5مبانی رشد و تربیت. عباسی ولدی.981106.mp3
10.13M
صوت جلسه پنجم
خلاصۀ جلسۀ هفدهم: 12/12/1398
_ همان طور که گفتیم قرآن روی مسئلۀ علم الهی و این که هیچ چیزی در عالَم نیست که از علم الهی پنهان مانده باشد، تأکید زیادی دارد. ما بیش از آن که تا امروز در بارۀ این آیات تدبّر کردهایم، باید تدبّر کنیم.
_ قرآن حسّاس است که این حقیقت را به شکلهای مختلف به ما گوشزد کند: هیچ چیز حتی به اندازۀ سنگینی یه ذرّه از علم الهی پنهان باشد (سورۀ یونس (10)، آیۀ 61.
_ چرا این قدر قرآن حسّاس است که این وسعت علم الهی را به رخ انسانها بکشد؟ شاید یکی از دلایل آن، این باشد که میخواهد این حقیقت را به ما گوشزد کند: ای انسان! تو در برابر این خدا با این اندازه از وسعت علم، چه ادّعایی داری؟
_ در دعای پنجاه و دوم صحیفۀ سجّادیه، امام زین العابدین علیه السلام این گونه مناجات میکنند:
يَا اللَّهُ الَّذِي لا يَخْفى عَلَيْهِ شَيْءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ وَ كَيْفَ يَخْفىٰ عَلَيْكَ _ يَا إِلَهِي _ مَا أَنْتَ خَلَقْتَهُ وَ كَيْفَ لَا تُحْصِی مَا أَنْتَ صَنَعْتَهُ أَوْ كَيْفَ يَغِيبُ عَنْكَ مَا أَنْتَ تُدَبِّرُهُ أَوْ كَيْفَ يَسْتَطِيعُ أَنْ يَهْرُبَ مِنْكَ مَنْ لَا حَيَاةَ لَهُ إِلَّا بِرِزْقِكَ أَوْ كَيْفَ يَنْجُو مِنْكَ مَنْ لَا مَذْهَبَ لَهُ فِي غيْرِ مُلْكِكَ.
ای خدایی که نه در زمین چیزی از تو پوشیده میماند و نه در آسمان، و چگونه چیزی که خود، آن را آفریدهای، میتواند از تو پنهان باشد ای معبود من!؟ یا چگونه چیزی را که خود پدید آوردهای، شماره نتوانی کرد؟ یا چگونه چیزی که تدبیر کارش به دست توست، از چشمت پنهان شود؟ یا چگونه میتواند از تو بگریزید کسی که بیرزق و روزی تو زنده نخواهد بود؟ و یا چگونه از عذاب تو رهایی یابَد آن که جز در قلمرو فرمانرواییات راهی برایش نیست.
_ از کنار این جمله رد نشویم: «كَيْفَ يَغِيبُ عَنْكَ مَا أَنْتَ تُدَبِّرُهُ» کسی که ادعای تدبیر دارد، نباید از دید او چیزی از آن کسی که میخواهد تدبیرش را بکند، پنهان باشد؛ وگرنه نمیتواند او را تدبیر کند.
_ یکی از وجوه علم الهی، علم به غیب است. این که در عالم، غیر از آن چه که ما میبینم، حقایقی وجود دارد قابل تردید نیست. در این که ما با آن حقایق در ارتباطیم هم شکی وجود ندارد. کسی میتواند تدبیر زندگی مرا به دست بگیرد که به این امور غیبی آگاه باشد.
_ تنها کسی که از غیب آگاه است، خداست.
قُلْ لا يَعْلَمُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ (سورۀ نمل (27)، آیۀ 65)
بگو: «كسانى كه در آسمانها و زمين هستند غيب نمىدانند جز خدا».
_ خدا هر کسی را که خودش بخواهد، عالم به غیب میکند.
عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلى غَيْبِهِ أَحَداً * إِلَّا مَنِ ارْتَضى مِن رَّسُولٍ ... (سورۀ جن (72)، آیۀ 26_ 27).
داناى غيب اوست و هيچ كس را بر اسرار غيبش آگاه نمىسازد، مگر رسولانى كه آنان را برگزيده...
_ کار این رسولان هم یاد دادن همان چیزهایی که است که ما نمیتوانیم بدانیم، مگر این که با واسطهای که خدا معلوم کرده، به عالم وحی متصل شویم.
_ کسی که علم و حکمتش را از طریق واسطۀ خدا دریافت نکند، نمیتواند به نقشۀ تربیت دست پیدا کند، چون هر چیزی که از غیرِ این راه به دست بیاید گمراهی است. (سورۀ آل عمران (3)، آیۀ 164)
_ عالَم غیب برگ برندۀ ما در برابر مکاتب مادی است. ما با استفاده از عالَم غیب باید به دنیای مادی حمله کنیم. نه این که دچار خودباختگی شویم و آن راپنهان کنیم.
خلاصۀ جلسۀ هجدهم: 17/12/1398
_ «وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَیءٍ عَليمٌ»؛ منطقۀ علم الهی را مطلق معرّفی میکند؛ امّا با وجود این اطلاق، باز هم خداوند در آیات قرآن به برخی از مناطق، به صورت خاص اشاره میکند.
_ یکی از مناطق خاص علم الهی در این آیه آمده است:
وَ لَقَدْ عَلِمْنَا الْمُسْتَقْدِمِينَ مِنكُمْ وَ لَقَدْ عَلِمْنَا المُْسْتَأخِرِينَ؛ ما، هم پيشينيان شما را دانستيم و هم متأخّران را! (سورۀ حجر/24).
_ در این که منطور از «مستقدمین» و «مستأخرین» چیست، اقوالی نقل شده؛ امّا آیه به صورت مطلق آمده و میشود به اطلاقش تمسّک کرد. علم داشتن به پیشیینیان و آیندگان، یعنی خدا به خودشان، به حالاتشان، به اختیاجاتشان و ... علم دارد. هم به فرد فردشان علم دارد و هم به جوامعشان علم دارد.
_ کسی که مدعی طراحی نقشۀ تربیت است، باید به سیر تکامل بشر علم داشته باشد. این علم، فقط در اختیار خداست.
_ در علوم امروز، آینده پژوهی جایگاه ویژهای دارد. این یک اصل مسلّم پذیرفته شده است که بدون نگاه به گذشته و بدون پژوهش آینده نمیشود برنامۀ صحیحی تدوین کرد.
_ چه کسی بدون اتّصال به علم الهی، نه میتواند آگاهی از گذشتگان داشته باشد و نه توان پژوهش صحیحی از آینده را خواهد داشت.
_ إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ يَعْلَمُ مَا فى الْأَرْحَامِ وَ مَا تَدْرِى نَفْسٌ مَّا ذَا تَكْسِبُ غَدًا وَ مَا تَدْرِى نَفْسُ بِأَىِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرُ ؛ آگاهى از زمان قيام قيامت مخصوص خداست، و اوست كه باران را نازل مىكند، و آنچه را كه در رحمها (ى مادران) است مىداند، و هيچ كس نمىداند فردا چه به دست مىآورد، و هيچ كس نمىداند در چه سرزمينى مىميرد؟ خداوند عالم و آگاه است! (سورۀ لقمان/34)
_ کسی نمیداند فردا برای خودش چه پیش میآید، چگونه میتواند برای تربیت یک یا چند نسل نقشهای را طراحی کند؟
_ ما باید غرب را سؤال باران کنیم. باید سمت و سوی این مسیر یک طرفه را تغییر بدهیم. چرا باید غرب از ما بپرسد و ما را زیر سؤال ببرد؟ ما از غرب میپرسیم و او را زیر سؤال ببریم؟
_ کسانی که دنبال تولید علم هستند، دغدغۀ ولایتمداری خودشان را بیشتر کنند. بدون ولایتمداری، تولید علم محال است.
سلام
نمی دونم چرا احساس میکنم یه عده فایلا رو روی هم تلانبار کردن و گوش نمیکنن. نمیدونم منتظر چی هستن؟ امیدوارم منتظر هیچی نباشن و از همین امروز تصمیم بگیرن که فایلا رو گوش کنن. اونایی که فایلا رو گوش میکنن، به خصوصی من با اسم کاربریای که این جا میذارم، یه «یاعلی» بفرستن تا ببینم چند نفر گوش میکنن و چند نفر گوش نمی کنن.
@mabbasivaladi
خلاصۀ جلسۀ نوزدهم: 18/12/1398
_ وسعت علم الهی نه تنها در آیات قرآن کریم؛ بلکه در احادیث اهل بیت؟عهم؟ هم تکرار شده است.
_ امیر المؤمنین علی؟ع؟ در خطبۀ اشباح در بارۀ علم الهی چنان با مصادیق ریز و جزئی حرف میزند که شاید برای برخی این سؤال پیش بیاید که چه نیازی است که این اندازۀ ریز و جزئی به مصادیق علم الهی پرداخته شود.
_ یکی از فایدههای پرداختن جزئی به علم الهی، رسیدن به باور جاهل بودن انسان است. انسان تا وقتی که خیال میکند داناست، با جهالت گزارههایی را خلق میکند و نامش را علم میگذارد.
_ علاوه بر گوش دادن به جلسۀ نوزدهم، حتماً یک بار خودتان این خطبه را خطبۀ نود و یکم نهج البلاغه است بخوانید.
سلام
برای روزای تعطیلی تصمیم داشتم، صوتای یه بحث قرآنی _ تربیتی رو تو کانال بارگذاری کنم. قصدم از این کار علاوه بر استفاده از فرصت تعطیلات، نشون دادن یه دورنما از مباحث کاربردیِ تربیتی با رویکرد کاملاً درون دینی بود. با مشورت بعضیا به این نتیجه رسیدم که این فایلا رو برا همه نذارم؛ بلکه فقط در دسترس کسایی قرار بدم که تو گوش دادن به فایلای مبانی تعهد دارن. برای همینم یه کانال تو «بله» و یه کانال تو «ایتا» زدم و لینکش رو برا کسایی که جواب این سؤالم رو دادن میفرستم.
بحثی که تا الآن حدود چهل قسمت شده، در بارۀ تربیت عقلانی با کلیدواژۀ قرآنی اولوا الالبابه. این بحث رو از روز سه شنبۀ هر هفته تا پنجشنبه بارگذاری میکنم.
هنوزم منتظر «یاعلی»های شما هستم. هر کسی که برنامهریزی کرده و داره فایلای مبانی رو گوش میکنه، حتّی اگه عقبم هست، یه یاعلی به اسم کاربری من بفرسته.
@mabbasivaladi