🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴🔵🔴گام یازدهم: تبتّل (پلیدی گریزی)
«اللَّهُمَّ حَبِّبْ إِلَیَّ فِیهِ الْإِحْسَانَ وَکَرِّهْ إِلَیَّ فِیهِ الفسوق الْعِصْیَانَ»، «بار خدایا در این روز نیکیها را نزدم محبوب گردان و گناه و نافرمانی را برایم ناپسند دان».
از گامهای دیگر برای رسیدن به تکامل و خودسازی انسان، دوری از گناهان و به طور کلی پلیدی گریزی است. گناهان به دو دسته تقسیم میشوند: گناهان بدنی و گناهان قلبی. گناه بدنی گناهی است که با اعضاء و جوارح انجام میشود مانند دزدی، غیبت و دروغگویی. گناه قلبی، گناهی است که در دل انجام میشود و اثرات آن در ظاهر بروز میکند؛ مانند حسد، ریا، تکبّر، دشمنی با نیکیها و دوستداشتن بدیها. در دعای امروز، رهایی از این گناهان را از خدا میطلبیم، چرا که خداوند متعال فرمود: «إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلا»، «بیگمان گوش و چشم و دلها در پیشگاه خدای متعال مسئولند».
در روایتی از امیر مؤمنان علی(ع) آمده است که فرمود:
«مَنْ أَرَادَ مِنْکُمْ أَنْ یَعْلَمَ کَیْفَ مَنْزِلَتُهُ عِنْدَ اللَّهِ فَلْیَنْظُرْ کَیْفَ مَنْزِلَةُ
اللَّهِ مِنْهُ عِنْدَ الذُّنُوبِ»، «اگر کسی میخواهد بداند جایگاهش در پیشگاه خدا چگونه است، باید ببیند جایگاه خدا نزد وی به هنگام گناه چگونه است».
و در جای دیگر فرماید:
«مَا أَعْظَمَ وِزْرَ مَنْ طَلَبَ رِضَی الْمَخْلُوقِینَ بِسَخَطِ الْخَالِقِ»، «هیچ گناهی بزرگتر از این نیست که بندهای رضایت آفریدگان را با خشم آفریدگاربه دست آرد».
در فرهنگ قرآن به گناهگریزی و پلیدیستیزی «تبتّل» گفته میشود. تبتّل بریدن از بهرهها و چشمداشتهای جهان است؛ در قرآن کریم آمده است: «واذکر اسْمَ رَبِّکَ وَتَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا»، «خدای خویش را یاد کن و از کارهای بازگسستنی به سوی او باز گسل». (مزمل:۸)
تبتّل ـ از همه چیز جز یاد دوست بریدن-از مقامات روندگان است که در سلوک الیالله به آن میرسند و تا آنجا پیش میروند که بهشت با همهی نهرها و درختان، در جمال خیال آنان نیاید. دوزخ با همهی غلها و زنجیرها از سوز سینهی آنان بلرزد و افعی حرص دنیا، هرگز زیان به روزگار خوش آنان نرساند و خاری از بیشهی حسد و کبر، دامن آنان را نگیرد. گردی از بیابان نفس اماره بر گوشهی ردای آنان ننشیند و دودی از هاویهی هوا به دیدهی دل آنان نرسد. به چشم عبرت به مردم نگرند، به زبان شفقت با دیگران سخن گویند و از سر الفت مهر آنان را به دل گیرند.
در کتاب صد میدان درباره «تبتّل» آمده است:
«میدان بیست و ششم تبتّل است؛ از میدان اخلاص میدان تبتّل زاید؛ قوله تعالی: «وتبتل الیه تبتیلاً». تبتّل [بریدن و] بازگشتن است و آن از سه چیز است به سه چیز: از دوزخ به بهشت، از دنیا به آخرت و از خود به حق.
از دوزخ به بهشت رسیدن سه چیز است: از حرام به حلال پیوستن، از کینه و عداوت به نصیحت بازگشتن و از دلیری به پرهیزگاری گشتن.
از دنیا به آخرت آمدن سه چیز است: از حرص به قناعت آمدن، از علایق به فراغت آمدن و از اشتغال به انابت آمدن.
از خود به حق گشتن سه چیز است: از ادّعا به نیاز آمدن، از لجاج به تسلیم آمدن و از اختیار به تفویض آمدن».
[ذکر این روز «اَللهُمَّ کره الی الفسوق والععصیان "است .]
دعای روز یازدهم
🔵اللّهُمَّ حَبِّبْ اِلَىَّ فيهِ الاِْحْسانَ، وَكَرِّهْ اِلَىَّ فيهِ الْفُسُوقَ وَالْعِصْيانَ، وَحَرِّمْ عَلَىَّ فيهِ السَّخَطَ وَالنّيرانَ، بِعَوْنِكَ يا غِياثَ الْمُسْتَغيثينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه به گشادهدستی علاقمندم ساز،
و تبهکاری و نافرمانی را از نظرم انداز،
و خشم و آتشت را بر من چیره مساز،
به یاریت ای فریادرسِ فریادرس خواهان.
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴🔵🔴گام دوازدهم: تزیّن (آراستگی)
«اللّهمّ زَیّنّی فیه بالسَّترِ والعَفافِ»، « خدایا در این روز مرا به زیور پیرایش از گناه و پاکدامنی بیارای».
پس از آنکه انسان خود را از زنگار گناه پاک کرد و دامن از آلودگیها و پلیدیها شست، نوبت آراسته شدن به زیور و زینتهای رفتار و کردار پسندیده است. به گفته مولانا:
اول ای جان دفع شرّ موش کن
وانگهی در جمع گندم کوش کن
اکنون که موشهای دزد و ویرانگر را از انبار غلّهی خود دور کردهایم، باید در فضایی سالم، به جمعآوری دانههای پاکدامنی و پرهیزگاری، و کردار و رفتار شایسته و پسندیده بپردازیم. پس از استحمام و دور کردن کثیفیها، خود را به انواع آرایشها بیاراییم؛ آراسته شدن به پوشش عفاف و پاکدامنی.
خواجه نصیرالدین طوسی در معنای عفت گوید: «عفت آن است که قوت شهوت، مطیع نفس ناطقه باشد، تا نصرت او به اقتضای رأی او بود و اثر خیریّت در او ظاهر شود و از تعبّد هوای
نفس و استخدام لذّات فارغ گردد».
از امام باقر(ع) نیز روایت است که فرمود: «مَا عُبِدَ اللَّهُ بشَیْءٌ أَفْضَلُ مِنْ عِفَّة بَطْنٍ وَفَرْجٍ»، «خداوند به چیزی بهتر از پاکداشت شکم و فرج عبادت نشده است».
و این همه فرع بر این است که انسان خود بخواهد و بر پیشرفت خویش استقامت ورزد و تسلیم دستورات خداوند باشد.
پیر هرات گوید:
هر که از در تسلیم در آید بدو سه چیز دهند:
1. شربتی که دل وی از معرفت زنده گردد.
2. شرنگی که نفس اماره را بکشد.
3. شرابی که جانش سرمست شود.
با یکی حلاوت طاعت یابد.
با دیگری از معصیت بگریزد.
با سومی به روح مناجات رسد.
آنگاه در گرفتاریای افتد که از آن رهایی نتوان،
و همه زندگی را نهد بر سر آن!
[ذکر این روز «اللهمّ زيّنی بالستر والعفاف» است.]
دعای روز دوازدهم
🔵اللّهُمَّ زَيِّنّى فيهِ بِالسَّتْرِ وَالْعَفافِ، وَاسْتُرْنى فيهِ بِلِباسِ الْقُنُوعِ وَالْكِفافِ، وَاحْمِلْنى فيهِ عَلَى الْعَدْلِ وَالاِْنْصافِ، وَامِنّى فيهِ مِنْ كُلِّ ما اَخافُ، بِعِصْمَتِكَ يا عِصْمَةَ الْخاَّئِفينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه به حیا و پاکدامنی بیارایم،
و به لباس قناعت و کفاف بپوشانم،
و به دادگری و انصاف بکشانم،
و از آنچه میترسم ایمن سازم،
به نگهداریت ای نگهدارِ خدا ترسان.
🆔 @majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵🔴گام سیزدهم: صبر (شکیبایی)
«وَصَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ»، «و شکیبایم کن بر مقدراتی که خواهد شد».
صبر؛ شکیبایی در اقامهی فرمان خداوند است. صبر دارای انواعی است: صبر بر مصیبت، صبر در طاعت و صبر بر معصیت.
پیر هرات [خواجه عبدالله انصاری] در تفسیر آیه «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصابِرُوا وَرابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» (آلعمران: ۲۰۰)، گوید:
«ای کسانی که گرویدید، شکیبایی کنید در راه انجام احکام شرع و شکیبایی کنید در راه جنگ با مشرکان. لشکر سواره مسلمانان را آماده در مرزها نگهدارید، تا آزار کافران را بازدارید و از خشم خداوند بپرهیزید، تا رستگاری یابید».
وی در بیان عرفانی آیه مینویسد:
«یا ایها الذین آمنوا اصبروا ....» یکی خطاب به نفس است، دیگری خطاب به دل و سومی خطاب به جان.
نفس را گوید: به طاعت و خدمت صبر کن.
دل را گوید: بر بلا و سختی شکیبا باش.
سومی را گوید: با سوز و شوق درد بساز.
گفتهاند: صبر عابدان در مقام خدمت بر امید ثواب است.
صبر عارفان در مقام حرمت بر آرزوی وصال است.
صبر دوستداران و عاشقان در حال مشاهدت در وقت تجلی است».
و در کتاب صد میدان گوید:
«میدان هفتم صبر است قوله تعالی «وان تصبروا خیر لکم».
صبر را سه رکن است:
یکی بر بلا که «اصبروا» آن است.
دیگری از معصیت که «صابروا» آن است. سیم بر طاعت که «ورابطوا» آن است.
صبر بر بلا، با «دوستداری» توان و از آن سه چیز زاید:
یکتایی دل، باریکی علم و نور فراست.
صبر بر معصیت به «ترس» توان و از آن سه چیز زاید:
الهام دل، قبولی دعا و نور عصمت.
و صبر بر طاعت با «امید» توان
و از آن سه چیز زاید: بازداشت بلا، روزی ناپیدا و گراییدن به نیکیها».
[ذکر این روز «ربنا افرغ علينا صبرا» است.]
دعای روز سیزدهم
🔵اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي فِيهِ مِنَ الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ، وَصَبِّرْنِي فِيهِ عَلَى كَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ، وَوَفِّقْنِي فِيهِ عَلَى الْتُّقَى وَصُحْبَةِ الْأَبْرَارِ، بِعِزَّتِكَ يَا قُرَّةَ عَيْنِ الْمَسَاكِينِ.
🔮بار خدایا! در این ماه از پلیدی و آلودگیپاکیزهام دار،
و برای آنچه برایم مقدر فرمودهای بر من شکیبایی فروبار،
و به پرهیزگاری و همنشینی با نیکان مرا وادار،
به یاریت ای روشنی دیده بینوایان.
🆔@majmaqomh
🔸آموزههای اخلاقی از امام حسن مجتبی(ع)
محمدجعفرسعیدیان فر
الف) اخلاق گفتاری
۱. قالَ عليه السلام: إنَّ مَنْ خَوَفَّکَ حَتّي تَبْلُغَ الاْ مْنَ، خَيْرٌ مِمَّنْ يُؤْمِنْکَ حَتّي تَلْتَقِیی اَلخُوف(احقاق الحق، ج11 ص242)؛ امام حسن مجتبی (ع) فرمود: همانا کسي تو را - در برابر عيب ها و کم بودها - هشدار دهد تا آگاه و بيدار شوي، بهتر است از آن کسي که فقط تو را تعريف و تمجيد کند تا بر عيب هايت افزوده گردد.
۲. قالَ(ع): حُسْنُ السُّؤالِ نِصْفُ الْعِلْمِ (کلمة الامام حسن، ج7ص129)؛ امام حسن مجتبی(ع) فرمود: کسي که [به هنگام پرسشگری] زیبا سئوال میکند مثل آن است که نصف علمها را فرا گرفته باشد
ب) پرهیز از تملق وچاپلوسی
۳. وَ سَأَلَهُ رَجُلٌ أَنْ یَعِظَهُ قَالَ ع إِيَّاكَ أَنْ تَمْدَحَنِي فَأَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْكَ أَوْ تَكْذِبَنِي فَإِنَّهُ لَا رَأْيَ لِمَكْذُوبٍ أَوْ تَغْتَابَ عِنْدِي أَحَداً فَقَالَ لَهُ الرَّجُلُ ائْذَنْ لِي فِي الِانْصِرَافِ فَقَالَ ع نَعَمْ إِذَا شِئْتَ. (تحف العقول ؛ ص236)
مردى ازامام حسن (ع) تقاضاى نصيحت كرد، امام فرمود: مبادا مرا بستائى كه من خود را بهتر مىشناسم، يا تكذيبم كنى كه متهم به دروغ، رأيى ندارد (و اظهار نظر نبايد بكند) يا در حضور من از كسى غيبت كنى. گفت: مرخصم؟ فرمود: آرى اگر خواهى برو
ج) شیوه رفتار با مردم
۴. قَالَ( ع) صاحِبِ النّاسَ مِثلَ ما تُحِبُّ أن یُصاحِبوکَ بِه (أعلام الدّین، ص297 حسن ابن ابی الحسن دیلمی)؛ امام حسن (ع) مجتبی فرمود: با مردم به گونه اى رفتار کن که دوست دارى با تو آن گونه رفتار کنند
د) تجربه صبر و بردباری
۵. قالَ عليه السلام: جَرَّبْنا وَ جَرَّبَ الْمُجَرِّبُونَ فَلَمْ نَرَ شَیئا اَنْفَعُ وِجْدانا وَ لا اَضَرُّ ففِقْدانا مِنَ الصَّبْرِ تُداوی بِهِا ا لامُور(تنبیه الخواطر و نزهة النواظر، ج 1، ص48 شرح نهج البلاغه،ابی الحدید ج1، ص320)؛ امام حسن مجتبی(ع) می فرماید: تجربه ما و دیگران نشان می دهد که چیزی نافعتر از داشتن صبر و زیان بارتر از نداشتن بردباری دیده نشده است، صبری که بهوسیله آن تمام امور درمان میشود
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵🔴گام چهاردهم: مراقبه (خود نگهبانی)
«وَاَقِلْنی فیهِ مِنَ الْخَطایا وَالْهَفَواتِ»، «بار خدایا در این روز در مورد خطاها و لغزشهایم عذرم را پذیرا باش».
یکی دیگر از گامهای خودسازی، مراقبت از خویش در مورد خطاها و گناهان است؛ مراقبت از خویش برای آلوده نشدن به گناه و مراقبت برای استغفار و پوزشخواهی از خداوند در صورت آلوده شدن بدان.
نفس انسان سرکش و خودسر است و اگر به حال خویش رها شود، همانند حیوان تربیت نایافته به هر سو میرود و از هر علوفهای که سر راه اوست میخورد. این آدمی است که باید با مراقبه، همواره عنان نفس را در اختیار داشته باشد و به آن راهی که میخواهد برود، هدایتش کند و آنچه را میتواند و مجاز است مصرف کند، در اختیار او بگذارد. مراقبه عمل همیشگی مؤمن است که نمیتواند در هیچ مرحله از زندگی و در هر مقامی، از آن غفلت کند:
نفس، اژدرهاست او کی مرده است
از غم بی آلتی افسرده است
مراقبت از نفس این است که اگر حیوان سرکش نفس به راه خطا رفت و یا ناخواسته خطایی از او سر زد، با استغفار و پوزشخواهی وی را به راه راست و صراط مستقیم بازگرداند؛ «رَبَّنا لاتُؤاخِذْنا إِنْ نَسینا أَوْ أَخْطَأْنا»، «پروردگارا، اگر از روی خطا یا به اشتباه خطایی مرتکب شدیم مگیر بر ما».
پیر هرات گوید:
مراقبه دوام ملاحظه است مقصود را و آن بر سه درجه است:
درجه نخستین، مراقبهی حق است در راه نوردیدنی پیوسته به سویش؛ میان بزرگداشتی که دلبستهات کند، نزدیکیای که بر گیردت، و شادمانیای که برانگیزدت.
درجه دوم، توجه به این نکته است که حق مراقب توست، با فروگذاشتن معارضه و دوری جستن از اعتراض و شکستن حریم گناه.
درجه سوم، مراقبه ازل است، با مطالعه پیشگامی در برافراشتن پرچم یکتایی؛ مراقبه ظهور اشارات تنهائی و نفخههای جاودانی، و مراقبه رهایی از بندهای دیدهبانی.
و در کتاب صد میدان گوید:
«میدان پنجاه و سیم مراقبت است. از میدان طمأنینه میدان مراقبت زاید. مراقبت به کوشیدن است و آن سه چیز است:
مراقبت خدمت، مراقبت زمان و مراقبت سِرّ.
مراقبت خدمت به سه چیز توان یافت: بزرگ آمدن فرمان، آگاهی از سنتِ [پروردگار جهانیان] و شناختن ریا [عمل کردن برای این و آن].
مراقبت زبان به سه چیز توان: بر فنای شهوات، صفای خطرات و غلبه محبت.
مراقبت سِرّ به سه چیز توان: به گم شدن از گیتی، رها شدن از خودپرستی و دل بریدن از وابستگی».
[ذکر این روز «اللهمّ لا تجعلنا غرضا للبلايا والافات» است.]
دعای روز چهاردهم
🔵اَللّهُمَّ لا تُؤ اخِذْنى فيهِ بِالْعَثَراتِ، وَاَقِلْنى فيهِ مِنَ الْخَطايا وَالْهَفَواتِ، وَلا تَجْعَلْنى فيهِ غَرَضاً لِلْبَلايا وَالاْفاتِ، بِعِزَّتِكَ يا عِزَّ الْمُسْلِمينَ.
🔮بارخدایا! مرا به لغزشهایم مگیر
، و از خطاها و گناهانم دیده برگیر، و مرا به تیر بلاها و آفتها نشانه مگیر،
به عزتت ای عزتبخش مسلمانان.
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵گام پانزدهم: شرح صدر (سینه گشودگی)
«وَاشْرَحْ فیهِ صَدْری بِاِنابَةِ الْمُخْبِتینَ»، «بار خدایا سینهام را به توبهی فروتنان فراخی بخش».
راندن تیرگیها از دل و گشودگی سینه به انوار الهی، رها شدن از تنگ نظریها، سطحینگریها، خودخواهیها، دنیا بینیها و دنیاطلبیها، از آثار گشودگی سینه است؛ تا انسان در بند خود و اسیر دل است، به جایی نخواهد رسید.
حضرت موسی از خدا گشودگی سینه میخواهد: «ربّ اشرح لی صدری ویسرّلی امری»، «پروردگارا سینهام را گشایش بخش و کارم را برایم آسان فرما».
خواجه عبدالله انصاری گوید:
«موسی شرح صدر خواست نه شرح قلب، از آن جهت که حرج و تنگی به سینه رسد نه به دل؛ صدر دیگر است و قلب دیگر. صدر در خبر است و قلب در نظر.
در کریمه شریفه نیز به پیامبر اسلام شرح صدر نوید داده شده است: «الم نشرح لک صدرک ووضعنا عنک وزرک». «آیا به سینهات گشودگی عطا نکردیم و بار سنگینت را از تو باز ننهادیم؟».
و این گشودگی سینه بود که پیامبر را دریادل کرد و رحمةللعالمین و صاحب اخلاق پسندیده شد که فرمود: «وَإِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظیمٍ».
پیر طریقت را از انفاس نیک بختان و بدبختان پرسیدند، گفت:
نَفس بدبخت، دود چراغی است کشته،
در خانهای تنگ و در بسته،
و نفس نیک بخت، چشمهای است روان
آراسته به گلهایی الوان.
الهی!
به بهشت و حور چه نیازم؟
اگر مرا سینهای گشوده دهی، از آن سینه بهشتی سازم.
[ذکر این روز «رب اشرح لی صدری» است.]
دعای روز پانزدهم
🔵اَللّهُمَّ ارْزُقْنى فيهِ طاعَةَ الْخاشِعينَ، وَاشْرَحْ فيهِ صَدْرى بِاِنابَةِ الْمُخْبِتينَ، بِاَمانِكَ يا اَمانَ الْخاَّئِفينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه طاعت بندگان فروتنت را بهرهام فرما،
و سینهام را به بازگشت توبهکنندگان گشودگی عطا نما،
به امان بخشیت ای امانبخش دلهای ترسناکان.
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴🔵گام شانزدهم: مرافقه (همراه نیک گزینی)
«اَللّهُمَّ وَفِّقْنی فیهِ لِمُوافَقَةِ الاْبْرار»، «بار خدایا در این روز به همراهی با نیکان موفقم گردان».
از گامهای دیگر خودسازی، دوستی با افراد صالح و شایسته و همراهی با نیکان است که برگزیدن همراه نیک در سعادت دنیا و آخرت انسان بسیار مؤثر است؛ گفتهاند:
همنشین تو از تو به باید تا تو را عقل و دین بیفزاید
در قرآن کریم آمده است که مؤمنان عاقبت به خیری و مرگ با نیکان را از خداوند میخواهند؛ «وتوفََََنا مع الابرار»، «ما را با نیکان بمیران.» این نتیجهی زندگی و عاقبت کار است؛ در حقیقت، تا انسان در طول زندگی با نیکان زندگی نکند، نمیتواند با آنان بمیرد. در روایتی آمده است: «هر کس آن گونه میمیرد که زندگی میکند و آن گونه برانگیخته میشود که میمیرد».
از امام صادق(ع) روایت است که فرمود: «استکثروا من الاخوان فانَََ لکلََ ََمؤمن شفاعة»، «با برادران دینی خود زیاد ارتباط برقرار کنید، چرا که هر مؤمنی را نزد خدا شفاعت پذیرفتهای است».
از ابن عباس نیز روایت است که گفت: «قیل یا رسول الله: ایّ الجلساء خیر؟ قال: من تذکرکم الله رؤیته، ویزید فی علمکم منطقه، ویرغبکم فی الاخرة عمله»، «به پیامبر خدا(ص) گفته شد کدامیک از دوستان بهتریناند؟ فرمود: کسی که دیدارش شما را به یاد خدا بیندازد، گفتارش دانش شما را بیفزاید و کردارش شما را به آخرت تشویق کند».
در قرآن کریم خداوند متعال پیامبرش را از اینکه با دیگر مردم با مهر و محبت رفتار میکند و با آنان مشورت میکند، مورد تقدیر قرار میدهد و میفرماید: «فبما رحمة من الله لنت لهم ولو کنت فظّاً غلیظ القلب لا نفضََوا من حولک فاعف عنهم واستغفر لهم وشاورهم فی الامر»، «به لطف خدا با آنان نرمخو شدی و اگر درشتخو و سختدل بودی از پیرامونت پراکنده میشدند. پس آنان را ببخشای و برایشان آمرزش بخواه و در کار با آنان مشورت نما».
و بهترین رفیق و زیباترین دوست برای انسان رفاقت و دوستی با خداوند است. پیر عارفان در تفسیر عرفانی آیه 31 سوره یوسف «فلما سمعت بمکرهن ارسلت الهنّ...» گوید:
چون عزیز مصر در کار یوسف برفت، و داستان عشق او همهی ولایات را گرفت، زبان طاعنان بر او دراز شد، زنان مصر تیر ملامت بر او میانداختند، و او خود را تسلی میداد که معشوق خوب روی به ملامت میارزد. که گفتهاند: آن کس که بار ملامت نکشد عاشق کی بود؟!
زلیخا که این سخنان شنید آنان را فرا خواند تا معشوقش را بدانان بنمایاند، تا بدانند!
و زنان چون جمال یوسف را دیدند، همه از دهشت فرو افتادند و به جای ترنج دستانشان را بریدند، و همگی گفتند: این بشر نیست، این فرشته است!
الهی!
تو دوستان را به لطف آشکار گشتی،
قومی را به شراب انس، مستان کردی،
قومی را به دریای دهشت غرقه ساختی،
ندا از نزدیک شنواندی و دور را نشان دادی!
رهی را باز خواندی و خود نهان گشتی!
برایشان به عظمت جلوهگری کردی و خود را در پرده نهان کردی!
تا آن جوانمردان را در وادی دهشت و بیطاقتی سرگردان کردی!
به راستی این چیست که با آن بیچارگان کردی؟!
دلیل آن گمشدگان تویی!
دست گیر آن غرق شدگان تویی!
دیت آن کشتگان تویی!
[ذکر این روز «اللهمّ وفقنی لمرافقة الابرار» است.]
دعای روز شانزدهم
🔵َاللّهُمَّ وَفِّقْنى فيهِ لِمُوافَقَةِ الاْبْرارِ، وَجَنِّبْنى فيهِ مُرافَقَةَ الاْشْرارِ، وَآوِنى فيهِ بِرَحْمَتِكَ اِلى دارِ الْقَرار،ِ بِاِلهِيَّتِكَ يا اِلهَ الْعالَمينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه مرا به همنشینی با نیکان موفق ساز
، و از رفاقت با بدان بدارم باز،
و در سرای جاویدان به رحمتت با بهشتیان نما دمساز،
به حق خداییت ای معبود جهانیان.
🆔@majmaqomh
▪️پیام تسلیت مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم بهمناسبت درگذشت سرکار خانم دکتر زهرا شجاعی (ره)
بسمه تعالی
انا لله وانا الیه راجعون
خبر درگذشت بانوی فرهیخته و اندیشمند و قرآنپژوه باایمان، سرکار خانم دکتر زهرا شجاعی موجب تأثر و تاسف گردید. ایشان از شخصیتهای فعال در عرصه دفاع از حقوق زنان بود و در آثار خود چهرهای رحمانی از دین ارائه کرد.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم درگذشت ایشان را به همسر محترم، فرزندان و دیگر بستگان آن مرحوم تسلیت میگوید. از خداوند متعال برای آن مرحوم رحمت و مغفرت و حشر با حضرت زهرا سلام الله علیها و برای بازماندگان صبر و اجر مسالت داریم.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم
۱۴۰۳/۱/۸
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵گام هفدهم: عمل صالح (شایسته کرداری)
«اَللّهُمَّ اهْدِنی فیهِ لِصالِحِ الاْعْمالِ»، «بار خدایا در این روز مرا به شایستهترین کارها هدایت فرما».
انسان دریک زمان، میتواند کارهای مختلفی انجام دهد. اما تشخیص بهترین و درستترین کار و انجام آن، چیزی است که بدان عمل صالح گفته میشود. اولویتبندی کارها و از میان دو کار خوب، انتخاب بهترین و از میان دو کار بد، که انسان مجبور به انجام یکی از آنهاست، انتخاب کم زیانترین، از چیزهایی است که انسان در طول زندگی همواره با آن روبروست. مهمترین ملاک در انتخاب عمل صالح، توجه به آخرت است؛ به شکلی که از میان چند کار، کاری را برگزیند که به ثواب نزدیکتر است و در آخرت ملامت به بار نیاورد. این انتخاب به ویژه در امور مهم زندگی جز با توفیق و توجه الهی امکانپذیر نیست. بسا انسان چیزی به نظرش مهمتر و درستتر میرسد در حالی که اینگونه نیست و یا بعد مشخص میشود که اینگونه نبوده است. بنابراین رهرو راه خدا همواره باید از خدا بخواهد وی را به انتخاب آنچه شایسته است، هدایت کند و او را به کاری که پشیمانی به بار نمیآورد، موفق دارد.
در بیشترین مواردی که خداوند متعال از ایمان سخن به میان آورده، از عمل صالح نیز سخن گفته است چرا که ایمان بدون عمل صالح سودی ندارد؛ در سوره عصر میخوانیم: «والعصر انّ الانسان لفی خسر، الاَ الذین آمنوا وعملوا الصالحات وتواصوا بالحق وتواصوا بالصبر». در اینجا ایمان و عمل صالح در کنار یکدیگر آمده و سفارش به حق و صبر مورد تأکید قرار گرفته است. همینطور در این آیه: «الذین آمنوا وعملوا الصالحات اولئک اصحاب الجنة هم فیهاخالدون»، «کسانی که به خدا گرویده و کارهای شایسته انجام دادهاند، اینان اهل بهشتند و در آن جاودانهاند».
عمل صالح هم باید از «حسن فعلی» برخوردار باشد و هم از «حسن فاعلی». یعنی هم کار، خوب باشد و هم انجامدهنده از انجام آن، اهدافی نیکو را دنبال کند؛ اگر کسی پل و مدرسه و دانشگاه میسازد اما به خاطر ریا و خودنمایی و سوءاستفادههای دیگر، این عمل، عمل صالح نیست؛ شاید کسانی که خلوص نیت را شرط قبولی اعمال میدانند به همین نکته نظر دارند.
برای یافتن عمل صالح باید تلاش کرد و به جستجو پرداخت، اگر طلب در سالک شدت گیرد یاری خدا نیز به یاریش میشتابد و عمل صالح را در هر زمان بدو مینمایاند. و الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا.
پیر هرات در تفسیر عرفانی آیه شریفه «اذقال موسی لاهله امکثوا انّی آنست ناراً لعلکم تصطلون» گوید:
آتش نشانهی جود است و دلیل سخاء، بادیه نشین آتش افروزد تا بدان میهمان گیرد؛ هیچ کس به آتش مهمانی چون موسی نیافت و هیچکس به آتش میزبانی چون خدا ندید! موسی آتش میجست که خانه افروزد، آتشی جست که جان و دل سوزد!
[ذکر این روز «اللهمّ اهدنی لصالح الاعمال» است.]
دعاي روز هفدهم
🔵اَللّهُمَّ اهْدِنى فيهِ لِصالِحِ الاْعْمالِ، وَاقْضِ لى فيهِ الْحَواَّئِجَ وَالاْمالَ، يا مَنْ لا يَحْتاجُ اِلَى التَّفْسيرِ وَالسُّؤ الِ، يا عالِماً بِما فى صُدُورِ الْعالَمينَ، صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ الطّاهِرينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه راهنماییم کن به کارهای شایسته،
و حاجتها و آرزوهایم را نما برآورده
، ای آنکه به توضیح و پرسش آفریدگان نیازمند نمیباشی،
ای آنکه بدانچه در دلهای جهانیان است آگاهی،
درود فرست بر محمد و خاندانش که پاکاند و پاکیزه.
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵گام هیجدهم: مقام جمع (وحدت خواهی )
«وَخُذْ بکل اَعْضائی اِلیَ اتِّباعِ اثارِهِ»، «بار خدایا همه اندامهایم را به پیروی از آثار این ماه وادار».
جهتدهی به کارهای پراکنده و هدفگذاری یکسان برای گفتاری که آدمی میگوید و کرداری که انجام میدهد، از اموری است که به حرکت تکاملی انسان شتاب بخشیده و او را از چندگانگی به توحید و از پراکندگی به وحدت میرساند. در دعای کمیل میخوانیم: «حتی تکون اعمالی واورادی کلّها وردأ واحدا وحالی فی خدمتک سرمدا»، «خدایا آنگونه کن که همه گفتار و کردارم یک آهنگ را بنوازد و همه احوالم در خدمت تو باشد».
خواجه عبدالله در منازل السایرین گوید:
«جمع آن است که پراکندگی را از میان بردارد، اشاره را بخشکاند و از آب و خاک فراتر رود و از دو رنگی و دو رویی پیراسته شود.
جمع را سه درجه است: جمع دانش، جمع دریافت و جمع وجود.
جمع دانش، متلاشی شدن همه دانشهاست در دانش خداوندی .
جمع دریافت، تمرکز همهی کارهاست در کارهای خدایی
و جمع وجود، بیتوجهی به همه چیزهای مورد اشاره است در وجود بیکرانه الهی؛
مقام جمع غایت مقامات سالکان و بر ساحل دریای توحید است».
مقام جمع مقام توحید است که «هیچ خدایی به جز خدای یکتا نیست» و این گواهی، هم به زبان است، هم به دل و هم با هر یک از اندامهای بدن.
پیر هرات گوید:
«بدان که کلمه توحید مایهی دین است و حصار امان و شعار اهل ایمان و مفتاح جنان؛
بی گفتن این کلمه، نه اسلام است و نه سلام؛
بیپذیرفتن آن نه ایمان است و نه امان.
تا به زبان این کلمه را نگویی، در دنیا سلامت نیست؛
تا به دل نپذیری، در عقبی کرامت نیست.
هر که در حمایت این کلمهی بزرگوار آمد،
در سراپردهی امان خدای قهار آمد».
[ذکر این روز «لا اله الا لله» است.]
دعاي روز هيجدهم
🔵اَللّهُمَّ نَبِّهْنى فيهِ لِبَرَكاتِ اَسْحارِهِ، وَنَوِّرْ فيهِ قَلْبى بِضياَّءِ اَنْوارِهِ، وَخُذْ بِكُلِّ اَعْضاَّئى اِلىَ اتِّباعِ اثارِهِ، بِنُورِكَ يا مُنَوِّرَ قُلُوبِ الْعارِفينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه آگاهم ساز از برکت سحرهایش،
و دلم را نورانی گردان از پرتو انوار تابانش،
و تمام اعضای پیکرم را وادار به پیروی از آثارش،
به نور خودت ای روشنی بخش دلهای عارفان.
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵گام نوزدهم: رجا (امیدواری)
«اَللّهُمَّ وَفِّرْ فیهِ حَظّی مِنْ بَرَکاتِهِ»، «بار خدایا بهرهام را از برکات این روز فزونی بخش».
از گامهای دیگر سالک الیالله، امیدواری به رحمت خداوند است که از فضل خویش بر نعمتهای او بیفزاید. انسان با امید زنده است و آرزوها جهتدهنده اوست؛ آرزوی مثبت، تلاش و کوشش انسان را برای انجام کارهای خیر افزون میکند. راه خدا بینهایت است و برکتها و نعمتهای خدا نیز بینهایت. هیچ عیبی بر بنده نیست که نعمتهای گستردهی الهی را آرزو کند و در صدد به دست آوردن آن باشد. اما این را نیز نباید فراموش کرد که بهشت را به بها میدهند نه به بهانه؛ بخششهای خدا گزاف و بیحساب نیست و از عدالت خدا به دور است اگر همانگونه که به بندگان عابد، زاهد، شکیبا، مجاهد و متعهد خود اجر و پاداش میدهد، به کسانی که بدان درجه از عبادت و تلاش و کوشش تن نمیدهند نیز بدهد. این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که خداوند از فضل خود، کار نیک اندک را میپذیرد و از گناهان بزرگ (در صورت توبه) در میگذرد. «یامن یقبل الیسیر ویعفو عن الکثیر»؛ این فضل گستردهی الهی است که انسان را هم چنان امیدوار نگه میدارد. از این روست که سالک الیالله باید همواره بین خوف و رجا زندگی کند.
پیر هرات در کتاب صد میدان گوید:
«میدان چهل و سوم رجا است. از میدان فرار، میدان رجا زاید. قوله تعالی: «یحذرالاخرة، ویرجوا رحمة ربه». رجاء امید است و یقین را دو پَر است: یکی «ترس» و دیگری «امید».
مرغ ایمان را دو پَر «خوف» و «رجا»ست
مرغ را بیپَر پرانیدن خطاست
و در تفسیر سوره اعراف گوید:
هرکس را امیدی است و امید عارف دیدار،
عارف را بی دیدار، نه به مزد حاجت است، نه به بهشت کار.
همگان بر زندگانی عاشقند و مرگ برایشان دشوار.
عارف به مرگ محتاج است؛ به امید دیدار.
گوش، از لذت سماع برخوردار.
لب، حق مهر را وامگذار.
دیده، آراستهی روز دیدار.
جان، از شراب وصال بس خمار!
[ذکر این روز «يا هادِياً اِلَى الْحَقِّ الْمُبينِ» است.]
دعاي روز نوزدهم
🔵اَللّهُمَّ وَفِّرْ فيهِ حَظّى مِنْ بَرَكاتِهِ، وَسَهِّلْ سَبيلى اِلى خَيْراتِهِ،
وَلا تَحْرِمْنى قَبُولَ حَسَناتِهِ، يا هادِياً اِلَى الْحَقِّ الْمُبينِ.
🔮بارخدایا! از برکتهای این ماه بهرهام را افزون گردان
، و راهم را به سوی نیکیهایش نما آسان،
و مرا از دریافت نیکیهایش محروم مگردان،
ای راهنمای خلق به سوی حقیقتِ نمایان.
🆔@majmaqomh
نگرش امام علی به قدرت
معرفی کتاب
🔹 ماه رمضان فرصتی برای تامل در خویشتن خویش است و ایام نوزده تا بیست و یکم ماه رمضان نیز فرصتی برای اندیشه در سنجش باورها، نگرش و رفتار خود و جامعه با امیرالمومنین که میزان اعمال است.
🔹 از این رو لازم است که با اندیشه ها و نگرش امیرالمومنین بیشتر آشنا شویم. یکی از کتاب های خوب و با حجم اندک، کتاب «نگرش امام علی به قدرت» نوشته استاد محمد جعفر سعیدیان فر است. این کتاب در سال ۱۳۹۹ توسط انتشارات سرایی منتشر شد. مطالعه این کتاب به دوستان گرامی پیشنهاد می شود.
🔹 سعیدیان فر در فصل نخست به تبیین مفهوم قدرت می پردازد و در فصل دوم، نگرش امام علی به قدرت را تبیین می کند. مباحثی مانند نسبت قدرت و اصول اخلاقی، قدرت و آزادی های مدنی، قدرت و حقوق مردم، ضرورت کنترل و نظارت بر حکومت و شفافیت در امور حکومتی در این فصل مورد بحث قرار گرفته اند.
🔹 سعیدیان در فصل سوم به آسیب شناسی نهاد قدرت و به ویژه حکومت دینی و خطرات ناشی از آن از منظر نهج البلاغه می پردازد.،
@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵🔴🔵گام بیستم: سکینه (آرامشخواهی)
«یا مُنْزِلَ السَّکینَة فی قُلُوبِ الْمُؤْمِنینَ»، «ای آرامشبخش دلهای مؤمنان».
سکینه اصطلاحی عرفانی اخلاقی است و به معنی آرامش و وقاری است که پس از اطمینان در قلب سالک ایجاد میشود؛ احساس آرامشی که پس از انجام وظیفه و هنگام انجام آن، به انسان دست میدهد و این چیزی است که خدا در دل مؤمنان میاندازد.
«هوالذی انزل السکینة فی قلوب المؤمنین»، «اوست که دلهای مؤمنان را آرامش میبخشد.» این آرامش با یاد و نام خدا در دلها پدید میآید. «الا بذکرالله تطمئن القلوب»، «دل آرام گیرد به یاد خدا.»
از امام صادق(ع) روایت شده است که درباره گنجی که در داستان خضر و موسی(ع) در قرآن آمده: «وکان تحته کنز لهما»، «در زیر آن دیوار گنجی برای آنان نهفته بود»، فرماید:
«آن لوحی بود که بر آن نوشته شده بود: بسم الله الرحمن الرحیم. عجبت لمن ایقن بالموت کیف یفرح و عجبت لمن ایقن بالقدر کیف یحزن و عجبت لمن ایقن بالدنیا وتقّلبها باهلها کیف یرکن الیها»، «در شگفتم از کسی که مرگ را باور دارد، چگونه شادی میکند؛ تقدیر و اندازهگیری خدا را باور دارد، چگونه غمناک میشود؛ دنیا و دگرگونی آن را میداند، چگونه بدان دل میبندد».
فیض کاشانی گوید:
آن دل که تویی در وی، غم خانه چرا باشد
چون گشت ستون مسند حنّانه چرا باشد
غم خانه دلی باشد، کان بیخبر است از تو
چون جای تو باشد دل، غم خانه چرا باشد
بیگانه کسی باشد، کاو با تو نباشد یار
آن کس که تواش یاری، بیگانه چرا باشد
واژه «سکینه» در آیه ۲۳۸ سوره بقره، آیه ۲۶ سوره فتح و آیه ۳۰ سوره توبه آمده است و با واژه وقار ارتباطی تنگاتنگ دارد.
پیر هرات، در تفسیر عرفانی آیه ۳6 سوره فتح مینویسد:
«سکینه، آرامشی است که خداوند به فضل خود در دل دوستانش میافکند و آرامش دلها را در دو چیز مینهد: یکی در خدمت و دیگری در یقین.
آرامش در خدمت به سه چیز است: ۱. عمل به احکام شرع، تا به اندک توانگر شود، ۲. اعتماد به اصل دین، تا از وسوسهی شیطان در امان باشد و ۳. در کار دین خلق را فراموش کند، تا از ریا آزاد شود. آرامش در یقین نیز به سه چیز است: ۱. به هرچه روزی شود، راضی باشد، تا از سنگینی بار بیاساید، ۲. زیان را یکسان بیند، تا از بیم فارغ شود ۳. امور خود را به خدا واگذارد، تا از علاقهها رهایی یابد.
نشانه رسیدن به سکینه و آرامش این است که آدمی بخشنده و بخشاینده شود. بخشایشی که همهی دنیا را به کافری بخشد و بر او منت ننهد؛ و بخششی که همهی نعمت دنیا را به مؤمنی بخشد و اگر بپذیرد، ممنون او باشد».
[ذکر این روز «يا مُنْزِلَ السَّكينَةِ فى قُلُوبِ الْمُؤْمِنينَ» است.]
دعاي روز بيستم
🔵اَللّهُمَّ افْتَحْ لى فيهِ اَبْوابَ الْجِنانِ، وَاَغْلِقْ عَنّى فيهِ اَبْوابَ النّيرانِ، وَوَفِّقْنى فيهِ لِتِلاوَة الْقُرْانِ، يا مُنْزِلَ السَّكينَةِ فى قُلُوبِ الْمُؤْمِنينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه درهای بهشت را به رویم بگشا،
و بر رویم ببند درهای دوزخ را،
و بر تلاوت قرآن موفقم فرما،
ای فرود آورنده آرامش در دلهای مؤمنان.
🆔@majmaqomh
❇️حکومت قداستی ندارد، حکومتی که عادلانه رفتار کند مقبول خداست/ کشوری که مناسباتش دارای فساد باشد توسعه پیدا نمیکند
🗣دکتر محمدرضا یوسفی در نشستهای امام علی و پاسداری از حقوق مردم:
🔹حکومت ناشی از قرارداد مردم و حاکم است، بدون حکومت نظم اجتماعی شکل نمی گیرد و حق مردم از بین میرود، وظیفه حکومت ایجاد فضایی است که کافر و مومن استفاده کنند و امنیت ایجاد کند، با دشمنان مقابله کند و جلوی تعرض به حق ضعفا را بگیرد و عدالت را اجرا کند.
🔹امام علی در مکالمات با معاویه به الهی بودن حکومت خود اشاره نمیکند و صرفاً به بیعت مردم با خود به عنوان منشأ اعتبار حکومت اشاره دارد.
🔹یکی از دلایل امام علی(ع) برای خودداری از پذیرش حکومت این بود که در روز قیامت از یک به یک اقدامات حاکم پرسیده میشود که به عدالت رفتار کرد یا نه و اگر به عدالت رفتار نکرده باشد، عذاب شدیدی بر او وارد میشود.
🔹امام علی به مردم میگوید اگر من به تعهداتم عمل نکردم، میتوانید نافرمانی مدنی کنید.
🔹امامت و نبوت نیازمند شایستگی ذاتی برای راهنمایی مردم است اما حکومت بدون رضایت مردم ممکن نیست.
🔹قرآن جامعه مثال زدنی را دارای امنیت، رفاه و اطمینان از آینده و با ثبات میداند. تا وقتی مردم امنیت، معیشت و اطمینان از فردا ندارند، نمیتوانند به دنبال نیازهای متعالی مثل هنر، ادبیات، معنویت و بالاتر از همه دین بروند.
🔹 اگر روابط مردم و حکومت در جامعه غلط شد، جامعه دچار فقر و ناامنی میشود. در نامه امام علی ع به مالک به جای آنکه مالیات بر اساس کسری بودجه دولت گرفته شود، گفته شده باید طوری مالیات بگیری که مردم برای گسترش فعالیت اقتصادی و تولیدی خود شوق پیدا کنند. امام علی در نامه به محمد ابن ابی بکر می نویسد جامعه مومن برای در رفاه بودن لایقتر از دیگر جوامع است.
🔹الزامات حکومت برای ایجاد رفاه شفافیت و فساد زدایی است. طبق نامه ۵۰ نهج البلاغه مردم باید به مسائل مختلف حکومت آگاه باشند و هیچ چیز جز اطلاعات نظامی و امنیتی را نباید از مردم مخفی کرد.
🔹مهمترین مانع توسعه کشورها در ادبیات جدید، فساد است، کشوری که مناسباتش دارای فساد باشد توسعه پیدا نمیکند و کشورهای پیشرفته کمترین فساد را دارند.
🔹یکی از دلایل شورش مردم علیه حکومت عثمان، حضور افراد فاسد در حکومت بود. امام علی گفت باید جامعه غربال و نظام ارزشی آن اصلاح شود. در زمان عثمان نماز جمعه و جماعات و ظواهر دینی به راه بود، اما امام علی میگوید وضع جامعه جاهلیت است یعنی خدا و ارزشهای دینی در جامعه وجود ندارد. چون اگر خدا باشد، آسیبهای اجتماعی به این شکل وجود نخواهد داشت.
مسئله دوم ضروری، شایسته سالاری و نظارت بر آن است. که در خطبه ۱۶ بر آن تاکید میشود.
@majmaqomh
@yousefimohamadreza
نگرشی کوتاه به مباحث اخلاق اجتماعی از منظر قرآن (قسمت دوم)
محمدجعفر سعیدیان فر
عدل و تعادل
یکی از بخشهای مهم اخلاق اجتماعی رفتار بر اساس عدالت و تعادل است در مناسبات اخلاق اجتماعی رفتار انسان بر اساس عدالت و تعادل چه نسبت به خودش و چه دیگران و دوری از افراط و تفریط یکی از اصول محوری است. مبارزه با ظلم از محورهاى دعوت پيامبران و پيامبر اسلام (ص) بهعنوان یک دعوتِ اجتماعى است.
در قرآن اين كلمه دايره بسيار گستردهاى دارد و ۳۱۵ بار به هيئتهاى مختلف بكار رفته است. از شرك گرفته تا همراهى با ستمگران كه در نظر و يا در عمل مشرك هستند. ظلم به نفس، يعنى كارى در حق خود انجام دهد كه به زيان و ستم خود باشد از دیگر مصادیق ظلم است؛ بنابراين خانواده محورى ظلم گوناگون است و كلمه متضاد آن عدالت و انصاف است كه پيامبران در آماده كردن جامعه براى تحقق عدالت گام بر مىدارند: «لَقَدْ أَرْسَلْنٰا رُسُلَنٰا بِالْبَيِّنٰاتِ وَ أَنْزَلْنٰا مَعَهُمُ الْكِتٰابَ وَ الْمِيزٰانَ لِيَقُومَ النّٰاسُ بِالْقِسْطِ» (حديد (۵۷) آيه: ۲۵) در این آیه ارسال رسل و انزال کتب برای برپایی مردم بوده است «لِيَقُومَ النّٰاسُ بِالْقِسْطِ» یعنی بهوسیله قسط است که مردم بر پاخواهند بود.
تحقق قسط و جهت دادن فعالیتها و استعدادهای فرد و جامعه به سمت آن نکته اساسی برای شناخت دردهای انسان و راه درمان آنها است. اصل عدالت يك اصل عقلايى و فرادينى است كه در تمام اديان الهى به آن تأكيد شده و بر كل حيات آدمى جریان دارد. اين اصل در شكل گسترده، با ابعاد مفهومى و مصداقى در حوزه معنايى مفرد و مركب، مستقيم و غيرمستقيم، سلبى و ايجابى در قرآن كريم مطرح شده و براى آن هيچ شرط و زمان و مكانى خاصی قائل نشده است.
در اينجا پرسش مطرح است كه چرا اديان و پيامبران بر اصل عدالت تأكيد كرده و تحقق آن را بارها خواستار شدهاند. در پاسخ بايد گفت اين نكته به دليل اهميت و خطرزايى آن است. دين براى عدالت چنان ارزشی قائل است كه به آن جنبه قداست و معنويت میدهد و براى تحقق آن پاداش اخروى تعيين میكند. در قرآن نه تنها بر تحقق عدالت در جامعه تاكيد شده، بلكه آن را از اهداف بلند پيامبران دانسته است. از سوى ديگر عدالت قرآنى هم ناظر به بُعد سلبى و هم بُعد ايجابى است، (نبايد ستم و ظلم ورزيد و هر چيزى بايد در جاى خود قرار گيرد).
عدالت امرى انسانى است و منظور از انسانى بودن، آن است كه ارزش ذاتى دارد و شمولپذير است و در قالب و قلمرو خاصى قرار نمىگيرد و به دين و مذهب خاصى هم محدود نمیشود. بى عدالتى بد است. براى هركس باشد، هرچند مجرم باشد، مجرم در محدوده جرمش مجرم است، اما دليل بر اين نمىشود كه به او ظلم شود، يا بيشتر از جرم او مجازات شود، يا چون مجرم است بشود، به او هر كارى كرد، تهمت زد، شكنجه كرد، يا وقتى كه او اسير شده، بدرفتارى كرد.
ارزش ذاتى داشتن، اين است كه نفس كار، در ذات خودش زيبا يا زشت است و تابع جعل و قرارداد مذهب و عقيده خاصى نيست. به عبارت ديگر زيبايى عدالت در حق خدا و يا بندگانش، به اين معنا است كه اگر او هم نمىگفت زيبا بود، آن را در مىيافتيم، در باره ظلم هم، زشت بودن آن را در مىيابيم. حال اگر خداوند مىگفت يا نمىگفت ما آن را درك مىكرديم. چنانكه در برخى از اصول ديگر چون استبداد و اجبار كردن ديگران نيز آنها زشت هستند و رعايت حق انتخاب ديگران، به ذات خود خوب است.
در ادامه به تعدادی از آیات اشاره میکنیم که ماموریت مهم دعوت توحیدی پیامبر را عدالت مطرح میکند. عدالتی که یکی از بنیانهای اساسی اخلاق اجتماعی است.
آیات:
۱) قُلْ أَمَرَ رَبِّي بِالْقِسْط ...(اعراف، آیه 29)؛ « بگو وپروردگارم به دادگرى وعدالت فرمان داده است.»
۲) وَ أُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَيْنَكُمُ ...(شورى، آيات ۱۳-۱۵)؛ «و دستور يافتهام تا ميانِ شما دادگرى كنم.»
۳) وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ) (مائده، آیه ۴۲)؛ «و اگر داورى مىكنى، پس به عدالت در ميانشان حكم كن كه خداوند دادگران را دوست مىدارد.
🆔@majmaqomh
🔸آموزههای کوتاه اخلاقی از امام علی(ع)
محمدجعفر سعیدیانفر
۱) عقل با ارزشترین دارایی:
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: لاَ غِنَى كَالْعَقْلِ وَ لاَ فَقْرَ كَالْجَهْلِ وَ لاَ مِيرَاثَ كَالْأَدَبِ وَ لاَ ظَهِيرَ كَالْمُشَاوَرَةِ. (نهج البلاغه حکمت 54)؛ هيچ ثروتى مانند عقل وخرد و هيچ نیازمندی و تنگدستی چون بیخردی نيست. هيچ میراثی مانند ادب و هيچ پشتيبانى مانند مشورت نيست.
۲) جهل سبب افراط و تفریط:
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: لاَ تَرَى الْجَاهِلَ إِلاَّ مُفْرِطاً أَوْ مُفَرِّطاً. (نهج البلاغه حکمت 70)؛ جاهل و نادان را نمیبینی مگر اینکه درحال تندروی است [افراط] و یا درحال کندروی و کمکاری [تفریط]
۳) زیبایی توامانی عقل، علم،حلم و قدرت:
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: لا شىء أحسن من عقل مع علم و علم مع حلم و حلم مع قدرة. (غرر الحکم (ترجمه رسولی محلاتی)، جلد ۲، صفحه۱۶۰)؛ چيزى بهتر نيست از عقلى كه با علم همراه باشد، و علمى كه با حلم و بردبارى توأم باشد، و حلمى كه با قدرت باشد [يعنى با وجود قدرت بر انتقام، نه از روى ضعف و ناتوانى]
۴) مشورت قبل از تصمیم و اندیشیدن قبل از عمل:
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: شاور قبل ان تعزم، و فكّر قبل ان تقدم.( شرح غرر الحکم(خوانساری) جلد ۴، صفحه ۱۷۹)؛ پیش از هر تصمیم گرفتن مشورت کن وقبل از هر اقدام وعمل فكر كن وبیاندیش
۵) مشورت، با خردمندان، امنیت از خطا و پشمانی:
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: شاور ذوى العقول تأمن الزّلل و النّدم ( شرح غررالحکم(خوانساری) جلد۴، صفحه ۱۷۹)؛ در کارها باخردمندان مشورت كن تا ايمن گردى از لغزش و پشيمانى.
۶) ارزش عقل وخرد:
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: قيمة كلّ امرء عقله. (غررالحکم (ترجمه رسولی محلاتی)، جلد ۲، صفحه 153)؛ ارزش و بهاى هر كسى (به) عقل و خرد او است.
۷) آزمایش عقل با شش ویژگی رفتاری اخلاقی:
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: ستّة تختبر بها عقول النّاس:الحلم عند الغضب، و الصّبر عند الرّهب، و القصد عند الرّغب، و تقوى اللّه فى كلّ حال، و حسن المداراة، و قلّة المماراة. (شرح غررالحکم، ج4، ص87)؛ شش چيز است كه آزمايش شود بدانها عقلهاى مردمان: 1- بردبارى در هنگام خشم، 2- شكيبايى در هنگام ترس 3- ميانهروى در هنگام ميل و خواهش [دوری از افراط وتفریط که برهم زننده روابط همراه باتعادل اجتماعی است] 4- تقواى الهى در هر حال 5- خوب مدارا كردن 6- كمى جدال و ستيزه.[گفتگوی اقناعی وارتباط خردمندانه بدون جدال وستیز ازنشانه های عقل است]
۸) برتری علم و عقل بر ثروت و نژاد:
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: يتفاضل النّاس بالعلوم و العقول، لا بالأموال و الأصول. (غررالحکم (ترجمه رسولی محلاتی)، جلد۲، صفحه۱۶۱)؛ برترى مىيابند مردم به خاطر علمها و عقلهایشان، نه براى مالها و ريشهها (و نژادها) یشان.
۹) مدارا با مردم :
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: سلامة الدّين و الدّنيا فى مداراة النّاس.( شرح غررالحکم(خوانساری) جلد۴، صفحه۱۴۰)؛ سلامتى دين و دنيا در مدارا كردن با مردم است، [مدارا و بهرسمیت شناختن حق انتخاب دیگران در زیست دینی و دنیایی سبب ایجاد تعادل و رواداری در جامعه و پرهیز ازخشونتورزی بر اساس عقیده میشود و نتیجه مدارا، دوری از اضطراب امنیت و سلامت دین و دنیاست]
۱۰) عیبجویی از دیگران :
قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: شرّ النّاس من كان متتبّعا لعيوب النّاس عميّا لمعايبه..( شرح غررالحکم (خوانساری) جلد ۴، صفحه۱۷۶)؛ بدترين مردم كسي است كه دنبال کننده عیب دیگران باشد [آن را برجسته و افشا کند] و نابينا از عيبهاى خود.باشد [آن را بپوشاند]
🆔@majmaqomh
تصمیم درست و عاقلانه
محمدرضا یوسفی
🔹 روز شهادت امیرالمومنین، روزی است که شیعیان به یاد بزرگمرد تاریخ، به سوگ می نشینند. از سوی دیگر، روز سیزده بدر نیز یک آیین باستانی و قابل احترام برای ما ایرانیان است. به دلیل اینکه مراسم مذهبی بر اساس تقویم هجری قمری و مراسم ملی ما بر اساس هجری شمسی است، همواره در طول تاریخ، گاه مراسم مذهبی و آیین های ملی تلاقی می کردند.
🔹 صرف نظر از گروه هایی که گاه به نفع مراسم مذهبی مانند محرم و ماه رمضان، مراسم ملی را نادیده می گرفتند و برخی نیز بخاطر آئین ملی، به مراسم مذهبی بی حرمتی می کردند، اما عموم مردم سعی داشتند تا ضمن پاسداشت آئین ملی، حرمت شعائر دینی را حفظ کنند. این امر نه از بابت قانون و اجبار حکومت، بلکه بر اساس یک احترام قلبی و درونی میان مردم بوده است.
🔹 بیشتر از یک قرن است که تلاش گسترده ای برای دوگانه سازی اسلام و ملیت ایرانی صورت می گیرد تا این دو را در تقابل با یکدیگر قرار دهند و هر کدام نیز طرفدارانی داشته و دارد. تندروی های طرفین موجب پدید آمدن مسائل تلخی در کشور شده است که ابعاد اجتماعی و سیاسی گسترده ای داشته و بر سرنوشت ما تاثیرگذار بوده است.
🔹 رجوع به ایران پیش از اسلام و بی توجهی به عجین شدن فرهنگ ایرانی با اسلام در طول ۱۴ قرن اخیر و پرورش شخصیت های بزرگ فرهنگی مانند فردوسی، مولوی، حافظ، سعدی و ... تا دانشمندان بزرگی مانند بوعلی، ابن مسکویه، ابوریحان و... یا سیاستمداران بزرگی مانند خواجه نظام الملک و خواجه نصیر و .. یا عالمان دینی بزرگی مانند شیخ صدوق، شیخ طوسی، غزالی و... حکایت از عدم درک ایران و یک تخاصم دارد. تخاصمی که متاسفانه ایران از آن زیانها دیده است.
🔹 فردا نیز روز تلاقی بزرگداشت امیرالمومنین به مناسبت بیست و یکم ماه رمضان، روز شهادت آن بزرگمرد و سیزده بدر این آئین باستانی است. گرچه به طور طبیعی، شاهد برخی افراط ها و گاه نادیده گرفتن حرمتها خواهیم بود، اما عموم مردم به خوبی می دانند که چگونه میان این دو تلائم ایجاد کنند.
🔹 برخی رسانه ها از دخالت دولت و ایجاد محدودیت برای برگزاری آئین ملی خبر داده بودند، خبری تاسف بار که به ویژه در زمان کنونی، به زیان دین تمام می شود. ولی وزارت کشور اعلام کرد که دولت دخالتی ندارد و اطلاعیه ای در این باب صادر نکرده است(خبرآنلاین، دوازده فروردین ۱۴۰۳)، این تصمیمی عاقلانه و درست است. وظیفه دولت حفظ امنیت، نظم و تضمین حقوق شهروندان است. امور مردم به مردم واگذار شود و اجازه داده نشود تا تندروان که شناخت عمیقی از دین ندارند، زندگی تلخ امروز مردم را بر آنان تلختر کنند.
@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴گام بیست و یکم: وَرَع (پرهیزگاری)
«وَلا تَجْعَلْ لِلشَّیْطانِ فیهِ عَلَیَّ سَبیلاً»، «بار خدایا در این روز راهی را برای شیطان بر من قرار مده».
کار شیطان، اغواگری و وسوسهی درونی است؛ اما بدون خواست انسان نمیتواند به صورت تکوینی او را به انجام کارهای ناپسند مجبور کند. در روز رستاخیز نیز که برخی به شیطان اعتراض میکنند و او را مسئول کارهای ناشایست خود میدانند، او در دفاع از خود میگوید:
«ماکان لی علیکم من سلطان الّا ان دعوتکم فاستجبتم لی فلا تلومونی ولوموا انفسکم»، «من در دنیا بر شما سلطهای نداشتم، تنها من شما را فرا خواندم این شما بودید که دعوتم را پذیرفتید، پس مرا سرزنش نکنید، بلکه خود را سرزنش کنید.» هنگامیکه در دعاها از خدا رهایی از شیطان را میخواهیم، در حقیقت به خدا پناه میبریم و برای مقابله با وسوسههای او، که با سوارگان و پیادگانش بر ما هجوم آورده و ما را تحت فشار قرار میدهد، از خدا یاری میخواهیم.
راه مقابله با شیطان تقوا (خویشتن بانی) و وَرَع (پرهیزگاری) است.
خواجه عبدالله گوید:
«ورع بازپرهیزیدن است از کارهای ناپسندیده، افزونیهای ناشایسته و خاطرههای شوریده.
ورع از ناپسندیده به سه چیز توان: ۱. دریغ داشتن خود از نکوهش، ۲. نگاهداشتن دین خود از کاهش ۳. باز داشتن دل از آلایش.
ورع از افزونی به سه چیز توان: ۱. درازی حساب و میزان،۲. شماتت خصمان ۳. غبن از وارثان.
ورع از خاطرههای شوریده به سه چیز توان: ۱. به تدبر قرآن، ۲. به زیارت گورستان ۳. به تفکر در حکمت حکیمان».
[ذکر این روز «اعوذبالله من الشيطان الرجيم» است.]
دعاي روز بيست و يكم
🔵اَللّهُمَّ اجْعَلْ لى فيهِ اِلى مَرْضاتِكَ دَليلاً، وَلا تَجْعَلْ لِلشَّيْطانِ فيهِ عَلَىَّ سَبيلاً، وَاجْعَلِ الْجَنَّةَ لى مَنْزِلاً وَمَقيلاً، يا قاضِىَ حَواَّئِجِ الطّالِبينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه برایم به سوی خشنودیت راهنمایی نه
، و شیطان را بر من سلطه مده،
و بهشت را منزل و استراحتگاهم قرار ده،
ای برآورنده حاجتهای مشتاقان.
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵🔴🔵گام بیست و دوم: رضا (چهره گشودگی)
«وَوَفِّقْنی فیهِ لِمُوجِباتِ مَرْضاتِکَ»، «بار خدایا در این روز مرا بدانچه زمینهی خشنودیت را فراهم میآورد، موفق فرما».
سالک به آنچه خدا برای وی خواسته، خرسند است و با این کار زمینهی خشنودی خدا را فراهم میآورد. یکی از زمینههای خشنودی خداوند، دوست داشتن ذات حق است به گونهای که عشق به مولا، دیگر عشقها را از دل او بیرون کند. در روایتی از امام صادق(ع) نقل است که فرمود: «ایمان کسی خالص نمیشود تا این که خدا را از خود، پدر و مادر، فرزند، اهل و عیال و مال، و از همهی مردم بیشتر دوست بدارد».
دوست داشتن مستمندان، بیچارگان و نیازمندان نیز باعث خشنودی خداوند است؛ چرا که اینها عیال خداوندند. حضرت موسی(ع) از خدایش خواست تا یکی از نشانههای خشنودی خود از بندگانش را باز گوید. به او وحی رسید که «ای موسی، هرگاه دیدی بیچارگان و مسکینان را دوست داری و از ستمگران بیزاری، بدان که این خشنودی و دشمنی تو نشانهی خشنودی من است».
چهرهگشادگی و خرسندی به آنچه خدا برای انسان مقدر کرده، از چیزهایی است که مورد رضای خداوند است. در روایت است: «من لم یرض بقضایی. ... فلیطلب ربّا سوایی»، «هر کس به قضای من رضایت ندهد، پروردگاری جز من را جستجو کند».
فراق و وصل چه باشد رضای دوست طلب
که حیف باشد از او غیر او تمنایی
پیر هرات در کتاب صد میدان گوید:
«میدان بیست و سوم رضاست. قوله تعالی: «رضی الله عنهم ورضوا عنه»، «خدا از آنان خشنود است و آنان از او خشنود». رضا خشنودی است و بسندکاری. و آن سه چیز است: به دین وی چنان که فرستاده راضی باشی، به روزی خود و دیگران چنان که مقرر کرده راضی باشی و به مولای خود به جای هرچه از اوست راضی باشی».
جانی است مرا به عشق تو خورده رقم
خواهیاش به شادی کش و خواهیش به غم
و هم او در تفسیر عرفانی آیه شریفه فلما اسلما و تلّه للجبین (صافات/103) در بیان قربانی اسماعیل توسط ابراهیم (علیهما السلام) گوید:
من چه دانستم، که این دود، آتش داغ است!
من پنداشتم که هر جا آتشی است چراغ است!
من چه دانستم که در دوستی کشته را جایگاه است،
و قاضی خصم را پناه است!
من چه دانستم که حیرت را به وصال تو طریق است،
و ترا آن بیش جوید، که در تو غریق است.
الهی!
چگونه یادت کنم، که خود همه یادم!
من خرمن نشان خود را، همه بر باد دادم!
[ذکر این روز «اللهمّ وفّقنی لموجبات مرضاتک» است.]
دعاي روز بيست و دوم
🔵اَللّهُمَّ افْتَحْ لى فيهِ اَبْوابَ فَضْلِكَ، وَاَنْزِلْ عَلَىَّ فيهِ بَرَكاتِكَ، وَوَفِّقْنى فيهِ لِمُوجِباتِ مَرْضاتِكَ، وَاَسْكِنّى فيهِ بُحْبُوحاتِ جَنّاتِكَ، يا مُجيبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرّينَ.
🔮بار خدایا! در این ماه درهای فضل و کرمت را به رویم بگشا
، و برکاتت را بر من نازل فرما،
و مرا بدانچه موجب خرسندی توست موفق نما،
و در سایه سار بهشت جایگاهم را مقرر فرما
، ای اجابتکننده درخواستهای بیچارگان.
🆔@majmaqomh
♦️گسترش فضای یاس از مشکلات امروز فرهیختگان ما است
آیت الله ایازی: مسأله صبر در مجموعه مفاهیم اخلاقی قرآن که جزء مفاهیم اخلاق اجتماعی است، جایگاه بسیار کلیدی و متعالی دارد. به نظر ما مسأله صبر یعقوب کار بسیار بزرگی در آن تاریخ در حوزه خانواده بود و امکان الگوگیری کردن از این مسأله برای امروز وجود دارد.
قرآن کریم میخواهد مسأله صبر، خویشتنداری و تحمل را در قالب یک داستان عینیِ حساس خانوادگی در بیت پیامبری بزرگ بیان کند و شاید امروز که در ادبیات اجتماعی مسأله تابآوری را مطرح میکنند، قرآن در حوزه نه فقط فردی، بلکه در حوزه اجتماعی میخواهد بگوید که چگونه جامعه در برابر مشکلات و سختیها تابآوری کند؛ مأیوس نشود، از کشور فرار نکند و در کشور بماند و با سختیها دست و پنجه نرم کند تا این کشور ساخته شود.
یکی از مشکلات امروز فرهیختگان ما این است که از مشکلات، ستمها و ناکارآمدی میگویند و فضای یأس را میگسترانند؛ در حالی که باید در ضمن بیان هشدار به مردم بگویند، مأیوس نشوید.
به گزارش جماران، آیتالله محمدعلی ایازی در نشستی با موضوع «صبر جمیل» که توسط انجمن مباحثات قرآنی برگزار شد، با اشاره به اینکه در مباحث روانشناسی و جامعهشناسی مسأله ایستادگی در برابر مشکلات و سختیها را به عنوان یک مسأله مهم در زندگی فردی و اجتماعی تلقی میکنند، گفت: اگر صبر یکی از فضایل انسانی تلقی میشود، «صبر جمیل» قله این فضیلت اخلاقی است.
⬅️ادامه مطلب در لینک زیر
🍀http://majmaqom.ir/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C/%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%D8%A7%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%87%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
🆔@majmaqomh
نهج البلاغه و امروز ما
محمدرضا یوسفی
🔹 اين روزها مصادف با ايام شهادت اميرالمومنين است. يكي از سوالاتي كه معمولا در اين ايام مطرح مي شود اين است كه چه نسبتي ميان علي و دنياي امروز ماست. اين پرسش از جهات مختلف حائز اهميت بوده و از زواياي گوناگون مي توان به آن نگاه كرد.
🔹اگر رويكرد ما صرف بيان تاريخ باشد، آن دوران مدتهاست كه به پايان رسيده است. انسانهاي درگير آن روز، چه خوب و چه بد، قرنهاست كه در زير خاك آرميده اند. از اين رو صرف دانستن مسائل خاص آن زمان و نام بردن از اسامي آنان نسبتي با امروز ما ندارد.
🔹 آنچه كه براي ما اهميت دارد اين است كه آيا در نهج البلاغه و يا دوره حكومت علي، پيامي براي پيروان وي وجود دارد كه انجام آن، دنياي بهتري براي آنان بسازد؟ براي پاسخ به چنين پرسشي بايد از وقايع تاريخي عبور كرد و به روح و محتوای سخن حضرت و پيام وي چشم دوخت. مي توان نمونه هايي از پيامهاي اميرالمومنين را در اين يادداشت مختصر مورد توجه قرار داد.
🔹مرور بر نهج البلاغه، نگاه دینی متفاوتی به جامعه عرضه می کند. دینی عقلانی، اخلاقی و عادلانه در حوزه های اجتماعی ملموس است. این رویکرد مورد نیاز حکومت و مردم ماست.
🔹به عنوان نمونه در حوزه اقتصاد، در سال 1402، جمعیت زیرخط فقر، 30 درصد برآورد شده است. چند سال است که این رقم تثبیت شده است. و این به معنای عمیق تر و با ثبات تر شدن دام فقر برای گروههایی از جامعه ایران است. این در حالی است که یکی از محورهای جدی حکومتی و اجتماعی نهج البلاغه، دغدغه محرومیت زدایی از طبقات ضعیف جامعه است. چگونه کشوری می تواند دم از نهج البلاغه بزند و به گفته رئیس کمیته امداد، یازده میلیون فقیر در کشور داشته باشد.
🔹محور دوم، فاصله طبقاتی شدیدی است که در جامعه ایران وجود دارد. عده ای شب را بدون نان شب سپری می کنند و عده ای ثروتهای آن چنانی دارند. این امری است که حضرت در خطبه سوم مبارزه با آن را تکلیف حکومت خویش بیان کرده است.
🔹محور سوم، توجه به رفاه عمومی جامعه است. حضرت بر نظام مالیاتی عادلانه با نرخهایی که تولیدگنندگان انگیزه فعالیت بیشتر بیابند تاکید کرده است. وی نگاه به مالیات از زاویه تامین مالی هزینه های دولت را نادرست دانسته و اعتقاد دارد که نظام مالیاتی باید به گونه ای طراحی شده که انگیزه فعالیت اقتصادی بیشتر شده و در نتیجه رشد اقتصادی و رفاه افزایش یابد. همچنین حضرت معتقد به نظارت و نه دخالت در بازار است.
🔹 توزیع درست اموال عمومی و مبارزه با فساد مالی هم از اصول بسیار مهم است که حضرت تحت هیچ شرایطی نسبت به آن کوتاه نیامد. ما نمیتوانیم عذر بیاوریم که به دلیل مشکلات مختلف نتوانستیم در این مسیر حرکت کنیم زیرا مشکلات امیرالمؤمنین در زمان خودش، کمتر از مشکلات ما نبوده است.
🔹برای عملی کردن دستورات نهج البلاغه سه مرحله را باید طی کرد. در مرحله نخست، دریافت پیامهای نهج البلاغه است. پیامهایی همچون کاهش فاصله طبقاتی، مشروعیت آزادیهای سیاسی، حرمت حقوق انسانها، دوری از تبعیض و امثال آن. در مرحله دوم، وضعیت کنونی خود را ارزیابی کرده و با نگاه حضرت امیر مقایسه کنیم.
🔹 در مرحله سوم، به بررسي علمی چگونگی تحقق آرمان های نهج البلاغه پرداخته شود و گاه می توان از برخی توصیه های سیاستی حضرت نیز که در دنیای امروز امکان تحقق دارد، بهره جست. به عنوان مثال، امیرالمؤمنین بسیار تاکید بر پرداخت یارانه به گروههای فقیر دارد. دو دیدگاه در دنیایامروز در این ارتباط وجود دارد. یک دیدگاه بر پرداختهای جنسی و دیدگاه دیگر بر پرداختهای نقدی تاکید دارد. هر دیدگاه، استدلالهایی دارد. به عنوان مثال قائلین به پرداخت نقدی، معتقدندکه پرداخت نقدی این امکان را به افراد می دهد تا پول را در مسیری که بیشترین مطلوبیت را دارد، هزینه کنند. اما قائلین به پرداخت جنسی معتقدند که پرداخت پول نقد، چه بسا به دلیل اعتیاد به مواد مخدر، قمار و.. سرپرست خانوار، لزوما به معنای هزینه کردن در راه صحیح نیست. بنابراین پرداخت جنسی بهتر است. اما توصیه سیاستی امیرالمؤمنین، یارانه ترکیبی از جنسی و نقدی است. این ترکیب میتواند با توجه به نیازها و حساسیت های خاص در جامعه دنبال شود.
🔹 یکی از محورهای مورد توجه نهج البلاغه، برابری همگان در برابر قانون و برابری در برخورداری از حقوق شهروندی است که این نیز با وضع کنونی جامعه ما تفاوت زیادی دارد.
🔹 سخن امیرالمؤمنین به مالک که «با مردم مدارا کن چرا که آنها یا برادر دینی تو هستند یا همانند تو انسانند و دارای حقوق برابر» بسیار گویاست.
@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴🔵گام بیست و سوم: توبه (پیراستن از آلودگی)
«اَللّهُمَّ اغْسِلْنی فیهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَطَهِّرْنی فیهِ مِنَ الْعُیُوبِ»، «بار خدایا مرا از گناهان شسته و از عیبها پیراسته کن».
شب قدر، شب توبه و بازگشت به درگاه خداوند متعال و شب شستشوی اندام از آلودگی به گناهان است؛ این شب، شب پیراستن روح و جان از عیوب معنوی مانند کبر، ریا، حسد و عُجْب با آب توبه است که همهی گناهان را پاک میکند؛ در همین زمینه فرمودند: «التائب من الذنب کمن لاذنب له»، «توبه کننده از گناه گویی هیچ گناهی مرتکب نشده است».
فیض بیکران خداوندی در طول ماه مبارک رمضان، که ماه ضیافت الهی است، بر همگان جاری است و گستردهتریناش در شبهای مبارک قدر است. سالک همواره انتظار چنین لحظاتی را میکشد تا نفخهی رحمانی بوزد و دل مردهاش با نسیم بهاری و نغمهی ملکوتی زنده شود.
پیر هرات در میدان توبه پیرامون آیه شریفه: «توبوا الی الله توبة نصوحأ»، «به درگاه خدا با توبهای بی بازگشت توبه کنید»، گوید:
«توبه نشانِ راه است و سالار بارگاه و کلید گنج و شفیع وصال و میانجی پذیرش و شرط قبولی عمل و سرِّ همه شادیها.
ارکان توبه سه چیز است. پشیمانی در دل، پوزشخواهی به زبان و بریدن از بدی و بَدان.
و اقسام توبه سه است: توبهی مطیع، توبهی عاصی و توبهی عارف. توبهی مطیع از بسیار دیدن طاعت است، توبهی عاصی از اندک دیدن معصیت و توبهی عارف از نسیان است و منت.
بسیار دیدن طاعت را سه نشان است: یکی خود را به کردار خود ناجی دیدن، دیگر مقّصران را به چشم خواری نگریستن و سه دیگر عیب کردار خود باز ناجستن.
و اندک دیدن معصیت را سه نشان است: یکی خود را مستحق آمرزش دیدن، دیگر بر اصرار آرام گرفتن و سه دیگر با بَدان الفت داشتن. نسیان و منت را سه نشان است: چشم احتقار از خود بر گرفتن، حال خود را قیمت نهادن و از شادی آشنایی فرو ایستادن».
[ذکر این روز «استغفر الله ربّی واتوب اليه» است.]
دعاي روز بيست و سوم
🔵اَللّهُمَّ اغْسِلْنى فيهِ مِنَ الذُّنُوبِ، وَطَهِّرْنى فيهِ مِنَ الْعُيُوبِ، وَامْتَحِنْ قَلْبى فيهِ بِتَقْوَى الْقُلُوبِ، يا مُقيلَ عَثَراتِ الْمُذْنِبينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه از گناهان بپالایم،
و از هر عیب بپیرایم،
دلم را بدانچه نشانه پرهیزگاری دلهاست امتحان گردان
، ای آمرزنده لغزشهای گنهگاران.
🆔@majmaqomh