناختی مرزهای گستردگی کلام در اخلاق را مشخص کرده و در راستای ارائه نظریه هنجاری، فرا اخلاقی و نظامی کلی در اخلاق نقش آفرین هستند. 🆔 @libisca
📕📕📕 ✅ارزش اخلاقی؛ معنا و معیار/ تالیف حمیده شریفی/ انتشارات موسسه بوستان کتاب (قم)/ چاپ اول: 1402/ 144 صفحه. 👈اثر پیش رو ضمن ایضاح مفهومی «ارزش اخلاقی»، نظریه‌های متقدم و کانونی در این زمینه را مرور می‌کند و در نهایت با تقریر جدیدترین نظریه‌ها در خصوص معنا و معیار ارزش اخلاقی، خوبی و بدی اخلاقی را بر مبنای نظریه تناسب با کمال مطلوب انسان و هم‌چنین نظریه تناسب وجودی بررسی می‌کند. 👈چهار فصل کتاب حاضر به شرح ذیل است: 1.مفاهیم و مباحث مقدماتی ارزش اخلاقی؛ 2.معنا و معیار ارزش اخلاقی بر اساس نظریات قائل به مطابقت؛ 3.معنا و معیار ارزش اخلاقی بر اساس نظریات قائل به ملائمت؛ 4.معنا و معیار ارزش اخلاقی بر اساس نظریات قائل به تناسب. 🆔 @libisca
📕📕📕📕 ✅درآمدی بر روش‌شناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی/ تالیف مصطفی همدانی/ زیرنظر محمدباقر تحریری/ انتشارات سمت (تهران)/ چاپ اول: 1403/ 250 صفحه. 👈روش‌شناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی، دانشی بنیادی و ناظر بر تولید صحیح و ضابطه‌مند آموزه‌های اخلاقی اسلامی بر پایۀ قرآن و حدیث است که روش اجتهاد را از تمحض در علم فقه به فراخنای استنباط اخلاقی کشانده است. 👈این تحقیق شروعی برای مباحث روش‌شناسی اجتهاد در اخلاق اسلامی است که پس از تحلیل برخی مفاهیم از جمله مفهوم محوری «روش‌شناسی اجتهاد»، پنج فصل را در راستای دستیابی به هدف خود گشوده است: 1..ویژگی‌های علمی و عملی مجتهد اخلاق‌پژوه اختصاص. 2. منابع و ادلۀ اجتهاد اخلاقی. 3. داده‌کاوی (جستجو و تجمیع ادله قرآنی، روایی و اندیشه‌های شارحان دربارۀ موضوع اخلاقی موردنظر). 4. روش‌های حک و اصلاح و گزینش داده‌های به دست آمده از مرحلۀ داده‌کاوی. 5. روش کشف و استخراج دلالت‌های ادلۀ عقلی و نقلی. 🆔 @libisca
📕📕📕📕 ✅اخلاق عرفانی در سیره اهل بیت (ع)؛ منازل سلوک و مقامات ربانیون/ تالیف محمدعلی علیامهر/ انتشارات موسسه بوستان کتاب (قم)/ چاپ اول: 1403/ 568 صفحه. 👈کتاب حاضر دربردارنده نکته‌هایی ناب از قرآن و روایات اخلاقی اهل بیت (ع) و بهره‌مند از ادعیه و معارف آنان و ظرایف عرفانی و توحیدی و مشتمل بر منازل سلوک و حالات ربانیان و نام آوران عرصه اخلاق است. 👈این کتاب در دو بخش تألیف شده است؛ بخش اول با عنوان «مقدمات اخلاق» طی شش مقدمه معرفه النفس (خودیابی)، اهمیت علم اخلاق و تغییر و تحول اخلاقیات را بررسی کرده و تأثیر و تأثر اخلاق در نظام طبیعت، هدف از تعهدات اخلاقی، سیر و سلوک و رسیدن به درجات متعالی است و انتخاب استاد و طبیب روحانی را شرح داده است. 👈«منجیات و مقامات» عنوان دومین و آخرین بخش از این کتاب است. از جمله مقام‌هایی که در این بخش به آنها پرداخته شده، می‌توان به یَقظه (بیداری)، توبه، ایمان به غیب و عالم ملکوت، مجاهده، مواخذه (معاتبه)، نیت و قصد، اخلاص، شوق الی الله (رغبت)، خوف و خشیه، عزم و اراده، توکل، عفت و حیا، وفا (حق شناسی)، کتمان سرّ (رازداری) و فقر و غنا اشاره کرد. 🆔 @libisca