🔰 راهکاری برای حکمرانی نظام ارزشی اسلام در علوم انسانی 🔸️زندگی ما در این عالم در همه زمینه‌ها به گونه‌ای است که هر تعریفی که ارائه دهیم، ممکن است به مصادیق مشتبهی منجر شود. این نباید مانع ما شود که از تعریف بترسیم و بگوییم: «نمی‌شود». ما می‌توانیم تعریف کنیم. مثلاً می‌توانیم آب را تعریف کنیم: ترکیبی است از دو عنصر به اضافه چند عنصر دیگر که ممکن است به آن افزوده شود؛ اما این عناصر ماهیت اصلی آب را تشکیل نمی‌دهند. املاحی که ممکن است با آب ترکیب شوند، نمی‌توانند باعث شوند که بگوییم دیگر آب نیست. اما اگر به حدی غلبه پیدا کنند که خاصیت رفع تشنگی‌اش را از دست دهد، دیگر نمی‌توانیم آن را آب بنامیم. 🔸️در مسائل هنجاری نیز، چه در ارتباطات و چه در سایر حوزه‌ها، هرچند تعریف‌های دقیقی ارائه دهیم، ممکن است مصادیق مشتبهی به وجود آید. اما این موضوع ما را از به کارگیری روش‌های علمی و تعریفات در علوم انسانی و تجربی بازنمی‌دارد. 🔸️توصیه‌ی بنده به عنوان یک ناظر غیرمتخصص این است که با وجود مشکلات ارتباطی و هنجاری در کشور، باید به حل این مسائل بپردازیم. 🔸️ابتدا باید ارزش‌های اخلاقی را تعیین کنیم و سپس بر اساس این ارزش‌ها که لازم‌الاستیفا و لازم‌الرعایه هستند، قوانین را وضع کنیم. 🔸️کلید حل این مسائل در دو نکته نهفته است: اول، اینکه بپذیریم مطبوعات، هرچند شکلی خاص دارند، ماهیت انتقال اطلاعات را تغییر نمی‌دهند و ارزش‌های حاکم بر سخن گفتن نیز بر آن‌ها حاکم است. دوم، درک ریشه فلسفه اخلاقی اسلامی ضروری است. 🔸️بسیاری از مباحث اخلاقی که در دانشگاه‌ها مطرح می‌شود، برگرفته از افکار دیگران است. ما به طور عاریتی از این مطالب استفاده می‌کنیم و این به نوعی تنبلی و خودباختگی در قشر فرهیخته ما برمی‌گردد. میراث فرهنگی ناشی از استعمار، ولو سیاسی نباشد، در جامعه ما وجود دارد و نمی‌توان آن را انکار کرد. 🔸️از ابتدای انقلاب، تغییر دانشگاه‌ها و اسلامی‌سازی دروس مطرح شده، اما تحول اساسی در این زمینه رخ نداده است. میراث فرهنگی ریشه‌دار است و نیازمند فداکاری و همت کسانی است که باید در رشته‌های علوم انسانی فعالیت کنند. دانشگاهیان و مسئولان فرهنگی کشور باید به این مسئولیت توجه کرده و در این زمینه فداکاری کنند. 🔸️اگر فقط به فکر درآمد و پرستیژ اجتماعی باشیم، پیشرفتی نخواهیم کرد. باید در جهاد فرهنگی، مسؤولیت‌ها را جدی بگیریم و به گونه‌ای عمل کنیم که مانند سربازان در جبهه نظامی، به فکر منافع شخصی نباشیم. 🔸️اگر کسانی همت کنند و از منافع زودگذر خود چشم‌پوشی کنند، می‌توانیم به استقلال فکری و فرهنگی خود اطمینان داشته باشیم و در هدایت فرهنگ اجتماعی پیشگام شویم. آنچه اسلام از ما خواسته، آشنا کردن جوامع دیگر با فرهنگ اسلامی است. 🔸️اگر خودمان گدای فرهنگ دیگران باشیم و به ترجمه و تدریس نظریه‌های قدیمی بسنده کنیم، به پیشرفت نخواهیم رسید. این همت نیازمند افرادی نیکوکار است که از منافع زودگذر خود عبور کنند و به اصلاح ریشه‌های فساد در جامعه بپردازند. امیدوارم شما عزیزان از جمله کسانی باشید که خداوند شما را برای این کار برگزیده باشد. ۱۳۸۸/۰۵/۱۵ #علوم_انسانی #مصباح_اندیشه #نظام_ارزشی #فلسفه_اخلاق به کانال ما بپیوندید‌‌ ╭┅─────────┅╮ @MahalehEtehad ╰┅─────────┅╯ کانال اتحاد 📡

🔰طرح علامه مصباح یزدی(قدس سره) برای اسلامی سازی علوم انسانی: 🔸️به نظر ما، عمده‌ترین عامل کاستی در علوم غربی از آن زمانی پدید آمد که کسانی مدعی شدند علم حقیقی، چیزی است که فقط با روش تجربه حسی قابل اثبات است. 🔸️آنها نتایج تجربه را به دیگران ارائه داده و اسمش را گذاشتند «علم» (ساينس) و سایر معارف بشری مانند فلسفه، هنر، اخلاق و ارزش‌های اخلاقی و به‌طور کل متافیزیک را از حوزه علوم خارج کردند. 🔸️بسیاری از مسائلی که به‌عنوان نظریات علمی در علوم مختلف مطرح می‌شود، مبتنی بر یک اصل متافیزیکی نادرست است. برای مثال، در کیهان‌شناسی، نظریه‌ای وجود دارد که می‌گوید اصل پیدایش جهان به‌صورت انفجاری از یک ماده متراکم آغاز شده است. 🔸️وقتی سؤال می‌کنیم که چرا این انفجار در این ماده به وجود آمد، می‌گویند که این تصادفی بوده است. این به معنای پذیرفتن این است که برخی پدیده‌ها بدون هیچ علتی اتفاق می‌افتند، در حالی که در متافیزیک ثابت می‌کنیم که هیچ پدیده‌ای بدون علت نمی‌تواند تحقق یابد. 🔸️پس یکی از اشکالات کلی بر علومی که به نام علوم غربی شناخته می‌شوند، این است که مبتنی بر اصول موضوعه‌ای هستند که در علوم دیگری مانند متافیزیک و اپیستومولوژی باید اثبات شوند. این علوم بدون توجه به آن اصول موضوعه، مطالبی را مورد قبول قرار می‌دهند. 🔸️مسئله دیگری که از اشکالات کلی علوم غربی است، این است که در زمینه علوم انسانی، مسائل عمدتاً ارزشی و از علوم دستوری هستند؛ مانند اخلاق، سیاست و اقتصاد. موضوع این علوم انسان است و قضاوت قطعی درباره این احکام ارزشی، مبتنی بر شناخت انسان با تمام ابعاد وجودش است. در حالی که علم بیشتر از بُعد مادی انسان را اثبات نمی‌کند و نمی‌تواند اثبات کند. 🔸️تحول در علوم انسانی ایجاب می‌کند که در مرحله اول، حوزه معرفت‌شناسی را تقویت کنیم و راه‌های صحیح کشف واقعیت را شناسایی کنیم. پس از حل مسائل معرفت‌شناسی، باید به حوزه متافیزیک و اصول عقلی که در فلسفه اعتبار دارد، بپردازیم. در نهایت، باید به انسان‌شناسی بپردازیم و حقیقت انسان را شناسایی کنیم. 🔸️این سه رشته علم به ترتیب مقدم بر تحقیق در علوم انسانی هستند. ما باید این رشته‌ها را تقویت کرده و از معرفت‌شناسی به هستی‌شناسی و از آن به انسان‌شناسی و سپس به ارزش‌های انسانی در حوزه‌های مختلف بپردازیم. 🔸️به این ترتیب، ما فکر می‌کنیم که تحول اساسی در علوم انسانی محتاج به چنین طرح جامع و گسترده‌ای است. این طرح با آموزه‌های اسلامی کاملاً وفق می‌دهد و در اسلام اثبات می‌شود که راه‌های معرفت مختص به حس نیست و انسان‌های برجسته می‌توانند از شهود عرفانی استفاده کنند. 🔸️بنابراین، ما نام این طرح را "اسلامی کردن علوم" می‌گذاریم. ما نسبت به دین خاص، مذهب خاص، قومیت خاص یا نژاد خاص تعصبی نداریم. علمی که کاشف از حقیقت باشد، برای ما محترم است؛ چه از غرب باشد و چه از شرق، چه مؤمن باشد و چه کافر. 🔺️ آيت‌الله مصباح در کنگره بين‌المللی علوم انسانی، ۱۳۹۱/۰۳/۰۲ #علوم_انسانی #استاد_فکر #مصباح_اندیشه #عمار #اسلامی_سازی_علوم_انسانی به کانال ما بپیوندید‌‌ ╭┅─────────┅╮ @MahalehEtehad ╰┅─────────┅╯ کانال اتحاد 📡

🔰علوم انسانی و تعریف «انسان» 🔸️چه کسی باید بگوید موضوع انسان‌شناسی چیست؟ برخی می‌گویند موضوع انسان‌شناسی همین بدن است. ما می‌گوییم بدن مادی، بُعد کوچکی از انسان است و بُعد بزرگ‌تر انسان، حقیقتی نادیدنی به نام روح است. حقیقت انسان و مسائلی مانند معاد، ارزش‌ها، قرب، و مکانت و کرامتش برای این بدن نیست. 🔸️حال، انسان کدام‌یک از این‌ها است؟ موضوع انسان‌شناسی کدام است؟ کسی که انسان را مادی می‌داند، از او تعریفی مادی ارائه می‌دهد. آیا این تعریف مورد قبول است؟ اصلاً بحث در مورد همین است که حقیقت انسان چیست. 🔸️اگر انسان را همین موجود مادی بدانیم، یک نوع حیوانی خواهد بود که زمانی متولد می‌شود، بعد از مدتی می‌میرد، می‌پوسد و تمام می‌شود. در این صورت دیگر جایی برای بحث راجع به ارزش‌ها، حیات ابدی، پاداش و کیفر و ... باقی نمی‌ماند. 🔸️...منظور ما از انسانی که کرامت دارد، عمر ابدی دارد، قرب به خدا پیدا می‌کند و ... انسانِ دارای روح است، و منظور دیگران از انسانی که این ویژگی‌ها را برای او خیالات می‌دانند، همین انسان مادی و بدن او است. اسم هر دو ـ انسان ـ مشترک است. 🔸️پس، باید پیرامون تعریف انسان توافق کنیم و تعریف را صرفاً آنچه دیگران می‌گویند ندانیم. 🔺️ آیت الله مصباح یزدی (قدس سره) ، در جمع اساتید مراکز آموزش عالی قم، ۱۳۹۱/۰۳/۲۵ #انسان #علوم_انسانی #علوم_انسانی_اسلامی #مصباح_اندیشه به کانال ما بپیوندید‌‌ ╭┅─────────┅╮ @MahalehEtehad ╰┅─────────┅╯ کانال اتحاد 📡