‌🌸 سلسه بحث آفت زبان 🌸 #تهمت قسمت دوم(2) اقسام تهمت آشکار کردن گمان نادرست و اظهار آن، به دو صورت ممکن است: ۱ – اظهار حضورى گاه تهمت زننده، رفتار یا ویژگى زشتى را در حضور خود متهم، به او نسبت مى دهد و مدارک و اسناد این نسبت که مى تواند شامل عمل، سخن یا حالتى از او باشد را نیز ارائه مى کند. ۲ – اظهار غیابى گاه تهمت زننده در حضور فرد چیزى بیان نمى کند؛ بلکه در غیابش به او رفتار یا صفت ناپسندى را نسبت مى دهد که این امر دو حالت دارد: الف: تهمت زننده فقط نتیجه برداشت خود را از رفتار شخص در غیابش به او نسبت مى دهد و از خود رفتار، سخنى به میان نمى آورد به این معنا که تهمت زننده نمى گوید به دلیل دیدن چه رفتارى از متهم، چنین برداشتى از او داشته است؛ البته تفاوتى نیست بین آن که برداشت او از رفتار متهم در برخورد با خود او باشد یا دیگران؛ زیرا در هر دو صورت، اظهار بدگمانى شده و حقیقت تهمت پدید آمده است. ب: خود آن رفتار، گفتار یا صفات را نقل مى کند؛ سپس برداشت خود از آن را به دیگران ارائه مى دهد. زشت ترین مصداق تهمت تهمت، ابراز کردن گمان بد به دیگرى است که از زشت ترین مصادیق آن، این است که انسان در آغاز کار، شخصى را امین و معتمد خود کند و کارى را به او واگذارد؛ سپس به او سوءظن یافته، این بدگمانى را به شخص ‍ بگوید. امام جعفر صادق(علیه السلام) از قول پیامبر(صلى الله علیه و آله و سلم) روایت کرده است: لیس لک ان تتهم من ائتمنته!. حق ندارى به کسى که او را امین خویش ساخته اى، تهمت بزنى. ((حال و ملکه)) زشت تهمت تهمت از رذایل نفسانى چون دشمنى، حسد، شهوت یا غضب سرچشمه مى گیرد و در آغاز، رفتارى است که اتفاقى از انسان سر مى زند؛ ولى تکرار آن موجب مى شود که به صورت ملکه در نهاد شخص در آید و انجام آن برایش آسان شود. کسى که این صفت براى او ملکه نشده است، شاید در اثر انجام این رفتار، تحت فشار مسائل اعتقادى و وجدانى خود قرار گرفته، متاءثر و متاءلم شود؛ ولى اگر این عمل تکرار شده، به صورت صفت پایدار نفسانى درآید، آن رفتار زشت را به آسانى انجام مى دهد و نه تنها برایش ناراحت کننده نیست؛ بلکه سرور و شادمانى هم به همراه خواهد آورد و با رسیدن به این گمان باطل که با تهمت، رقیبى از صحنه خارج شده است، خشنود مى شود؛ بنابراین باید از تکرار این گناهان خوددارى کرد تا به ملکه اى زشت و ناپسند در روح انسان تبدیل نشوند. اخلاق الاهی جلد چهارم ، آفات زبان به نقل از: کانال استاد رفیعی 🌹🌹🌹🌹🌹🌷🌷🌷🌷🌷🌺🌺🌺🌺🌺 🌐Admin @hojjati_mohajerin به ما بپیوندید🌷🌷🌷♻ کانال:https://eitaa.com/sut_matn_sharh_doaa گروه:http://eitaa.com/joinchat/1976172574C764de743b2 ارتباط با مدیر کانال و گروه: تلفن📳:00989302867043

🌸سلسله بحث آفت زبان 🌸 #تهمت قسمت چهارم #تاثیر تهمت بر شنونده آن، از نظر اخلاقى در تهمت، شنونده، اخبارى را از تهمت زننده مى شنود که بر حدس تهمت زننده استوار است و از درستى یا نادرستى آن به صورت قطعى آگاه نیست. حال اگر شنونده نفسى ضعیف داشته باشد، چه بسا تحت تاثیر این تهمت قرار گیرد و دیدش درباره متهم عوض شود؛ یعنى حتى اگر شنونده، به وظیفه شرعى خود عمل، و با گوینده برخورد کند و تهمت او را برگرداند، این امکان هست که از لحاظ اخلاقى و حالات درونى، تحت تاثیر قرار گرفته، از اعتمادش به متهم کاسته شود. دانشمندان علم اخلاق براى شنونده تهمت چهار حالت را در نظر گرفته اند و براى هر یک از این حالات، راه حل هایى علمى را بیان کرده اند تا به متهم بدبین نشود. ۱ – شنونده مى داند اظهارات گوینده تهمت است. ۲ – شنونده نمى داند اظهارات گوینده تهمت است یا بهتان؛ چرا که ممکن است این اظهارات برداشت او از رفتار متهم یا نسبتى دروغین به او باشد. ۳ – شنونده نمى داند گفتار گوینده تهمت یا غیبت است. ۴ – شنونده نمى داند گفتار گوینده تهمت یا بهتان یا غیبت است. در مورد اول که شخص مى داند این اخبار تهمت است، بدگمانى در مرتبه اى ضعیف به شنونده منتقل شده است؛ یعنى شخص مى داند که گوینده از روى حدس و بدگمانى، بر نشانه ها و قرائنى تکیه کرده که موجب برداشت نادرستى از متهم شده است که با توجه به این آگاهى مى تواند بدبینى را از خود دور سازد و اتهام را ناشى از درک نادرست تهمت زننده بداند. در مورد دوم که گفتار گوینده بین تهمت و بهتان مشکوک است، اگر تهمت باشد، یک طرف احتمال بر محور حدس است و طرف دیگر آن (بهتان) بر دروغین بودن آن نسبت درباره متهم دلالت دارد؛ از این رو شنونده به آسانى مى تواند بدگمانى را از خود دور سازد. در مورد سوم که بین حکم تهمت یا غیبت اشتباهى پیش آید، چون یک طرف این اخبار بر محور حدس است مى توان آن را رد کرد و مورد چهارم هم ادغامى از این سه مورد است که در هر چهار مورد، این اخبار با شدت و ضعف خود مى تواند بر فرد تاثیر گذار باشد. امیر مؤ منان على (علیه السلام ) فرمود: اى مردم! کسى که برادر دینى اش را این گونه شناخت که او در دین محکم و استوار است[= آدم متدینى است] و کردار و رفتارش در مسیر شرع قرار دارد، دیگر نباید درباره او به حرف این و آن گوش کند. همانا کسى که تیر مى اندازد، گاهى تیرش به خطا مى رود، [= کلامش ریشه ندارد] و آن چه که گفته مى شود و نادرست است، از بین مى رود و خداوند شنوا و گواه است. هوشیار باشید همانا بین حق و باطل به جز چهار انگشت فاصله نیست. از حضرت پرسیدند: این که فاصله بین حق و باطل چهار انگشت است، یعنى چه؟ انگشتان مبارکش را جمع کرد و بین گوش و چشمش گذاشت و فرمود: باطل این است که بگویى شنیدم، و حق این است که بگویى دیدم. با توجه به این روایت، اخبارى که بر محور حدس و گمان بوده و ریشه اش ‍ شنیدنى ها و احتمالات است، از موارد تهمت، بهتان یا غیبت به شمار مى آید. در غیبت، احتمال این است که گوینده، آن چه را مى گوید، دیده است؛ ولى شنونده فقط یک احتمال را مى شنود؛ پس نباید تحت تاثیر شنیده ها قرار گیرد؛ زیرا به ندرت اتفاق مى افتد که شنیده ها بر مبناى دیده ها و صادقانه باشند. اخلاق الاهی جلد چهارم به نقل از: کانال استاد رفیعی. 🌹🌹🌹🌹🌹🌷🌷🌷🌺🌺🌺🎄 🌐Admin @hojjati_mohajerin به ما بپیوندید🌷🌷🌷♻ کانال:https://eitaa.com/sut_matn_sharh_doaa گروه:http://eitaa.com/joinchat/1976172574C764de743b2 ارتباط با مدیر کانال و گروه: تلفن📳:00989302867043