📙جلد[4] •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

📙جلد[5] •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

📙جلد[6] •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

✨✨✨✨معرفي کتاب✨✨✨✨ همانطور که از طلاب علوم ديني و محققين مخفي نمی باشد کتاب أصول الفقه تاليف علامه محمدرضا مظفر از جمله مهمترين کتب حوزه علميه می باشد که در حوزه اصول الفقه تاليف شده است. کتاب اصول الفقه علامه مظفر توانسته ارتباط خوبی بين طلاب مبتدي در اصول فقه و آراء وابداعات اصولی أعلام ثلاثه يعني:محقق نائيني رحمه الله و محقق اصفهاني رحمه الله و محقق عراقي رحمه ايجاد کند به گونه ايي که طلبه با بياني رسا و شيوا و بدون اطناب ممل و ايجاز مخل مهمترين ابداعات اصولی تا زمان علامه مظفر را فرا می گيرد. از آن جهت که کتاب متصدي اين امر خطير شده است لازم است که طلبه با دقت فراوان کتاب را مورد مداقه قرار بدهد از اين رو لازم است که بر شروحی که کلام علامه مظفر را حلاجي کرده اند واقف بشود . کتاب"هدی الفکر الی أصول الفقه"تاليف:شيخ حسن فوزي فواز از جمله مفصل ترين شروح بر کتاب علامه مظفر می باشد که در آن سعي شده مباني علامه مظفر وآراء مطرح شده در کتاب ايشان را به صورتی برای طلاب توضيح بدهند که مطالب به صورت واضح وکامل روشن شود. برای آشنايي با غرض تاليف اين شرح وفوايد آن بخشي از مقدمه مصنف ارجمند را بيان خواهيم کرد. ايشان در مقدمه شرح خود نوشته اند: «لا يخفى على باحثٍ أهميّة علم الأصول بشكل عامّ، وأهميّة كتاب أصول الفقه للشيخ المظفر (قدّس الله سّره) بشكل خاصّ، حتى صار الكتاب موضع عناية الطالبين لهذا العلم، فأحببت أن أكتب شرحاً أتجنّب فيه التطوّل وحشد الآراء والنظريات على أن يكون موضّحاً لبعض مبهمات الكتاب، ومعنياً للطالب على حلّ بعض مشكلاته، فكان هذا الشرح الذي كتبته أثناء تدريسي له.هذا وقد اعتمدت في بيان مسائل الكتاب أسلوب الشرح الموضوعي، ولكن لما كان هذا الأسلوب مما يوجب بعد الطالب عن عبارة الكتاب حاولت قدر الإمكان متابعة الماتن (قدّس الله سرّه) في ترتيب أبحاثة مع مزج بعض كلامه في البيان، مضافاً إلى التعليق على بعض عبارات المتن.» •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

#الفوائد_الفقهية #فقه_العقود #بانکداري_اسلامي 💢بررسي ديدگاه های معاصر درباره ربا💢 📌قول به اختصاص ربای حرام به قرض های مصرفی1️⃣: 💠توضيح قول مذکور: از جمله اقوالی که لازم است در باب حرمت ربا ذکر شود، قولی است جدید که بعضی از علما از اهل سنت و بعضی از علمای تشیع قائل به آن شده اند. از علمای اهل تسنن شیخ محمود شلتوت[1]و محمد رشید رضا[2] و از علمای شیعه سید بجنوردی[3] و شیخ یوسف صانعی[4] و بعض دیگر را می توان نام برد. قائلین به این قول می گویند: حرمت ربا مختص به قرض ها و وام های مصرفی که در حوائج شخصی مصرف می شوند دارد. حوائجی مثل امور معاش و تهیه خانه و مداوای مریض و مصارفی اینگونه که انسان در امور فردی به آنها نیاز دارد. در مقابل این نوع قرض ها، قرض ها و وامهایی می باشند که در جهت سرمایه گذاری و بهره وری و تجارت استفاده می شوند. صورت اخیر مشمول ادله ربا نمی باشد، لذا ربای در وام و قرض اشکالی ندارد. 🏵ادله این ديدگاه: ✅دلیل اول: اولین استدلال قائلین به این قول این است که آیات تحریم ناظر به ربای جاهلی یعنی ربایی که در عصر جاهلیت رواج داشته می باشد. در آن دوره نیز ربا به این صورت بوده که در امور معاش مصرف می شده و با آن سرمایه گذاری و تجارتی انجام نمی گرفته و قرض برای این نوع مصارف در آن زمان رایج نبوده و امری مستحدث می باشد. ❌پاسخ به دليل اول: ⭕️جواب اول: لکن این کلام و استدلال صرف ادعا می باشد و دلیلی بر آن وجود ندارد. بلکه می دانیم افرادی که در ازمنه سابق مشغول به تجارت بودند، همه سرمایه دار و دارا نبوده اند تا با مال خود تجارت کنند. امثال حضرت نبی اکرم در اوائل جوانی خویش فقیر بود و وقتی قصد تجارت نمود، رأس المال خویش را از حضرت خدیجه علیها سلام گرفت و به تجارت پرداخت. بنا بر این اشتغال افرادی که سرمایه ای شخصی نداشتند و به تجارت مشغول بودند نیز رایج بوده و عادتا چنین ادعایی که همه تجار سرمایه دار بوده باشند، معقول نمی باشد. اقل مطلب این است که احتمال وجود این نوع افراد در آن زمان نیز وجود داشته، و در صورت وجود این احتمال استدلال مدعی باطل خواهد شد. ⭕️جواب دوم: اگر فرض شود که در جاهلیت تنها صورت ربا، ربا در قرض های مصرفی بوده باشد، لکن مورد مخصص برای حرمت ربا نیست، چرا که ادله حرمت ربا مطلق می باشند. 📚پی نوشت: [1]-الفتاوی،ص353 [2]-تفسير المنار،ج3،ص116 [3]-مجموعه مقالات نهمين سمينار بانکداري اسلامي،ص303 [4]-رسالة فی الربا،ص40/الربا الإستثماري،ص27 🎙درس خارج فقه آيت الله موسوی جزایري(20-7-93) •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

♻️سید محمد بجنوردی می گوید：  مرحوم پدرم(=سید حسن بجنوردی) می گفت： که سنی که حاج‌آقا مصطفی دارد با وزن علمی فعلی‌شان نسبت به سید (حضرت امام) وزین‌تر است . گفتند که حاج‌آقا مصطفی فعلیتش الان از سن امام که در این سن بود بهتر است. ایشان می‌گفت： که اگر آقا مصطفی بماند، یک اثر عظیمی در جهان اسلام می‌گذارد. چون کمتر کسی است که هم در فلسفه، هم در عرفان، هم در فقه، هم در اصول، هم در تفسیر، هم در رجال، هم در ادبیات، هم در شعر، هم در تاریخ سرآمد باشد. در حافظه، خدای حافظه بود. اصلاً مجموعه‌ای عجیب بود. کم می‌شود کسی در این سن باشد و این مقدار اطلاعات علوم مختلف را داشته باشد. لذا وقتی با بزرگان بحث می‌کرد معمولاً همه را مغلوب می‌‌کرد. بیان بسیار خوب، حافظه فوق‌العاده، و استعداد عجیب و غریبی داشت. #طلبه_یعنی… •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

#الفوائد_الرجالية 📌عدم نقل اماميه از واقفيه: به نظر ما عمار بن مروان در زمان وقف از سماعه روايت نكرده، بلكه در زمان استقامت وى از او نقل حديث كرده كه در آن موقع واقفى نبوده و بنابر تقسيم‌بندى علامه به تبع استاد خود احمد بن طاووس اگر راوى عدل و امامى باشد روايت صحيح است و اگر بعداً در راوى انحرافى پيش آيد موجب نمى‌شود روايتى كه سابقاً از او نقل شده غير صحيح شود. اما چرا عمار بن مروان از سماعه در زمان وقف اخذ حديث نكرده⁉️ ✅به علت اينكه خود عمار سابقه وقف ندارد و بنابر تحقيق شيخ بهايى در مشرق الشمسين بين اماميه و واقفه بعد از رحلت حضرت موسى بن جعفر فاصله شديدى به وجود آمد تا حدى كه اماميه به واقفه، ممطوره مى‌گفتند يعنى باران خورده، منظورشان اين بوده كه سگ باران خورده هر چيزى را نجس مى‌كند. اينها هم خودشان فاسد بودند و هم ديگران را فاسد مى‌كردند. در اوايل وضعيت به گونه‌اى بود كه امامى از واقفى اخذ حديث نمى‌كرد. البته در قرنهاى بعد بعضى از اماميه از واقفيه مثل حميد بن نينوايى و حسن بن محمد بن سماعه اخذ حديث كرده‌اند. به نظر ما اماميه‌هايى كه از واقفيه اخذ حديث كردند در زمان استقامت بوده و البته اين نكته درباره كسانى صادق است كه سابقه واقفى بودن ندارند، ولى اگر خودشان سابقه وقف داشته باشند، نمى‌توان اطمينان حاصل كرد كه روايت‌شان از واقفى ديگر در زمان وقف نبوده باشد. افرادى مثل بزنطى كه هر چند از اجلاء اماميه است و از على بن ابى حمزه بطائنى واقفى اخذ حديث كرده، ولى چون واقفى بودند و بعد مستبصر شدند روايتشان از واقفى ديگر اطمينان‌آور نيست. 🎙درس خارج آيت الله العظمی شبيري زنجاني(27-1-1384) •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

📚حاشية فرائد الأصول[الفوائد الرضويه علی الفرائد المرتضوية] 📝تأليف:شيخ آقا رضا همداني رحمه الله #کتابخانه #أصول #شروح_رسائل •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

•┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

✨✨✨✨معرفي کتاب✨✨✨✨ حاشية فرائد الأصول با نام «الفوائد الرضوية على الفرائد المرتضوية» تألیف محمدرضا بن ملا محمد هادى همدانى (متوفاى 1322ق)، از جمله حواشى نگارش شده بر فرائد الاصول (رسائل) شيخ انصارى است كه اگر چه به صورت مختصر نگاشته شده، اما از بهترين حواشى رسائل بوده و مملو از تحقيقات با ارزش و ابتكارات و ابداعاتى است كه در ساير حواشى رسائل ديده نمى‌شود. حاشيه همدانى با ساير حواشى مثل بحر الفوائد و أوثق الوسائل فرق دارد زيرا مؤلف صرفا به ذكر منابع و مآخذ كلمات شيخ نمى‌پردازد، بلكه سعى بر اين دارد كه به صورت تحليلى به نظريات شيخ اعظم بپردازد و در واقع اصول و امهات نظريات شيخ را مورد بررسى و تحليل قرار دهد. البته در تحليل نظريات نيز مؤلف بناى بر اختصار دارد و گاهى تفصيل مطالب را به كتاب مصباح الفقيه ارجاع مى‌دهد. از نكاتى كه باعث شده كتاب مورد توجه خاص بزرگان و محققین علم اصول واقع شود ابتكارات و نوآورى‌هاى مؤلف در عين استحكام نظريات او است كه به بعضى از آنها اشاره مى‌شود: بحث كفايت امتثال علم اجمالى و اينكه در احكام وضعى فقط اصل استصحاب جارى است در صفحه 3، بحث حرمت اطراف شبهه در مواردى كه نص وجود ندارد در صفحه 41، تقدير بناء عقلاء در جريان استصحاب در غير، هنگام شك در مقتضى و اينكه اخبار و روايات حكم عقلاء را امضاء مى‌كند در صفحه 82، اينكه مرجع اصول جارى در مباحث الفاظ، بلكه تمامى اصول معتبر عقلايى را، اصول عدمى‌دانسته كه مرجع آنها اصل عدم احتمالات منافى با ظاهر است، در صفحه 19، بحث دوران واجب بين تعبدى و توصلى در صفحه 10، بحث أصالة الصحة در صفحه 108 و قاعده شك بعد از تجاوز محل در صفحه 110. از ديگر نكات با ارزش كتاب اينكه مؤلف گاهى مطالبى را كه شيخ اعظم به بعضى از بزرگان نسبت داده به گونه‌اى ديگر تفسير مى‌كند؛ مثل نسبتى كه به سيد در غنية داده شده «و في ظهور كلامه في ما ذكره المصنف‌قدس‌سره - نظر.» با توجه به اينكه مؤلف بيشتر قصد تحليل نظريات اصولى شيخ اعظم را دارد به منابع و مآخذ فقط در صورت نياز مراجعه كرده و از بعضى از منابع و بزرگان مثل شرح عضدى، حاشيه شيخ اعظم بر رسائل، محقق قمى در حاشيه‌اش بر قوانين، صاحب فصول، صاحب مدارك، صاحب حدائق و محقق خوانسارى نام برده است. البته از نقاط ضعف كتاب اين است كه در مواردى مآخذ كلام شيخ را مشخص نمى‌كند. •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

#الفوائد_الأصولية 📌تقرير و بررسي مقدمات نظريه"منطقة الفراغ" 🎙آيت الله العظمی سيستاني-دامت برکاته- •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi

#الفوائد_الفقهية #فقه_العقود #بانکداري_اسلامي 💢بررسي ديدگاه های معاصر درباره ربا💢 📌قول به إختصاص ربای حرام به قرض های مصرفي2️⃣: ✅دلیل دوم: دلیل دومی که به آن استدلال کرده اند، تقارن ربای محرم با صدقه در آیات شریفه می باشد. مثل آیه شریفه «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبَا وَ يُرْبِي الصَّدَقَاتِ وَ اللَّهُ لاَ يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ»[1]استدلال به این صورت است که بنا بر وحدت سیاق در آیه، همانطور که صدقه برای فقراست، ربا نیز حتماً برای فقرا و کسانیست که در امر معاش خود مشکل دارند. بنا بر این قرض ربوی که در مصارف تجاری و بهره وری و سرمایه گذاری مصرف می شود مشمول دلیل نبوده و اخذ چنین ربایی حرام نمی باشد. ❌جواب: لکن در جواب می گوییم: این استدلال نیز ادعایی بلا دلیل است، چرا که ممکن است وحدت سیاق علت دیگری غیر از فقر و احتیاج داشته باشد، مثلا اینکه هر دو موجب ربح می باشند لکن ربا بجهت ربح دنیوی و صدقه برای بدست آوردن ربح اخروی است موید این وجه این است که خداوند در آیه شریفه می فرماید آن چه لله(صدقه) است را رشد می دهد و آنچه که به غرض دنیوی است را از بین می برد. لکن «اذا جاء الاحتمال بطل الاستدلال». بنا بر این نمی توان جزما چنین ادعایی کرد و گفت که ربا تنها در صورت قرض هایی که در امور مصرفی و امور معاش مصرف می شوند حرام است. ✅دلیل سوم: دلیل سوم: قائلین این قول می گویند که ربا را خدا تحریم کرد زیرا از مصادیق ظلم است. مستدلین به آیه شریفه «وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِكُمْ لاَ تَظْلِمُونَ وَ لاَ تُظْلَمُونَ»استدلال می کنند به این صورت که باید به مقدار اصل قرض و اصل المال اکتفا شود در ادامه آیه بر این مطلب تعلیل شده که اکتفا بجهت این است که مصداق ظلم نباشد، همچنین بنا بر اینکه «العله تعمم و تخصص» وچون ربایی که برای تولید و سرمایه گذاری است، مصداق ظلم نمی باشد، اخذ آن حرام نیست. ❌جواب: اخذ ربا از قرض هایی که برای تجارت و سرمایه گذاری گرفته می شوند نیز ظلم است، چرا که تجارت و سرمایه گذاری همانطور که در معرض کسب و فایده اند در معرض خسارت و ضرر نیز می باشند و ممکن است مقترض منتفع از کسب نگردد و متضرر شود. اما آنچه خداوند برای تجارت تشریع نموده و موجب ظلم نیست، مضاربه می باشد. در اخذ ربا تفاوتی ندارد که مقترض منتفع از تجارت باشد یا متضرر به هر حال باید ربا بپردازد. لکن مضاربه اینچین نمی باشد چرا که در صورت نفع، هم مقرض و هم مقترض منتفع می شوند اما در صورت ضرر فقط مقرض ضرر خواهد کرد، لذا در این معامله ظلمی به مقترض نخواهد شد. ♻️در نهایت در جواب این قول می گوییم قرض چه در موارد مصرف معاش باشد و چه مصارف تولیدی و تجاری، ظلم است و موارد تفاوتی با یکدیگر ندارند. بنا بر آنچه بیان شد به نظر ما این قول در نهایت ضعف می باشد. 🎙درس خارج فقه آيت الله موسوی جزایري(20-7-93) •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi