📌 بلاغت حذف
• امشب در برنامه «سرزمین شعر» شنیدم یکی از داوران، حذف حرف ربط را ایراد نحوی دانستند. این بحث را میتوان ذیل عنوان «نادستورمندیهای بلاغی» رصد کرد.
نیز مقاله «بلاغت حذف در غزل سعدی» از دکتر فتوحی نیز میتواند مفید باشد.
🏷️ سعدی حقیقتا پروردگار استفاده از حروف ربط است و نیز حذف بلاغی. بنگرید:
[واجب بود که بر سخنت آفرین کنند
لیکن مجال گفت نباشد، تو در سخن!]
🏷️ مصرع دوم، چهار حذف دارد:
• نون مصدری گفتن شده گفت
• قید زمان در جمله تو در سخن ( زمانی که...)
• قید حالت در سخن (در حال سخن)
• حذف فعل اسنادی!
═✧مدرس هشت | کارگاه شعر✧═
📌 فعل اسنادی
• یک شعر خوب شنیدم از آقای فلاحی راد، که جناب سیار گفتند کثرت فعلِ است (اسنادی) به موسیقی اثر ضربه زده!
اینکه عیب کار را به زعم خود میگوییم خوب است منتها باید جایگاه فرم را هم بیان کنیم! نمیشود که همینطور راه بیفتیم و فرم را نادیده بگیریم.
یک مصرع این بود که اتفاقا باز به فعل اسنادی ایراد گرفته شد! ببینید چقدر از قضا فرمیک است:
[ که این سردار افتادهست اگر، عباس دوران است! ]
(افتادهست) ایهام تبادرِ افتادن دست را کنار نام عباس رقم زده و بسیار زیباست. باید زیبایی را شناخت و گفت. این شناخت زیباییها یعنی فرم.
نقد گرفتن ایراد نیست دوستان! این نکته را بارها و بارها و بارها در این سالها گفتم...
در همان کارگاههای ابتدایی سال پیش یعنی مترو معیار مفصلا در باب فرم صحبت کردیم. حتما مراجعه کنید.
═✧مدرس هشت | کارگاه شعر✧═
هدایت شده از علی مقدم
📌 تکنیک چپ نویسی
• در حاشیه برنامهای در تهران، یکی از شاعران زبده را دیدم که از قضا ساعاتی هم در محل اسکان باهم بودیم و گپ زدیم.
🏷️ آنجا پرسیدم شما چطور شعر را شروع کرده و ادامه میدهید؟
گفتند من همیشه چپ نویسی میکنم و حتما هم روی کاغذ باید بنویسم و اگر کاغذ نباشد نمیتوانم.
بعد هم دیدم چطور در گزینش کلمات وسواس به خرج میدهد و دارد از انتها شعر را به ابتدا هدایت میکند. برایم جالب بود که کسی در آن سن و آن طبع! چپ نویسی میکند. گمان میکنم اگر اصرار نمیکردم چیزی نمیگفتند و اکثرا هم نمیدانند.
🏷️ دیشب در برنامهای شنیدم که یکی از منتقدین فرمودند چپ نویسی کار سطحی هست و بسیار هم نقد کردند!
دوستانی که سلسله مباحث کارگاهها را دنبال میکنند حتما به آخرین کارگاه یعنی #شمشیر_پادشاه رسیده و آنجا با خنساء آشنا شدند. کسی که من ادعا کردم در فن «ضرب» حقیقتا کیمیاست.
چطوری به «ضرب» برسیم؟ چطوری به ارسال المثل نزدیک بشویم؟ چطوری بافت را درک کنیم؟
👈 چپ نویسی را اصولی دنبال کنید!
تکنیک چپ نویسی خیلی عمیق است
به زودی آن را توضیح خواهم داد ان شالله...
═✧مدرس هشت | کارگاه شعر✧═
1_13601463156.mp3
16.18M
🔴 جشن نهم ربیع
▪️برداشت مشهور از حدیث رفع القلم، اشتباه است
▪️تفسیر صحیح آن در بیان امام رضا علیه السلام
═✧مدرس هشت | کارگاه شعر✧═
مَدرَس/ ۸
🔴 جشن نهم ربیع ▪️برداشت مشهور از حدیث رفع القلم، اشتباه است ▪️تفسیر صحیح آن در بیان امام رضا علیه ا
متاسفانه دیدم حتی شاعران دارند مضمونسازی میکنند با این حدیث!
دوستان حتما ویس رو گوش داده و منتشر کنند...
چیزی تحت عنوان حلال شدن حرام نداریم مطلقا. پناه بر خدا از سرودهای که امر میکند به حرام الهی!
📌 مَستر کِلَس
• چند سال پیش، وبسایتی تحت عنوان Master Class آغاز به فعالیت در زمینه آموزشی کرد.
من خودم چند دوره از کارگردانهای مشهور را همان زمان شرکت کردم.
عنوان «مستر کلس» بعد از یک برهه مثل «ورکشاپ» فراگیر شد.
ترجمهاش میشود کلاس پیشرفته، دوره استادی و...
ورکشاپ هم همان کارگاه است.
خلاصه وقتی در زمینه ادبیات بناست کلاس پیشرفته، دوره تجربی یا دوره استادی برگزار کنیم، خوب است از واژگان معادل بهره ببریم نه عنوان لاتین!
═✧مدرس هشت | کارگاه شعر✧═
هدایت شده از مَدرَس/ ۸
❌ هر چیزی را نگو، نخوان، ننویس! ❌
• ابن حِجّه حَمَوی از ادباء عرب، نقلی دارد که باید با طلا نوشت:
در غزلی که برای پیامبر ( بخوانید خاندان رسالت ) سروده می شود، باید جانب ادب رعایت گردد. شایسته نیست آنگونه که معشوق را وصف میکنند توصیف شود. نظیر سفیدی ساق یا سرخی گونه! یا امثالهم!
═✧مدرس هشت | کارگاه شعر✧═
📌 در باب ردیف
🏷️ امشب در تبریز، طبق معمول حرفهای شاذی از برخی شبه منتقدین شنیدم. گویا بعضی دوستان شاعر عادت کردند به این نقدهای بی سر و ته!
البته که این عزیزان (شبه منتقدان) حرفهای خوبی هم دارند اما این خوب های کم در سایه آن بدهای بزرگ محو میشوند.
سرکار خانم علیزاده شعری با ردیف «زندگی» خواند و جناب قزوه گفت این ردیف مال دهه شصت است و عوضش کن!
🏷️ مومن! مگر عیار ردیف دست سنجه زمان است😄 یعنی چه!
کاری ندارم که فاضل نظری با ردیف «همین است زندگی» غزلی خواندنی دارد. فرضا ردیف «عینک» مال قرن نهم است؟ دیگران حق استفاده ندارند؟ ردیف صبحگاه مال خاقانی بوده و بس؟ ردیف اسمی مال هندی است؟ ردیف فعلی ورافتاده؟ ردیف حرف اضافه جدید تلقی میشود؟ هر جدیدی خوب و هر قدیمی منسوخ است؟
🏷️ بزرگترین علامت سوال زندگی من، این عزیزانی هستند که به نام «منتقد» خودشان را معرفی کردند و حال آنکه حقیقتا آنها تهی میبینم! چرا؟
در ادامه به برخی نکات دیگر میپردازم...
و من الله توفیق
═✧مدرس هشت | کارگاه شعر✧═
📌 حذف رای مفعولی
🏷️ تمام دغدغه منتقدین شده اظهار حرف رای مفعولی و تذکر دادن پیرامون همین امر!
میفرماید: را «باید» بیاید! حتما بیارش!
عزیز منتقد! بزرگوار! استاد! ادیب! فرهیخته! چرا یکبار برای همیشه دندان لق این رای مفعولی را نمیکشی؟ چرا پژوهش نمیکنی؟
👈 هرکجا حذف حرف رای مفعولی، فاعل و مفعول را مشتبه کند و این امر مخل فرم باشد ایراد است. و الا در حذفش مخیر هستید.
اگر حذف رای مفعولی ولو در مورد مذکور (مشتبه شدن فاعل و مفعول) به فرم بینجامد، نه تنها ایراد نیست بل مستحسن است.
بگذارید از آنطرف بگویم. ما یک رای زائد داریم در متون کهن که بعد از فاعل میآید! بله!
حالا میپرسید مگر اینجا مفعول مشتبه نمیشود؟ چرا! قطعا میشود اما نویسنده دنبال همین است و به این میگوییم استفاده بلاغی!
مورد بسیار است، از اسحاق بن محمد در سیرت مثال بزنم:
۱- هرچند که پیلوان (فیلبان) را چوب میزد که باشد که برخیزد، برنمیخاست.
۲ـ ما را نیز از تشنگی میترسیم!
موارد رای مفعولی بعد از فاعل:
۱ـ این بتان که قریش را میپرستند!
۲ـ ایشان را به جز خدای میپرستند!
و در نهایت حذف رای مفعولی:
پانزده تن از کفار، مرتضی علی کشت و باقی حمزه و دیگران!
گمانم جهت فرمیک پرواضح است. در شعر هم حذف رای مفعولی در جهت فرم به قدری زیاد است که توهین به شعور دوستان میدانم ذکر آنها را.
و من الله توفیق!
═✧مدرس هشت | کارگاه شعر✧═
مَدرَس/ ۸
📌 حذف رای مفعولی 🏷️ تمام دغدغه منتقدین شده اظهار حرف رای مفعولی و تذکر دادن پیرامون همین امر! میفر
اگر منتقدین فعلی در زمان سعدی بودند، به او در تمامی موارد حذف بلاغی، تذکر میدادند که چرا حذف کردی!
اینجا از دکتر فتوحی مقاله حذف بلاغی سعدی را گذاشتم:
https://eitaa.com/ghafasehh/215
بخوانید دوستان... بخوانید که فردا اگر به جبر رسانه به شما گفتند استاد، به بیسوادی متهم نشوید.
خسته شدیم از حرفهای سطحی