▪️از جهاد تا رباط حمید عظیمی تا زمانی که مرجعیت عربی تن به مسئولیت امامت ندهد، جهاد شیعی در زنجیر دولت‌های نامشروع است. در رکاب بعث و الدعوه نه می‌توان جانانه تاخت و نه از توالی فاسد تاختن گریخت. یا به فرمان سفارت‌ها از پشت خنجر می‌زنند و یا با دستاوردهای خون تو مافیای فسادشان را فربه می‌کنند. اینجاست که مفهوم «رباط» می‌تواند کارساز باشد. آنچه فقها تسامحا جهاد الدفع خوانده‌اند در واقع وضعیتی ویژه است از آنچه در سنت شیعی رباط خوانده می‌شود. در عبارات ائمه، جهاد و رباط دو مفهوم متباین هستند که در برابر هم مطرح می‌شوند. رباط یعنی همان مرزبانی. با این تفاوت مهم که مرز در جهان پیشامدرن، نه خطی در میانهٔ کوهستان و بیابان، که مجموعه نقاطی با ماهیت شهری است. عجیب نیست که بسیاری از شهرهای رونق‌مند عهد باستان که امروز می‌شناسیم، اساسا برای کارکردی مرزی تاسیس شده‌اند. بدین ترتیب، این بیشتر توزیع و تراکم جمعیت بود که واقعیت سیاسی را ترسیم می‌کرد، نه عوارض طبیعت یا عقود دولت. رباط موقعیتی است که یک واحد اجتماعی کامل را، مسئول دفاع از خود و باقی ملت می‌کند. آرایشی چنین انسانی در جغرافیای سیاسی، امکان پدیداری رباط را فراهم می‌کند. مرابطه اساسا نه یک حرفه است و نه موجب گسست از حیات شهری می‌شود. نفس اتراق در چنین مرزهایی شهری، به قصد دفع تجاوز احتمالی، یک عمل سیاسی و عبادی بوده که حتی در فقدان امام و امر او ممدوح است. در صورت حملهٔ خارجی به رباط، جنگیدن وضعیتی ضروری و واکنشی پیدا کرده و بدون تعهد به دولت‌ محقق می‌شود. همین مکانیسم ظاهرا بسیط راهی برای گشودن گره‌خوردگی استعمار و استبداد است. دولت‌های متغلب و نامشروع، عموما بر اساس خلق انحصاری ارزش امنیت، وجود خود را تحمیل می‌کنند. سرشت دولت‌های اشغالگر نیز شهوت الحاق زمین است و نه جمعیت. جمعیت رباط با تولید امنیت درونزا، معاملهٔ میان این دو طرف را به هم می‌زند و از این نقطه مقاومت و انقلاب بالاخره با یکدیگر آشتی می‌کنند. شاید به خاطر همین است که روایات ما آدرس شیعیان واقعی را در «اطراف الارض» دانسته اند. اما رباط شیعه را کجا باید جانمایی کنیم؟ همانجا که جهاد سنی برقرار است. ما در دولت طاغوت نمی‌توانیم جهاد کنیم؛ آنها که می‌توانند! اگر بتوانند، و دشمن مشترک را وادار به واکنش کنند، دیگر در دفاع با مجاهدان سنی هم‌دست خواهیم بود. با اطمینان می‌گویم؛ هیچ «ملت»ـی به اندازهٔ فلسطینیان آمادهٔ جهاد نیست. هیچ جایی نیز به اندازهٔ امان (پایتخت اردن)، فلسطینی در دسترس برای شیعه ندارد. وقت آن است که به جای حمایت از تشیع عراقی، در برابر آنها یک ماموریت واقعی قرار بدهیم. @madineyefazele

▪️این اقدام آموزش و پرورش قابل تقدیر و تحسین و گامی جهت نیل به مدرسۀ مطلوب‌ اسلامی ایرانی است. البته این موضوع نباید تنها منحصر به ورزش باشد و مدرسۀ محله باید تحت نظارت مسجد میزبان انواع برنامه‌های دانش‌افزایی، مهارت‌آموزی و توانمندسازی باشد. @madineyefazele

رفع احتیاج بازار یا ایجاد بازار احتیاج؟! 🔹 این تصویری است از بازار مسگرها در شهر اصفهان مربوط به سال ۱۳۳۵ شمسی. در شهر سنتی، یکی از مفاهیم مهم سبک زندگی اسلامی ایرانی مفهوم قناعت بود که انعکاس این مفهوم در معماری بازارها سبب شده بود تا بازارها به صورت راسته بازار احداث بشوند (مثلا راسته بزازها، راسته خراط‌ها، راسته مسگرها و ...) تا اگر کسی به قصد خرید یک جنس مشخص وارد یک راسته معین می‌شود، با سایر اجناسی که نیازی به خرید آنها ندارد مواجه نشود. 🔹 اما در پاساژها و سیتی‌سنترها و مراکز تجاری معاصر، مبتنی بر مفهوم مصرف‌گرایی، اغلب مراکز تجاری بزرگ، به صورت مختلط (مخلوطی از مغازه‌های با کاربری‌ها و اجناس مختلف) احداث می‌شوند تا وقتی مشتری به قصد خرید یک کالای مشخص وارد بازار شود، با انبوهی از کالاهای دیگر نیز مواجه شود تا به خرید هرچه بیشتر و مصرف‌گرایی هرچه بیشتر تحریک شود. این نوع دامن زدن به فرهنگ مصرف‌گرایی، از مهمترین شاخصه‌های اقتصاد سرمایه‌داری است؛ اقتصادی که هدف نهایی‌اش نه رفع احتیاج بازار، بلکه ایجاد بازار احتیاج است. @baladetayyeb

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۲۸)/محور سوم: #انگیزش_در_محله ۲۴. کمترین سطح از نزاع و تعارض محلۀ مطلوب با راهبردهای موعظه، مشاوره و امر به معروف و نهی از منکر، کمترین سطح از برخورد و تنازع را دارد. این سه خط مشی از سوی شورای صلح‌یاری با هدف کاهش انواع نزاع‌های زناشویی، خانوادگی، همسایگی و محلی، حفظ استحکام نهاد خانواده، و ایجاد و تقویت پیوندهای اجتماعی اتخاذ می‌شود. در محلۀ مطلوب آمران آموزش‌دیده در میدان و مشاوران زبده در پشت میدان حاضر هستند که سعی در شناسایی طرفین اختلاف، دعوت از آنها و حل اختلاف با استفاده از روش‌های غیربوروکراتیک و دینی را دارند. به جز افراد مذکور، آموزش‌یار، استاد اخلاق، معتمدان و ریش‌سفیدان نیز در فرایند اصلاح ذات البین و آموزش‌های پیشگیری از اختلاف نقش‌های تعریف‌شدۀ خود را دارند. طبق الگوی محلۀ فاضله، وظیفۀ قوۀ قضاییه در جهت ترویج و تثبیت فرهنگ رفع اختلافات در محله و مسجد این‌گونه تعریف می‌شود که مراجع رسمی قضایی قبل از رجوع طرفین دعوی به مسجد محله، نباید برای آن‌ها پرونده تشکیل دهند. محاکم رسمی تنها زمانی نسبت به تشکیل پرونده اقدام می‌کنند که اختلاف در محله و با وساطت مشاوران، ریش‌سفیدان، صلح‌یاران و در نهایت امامان محله حل نشود. در صورت تحقق این فرهنگ، ده‌ها هزار مسجد به شعب غیررسمی قوۀ قضائیه تبدیل می‌شوند و بار پرونده‌های قضایی به سرعت کم خواهد شد. @madineyefazele

▪️شنیده‌ها حاکی از آن است که کمیسیون تلفیق مجلس بند مربوط به طراحی الگوی حکمرانی محله‌محور را از لایحۀ برنامۀ هفتم توسعه حذف کرده است!!! @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۲۹)/محور سوم: #انگیزش_در_محله ۲۵. تمایل جدی و قابل رؤیت به آداب زندگی ایرانی اسلامی پایبندی به آداب، رسوم و سنت‌های زندگی اسلامی-ایرانی که در معارف دینی ما با اصطلاح نمادین #حیات_طیبه مطرح است، نتیجه و برون‌داد اعتقادات صحیح و تثبیت ملکات فاضله در جامعه است. به عبارت دیگر، انواع آداب و رسوم، عادت‌ها، رفتارها، علایق، سلایق، آئین‌ها و مناسک، سرگرمی‌ها و بازی‌ها، معماری بناها، لباس، خوراک، نحوۀ تزیین و آرایش بدن و خانه و شهر و غیرهم که مؤلفه‌های گوناگون زندگی اسلامی هستند، همه، مستقیم یا غیرمستقیم از باور به توحید نشأت می‌گیرد و انعکاسی از آن هستند. پس تصحیح و تعمیق اعتقادات با ابزارهای مختلف آموزشی اصلی‌ترین راه اصلاح آداب و عادات زندگی است. در مدینۀ فاضله ریزترین و عینی‌ترین تجلیات زندگی انعکاس اعتقادات اسلامی است. پس در کنار تصحیح اعتقادات و اخلاقیات و تأکید بر اصلاح رفتارها، باید بخش مهمی از توجه را نیز معطوف به امور عینی و تمدنی رفتارساز کرد که شاید مهم‌ترین و تأثیرگذارترین آن‌ها حوزۀ معماری باشد. معماری عنصری بسیار تأثیرگذار در رفتارسازی و حتی اعتقادسازی است که اگر هوشمندانه و به احسن نحو مدیریت شود، بسیاری از ناهنجاری‌های رفتاری را برطرف می‌کند؛ به گونه‌ای که حرکت‌های تمدن‌ساز تاریخ و از جمله نهضت رسول خدا همه با اقدامات و اصلاحات معمارانه آغاز شده‌اند. هم‌چنین باید توجه کافی به ترویج و تبلیغ دیگر مؤلفه‌های ملموس سبک زندگی مطلوب مانند پوشش عفیفانه، الگوی تغذیۀ بومی، بازی‌ها و سرگرمی‌های آموزنده و غیره نیز به عمل آید. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۳۰)/محور سوم: #انگیزش_در_محله ۲۶. ارتباطات مشروع و هم‌افزا مابین مردم و مسئولان از اوصاف مهم ارتباطات مطلوب در محله وجود روحیۀ همکاری، هماهنگی و هم‌افزایی است که منجر به تعامل اثربخش بین مسئولان و مردم جهت حل مشکلات است. این هم‌افزایی در محله بیش از هر عرصۀ دیگر قابل تحقق است. زیرا نزدیکی فیزیکی و ارتباطات غیرکاری و غیراداری در آن در بالاترین سطح قرار دارد. امام در اینجا به‌عنوان حلقۀ اصلی مردم و مسئولان عمل می‌کند و با استفاده از ظرفیت یاران خود الگویی مطلوب و مشروع از روابط هم‌افزا را ایجاد می‌کند که به بهانه‌های مختلف از جمله محرومیت‌زدایی، امداد، عمران و آبادانی و جهاد سازندگی، مبارزه با فقر، برگزاری مراسم و مجالس و غیره، سطح ارتباطات را به اوج و عمق می‌رساند. دانش مدیریت اسلامی اصول و راه‌هایی را جهت ارتقاء و افزایش سطح هماهنگی پیشنهاد می‌کند که تدریجاً به شکل‌گیری ارتباطات هم‌افزا بین مردم و مسئولان کمک می‌کند. مهارت تبدیل تعارضات به تعاملات از ابتدایی‌ترین مهارت‌ها است که امام باید به آن مسلط باشد و لازمۀ آن درک تفاوت‌ها، نیت‌شناسی، شخصیت‌شناسی، قدرت کاریزما و ایفای نقش پدری است. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۳۱)/محور سوم: #انگیزش_در_محله ۲۷. حاکمیت اخلاقیات معتدل (حکمت، عفت و شجاعت) علاوه بر این‌که بخشی از اخلاقیات فاضله با آموزش عملی و زدودن عوامل اجتماعی فساد اخلاقی محقق می‌شود، بخش مهمی از آن نیز بر عنصر آموزش نظری تکیه دارد و بدون آن آشنایی مردم با فضائل و رذائل اخلاقی ناممکن است. نظریۀ اعتدال قوای نفسانی، نظریۀ مختار اخلاق در مدینۀ فاضله است که با محوریت اساتید ممحض و مبرّز در علم اخلاق، باید به شکل مستمر در مساجد محلات به مردم آموزش داده شود. وجود کرسی درس اخلاق روزانه یا هفتگی در مسجد مهم‌ترین رکن مسجدداری پس از اقامۀ نماز است و بدون وجود آن نیمی از رسالت‌ها و کارکردهای مسجد معطل مانده و تحقق فضائل اخلاقی در جامعه ناممکن خواهد بود. درس اخلاق محله باید مبتنی بر یک چارچوب، نظریه و نظام اخلاقی مدون و منسجم و بر اساس منابع اصیلی مانند اخلاق ناصری، معراج السعادة، جامع السعادات و... ارائه شود، به گونه‌ای که مردم با شرکت در این درس بر اجناس فضائل اخلاقی (حکمت، عفت و شجاعت) و انواع آن‌ها و راه‌های ایجاد اعتدال در قوای نفس آگاه شوند. اگر نگاه منظومه‌ای حاکم نباشد، با پراکنده‌گویی و ارائۀ مطالب غیرمنسجم از گوشه و کنار روایات و آیات، تحقق شاخص‌های اخلاقی مطلوب عملاً غیرممکن است. استاد اخلاق مهم‌ترین فعال فرهنگی محله است و تا حد ممکن باید ثابت باقی بماند و آموزه‌های اخلاقی خود را مبتنی بر منابع اصیل علم الاخلاق ارائه دهد. او علاوه بر آموزش، بایستی در فرایند مقابله با آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی و حل اختلافات نیز نقش‌آفرینی مستقیم داشته باشد. @madineyefazele

▪️انتقاد آیت الله میرباقری نسبت به الگوی گسترش و ساخت‌وساز در شهر قم ۴ آبان ۱۴‌۰۲ حرم مطهر حرمهای چهارگانۀ اهل‌بیت علیهم‌السلام یعنی مکه، مدینه، کوفه و قم، مُکمّل یکدیگرند. خدای متعال این حرمها را برای پیشبرد طرح نبی‌اکرم در اختیار آن حضرت قرار داده است. مأموریت الهی پیامبر این است که بر محور این حرمها، یک اُمّت تاریخی مُوحّد و مُؤمن را سامان دهد و آنها را از میدانهای سخت و درگیری‌های تُند و از دل طوفانها و گرداب‌های جبهۀ شیطان، عبور دهد حرم مکه و مدینه به دست دیگران افتاد؛ لذا امیرالمؤمنین علیه السلام به کوفه هجرت کردند. بعد از مدتی، آن محیط هم تحت نفوذ بنی‌امیه و بنی‌عباس قرار گرفت و اهل‌بیت علیهم‌السلام، محیط دیگری را، که قم هست، حرم خودشان قرار دادند حضرت معصومه سلام الله علیها محور آن اُمّتی هستند که بر محور قم شکل میگیرد قم، غیر از اینکه مرکز علمی و فرهنگی می‌شود، محور نقش‌آفرینی در تحولات آخرالزمان و محور ساماندهی جبهۀ مؤمنین در درگیری‌ با جبهۀ باطل خواهد بود. متأسفانه در دو دهه اخیر، معماری شهر قم به سمتی رفته که متناسب با جایگاه دینی و تاریخی این شهر، و در شأن حرم اهل‌بیت نیست! مظاهر شهر قم نباید مظاهر غربی باشد. قم نباید به شهری تبدیل شود که مهاجرت در آن، بر محور توریسم صنعتی شکل بگیرد. این نقد به‌معنای مخالفت با آبادانی و عمران نیست؛ به این معناست که عمران و ساخت‌وساز و بسط این شهر، باید متناسب با این حرم و این فرهنگ و متناسب با آن رسالت دینی و تاریخی باشد. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۳۲)/محور سوم: #انگیزش_در_محله ۲۸. احساس هویت دینی و ملی و انقلابی در اهالی اهالی محل باید نسبت به ارکان و مؤلفه‌های اعتقادی، اخلاقی، رفتاری و شرعی، ملی، و انقلابی هویت خود، آگاهی، علقه و پای‌بندی محسوس داشته باشند. این هویت در الگوی محلۀ فاضله با نمادهایی ۲۳‌گانه لحاظ شده است. هویت دینی و اسلامی محلۀ فاضله در حوزۀ اعتقادات با مؤلفه‌های توحید، نبوت و امامت و وصایت، عدل، معاد، جهان‌شناسی و انسان‌شناسی اسلامی شناخته می‌شود. هویت دینی در حوزۀ اخلاقی نیز با مؤلفه‌های چهارگانۀ عدالت، حکمت، عفت و شجاعت و در حوزۀ رفتاری با تشرع و پایبندی به احکام دین در عمل و رفتار تجلی پیدا می‌کند. هویت ملی و ایرانی محله در مؤلفه‌های عرفان و حکمت ایرانی (با نماد حکمت متعالیه)، حماسه و عصبیت ایرانی (با نماد حماسۀ شاهنامه)، جوانمردی و فتوت ایرانی (با نماد آئین پهلوانی)، زبان و ادبیات فارسی (با نماد شعر و نثر کلاسیک فارسی)، آداب و رسوم و سنت‌های ایرانی و در نهایت زیبایی‌شناسی و هنر ایرانی تجلی پیدا می‌کند که باید مطابق منابع و روش‌های پیشنهاد شده در الگوی محلۀ فاضله در بین اهالی ترویج و تبلیغ شود. هویت انقلابی محله در مؤلفه‌های کلی دانش، آگاهی و بصیرت سیاسی، دشمن‌شناسی، روحیۀ جهاد و مقاومت، مردم‌داری و مردم‌محوری، عدالت‌خواهی و ولایتمداری مطرح است که هر یک با روش‌های تبلیغی و ترویجی به شکل نظری و عملی توأمان تثبیت و تعمیق می‌شوند. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۳۳)/محور سوم: #انگیزش_در_محله ۲۹. شادی، نشاط و سرزندگی شادی یکی از عناصر مهم معنویت و از لوازم انگیزش است. شادی‌های تعالی‌بخش باید جزو برنامه‌های ثابت و مستمر محله و مسجد قرار گیرند که طیف وسیعی از اقدامات را اقتضاء می‌کند. اقداماتی از قبیل زیباسازی، سرسبزسازی و اصلاح ظاهر محله تا اصلاح عادات زندگی و اصلاح الگوی تغذیه مبتنی بر نگاه مزاج‌شناسی همه به حذف عوامل افسردگی و بی‌حوصلگی و ارتقاء سطح شادی و نشاط افراد کمک می‌کنند. شادی‌های حلال از طرق مختلف و از جمله بازی‌ها وسرگرمی‌های مفید و تعالی‌بخش با محوریت کودکان و نوجوانان تولید می‌شود. وجود برخی اصناف و مراکز در محله به‌عنوان مرکز و بستر اجتماعات و تعاملات و گفتگوها به‌ویژه برای سالمندان ضروری است. برنامه‌های نشاط‌آفرین از قبیل ورزش‌ها و بازی‌های همگانی و برنامه‌های ورزشی خارج از محله از قبیل کوهنوردی از ضروریات است. بزرگداشت با شکوه مناسبت‌ها، جشن‌ها و اعیاد دینی و ملی به خصوص در عرصه‌های عمومی و خارج از مسجد و برگزاری مراسمات و مجالس و سخنرانی‌های انگیزه‌بخش نیز از ضروریات است. منابع مختلف و متنوعی از قبیل کتاب‌های حکایات، کشکول‌ها، محاضرات ادبا، تمثیل‌نامه‌ها، فکاهیات و لطائف و حکم طنز و آموزنده در ذخائر ادبی فارسی موجود است که باید آن‌ها را به بهانه‌های مختلف به میان جامعه آورد و مضامین آن‌ها را به همه به ویژه به کودکان و نوجوانان منتقل نمود. در راستای این مهم، برای هر یک از یاران محله مانند فرهنگ‌یار، ورزش‌یار، سلامت‌یار و مشاوران نقش‌های مجزا و مشترکی در شادسازی محله تعریف شده است. @madineyefazele