#گزارش_جلسه
🔰دکتر سید حسین شهرستانی
▫️به اعتقاد دکتر شهرستانی برای تحلیل عقلانیت اجتماعی می توان نقطه عزیمت های مختلفی را لحاظ کرد که یکی از آنها از منظر مدرسی می تواند فلسفه سیاسی باشد، البته فلسفه سیاسی در عهد عتیق منظور است که اعم از سیاست دولت و شامل مفهوم فلسفه اجتماعی می شود.
▫️یکی از بحران های جهان اسلام در مقابل غرب مدرن به خصوص در دوران پسا فارابی، دور شدن از فلسفه سیاسی است به طوری که هنوز هم عده ای تمدن مدرن را در حد یک دسته شبهات لحاظ می کنند و باور ندارند آنچه واقع شده محصول یک عقلانیت است و البته به عبارت دیگر اساسا این فضای دوم را فهم نمی کنند.
▫️بخشی از این دور شدن از فلسفه سیاسی که نمونه بارز اسلامی آن فارابی است، بازگشت به اندیشه منطق صوری سینوی دارد که سبب خارج شدن دانش هایی چون هنر، فرهنگ و سیاست از منظومه حکمت شد.
▫️عنصر تاثیر گذار دیگر خارج شدن زمان از دستگاه تحلیلی است و جهان بی زمان فهم می شود، درحالی که علوم انسانی غرب از دل فلسفه تاریخ زاییده شده است.
▫️اما به طور مشخص مرحوم امام خمینی (ره) بر اساس یک دسته مولفه های اساسی در مقام عمل دست به شکل دهی نظمی نوین کرد، هرچند در سطح اندیشگانی نظم دانشی و مجموعه مدونی را شکل نداده بود.
به عبارت دیگر در انقلاب اسلامی عمل بر نظر پیشی گرفت اما این مولفه های اساسی عبارت اند از:
1- مساله فطرت
2- ادراکات اعتباری
3- عرفان اجتماعی
4- فقه اجتماعی
ودر نهایت نگاه طولی به عرفان، اخلاق و فقه.
▫️امام از طریق این مولفه ها دین را در متن جامعه وارد کرد و توانست مسائل جامعه ایران را حل کند.
🔹مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی
@m_zoha
🔰دوره عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی
👤با حضور دکتر ابراهیم فیاض
🔻5 خرداد 1401
🔹مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی
@m_zoha
#گزارش_جلسه
🔰دکتر ابراهیم فیاض
▫️دکتر ابراهیم فیاض در گام نخست به بررسی تاریخ شفاهی انقلاب و بخشی از نمودها و ظهورات عقلانیت انقلاب اسلامی همچون منشور روحانیت و جنبش نرم افزاری اشاره کردند و در پله بعدی با فارق نهادن میان دو اصطلاح reason و Rationality - مفهوم عقلانیت را معادل اصطلاح reason دانستند درحالی که در ایران به اشتباه معادل Rationality قرار داده می شود.
▫️ایشان معادل Rationality را زهد معرفی کردند که خلاصه اندیشه پروتستانتیزم و یهودیت در بحث اقتصاد و کسب و کار است ( تولید بیشتر و مصرف کمتر).
▫️آقای دکتر با اشاره به زیر بنای کلامی و حکمی این اصطلاح در غرب مدرن، باز اندیشی در تراث اسلامی را برای کشف معیار عقلانیت در بستر اسلامی را ضروری دانستند و بدیل زهد در اندیشه علوی را «حکمت» معرفی کردند.
▫️به اعتقاد ایشان حکمت در کنار فطرت (به معنای خلقت هدایت یافته) دو مولفه اساسی کلام اسلامی هستند. در حکمت به خلاف زهد معنا در کانون توجه است و معنا در طول حق و هستی قرار می گیرد و در نتیجه میان هستی شناسی و غایت شناسی تجمیع می شود.
🔹مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی
@m_zoha
🔰دوره عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی
👤با حضور دکتر علیرضا شجاعی زند
🔻5 خرداد 1401
🔹مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی
@m_zoha
#گزارش_جلسه
🔰دکتر علیرضا شجاعی زند
▫️دکتر شجاعی زند با ذکر این نکته که در مقاطع مختلف زمانی مسائل متفاوتی در جامعه پیش می آید که چه به پاسخ معقول برسد، چه در پرسه جدلی پیش برود، در نهایت عمر آن به پایان خواهد رسید، به این بحث ورود کردند که در دوران پسا انقلاب در سطح نخبگانی همواره سؤالاتی چون نسبت دین و سیاست و یا نسبت دین و فرهنگ یا دین با جامعه طرح شده و دوران آنها گذشته است.
به طور مثال دیگر کسی از نسبت دین و جامعه سؤالی نمی پرسد و این اصل که دین اجتماعی است مسلم پنداشته شده است.
▫️به عقیده دکتر شجاعی زند سوال ایران کنونی مساله نسبت دین و قدرت است و شکل دادن به یک نسبت صحیح براساس نسبت این مساله با سایر عناصر گفتمان انقلاب اسلامی نمود و جلوه گاه عقلانیت انقلاب اسلامی است.
▫️به بیان دیگر اینکه انقلاب اسلامی به عنوان یک گفتمان در نهایت در مساله دین و قدرت چه دیدگاهی را چهارچوب بندی می کند مصداقی از عقلانیت انقلاب اسلامی خواهد بود.
▫️دکتر شجاعی زند با تقسیم اندیشه های این حوزه در سه قسم دین شخصی و دین اجتماعی و دین سیاسی، در دل هر قسم دو زیر مجموعه قرار می دهند.
▫️در نگرش شخصی به دین، دین تنها به عنوان پیوند قلبی بین بنده و خدا شناخته می شود که به تدبیر کنش های فردی و حلال و حرام فردی می پردازد و یا اینکه حوزه های بینافردی را که اخلاق نام دارد شامل می گردد.
▫️در دین اجتماعی نیز دو زیر مجموعه می توان تصور کرد. نخست اینکه دین در ساخت فرهنگ در کنار سایر عناصر شکل دهنده لحاظ شود و دیگری...
▫️اما در دین سیاسی بنای یک عده بر این است که دین به واسطه معتقدان خود وارد عرصه های حزبی و قانون گذاری بشود و درنهایت در صورت توفق بر سایر احزاب به یک ساختار دینی شکل بدهد.
اما دسته دیگر معتقدند دین باید در راس قدرت قرار گیرد و به یک ساختار دینی و نظام اجتماعی مبتنی بر دین شکل بدهد.
▫️تئوری انقلاب اسلامی از این جنس است و معتقد است بعد از تایید اصل نظام با اراده عمومی جامعه باید یک نظام دینی سامان داد که دین در راس قدرت آن قرار دارد.
🔹مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی
@m_zoha
🔰دوره عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی
👤با حضور دکتر سعید زیباکلام
🔻7 خرداد 1401
🔹مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی
@m_zoha
#گزارش_جلسه
🔰دکتر سعید زیباکلام
▫️دکتر زیبا کلام قبل از طرح بحث عقلانیت انقلاب اسلامی، به ریشه پیدایش این مفهوم در جهان غرب اشاره کردند و نقطه آغازین این مساله را ظهور فحولی چون نیوتن،کپلر و کپرنیک دانستند که فیزیک و کیهان شناسی ارسطویی را به چالش کشیدند.
▫️بعدها در قرن 18 و در امتداد این خط سیر با حضور افرادی چون هیوم، کانت، رسو و ... تمام بنیان های فرهنگی و الهیاتی غرب فرو ریخت و این افراد در تلاش برآمدند تا در نظمی نوین، انسان و روابط بینافردی و ساختارهای اجتماعی را بنا کنند و در اینجا با الگو قرار دادن علم و دانش نیوتنی، دو عنصر عقل و تجربه بشری را معیار عقلانیتی جهان شمول معرفی کردند.
▫️اما در نیمه دوم قرن 20 با مطرح شدن توماس کوهن، اساسا وجود یک عقلانیت معیار و جهان شمول رد شد.
▫️دکتر زیبا کلام استفاده بی رویه نخبگان و مدیران کشور از عقلانیت مدرن و طرح مباحثی چون پیشرفت در جامعه ایران را مورد انتقاد قرار دادند چراکه معتقدند جامعه ایران سبک و شیوه زیست خودش را دارد و فرهنگ و تمدن خاص خود را باید امتداد دهد نه اینکه التقاطی باشد از تمدن ایرانی- اسلامی و غرب مدرن و مفاهیمی چون پیشرفت، زاده فرهنگ و تمدن غرب مدرن هستند که در بستر فرهنگی دیگری به صورت دستوری در حال بازتولید اند.
▫️ایشان اساسا نیاز جامعه ایران به مفهومی چون عقلانیت را رد کردند چراکه عقلانیت معیار و جهان شمول وجود ندارد تا میز دهنده حق از باطل باشد. در چنین فضایی ما تنها با سبک های زیستی متفاوتی روبرو هستیم که هر کدام از فرهنگ و تمدن خاص خود برآمده اند و نمی توان یکی را بر دیگری اولویت داد. از همین رو قدرت رهبری مفهوم عقلانیت از آن گرفته می شود.
🔹مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی
@m_zoha