✳️امتداد استعمار فرانسوی در آفریقا✳️
پس از کودتا در نیجر اخیرا دومین کودتای نظامی در آفریقا رخ داد. برای شناخت وضعیت سیاست و قدرت در آفریقا مطالعه تاریخی استعمار در قرن بیستم و درگیری‌های اخیر میان شرق و غرب یعنی روسیه و چین با اروپا و آمریکا می‌تواند راهگشا باشد. در این نوشتار نگاهی به وضعیت مستعمرات فرانسه در آفریقا خواهیم داشت.
فرانسه در روزگار اوج استعمار خود یعنی قرن نوزدهم بخشهای وسیعی از آفریقا را به صورت نظامی اشغال کرده بود و آنها را تحت حاکمیت سیاسی حکومت خود درآورد. این سرزمین‌ها در بخش غربی قاره آفریقا قرار داشتند. این سرزمین‌ها امروز نیز به فرانک آفریقا شناخته می شوند.
پس از جنگ دوم بین‌المللی و درگیری فرانسه در پی جنگهای آزادی‌بخش هندوچین و الجزایر قدرت نظامی فرانسه تضعیف شده بود اما آمریکا از فرانسه حمایت کرد تا بیشتر مناطق آفریقایی در قلمروی شوروی قرار نگیرد.
در سال ۱۹۵۸ م در زمان ریاست‌جمهور شارل دوگل مناطق آفریقایی تحت حاکمیت فرانسه با عضویت در جامعه فرانسه( French Comunity) در آمدند و ضمن یک رفراندوم از فرانسه تا حدودی مستقل شدند. فرانسه نیز بر اساس این رفراندوم از منابع مادی و اقتصادی این سرزمین‌ها که حدود ۴.۲ میلیون کیلومتر مربع وسعت داشتند بهره‌ی خود را خواهد داشت.تنها سرزمین گینه بود که از این اقدام سر باز زد و احمد سکوتوره رهبر گینه در مقابل فرانسه ایستادگی کرد.
پس از جنگ سرد نیز هم‌چنان آفریقا منبع مهمی برای فرانسه به شمار می‌رود. بیش از ۴۰ هزار شرکت فرانسوی در آفریقا مشغول به کار هستند.ده‌ها شرکت چند ملیتی به مانند توتال در میان این شرکتها هستند.
در بیست سال اخیر مقدار صادرات فرانسه به آفریقا از ۱۳ میلیارد دلار به ۲۸ میلیارد دلار رسیده است. حجم سرمایه‌گذاری فرانسه نیز از ۵.۹ میلیارد یورو در سال ۲۰۰۰ م به ۵۲.۶ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۷ م رسیده است. اما باید در نظر داشت که حجم افزایش سرمایه‌گذاری فرانسه در آفریقا به اندازه افزایش حجم تجاری نبوده است و برخی از کشورهای دیگر از جمله چین نیز روند رو به رشد سریعی را در تجارت در آفریقا داشته‌اند.
لازم به ذکر و توجه است که زبان خارجی این مناطق نیز هم‌چنان فرانسوی است.
البته روابط تجاری فرانسه امروزه با کشورهای تونس، مراکش و الجزایر بیشتر از صحرا و مرکز آفریقا شده است و جنبش ضداستعمار فرانسه در آفریقا تا حدودی موفق بوده است.
منبع: ویکی‌پدیای انگلیسی، مدخل فرنچ آفریقا( Frençafrique)
#استعمار
#فرانسه
#آفریقا
▪️سیاست و سیل ویرانگر در لیبی▪️
تاملی بر وضعیت مسلمانان در شمال افریقا
🟢 ما و لیبی 🟢
فیلم " lion of the dessert "به معنای شیرصحرا را ما در ایران با نام عمر مختار می‌شناسیم. عمر مختار محمد فرحات قهرمان مبارزه با استعمار ایتالیا بود. فیلمی به کارگردانی مصطفی عقاد و حمایت آمریکا در نقد خشونت استعمار قدیم ساخته شده است. فصل دیگر آشنایی ما با لیبی کمکهای لیبی به ایران در دوران مبارزه علیه شاه و پس از آن به انقلابیون است و فصل سوم نیز فقدان امام موسی صدر در لیبی است.
✅بهانه‌ی بحث✅
دو روز پیش طوفانی در شمال شرق کشور لیبی در شمال آفریقا رخ داد که در شهر درنه با جمعیتی در حدود دویست هزار نفر تلفات انسانی بسیاری بر جای گذاشت. تاکنون بنا بر گزارش شبکه‌ی خبرگزاری راشاتودی ( به نقل از تسنیم‌نیوز) بیش از ۴ هزار نفر دفن شده‌اند الجزیره نیز وفیات را تاکنون ۵۳۰۰ نفر اعلام کرده است و تلفات را دست کم ده هزار نفر تخمین زده‌اند. وضعیت سیاسی کشور لیبی در سده اخیر به فهم چنین وقایعی کمک بسیاری می‌نماید. وجود دولت مرکزی مقتدر و ساخت شهر و دولت با نظارت آن وضعیت زندگی مردم مسلمان را به نحوی می‌سازد که وقایعی این چنینی اولا رخ دهد و ثانیا روایت صحیحی از آن شکل بگیرد و مردم لگدمال حوادث و وقایع این چنینی نباشند.
🟢 نگاهی به روند حادثه 🟢
محل وقوع سیل در پایین دست زنجیره کوه‌های اخضر قرار دارد و دو سد در بالای این رودخانه‌ی فصلی درنه قرار داشته است که با وقوع طوفان این دو سد شکسته می‌شوند و سیل روانه شهر می‌شود. بنا بر آمارها ۲۵ درصد مساحت شهر به وسعت ۳۱ کیلومتر مربع یعنی ۷ کیلومتر مربع به طور کامل تخریب شده است.
✅ سیلهای مشابه در سده‌ی اخیر✅
الجزیره عربیبه نقل از آناتولی با تاریخ‌دانی از لیبی با نام فرج داود درناوی گفت‌وگویی را منتشر کرده است. درناوی شهر درنه را در معرض سیلهای مختلفی در طول تاریخ معاصر میداند و تاسیس دو سد البلاد و سیدی منصور دربالادست را نیز به منظور سیل‌گیری دانسته است. در سال ۱۹۴۱م سیل بزرگی رخ می‌دهد که نیروهای آلمان که در جنگ جهانی دوم مستقر بودند آسیب می‌بینند. در سال ۱۹۵۹م نیز سیل بزرگی در این منطقه رخ می‌دهد. در سال ۱۹۶۸ و ۱۹۶۹م نیز سیلهایی رخ می‌دهند که البته آسیب بسیاری وارد نکرده‌اند. نهایتا در سال ۱۹۸۶م دو سد در بالادست شهر ساخته شد تا مانع از وقوع سیلهای کوهستان اخضر شود. با این وجود نیز در سال ۲۰۱۱م نیز بارشهای شدید موجب شد تا مسئولان دریچه‌های سد را بازکنند که منجر به آب‌گرفتگی شهر شد اما شهر آسیب جدی ندید.
✅نگاهی به تاریخ معاصر لیبی ✅
سرزمین لیبی تا پیش از اشغال توسط ایتالیایی‌ها در سال ۱۹۱۲م تحت حاکمیت امپراتوری عثمانی بود. بخش قابل توجهی از این کشور به مساحت حدودی ۱.۸ میلیون کیلومتر مربع صحرا و بیابان است و شهرهای اصلی این کشور در حاشیه مدیترانه قرار دارد. در سال ۱۹۵۱ این کشور استقلال یافت و در سال ۱۹۶۹ سرهنگ معمر قذافی حکومت را در اختیار خود گرفت و تا سال ۲۰۱۱ م در راس قدرت بود.
▪️جانِ کلام ▪️
مردم و قبایل لیبی اگر چه زندگی بادیه‌نشینی خود را دارند. اما سیاست‌های استعماری در طول قرن بیستم فرصت زندگی شهری مناسب را گرفته است.
تا جایی که فاجعه‌ی بزرگی چون سیل ویرانگر اخیر که باعث کشته و مفقودی هزاران نفر شده اولا مورد توجه ملتهای مسلمان قرار نگرفته، ثانیا مورد توجه رسانه‌ها نیز به آن صورت نبوده و ثالثا کمکهای مردمی به آنها نمی‌رسد.
در شب رحلت پیامبر اسلام باید فرصتی یافت و به فکر امت رسول‌الله بود.
والسلام
#استعمار
#ایتالیا
#عمرمختار
#لیبی