🔅 *گسست ژئواکونومیک و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی* 🔅 📝 *نوشتاری به قلم جابین آن، بنجامین کارتن، عاشیق حبیب، دیوید مَلِکرینو، آندریا پرسبیترو و درک میور که به‌عنوان فصل چهارم از گزارش سالانه صندوق بین‌المللی پول (IMF) منتشر شده است.* 🔰بخش هایی از این گزارش 🔹 اخیراً سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کاهش‌یافته و الگوهای متفاوتی در کشورهای میزبان یافته است بدین نحو که *جریان‌های سرمایه‌گذاری به طور فزاینده‌ای در میان کشورهای همسو به لحاظ ژئوپلیتیکی (به‌ویژه در بخش‌های استراتژیک) متمرکز شده‌اند.* باتوجه‌به وابستگی آنها به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از کشورهایی که اغلب از نظر ژئوپلیتیکی از هم فاصله دارند، *بازارهای نوظهور و اقتصادهای درحال‌توسعه در برابر تغییرات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بسیار آسیب‌پذیر هستند.* 🔸 تنش‌های ژئوپلیتیکی در حال افزایش است و توزیع نابرابر دستاوردهای قبلی حاصل از جهانی‌شدن به افزایش بدبینی نسبت به چندجانبه‌گرایی و تمایل فزاینده به‌سوی سیاست‌های درون‌نگر کمک کرده است. *برگزیت، تنش‌های تجاری میان ایالات متحده و چین و حمله روسیه به اوکراین چالش‌هایی پیش روی روابط بین‌الملل هستند و می‌توانند سیاست‌های بر محور یکپارچگی اقتصادی جهانی را معکوس سازند، فرایندی که آن را گسست ژئواکونومیک (GEF) می‌نامند. این فرایند کانال‌های مختلفی از جمله تجارت، سرمایه و جریان مهاجرت را در بر می‌گیرد.* 🔹 *شرکت‌ها و سیاست‌گذاران هر چه بیشتر به Friend-shoring و reshoring روی می‌آورند. این استراتژی‌ها فرایندهای تولید را به کشورهای مورداعتماد که اولویت‌های سیاسی همسو دارند منتقل می‌کند تا زنجیره‌های تأمین را هر چه بیشتر انعطاف¬پذیر ساخته و در برابر تنش‌های ژئوپلیتیکی کمتر آسیب‌پذیر باشند.* 🔸 در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته شده که چگونه می‌توان تأثیر گسست ژئوپلیتیکی بر اقتصاد جهانی را از طریق دنبال نمودن تغییرات در ردپای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جغرافیایی مشاهده کرد. 🔹 جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بیشتر میان کشورهایی متمرکز و برقرار است که از نظر ژئوپلیتیکی همسو هستند. نقش همسویی ژئوپلیتیکی در هدایت ردپای جغرافیایی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به‌ویژه برای بازارهای نوظهور و اقتصادهای درحال‌توسعه مهم است و از سال 2018 و تجدید تنش‌های تجاری بین ایالات متحده و چین افزایش یافته است. 🔸 به طور متوسط بازارهای نوظهور و اقتصادهای درحال‌توسعه بیشتر از اقتصادهای توسعه‌یافته آسیب‌پذیرتر هستند. این امر بیشتر به این دلیل است که بازارهای نوظهور و اقتصادهای درحال‌توسعه به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از سوی کشورهایی متکی هستند که از نظر گرایش‌های ژئوپلیتیکی از یکدیگر نسبتاً فاصله دارند. 🔹 انقباض بیشتر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و تغییر توزیع جغرافیایی آن احتمالاً از طریق انباشت سرمایه کمتر و تعمیق کمتر فناوری اثرات منفی بیشتری بر کشورهای میزبان خواهد داشت. 🔸 سناریوهای مبتنی بر مدل نشان می‌دهند که گسست سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (به‌صورت افزایش دائمی موانع بین بلوک‌های ژئوپلیتیکی برای واردات نهاده‌های سرمایه‌گذاری مدل‌سازی شده است) می‌تواند تولید جهانی را در بلندمدت کاهش دهد. این زیان‌ها به طور نابرابر توزیع شده و بازارهای نوظهور و اقتصادهای درحال‌توسعه که دسترسی کمتری به اقتصادهای توسعه‌یافته دارند هم از طریق تشکیل سرمایه کمتر و هم از طریق کاهش عواید بهره‌وری تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند. 📌 برای مطالعه نسخه اصلی این گزارش به این [آدرس](https://www.elibrary.imf.org/view/book/9798400224119/CH004.xml) مراجعه نمایید. ◀️ جهت مطالعه نسخه کامل‌تر از این گزارش به فایل PDF پیوست مراجعه نمایید. ⏪ به کانال «ابتکار ایران» در تلگرام، بله و توییتر بپیوندید 👇 @ebtekareiran

#دیدگاه *مقاله گسست ژئواکونومیک و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی:* این گزارش سالیانه که با سربرگ محرمانه در سایت صندوق بین‌المللی پول منتشر شده است به صورت عریان واقعیت‌های جهانی که در آن زندگی می‌کنیم را بازگو کرده است. اگر بخواهیم به زبان مثال این مقاله را تشریح کنیم باید به وقایع بنگلادش اشاره کنیم؛ افزایش گسست ژئواکونومیکی باعث شده است تا نرخ بهره بالا برود و این خود از دلایل عمده بحران در بنگلادش شد. کشوری که اقتصادش بستگی بالایی به جریان پول داغ دارد. به طرز مشابه می‌توان سرخط‌های بحران در کشورهای مشابه نظیر پاکستان و مصر را پیش‌بینی نمود. دیگر باید تعارف را کنار گذاشت، *نظریه سنتی روابط خارجی ایران مشتمل بر موازنه مثبت/موازنه منفی که از عصر ناصری آغاز شد دیگر جوابگوی نیازهای ایران نیست. ایده حداکثرسازی منافع از مسیر توازن که در برخی پرونده های مهم کشور راهبرد اصلی تصمیم سازان بوده است مربوط به زمانی است که رابطه قدرت‌ها مبتنی بر فرمول رقابت و همکاری قابل تعریف باشد اما وقتی رابطه قدرت‌ها به سطح برگشت ناپذیر رقابت سخت که یک مرحله قبل از جنگ سرد است؛ وارد می شود؛ کشورهایی که بخواهند جایگاه خود را در قالب همان فرمول رقابت و همکاری قدرت‌ها با یکدیگر تعریف نمایند ابتدا در حوزه اقتصادی و بتدریج در سایر حوزه ها عقبگردهای جدی خواهند داشت* . به عنوان مثال نتیجه همکاری با هند در چابهار با اتکا به معافیت های صوری آمریکا در عین حفظ تحریم‌های فراگیر آمریکایی علیه ایران و در عین حال دعوت از چین برای همکاری در همان منطقه؛ عقب ماندگی و عدم توسعه چابهار است. در حال حاضر فرمول حاکم بر روابط چین و آمریکا رقابت سخت است اما فرمول حاکم بر روابط چین و روسیه رقابت و همکاری است. ⏪ به کانال «ابتکار ایران» در تلگرام، بله و توییتر بپیوندید 👇 @ebtekareiran

یادداشت خواندنی IMF و دیدگاه کانال ابتکار ایران بر آن، تحلیل جالب توجهی از وضعیت سرمایه گذاری خارجی در نظام بین الملل را به تصویر می کشد.👆 نگارنده اما در نهایت نتیجه گرفته است که *چابهار* با آن سابقه جذب سرمایه گذاری خارجی در ۷ سال اخیر نقطه شکست سابقه نقش آفرینی ایران در موازنه مثبت|موازنه منفی است. این نتیجه تهورآمیز می تواند مورد مداقه کارشناسان و متخصصین حوزه اقتصاد بین الملل قرار گیرد که آیا مرگ این موازنه خروجی شکست سرمایه گذاری در چابهار بوده است یا بالعکس؟ خوانش تجربه چابهار، راهگشای آموزه های سیاست خارجی ایران در آینده خواهد بود. امید است ذهنیت تصمیم ساز برای سیاست خارجی کشور بیش از پیش از تجربه‌ی چابهار برای پیش‌برد منافع ملی ایران عبرت بگیرد. 🆔 @MakoIran_ir

📌 در حالی که رای اعتماد به دولت چهاردهم فردا توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی مشخص خواهد شد، همچنان تعیین تکلیف مساله مکران معطل یک تصمیم مانده است. از حیث نهادی ادامه دادن اشتباهات لحظه آخری دولت سیزدهم و برگزاری شورای توسعه مکران بدون حضور وزرای عضو شورا عارضه ای جدی برای دولت در امر توسعه خواهد بود. (اشتباهی که متاسفانه هفته گذشته در بی خبری رییس جمهور محترم روی داد). همانطور که بی توجهی و قواره ندادن به مسأله مکران پیش از انتخاب وزرا نیز اشتباهی راهبردی از سوی دولت محسوب می شد. مَکُ‌ایران دیگر بار در آستانه رای اعتماد کابینه و شروع به فعالیت واقعی دولت، با بازنشر متن پیشنهادی #سیاست‌نامه_مکران انذارها و پیشنهادهای جدی را پیش چشم دکتر مسعود پزشکیان و دکتر محمدرضا عارف قرار می دهد.👇 امید است دولت چهاردهم تصمیم راهبردی و امیدبخشی برای توسعه مکران را اتخاذ نموده و از نگرانی های جدی که گمان آن می رود ممانعت به عمل آورند. ان شاالله. 🆔 @MakoIran_ir

#سیاست‌نامه_مکران 🆔 @MakoIran_ir

#سیاست‌نامه_مکران 🆔 @MakoIran_ir