✅ اصلاح و تحول فرهنگي
از حضرت ابراهيم تا امام رضا(ع)
🖌 دكتر ابوالفضل خوش منش
🔶حق اين است كه حركت انبيا و اولياي الهي هيچگاه از كوشش براي اصلاح فرهنگي خالص نيست و اساس ماهيت دين آسماني قبل از هرچيز، فرهنگي است. از اين رو سخن گفتن از عصر امام رضا(ع)، سخن از يك عصر شاخص فرهنگي و گشايش سربرگي جديد از دفتر فكر و فرهنگ است. چنانكه گذشت، بابل خود سرزمين تمدن و فرهنگ بود و كار حضرت ابراهيم(ع) نيز در اصل داراي صبغه و صيغهاي فرهنگي داشت. با اين حال ميتوان اين تفاوت را در اين دو منتهياليه تاريخي و جغرافيايي عصر دو پيشواي ملل اينگونه مدّ نظر قرار داد كه: حضرت ابراهيم(ع) با بتهاي سنگي و نيز با طاغوتي خاكي طرف بود؛ اما امام رضا(ع) با بتها و طاغوتي پيچيدهتر مواجه بوده است. طاغوتي كه درسهاي خوبی از بزرگان سلف خود گرفته و آنقدر عقل و درايت پيدا كرده بود تا مشكلات و منويات خود را با زبان و «ادب»ي متفاوت طرح كند. اينجا ديگر «تبر» كارساز نبود بلکه «تيشه»هاي ظریف فكري براي شكافتن تردید و شكفتن امید لازم بوده است.
🔶مأمون جدا از آنكه انساني باسياست و كياست و باسواد و پيچيده بود، در ميان مجموع خلفا يك «روشنفكر» محسوب میشد؛ «طب» و «نجوم» ميدانست؛ «بيتالحكمه» یا به زبان امروزی «معهد، دارالترجمه، انستيتو، آكادمي یا فرهنگستان» علوم تأسيس کرده و مجالس محاجّه و مناظره تشكيل ميداد و از رؤساي اديان و افرادي كه دارنده فكر و نظر بودند، دعوت ميكرد تا با هم به مناظره و گفتمان بنشينند. در اين ميان، تنوع مليت و زبان و گرايش و نگرش، محل توجه است و امري بيسابقه در دستگاه خلافت شمرده ميشود.
🔶از بابل تا توس راه زيادي طي شده است و هنوز نيز قافله دين و فكر و فرهنگ ما سير بزرگي در اقتفاي همان مسير سترگ براي پيمودن دارد؛ سخن از ايران و سابقه كهن آن در يكتاخواهي و يگانهگرايي و نيز مديريت سياسي در تمدن بشري؛ ايران و بازار انديشهها و نحلهها اعم از انديشهها، انديشههاي مبادلهای با سرزمينهاي ديگری مانند هند و چين و مصر و يونان و نيز انديشههايي كه دستگاه خلافت، نفع و حيات خود را در ترويج آنها مييافت؛... اين موضوع مهم در خور تحقيقاتي عمیق و مستقل است.
📚منبع: نشریه معارف، شماره 98 - مرداد و شهريور 92.
#امام_رضا
#فرهنگ
✅ «رضا»ي آلمحمد
از حضرت ابراهيم تا امام رضا(ع)
دكتر ابوالفضل خوش منش
🔶 خانهاي كه حضرت ابراهيم(ع) پيهاي آن را برافراشت، براي برنامهاي بزرگ از «حج ابراهيمي» تا «حج مهدوي» بوده و هست. یک تحليل میگوید حج مهدوي «زمان فراگير شدن سرخوردگيها»ي بشر و درماندن او از علاج دردهاي بزرگ و لاعلاج صورت خواهد گرفت؛ تا جايي كه بشر خودش «رضايت» به ظهور يك منجي و مصلح بدهد. خوب است با نگاهي به اين، موضوع «رضاي آلمحمد» و نيز اين نكته را كه زمان امامت امام رضا(ع) به صورت خاصي به امامت حضرت صاحبالامر(عج) پيوند ميخورد را از نظر بگذرانيم.
🔶يكي از مهمترين نتايج حضور امام رضا(ع) در ايران، مفهومي است كه امروز نام غالب ابوالحسن عليبن موسي شده است. لقب «رضا» كه بر نام و كنيه حضرت غلبه كرده و بيشترين اشتهار را در سطح جهان از آن خود ساخته است. چنين مفهومي يعني تن دادن به كسي كه «رضا» و پسنديده و برگزيده از آل نبي است، قبل از امام رضا(ع) نيز در توفان حيرت و سرخوردگيها، به صورت يك آرمان طرح شده بود، اما تجلي و عينيت آشكار آن در زمان امام رضا(ع) روي داد. حتی شاخه بنيعباس از تيره بنيهاشم توانستند از فرصت سوء استفاده كرده و با توجه به ابهام در مفهوم «اهلبيت» و «الرضا من آل محمد» براي برخی مردم، خويشتن را از خاندان بنيهاشم و رسول اكرم(ص) قلمداد كنند و چند صباحی بر پشت مركب خلافت بجهند. ابومسلم خراساني، سردار ايراني و از سردمداران و ساماندهندگان قيام خراسان عليه حكومت اموي، اولين قرباني بزرگ اين دولت و در واقع قرباني دادنِ شعاري در غير موضعش شد و مزد خود را گرفت.
🔶اين نكته نيز قابل ذكر است كه لقب «رضا» در تعقيب همان آرمان «الرضا من آل محمد» بود؛ اما اين نام از باب حرمت و عزّتي كه داشت، قرين اعقاب امام هشتم باقي ماند. چنانكه امام محمد تقي، امام علي النقي و امام حسن عسگري به احترام جدّ بزرگوارشان هريك به «ابنالرضا» مشهور شدند.
🔷شيخ صدوق از احمدبن محمدبن ابينصر بزنطي در باره تسميه رضا نقل ميكند: به امام جواد(ع) گفتم گروهي از مخالفان شما عقيده دارند پدر شما را مأمون، رضا ناميده است؛ زيرا او به ولايت عهد مأمون راضي شد. امام پاسخ داد: دروغ گفتند. بلكه او را خداي تبارك و تعالي رضا ناميد، زيرا او مرضي خداوند متعال در آسمان و مرضي پيامبر و ائمه(ع) پس از وي در زمين بود. گفتم: مگر نه اين است كه پدران شما مرضي خدا و پيامبر و ائمه(ع) بودند؟ فرمود: چرا؟ گفتم: پس از چه رو پدر شما در ميان ايشان «رضا» ناميده شد؟ فرمود: زيرا مخالفان از دشمنان وي به او راضي شدند، همانگونه كه موافقان از دوستان وي به او رضايت يافتند و چنين موقعيتي براي هيچ يك از پدران وي پديد نيامد، از همين رو، وي رضا ناميده شد.
📚منبع: نشریه معارف، شماره 98 - مرداد و شهريور 92.
#امام_رضا
#فرهنگ
✅ پاسخ شهيد مطهري به چند سؤال درباره مسئله ولايت عهدي حضرت علي بن موسي الرضا(ع)
🔶 استدلال حضرت رضا(ع)
برخي به حضرت رضا(ع) اعتراض كردند كه چرا همين مقدار اسم تو آمد جزء اينها؟ فرمود: آيا پيغمبران شأنشان بالاتر است يا اوصياء پيغمبران؟ گفتند: پيغمبران. فرمود: يك پادشاه مشرك بدتر است يا يك پادشاه مسلمان فاسق؟ گفتند: پادشاه مشرك، فرمود: آن كسي كه همكاري را با تقاضا بكند بالاتر است يا كسي كه به زور به او تحميل كنند؟ گفتند: آن كسي كه با تقاضا بكند. فرمود: يوسف صدّيق پيغمبر است، عزيز مصر كافر و مشرك بود، و يوسف خودش تقاضا كرد كه: اِجعَلني علي خَزائِنِ الاَرضِ اِنّي حفيظٌ عَليمٌ؛ چون ميخواست پستي را اشغال كند كه از آن پست حسن استفاده كند، تازه عزيز مصر كافر بود، مأمون مسلمان فاسقي است؛ يوسف پيغمبر بود، من وصيّ پيغمبر هستم؛ او پيشنهاد كرد و مرا مجبور كردند.
🔶 صرف اين قضيه كه نميشود مورد ايراد واقع شود. حال حضرت موسي بن جعفري كه صفوان جمّال را كه صرفاً همكاري ميكند و وجودش فقط به نفع آنهاست شديداً منع ميكند و ميفرمايد: چرا تو شترهايت را به هارون اجاره ميدهي؟ علي بن يقطين را كه محرمانه با او سَر و سّري دارد و شيعه است و تشيع خودش را كتمام ميكند تشويق مينمايد كه حتماً در اين دستگاه باشد، ولي كتمان كن و كسي نفهمد كه تو شيعه هستي؛ وضو را مطابق وضوي آنها بگير، نماز را مطابق نماز آنها بخوان؛ تشيّع خودت را به اشدّ مراتب مخفي كن، امّا در دستگاه آنها باش كه بتواني كار بكني.
اين همان چيزي است كه همهي منطقها اجازه ميدهد. هر آدم با مسلكي به افراد خودش اجازه ميدهد كه با حفظ مسلك خود و به شرط اينكه هدف، كار براي مسلك خود باشد نه براي طرف، [وارد دستگاه دشمن شوند] يعني آن دستگاه را استخدام كنند براي هدف خودشان، نه دستگاه، آنها را استخدام كرده باشد براي هدف خود. شكلش فرق ميكند؛ يكي جزء دستگاه است نيروي او صرف منافع دستگاه ميشود، و يكي جزء دستگاه است، نيروي دستگاه را در جهت مصالح و منافع آن هدف و ايدهاي كه خودش دارد استخدام ميكند. به نظر من اگر كسي بگويد اين مقدار هم نبايد باشد، اين يك تعصّب و يك جمود بي جهت است. همهي ائمه اين جور بودند كه از يك طرف، شديد همكاري با دستگاه خلفاي بني اميّه و بين العبّاس را نهي ميكردند و هر كسي كه عذر ميآورد كه آقا بالأخره ما نكنيم كس ديگر ميكند، ميگفتند همه نكنند، اين كه عذر نشد، وقتي هيچكس نكند كار آنها فلج ميشود؛ و از طرف ديگر افرادي را كه آنچنان مسلكي بودند كه در دستگاه خلفاي اموي يا عباسي كه بودند درواقع دستگاه را براي هدف خودشان استخدام ميكردند تشويق ميكردن چه تشويقي! مثل همين «عليِ بن يقطين» يا «اسماعيل بن بزيع»؛ و رواياتي كه ما در مدح و ستايش چنين كساني داريم حيرتآور است، يعني اينها را در رديف اولياء الله درجه اوّل معرفي كردهاند. رواياتش را شيخ انصاري در «مكاسب» در مسئله «ولايت جائر» نقل كرده است.
#امام_رضا
📚 منبع: نشریه معارف، شماره 16 - دی 82.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌹الغوث الغوث یا غوث الامة و غیاثها
#امام_رضا
خوشا مُلکی که سلطانش تو باشی
ولادت با سعادت شمس شموس، امام رضا علیه السلام بر شما همراهان ارجمند نشریه معارف مبارک باد 🌺🌺
👇کانال نشریه معارف:👇
https://eitaa.com/maarefmags_ir
izad nama 09379159465.mp3
16.66M
🔸تواشیح آئینه ی ایزدنما
⚜|همخوانی استدیویی فارسی - عربی در مدح و منقبت حضرت امام رضا علیه السلام |
⭕️اجرا:
💠گروه تواشیح بین المللی تسنیم💠
📜شاعر بخش فارسی:
🔅صغیر اصفهانی
📃شاعر بخش عربی:
🔅آیت الله غروی اصفهانی
🌐 @tasnim_esf
#امام_رضا
#دهه_کرامت
👇کانال نشریه معارف:👇
https://eitaa.com/maarefmags_ir
.
🌗«اعتقادات رضوی»!
🎙دکتر مهدی غلامعلی
1️⃣ اگر احادیث شیعه را یک بدنه حساب کنیم که هر امامی در این بدنه نقش ویژهای دارد؛ فقه شیعه، فقه جعفری است، که غالبا بر مبنای احادیث امام باقر(ع) و امام صادق(ع) است، و اعتقادات ما رضوی است چون بیشتر احادیث اعتقادی و کلامی ما از #امام_رضا_علیه_السلام روایت شده است.
2️⃣ سن امام رضا(ع) ۵۵ سال است. ۲۰ سال دوره امامت ایشان(از سال ۱۸۳ تا ۲۰۳ ق) و ۳۵ سال به عنوان محدث و راوی و استاد حدیث بوده است. اتفاقی در دوران امامت حضرت رخ داد که غالب احادیث ایشان احادیث اعتقادی شد؛ و آن اینکه امام رضا(ع) در ۲ سال و ۵ ماهی که به مقام ولایت عهدی رسیدند، اصحاب رسانه در اختیار داشتند. کاتبانی از طرف خلیفه مامور نوشتن سخنان امام بودند. این امر باعث شد که احادیث امام رضا(ع) از سه امام بعدی(امام جواد، امام هادی و امام عسکری علیهم السلام) بیشتر باشد؛ با اینکه امامت آن سه امام همام بیشتر از ۵۰ سال بود.
3️⃣ کاتبان در دو برهه زمانی یعنی دوره امام علی و امام رضا(ع) از بقیه دورهها بیشتر بودند لذا روایات زیادی از این دو امام علیهماالسلام داریم؛ و صادقین علیهماالسلام نیز چون شاگردان زیادی داشتند در نقش روات عمل کرده و روایات زیادی از آن بزرگواران نیز به ما رسیده است.
4️⃣ در زمان امام رضا(ع) دو رخداد مهم درون مذهبی و فرامذهبی رخ داد که بیشتر احادیث امام اعتقادی شد:
▫️ الف: ظهور فرقه واقفه
اتفاق اول که درون مذهبی است ظهور یک گروه منحرف به نام واقفه در بدنه شیعه بود که امامت امام رضا(ع) را انکار کردند.
امام رضا علیهالسلام ۲۰ سال با واقفه بحث و مبارزه کرد.
▫️ ب: گسترش گروههای علمی
اتفاق دوم که فرامذهبی بود گسترش گروههای علمی و کلامی بود.
در دوران امام رضا(ع) نهضت ترجمه رخ داد و آثار باستانی زیادی از جمله آثار هند باستان، ایران باستان، اروپا و … ترجمه شده بود که نگاه آنها در مورد خدا و قیامت با نگاه و اعتقادات اسلام متفاوت بود، ...
#امام_رضا علیهالسلام
📚جایگاه و تأثیر امام رضا علیهالسلام بر احادیث شیعه/ مهدی غلامعلی شیعه
👇کانال نشریه معارف:👇
https://eitaa.com/maarefmags_ir
#امام_رضا #ایران #تاریخ
🔹 ۲۵ ذی القعده سالروز حرکت امام رضا علیه السلام از مدینه به سمت خراسان
❓ چرا امام رضا علیه السلام به ایران آمدند؟
🔻مامون چنان اندیشید که برای خلافت امام رضا (ع) از مردم بیعت بگیرد، تا امام را خلیفه مسلمانان و امیر بنی هاشم، قرار دهد. حضرت امام رضا(ع) با پیشنهاد مامون مخالفت کرد، خلیفه به حضرت رضا(ع) چنین پیام داد: «...درحالی که تو را از سطوت خود ایمنی بخشیدم. به خدا سوگند، اگر ولیعهدی را پذیرفتی که هیچ ، اگر باز همچنان امتناع بورزی، گردنت را خواهم زد». در واقع دلیل اصلی مهاجرت امام رضا(ع) از مدینه به ایران این بود که مامون، امام را مجبـــــور کرد تا به مرکز حکومت مهاجـرت کنـد.
📚 برای مشاهده متن کامل مطلب فوق ، به آدرس زیر مراجعه کنید :
https://www.porseman.com/!10890
جهت درج سوال و ارسال نظرات خود مي توانيد از راه هاي زير استفاده کنيد:
🌐 سامانه پرسمان: porseman.com
📲 پيامك : 30001619
📩 ربات سروش، ایتا ، گپ و بله @porsemanbot
📦 پرسمان در پيام رسان هاي سروش، ايتا، گپ ، بله و روبیکا @Porseman_com
👇کانال نشریه معارف:👇
https://eitaa.com/maarefmags_ir
◪ ویـژهنـامـه امـام رضا علیهالسلام
◪ گزیده سخنان
◪ چـهـل حـدیـث
◪ دلایل و برکات حضور امام رضا علیهالسلام در ایران
◪ دعای امام رضا علیهالسلام برای امام مهدی علیهالسلام
◪ دانلود کتاب منزلت زیارت
#شهادت_امام_رضا علیهالسلام
#امام_رضا علیهالسلام
●➼┅═❧═┅┅───┄
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir