#هنر_و_ادبیات 💠 انواع نگرش در مدح اهل‌بیت (ع) در بررسی مدح و شیوه‌های مدیحه‌پردازی در اشعار شاعران از گذشته تا امروز، می‌توان به چهار نوع نگرش دست یافت. 1⃣ مدح ویژگی‌های الهی ائمه معصومین؛ مثلاً «عصمت‌الله» یکی از صفات حضرت فاطمه زهرا(علیهاالسلام) است و مصراع «منم که عصمت‌ا‌للَّه و به ساق عرش، زیورم» مدحی است در معرفی جنبه الهی یا تکوینی ائمه معصومین. بیان این نوع مدح‌ها نشان‌گر تسلط محتوایی شاعر به شخصیت الهی اهل‌بیت است. نمونه‌ها: حدیث قدسی«لولاک» معتبر سندی‌ست که هر چه کرد خدا خلق، از برای تو بود #علی_انسانی یا: شنیده‌ای که نبی از ملال اوست ملول شنیده‌ای که خدا با رضای اوست رضا شنیده‌ای که برای شفاعت امت رسول، فاطمه را می‌زند به حشر صدا شنیده‌ای که اگر پا به حشر نگذارد برات عفو به دستی نمی‌رسد فردا #غلام‌رضا_سازگار 2⃣ معرفی و مدح رفتارهای انسانی و الگوبخش اهل‌بیت که قابلیت تکرار و تجربه آن در هر عصر و زمانی وجود دارد. در این نوع اشعار، ضمن روایت رفتار الگوبخش، شاعر به دنبال تحلیل رفتار و نهایتاً معرفت‌افزایی مخاطب است. مثلاً این‌که حضرت زهرای مرضیه(علیهاالسلام) سه شب بی‌قوت و بی‌نان زندگی کردند و به یتیم و فقیر و اسیر طعام بخشیدند. یا موضوع پیراهن‌بخشی حضرت در شب عروسی که به آیه شریفه قرآن کریم عمل فرمودند؛ «لن‌ تنالوا البر حتی تنفقوا مما تحبون» یعنی لباس برتر و نوِ خودشان را برای اهدا به فقیر انتخاب کردند نه لباس کهنه‌ای را. اشاره هنری و شاعرانه و حسی به این نمونه رفتارها -که در سیره ائمه اطهار نمونه‌های فراوانی سراغ داریم‌- بسیار به شعر شاعر عیار و ارزش می‌بخشد. نمونه‌ها: چه مادری، که به تفسیر درس عاشورا حریم مدرسه کربلاست دامن او بمیرم آن همه احساس بی‌تعلق را که بار پیرهنی را نمی‌کشد تن او دمی که فاطمه تسبیح گریه بردارد پیام می‌چکد از چلچراغ شیون او #غلام‌رضا_شکوهی و: زهرا كه «اِنَّ اَكرَمَكُم» ترجمان اوست در بندگی به قلّۀ تقوا رسیده است #محمدجواد_غفورزاده 3⃣ مدح‌های کلی که صبغۀ روشنگری و معرفت‌افزایی در آن کم‌رنگ یا بی‌رنگ است. در این نوع مدیحه‌ها به رسم و سنت شاعران مدیح‌پرداز پیشین به ظواهر شخصیت اهل‌بیت توجه می‌شود: فاطمه دارد رخی که ماه ندارد ماه چو او حسن دل‌بخواه ندارد و یا با دیگر شخصیت‌های الهی و معنوی مقایسه و نهایتاً معرفی می‌شود بی آن‌که رفتارشان جزئی‌نگری و جزئی‌نگاری شود: عیسی بَرَد آرزوی بیماری کاین‌جا به بهانۀ شفا آید یا: موساست عصا به کف شبانت خورشید، گدای آستانت این نوع ابیات، غرورآفرین اما خنثی است و مخاطب را در همان سطح معمولیِ آگاهی نسبی و سطحی نگه می‌دارد. همان‌گونه که ذکر شد، در این نمونه وصف‌ها -‌که نوعی کلی‌گویی و مبهم‌سُرایی است- مخاطب بهره چندانی از معرفت به‌دست نمی‌آورد. 4⃣ مدح ذوقی و استنباطی که بر پایه تحلیل‌های ذوقی (شاعرانه همراه با حُسن تعلیل) و برداشت‌های شخصی شاعر ارائه می‌شود که دو رویۀ سالم و ناسالم همراه با اغراق‌ها یا حتی مبالغه و غلو است! تبیین، تفکیک و ارائه مدیحه‌های سالم و قابل دفاع، از اهداف مهمی است که در گزینش اشعار شاعران پیش‌کسوت در این مجموعه دنبال شده است. برخی نمونه‌های سالم این نمونه اشعار را در این مجموعه خواهید خواند. بهشت روی زمين، خانۀ گِلين تو بود که ناز فضّه خريد و به زر نياز نداشت #محمدجواد_غفورزاده 📗 #آینه_بی‌غبار (دفتر اول، ص۳۶) ✍🏻 به قلم استاد #سیدمهدی_حسینی_رکن‌آبادی ┄┅═✧☫ یا اهل بیت النبوه ☫✧═┅┄ #مداحان_محلات #کانون_بسیج_مداحان_و_هیئات_مذهبی_محلات لینک کانال مداحان محلات👇 https://eitaa.com/maddahanbsj 💠 اللّٰهمَّ عَجِّلْ لِوَلِیِّكَ ٱلْفَرَجَ 💠

#هنر_و_ادبیات 💠 توجه به مدح سیدالشهدا (علیه‌السلام) ای گردش چشمان تو سرچشمۀ هستی ما محو تو هستیم، تو حیران که هستی؟ خورشید که سرچشمۀ زیبایی و نور است از ساغر چشمان تو آموخته مستی تا جرعه‌ای از عشق تو ریزند به جامش هر لاله کند دعوی پیمانه به دستی در دشت بلا محو تماشای تو هستند هفتاد و دو آیینۀ توحیدپرستی وا کرد درِ مسجدالاقصای یقین را «تکبیرةالاحرام نمازی که تو بستی» تا وا شدن پنجرۀ شب نزدی پلک تا خون شدن حنجره، از پا ننشستی ای کاش که گل‌های عطشناک نبینند در دیدۀ خود خار غمی را که شکستی یک گوشۀ چشم تو مرا از دو جهان بس ای گردش چشمان تو سرچشمۀ هستی 📝 #محمدجواد_غفورزاده 🔹 در تاریخ حیات بشری شاید هیچ خبر و واقعه‌ای را نتوان تکان‌دهنده‌تر و فراگیرتر از شهادت سیدالشهدا(علیه‌السلام) دانست. و هیچ واقعه‌ای تا این اندازه عواطف بشری را به خود معطوف نکرده است. از این روست که مرثیۀ سیدالشهدا(علیه‌السلام) پربسامدترین درون‌مایۀ شعر دینی است. حتی در ادبیات سایر ملل و ادیان و حتی در بین آثار شعرایی که مقید به دین خاصی نیستند، شاهد ادبیات و شعر عاشورایی هستیم. 🔸با این حال توجه به مرثیۀ سالار شهیدان، موجب شده که شعرا آن‌گونه که باید به مدح ایشان توجه نداشته باشند و اشعار مدحی برای آن حضرت همیشه محدود بوده است. وجود نورانی و مقدسی که شهادتش این‌گونه عالم را تحت‌الشعاع خود قرار داده، بی‌شک ولادتش نیز به همین اندازه اهمیت دارد و زندگی و سیرۀ او نیز برای بشریت نسخه‌ای نجات‌بخش است. 🔹مدح چنین شخصیتی مدح تمام اندیشه‌ها، فضیلت‌ها و ارزش‌هایی است که آن حضرت به خاطر آن، جان خود را فدا کرده‌اند. حتی برای درک مصائب آن حضرت، شناخت بیشتر و آشنایی با سیرۀ ایشان برای ما ضروری است و مرثیه‌ای که با مدح آمیخته باشد تأثیر عمیق‌تری خواهد داشت. ✍🏻 #حسن_بیاتانی 📗 #چهل_شعر_چهل_نکته

#هنر_و_ادبیات 💠معیار انتخاب شعر در بیان رهبر انقلاب 🔸يكى از برادران مداح می‌گفت ما اگر از شعرهاى خوب و شعراى بزرگ شعرى انتخاب كنيم، مردم نمى‌فهمند؛ بنابراين مجبوريم از اين شعرها استفاده كنيم! اين طورى نيست؛ من اين را قبول ندارم؛ وقتى با زبان شعر با مردم حرف بزنيد، هرچه شعر پيچيده هم باشد، وقتى مداح با هنر مداحى خود توانست اين را كلمه كلمه به مردم القاء و مخاطبه كند، در دل مردم اثر مى‌گذارد. 🔹شعر را از لحاظ هنرى، سطح خوب انتخاب كنيد؛ چون اثرگذار است. شعر خوب و شعر هنرى، همان خاصيت عمومى هنر را دارد، خاصيت عمومى هنر اين است كه بدون اين كه خود گوينده حتّى در خيلى از موارد توجه داشته باشد و غالباً بدون اين كه مستمع توجه داشته باشد، اثر می‌گذارد. تأثير شعر، نقاشى، بقيه انواع هنر، صداى خوش و آهنگ‌هاى خوب ـ‌‌ كه اين‌ها همه هنر است‌ ـ روى ذهن مخاطب، من حيث لايشعر به وجود مى‌آيد؛ يعنى بدون اين كه مخاطب متوجه باشد، آن اثر را در او مى‌بخشد؛ اين بهترين نوع اثرگذارى است. 🔖شما ببينيد خداى متعال براى بيان عالى‌ترين معارف، فصيح‌ترين بيان را انتخاب كرد؛ يعنى قرآن. مى‌شد خداى متعال مثل حرف‌هاى معمولى، قرآن و معارف اسلامى را با بيان معمولى بگويد؛ اما نه، خدا اين را در قالب فصيح‌ترين و زيباترين بيان هنرى ريخته، كه خود قرآن هم مى‌گويد نمى‌توانيد مثل لفظ و ساخت هنرىِ آن را بياوريد؛ معنايش كه معلوم است. 📝 بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مداحان، ۱۳۸۴/۵/۵. ┄┅═✧☫ یا اهل بیت النبوه ☫✧═┅┄ #مداحان_محلات #کانون_بسیج_مداحان_و_هیئات_مذهبی_محلات لینک کانال مداحان محلات👇 https://eitaa.com/maddahanbsj 💠 اللّٰهمَّ عَجِّلْ لِوَلِیِّكَ ٱلْفَرَجَ 💠

#هنر_و_ادبیات 💠 سنت‌های ادبی فراموش شده الهی بهر قربانی به درگاهت سر آوردم نه تنها سر، برایت بلكه از سر بهتر آوردم پی ابقایِ قَد قامَت، به ظهر روز عاشورا برای گفتن الله‌اكبر، اكبر آوردم... علی را در غدیر خم، نبی بگرفت روی دست ولی من روی دست خود، علی اصغر آوردم اگر با كشتن من دین تو جاوید می‌گردد برای خنجر شمر ستمگر، حنجر آوردم برای آن‌كه قرآنت نگردد پایمال خصم برای سُمّ مركب‌ها، خدایا پیكر آوردم علی، انگشتر خود را به سائل داد اما من برای ساربان انگشت با انگشتر آوردم... من «ژولیده» می‌گویم، حسین بن علی گفتا: الهی بهر قربانی به درگاهت سر آوردم 📝 #ژولیده_نیشابوری 🔹زبان حال سرایی در شعر هیأت و به ویژه در مرثیه رواج و اهمیت فراوان دارد. شاعر مرثیه‌سرا، از طرفی به دلیل کلی بودن و محدود بودن اطلاعات تاریخی و از طرفی به دلیل هنرنمایی‌های شاعرانه و نگاه‌های جزئی و جستجوی زاویه‌دیدهای تازه و متفاوت ناگزیر از زبان حال سرایی است. آنچه ممکن است فرصت ارزشمند زبان حال سرایی را به تهدید تبدیل کند، افتادن شاعر در ورطه‌ی حکم‌اندازی است. یعنی شاعر آنچه را که در تاریخ اتفاق نیفتاده به گونه‌ای به بهانه‌ی زبان حال در شعر بیاورد که گویی این نیز جزئی از تاریخ بوده و به وقوع پیوسته است. 🔸برای آن‌که زبان حال سرایی منجر به حکم اندازی نشود، شاعر باید اول زبان حال را با توجه به شخصیت کسی که از زبان او سخن می‌گوید انتخاب کند؛ یعنی سخن او با شخصیتی که سخن از زبان اوست منطبق باشد. دوم این‌که فضایی که به واسطه‌ی زبان حال در شعر ترسیم می‌شود، با روح کلی واقعیت تاریخی و اخبار موجود منافات نداشته باشد. سوم این‌که شاعر قرینه‌ای در شعر ایجاد کند که برای مخاطب شعر مشخص باشد که این زبان حال حاصل خیال شاعرانه‌ی سراینده‌ی شعر است نه واقعیت تاریخی. 🔹در شعر زنده‌یاد محمدحسن فرح‌بخشیان معروف به ژولیده‌ی نیشابوری این شرایط به خوبی رعایت شده است. شعر از زبان امام حسین(علیه‌السلام) و به صورت نیایش با خدای متعال است. شاعر عبارات و مضامین خود را به خوبی و با در نظر گرفتن شخصیت والای امام و اهداف متعالی قیام عاشورا انتخاب کرده است. اهدافی مثل ابقای دین حق و نیز توجه به گره‌خوردگی قیام عاشورا با غدیر، فاطمیه و... . عبارات و مضامین نیز متناسب با شخصیت والای یک امام معصوم هستند و از همه مهم‌تر دغدغه‌ی شاعر در بیت پایانی است که مبادا مخاطب تصّور کند که این زبان حال واقعاً کلام امام معصوم است و صریح به آن اذعان کرده است: من «ژولیده» می‌گویم، حسین بن علی گفتا: الهی بهر قربانی به درگاهت سر آوردم این قرینه‌سازی از سنت‌های ادبی فراموش شده‌ی ماست و شاعران جوان می‌توانند با توجه به این سنّت ادبی، قرینه‌سازی را بسیار هنرمندانه‌تر و امروزی‌تر در اشعار خود ایجاد کنند. ✍🏻 #حسن_بیاتانی 📗 #چهل_شعر_چهل_نکته ┄┅═✧☫ یا اهل بیت النبوه ☫✧═┅┄ #مداحان_محلات #کانون_بسیج_مداحان_و_هیئات_مذهبی_محلات لینک کانال مداحان محلات👇 https://eitaa.com/maddahanbsj 💠 اللّٰهمَّ عَجِّلْ لِوَلِیِّكَ ٱلْفَرَجَ 💠