انسان سه‏‌گونه دشمن می‌تواند داشته باشد: دسته اول دشمنانی هستند که با قصد دشمنی و با چهره دشمنی با انسان روبرو می‌شوند که دشمنهای آشکار و علنی هستند. دسته دوم دشمنانی هستند که با قصد دشمنی و با چهره دوستی با انسان روبرو می‌شوند. مسلّماً خطر دوستان منافق برای انسان از خطر دشمنان صریح بیشتر است. دسته سوم کسانی هستند که با چهره دوستی می‌آیند و با قصد دوستی هم می‌آیند ولی رفتارشان و تقاضاهایشان به گونه‌ای است که از تیرباران کردن یک دشمن، بیشتر و بالاتر است. گاهی مادر انسان ضررش برای انسان از هر دشمنی بیشتر و بالاتر است. مادر با چهره دوستی و با قصد دوستی، با فرزندش رفتاری می‌کند که دشمن آن‏گونه رفتار نمی‌کند. یک امر کوچک را به عنوان مثال عرض می‌کنم: در بین‏ الطلوعین پدر می‌خواهد فرزندش را برای نماز بیدار کند. مادر خطاب به پدر می‌گوید: آیا دلت می‌آید بچه‌ات را از این خواب خوش بیدار کنی؟ دلش برای این فرزند می‏‌سوزد و می‌خواهد به او مهربانی کند و او را ناراحت نکند و لذا او را برای نماز بیدار نمی‌کند. سوره تغابن ذیل آیه ۱۳ شهید آیت الله مطهری #نکات_قرآنی #موضوع_منبر