مکن فاش این سخنها همچو حلّاج
بیاویزندت از دار، ای عراقی
#فخرالدین_عراقی
اشاره است به بر دار کردن حسینبن منصور حلاج از بزرگان عرفا و صوفیه. حسینبن منصور بعد از آنکه مدتی به ریاضت و عبادت گذرانیده دعویهای بلند کرده به سخنانی که ظاهراً تكلّم به آن مجوّز نبود متکلّم گشت و کیفیت این حال به عرض حامدبن عبّاس وزیر مقتدر عبّاسی رسیده حامد در باب تجویز قتل او از علما فتوی طلبیده ایشان گفتند که تا جریمه بر وی ثابت نشود ما فتوی ندهیم. سبب کشتنِ حسین آن شد که سطری چند به خط حلاج به دست افتاد مضمون آنکه هر کرا آرزوی حجّ پیدا شود و زاد و راحله نداشته باشد اگر میسر گردد در سرای خود مربع سازد و در ایام حج آن را طواف کرده چنانکه معهود است مناسک زیارت بیت الله بجای آرد... چون حامد این نوشته را دید فرمود تا علما و فقها و قضاة را حاضر ساختند و این صحیفه را برایشان خواند ابوعمرو قاضی از حلاج پرسید که این کلمات را از کجا نوشته؟ حلاج جواب داد که از کتاب اخلاص که مصنّف حسن بصری است. ابوعمرو قاضی گفت: ای کشتنی ما آن کتاب را دیدهایم و این سخن در آنجا نیست! و چون حامد این مقال را از ابوعمرو شنید به قاضی خطاب کرد که آنچه گفتی بنویس! و ابوعمرو اهمال نموده؛ حامد گفت: اگر او کشتنی نیست، چرا گفتی؟! و قاضی عاجز شده نتوانست که مخالفت وزیر کند، لاجرم به اباحتِ خونِ حسین فتوی بنوشت و سایر علما متابعت قاضی نمودند. کیفیت حال به عرض مقتدر رسیده فرمان داد حسبالشّرع او را بکشند. و حامد شحنه را گفت که فردا حلاج را بر سر جسر دجله برده هزار تازیانه بزن و اگر از ضرب تازیانه نمیرد دست و پایش را بریده سرش را از بدن جدا گردانیده بر دار کن و کالبدش را سوخته در دجله افکن. و شحنه بفرموده عمل نمود.
قتل حسینبن منصور حلاج شش روز مانده از ذیقعده سال سیصد و نهم بود.
(حبيب السّير، ج ۲، ص ۲۹۲ - ۲۹۱. التنبيه والاشراف، ص ۳۷۴)
📕 #عراقی_نامه
"تحقیق در دیوان عراقی"
دکتر سیدحمید طبیبیان
ص۱۱۱
"گر گناهی کردم از من عفو کن
ور خطایی رفت تاوانم مکن"
#عراقی
مفهوم بیت بالا مناسب است با آیه ۲۸۶ از سوره البقره که می فرماید:
رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَآ إِنْ نَسِينَآ أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَآ إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ ۖ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَآ ۚ أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
[خدایا ما را به گناه مگیر اگر فراموش کنیم یا خطائی کنیم ، خداوندا بر ما گران باری روا مدار آن گونه که به پیشینیان روا داشتی و بر ایشان نهادی ، خداوندا بر ما منه آنچه ما را توان آن نیست و ما را ببخش و بیامرز ما را و رحم کن ، تو خدای مایی ، ما را یاری ده بر گروه کافران].
📕 #عراقی_نامه
✍ دکتر سیدحمید طبیبیان
ص۸۷
.
🌻💛🍃🕊💚🌹
@maarefat11
🌸🌸🌸🌸کانال معرفت و خودشناسی گنجینه مطالب عرفانی
.