#درمنه :
@makhzanoladviyah
🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸
👈به کسر دال مهمله وسکون رای مهمله وفتح میم ونون هاء اسم فارسی است به یونانی ساریقون واقدینا وسوربیون شجرا وستیا بحریا وبه سریانی ابروتا وبه رومی ابریطون وبه عربی شیح وشجرة الشیوخ وبه هندی جوهری جواین گویند .
✅وآن قسمتی از حشیشه کرخیه است ومعروف به شیح ارمنی است وگویند که آن اشراس است که بیخ آن خنثی است وگویند که آن نوعی از وخشیزک است وگویند آن نفس وخشزیک است وآن شیح ترکی است وآن اقسام است شامی وارمنی وخراسانی وترکی وهندی
✅واز مطلق آن مراد بقول شیخ دونوع است یکی خاردار برگ آن شبیه به برگ سرو وچوب آن مجوف واین مستعمل در ادخنه وبخورات است ودوم برگ آن مثل برگ طرفا وگاه قسم سوم آن یافته می شود که زرد رنگ می باشد وآن را به یونانی سریقون گویند وافسنتین البحری نیز نامند واکثر برآنند که درمنه شجری است کوچک قریب به بلندی شبت شاخه های آن مربع باریک وبرگ آن ریزه نازک شبیه به برگ سداب الا بعضی آن مایل به زردی وگل آن زرد وسرخ وخوشبو وتلخ وبه اندک حدت شبیه به افسنتین رومی وتخم آن باریک واکثر در کوهستان وبیابان می روید پس آن جبلی وصحرایی می باشد جبلی تندتر وحارتر وقوی تر از صحرایی وآن را ارمنی نامند واین قسم بهتر است پس خراسانی پس صحرایی مایل به سفیدی
✅وگویند که آنچه گل آن مایل به زردی است وبرگ آن شبیه به سداب ونبات آن از شبت کوچکتر شیح ارمنی نامند وآنچه مایل به عبرت وتخم
ادامه دارد....
ادامه #درمنه
@makhzanoladviyah
🌸🌸🌸🌸🌸🌸
✅آن شبیه به تخم کشوث واندک از آن بزرگ وگل آن زرد شیح جبلی گویند وشیح جبلی را به یونانی افیلن وافیلون وافلیون نامند وطعم آن تلخ وآنچه برگ آن عریض وگل آن سرخ است شیح خراسانی وشیح ترکی نامند ودرمنه ترکی تخم بستیاج است که وخشیزک نامند وآن در بستیاج مذکور شد وگویند مستعمل از اقسام آن گل آن است غیر سایر اجزا وگیاه آن را می سوزانند
🌹 وگفته اند نوعی از افسنتین است ومختار وبهترین آن زرد ارمنی است چنانچه مسطور شد.
✅ بالجمله گرم وخشک درسوم وگویند دردوم وگویندگرم درسوم و خشک دردوم.
✅ وبه قول شیخ گرم در دوم وخشک در سوم جمیع اقسام آن محلل ریاح مقطع ملطف مسکن ودرآن قبض کمتر از قبض افسنتین الا تسخین (گرمی)آن زیاده از تسخین افسنتین ودرآن تلخی بسیار با شوریت اندک شارح کازرونی گوید پس حرارت شیح درآخر دوم یاوسط آن وحرارت افسنتین در اول دوم یادر وسط آن باشد
👈وگویند که آن تندبو است وچون درآن جذب به سبب قوت حرارت وقبض وتفتیح است لهذا آن از کبار ادویه رویاننده #موی است ✅وخاکسترآن چون به روغن زیتون یا به روغن بادام تلخ بر داءالثعلب طلا نمایند بسیار نفع کند وخاکستر آن باهر روغن آمیخته طلا کردن جهت حزاز نفع دهد وموی سر در داء الثعلب وریش که به دیر برآید خصوصادر صبیان برویاند واگر دو مثقال آن بسوزانند وبرریش کوتاه طلا نمایند ان را دراز گرداند وبه سبب خاصیت آن در انبات شعر حتی که چون در موضعی که درآن موی نروید بنهند برویاند به جهت اتساع مسام به سبب لطافت ولذع وجذب آن ودرآن ملوحت است به سبب این جلای آن اشتداد نماید فلهذا طلای آن قلع کلف نماید ونیز روغن آن رویاننده ریش به دیرروینده است وطلای آن محلل اورام (ورم ها)ودمامیل(دمل ها) است وطلای خاکستر آن با زیت(روغن زیتون) نافع تقشر جلد است
✅ وذرور آن منع اکله (خارش)نماید ومالیدن روغن آن سرراگرم کند وچون با آب آن تکمید (کماد کردن دارو)نماید رمد بارد(درد چشم از سردی) را تحلیل کند وبه دستور طلای آن بعد تنقیه وآن عسر نفس(تنگی نفس) را نفع کند چون مطبوخ آن بنوشند وچون گوسفند آن را بچرد فربه گردد وروغن آن مسخن معده ومسکن فواق (باد معده)ومحلل ریاح غلیظ است چون مثل شراب بنوشند
✅ ونوشیدن آن مسهل اخلاط لزج و ردی وقاطع بلغم ومفتح سدد است مزیل مغص(برطرف کننده درد شکم) ومخرج دیدان وحب القرع(کرم ریز و کرم کدو) وقاتل آنها است شرب آن وطلای آن بر ناف وچون تنها یا با برنج بپزند وبا عسل بیاشامند قتل دیدان و
ادامه دارد....
ادامه #درمنه
@makhzanoladviyah
🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸
✅اخراج آن به اسهال نمایدوچون به عدس پخته بنوشند همان عمل کند و.
✅همچنین اگر نیم درم در بیضه(تخم) مرغ بخورند اخراج کرم بالخاصیت نماید
✅ وآن مدر بول وحیض وفضول است وآن دراین امر قوی تر از افسنتین است وشرب آن ومالش به روغن آن نافع درد پشت وسرین(ران) است ومالیدن روغن آن قبل از دوره تب منع سردی ولرزه کند وآن حمیات مرکب (تب های مرکب)را ببرد وضماد آن نافع گزیدن عقرب ورتیلا است وآشامیدن آن مفید سموم بارده مقدار شربت آن نیم درم تا دو مثقال یا دو درم ودر سموم تا سه درم
وآن مضر سر #مصلح آن بنفشه وگویند مصدع ومضر عصب ومعده خصوصا قسم سوم آن مسمی به افسنتین بحری که طبیخ آن مهیج قئ است مصلح آن ترمس ومصطکی وگویند شربت ریباس یاشربت ترنج یا شربت نعنع
و #بدل آن به وزن آن افسنتین ونیم وزن آن قنبیل ویا برگ پودینه شری ودر دیدان برنج کابلی ودر غیر آن نصف وزن آن #بهمن ومثل آن سداب وگویند روغن آن به دستور روغن گل سازند جهت عسر نفس ورفع لرزه (۱۴)وامراض بارده وورم معده و استسقا(عطش و آب آوردن دورم شکم) واخراج کرم وگزیدن عقرب ورتیلا ورویانیدن گوشت نافع است
@makhzanoladviyah
🌸🌸🌸🌸🌸🌸