▪️▫️▪️ 🌅 #بلوچ 📜 #روایت 🔰 فردوسی در شاهنامۀ خود بارها به قوم‌های کوچ و بلوچ اشاره کرده است و مردان آن قوم‌ها را در سپاه کیخسرو به شجاعت و مردانگی ستوده است. در این بخش از شاهنامه، فردوسی پس از توصیف سپاه «گستهم»، در توصیف سپاه «اشکش» و سان دیدن کیخسرو از آن، می‌گوید: پَسِ گستهم، اشکش تیز گوش که با زور و دل بود و با عقل و هوش سپاهش ز گردان کوچ و بلوچ سگالیده جنگ و برآورده خوچ کسی در جهان پشت ایشان ندید برهنه یک انگشت ایشان ندید درفشی برآورد پیکر پلنگ همی از درفشش ببارید جنگ بسی آفرین کرد بر شهریار بدان شادمان گردش روزگار 🔰 در این بیت‌ها، درفش اشکش که فرمانده سپاه کوچ و بلوچ است، نقش پلنگ دارد که هم نشان دلاوری و شجاعت و خشونت در جنگ این فرمانده و سپاهیانش است و هم معرف ناحیۀ محل سکونت ایشان است که پلنگ از حیوانات بومی آن سرزمین بوده است. از اشارات شاهنامه هم می‌توان این برداشت را داشت که اشکش از پهلوانان جنوب شرقی ایران زمین است. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIram_ir ‌

▪️▫️▪️ 📌 قصۀ پر غصۀ بی‌شناسنامه‌های بلوچستان #بی‌شناسنامه‌ها #بلوچ 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 قصۀ پر غصۀ بی‌شناسنامه‌های بلوچستان #بی‌شناسنامه‌ها #بلوچ 🔹 هم‌زمانی دو اتفاق سفر وزیر خارجۀ هند به ایران و کنش‌های نظامی میان ایران و #پاکستان، علاوه بر بحث‌های متعدد، مسئلۀ مهم وضعیت نامناسب بی‌شناسنامه‌ها در بلوچستان را دوباره در انظار عمومی قرار داد. 🔸 شناسنامه به عنوان مهم‌ترین سند هویت ایرانی، مدرکی است برای اثبات شهروندی و بهره‌مندی از همۀ مزایای آن. استان سیستان و بلوچستان بیشترین آمار بی‌شناسنامه‌های کشور را دارد که این افراد شامل سه دسته می‌شود: 1. کسانی که پدر ایرانی دارند؛ ۲. کسانی که پدر و مادر هر دو هیچ مدرکی برای اثبات ایرانی بودن ندارند ۳. کسانی که مادر ایرانی دارند. حدود ۵۳‌هزار نفر از این افراد از دستۀ سوم هستند. سال ۱۳۹۸ قانونی برای تابعیت فرزندان از مادر ایرانی تصویب شد؛ اما در طی دو سال ابتدایی به درستی اجرایی نشد و بعد از آن هم لغو گردید. 🔹 ماجرای بی‌شناسنامه‌ها در سیستان و بلوچستان به این بازمی‌گردد که صد سال پیش که دریافت مدرک هویتی (شناسنامه) باب شد، چندان مورد توجه مردم استان قرار نگرفت. 🔸 دور بودن از زبان فارسی از نظر فرهنگی، دوری جغرافیای آن سرزمین از حاکمیت مرکزی و بی‌اهمیتی و ناکارآمدی آن در زندگی روزمرۀ آن دوران، بی‌توجهی به این موضوع را دامان زد؛ اما در سال‌های اخیر به دلیل افزایش اهمیت مدارک هویتی، توجه و درخواست برای آن نیز افزایش یافت. 🔹 در این میان محرومیت استان در ابعاد مختلف جهت شناسایی و اثبات ایرانی بودن و همچنین مرزی بودن استان و رفت‌وآمد بسیار مهاجران به آن، روند اثبات شهروندی و دریافت شناسنامه را تبدیل به گره‌ای کور کرده است که چندان نمی‌توان پاسخی روشن برای باز کردن آن ارائه کرد. ---------------------------------------------- 🎥 فیلم روایتی مستند است از حامد هادیان دربارۀ بی‌شناسنامه‌های استان و مسائلی که جهت دریافت شناسنامه و اثبات هویت پیش‌رویشان است. ✴️ مکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 کپر نماد سنت منطقه است؛ نه سمبل محرومیت #کپرنشینی #بلوچ 🔹 کپر بخشی از میراث فرهنگی و شیوۀ زیست مردمان جنوب شرق ایران است که بسیاری از مردم محروم یا متمکن تمایل به زندگی در این سازه‌‌های قدیمی را دارند. 🔸 کپرنشینی ناشی از موقعیت خاص آب‌وهوایی جنوب و جنوب شرق ایران است که معمولاً از ساختمان‌ها و چادرها خنک‌تر هستند و جایی دلپذیر برای زندگی در اقلیمی گرمسیری محسوب می‌شوند. 🔹 سازۀ کپر یک پلان بسیار ساده دارد. این پلان، مستطیلی‌شکل یا دایره‌ای‌شکل است و جداره‌های آن با شاخه‌های درخت خرما پوشیده می‌شود. این بنای مخصوص که با تنه، شاخه و برگ درخت نخل به وجود آمده، کپر نامیده می‌شود و قدمتی برابر با تاریخ معماری یکجانشینی دارد. بی‌شک ساخت این بنا به این سبک نه‌تنها محصول مصالح بومی این منطقه بوده است، بلکه مزایایی داشته که باعث محبوبیت و دوام آن در طی سالیان دراز شده است. 🔸 علاوه بر سهل‌الوصول بودن و در دسترس بودن درختان خرما و نخل وحشی شاید انعطاف‌پذیر بودن این نوع معماری از دلایلی است که باعث حفظ و دوام آن شده است. زیرا در فصل‌های مختلف سال این سازه امکان تغییر دارد. در تابستان با برداشتن شاخ و برگ درختان از اسکلت‌بندی اصلی کپر، سازه به ‌صورت مشبک در می‌آید و با ایجاد پنجره‌هایی شبکه‌ای فضای داخل آن تهویه می‌شود. در پاییز و زمستان هم با پوششی از شاخ و برگ و حصیرهای بافته‌شده از برگ درختان نخل وحشی بنا را عایق‌بندی می‌کنند. 🔹 کپر نماد سنت منطقه است؛ نه سمبل محرومیت و به گونه‌ای با فرهنگ مردم برخی مناطق ایران عجین شده که امکان حذف آن از چرخه زندگی شاید ممکن نباشد. 🔸 امروزه استفاده از سازه‌های کپری برای اقامتگاه‌های بومگردی یا ساخت هتل‌های کپری از اقداماتی است که ضمن احترام و حفظ سنت‌های بومی، گامی مهم در جهت توسعۀ گردشگری در سواحل مکران و به طور کل جنوب شرق ایران برداشته است. حرکتی که رضایت و همراهی مردم بومی را نیز به دنبال داشته است. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 فرهنگ بلوچی متأثر از فرهنگ شبه‌قاره #بلوچ #گفت‌وگو با عبدالوهاب شهلی‌بر ‌🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 فرهنگ بلوچی متأثر از فرهنگ شبه‌قاره #بلوچ #گفت‌وگو با عبدالوهاب شهلی‌بر 🔸 گزارش افسرالدین کرمانی در قرن ششم، می‌گوید یکی از سواحل و بنادر پررونقی که در آن منطقه [مکران] وجود دارد، همین تیز یا تیس امروز است. در این متن می‌گوید تاجرانی از شبه‌قارۀ هند و آفریقا و عمان و جاهای مختلف به هم می‌رسیدند و محصول آنجا پانیذ یا نیشکر خودمان است. این نشان می‌دهد که آنجا رونق داشته است. یعنی اگر در متون نگاه کنید، می‌بینید در آن خطه، یکی بندر سیراف در بوشهر و یکی بندر تیس است. بندر تیس هم در جایی بوده است که به نوعی جادۀ ابریشم به دریا وصل می‌شد. 🔹 الان به طور خاص به منطقۀ ساحلی مکران که نگاه می‌کنید، می‌بینید که خرده فرهنگ‌های مختلفی از گذشته در آنجا مانده است؛ مثلاً موسیقی ریتمیک و کوبه‌ای که در آن منطقه وجود دارد، به خوبی نشان می‌دهد که چقدر فرهنگ آفریقا و رقص‌هایی که در گذشته در آنجا وجود داشته است، از طریق تُجاری که خرید و فروش می‌کردند یا مهاجرت‌هایی که از آنجا صورت می‌گرفت و مردمی که به‌عنوان نیروی کار به منطقۀ بلوچستان و مکران می‌آمدند، به آنجا آورده شده است. 🔸 یا مثلاً اگر عادت‌های غذایی آنجا را ببینید، متوجه می‌شوید که این ذائقۀ غذایی تند چقدر متأثر از فرهنگ غذایی شبه‌‌قارۀ هند است و چقدر هند در آنجا بروز و ظهور جدی دارد. حتی اگر معماری را در نظر بگیرید، به طور خاص در خیلی از مساجد، گچ‌بری‌ها تحت‌تأثیر شبه‌قارۀ هند است. --------------------------------------------- 🔰 بخشی از گفت‌وگوی تحریریۀ مَکُ‌ایران با عبدالوهاب شهلی‌بر که در بهمن ۱۳۹۹ صورت گرفته است. ✴️ مکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 پوشاک و هنر سوزن‌دوزی در بلوچستان #سوزن‌دوزی #بلوچ 🔹 بلوچ‌ها یکی از اقوام ایرانی هستند که با حفظ ارزش‌های سیاسی و قومی، هویت ملی و ایرانی خود را حفظ کرده‌اند. تلاش اقوام بلوچ برای حفظ میراث فرهنگی و هویت ایرانی، سبب ماندگاری هنر و پوشاکشان تا به امروز شده است. پوشاک مهم‌ترین راه برای تشخیص گوناگونی اقوام ایرانی از یکدیگر است. 🔸 پوشاک ارتباطی فرهنگی میان مردم هم‌پوشاک برقرار می‌کند. پوشاکِ سنتی بلوچ از ارزشمندترین سرمایه‌های فرهنگی آن‌ها است. با وجود تغییرات بسیار در لباس اقوام شهرنشین ایرانی، بلوچ‌ها هنوز هم، حتی در شهرها اهتمام خاصی به پوشیدن لباس‌های سنتی خود دارند؛ لباس‌هایی که تزئینات و رنگ‌های آن از نشانه‌های فرهنگی قوم بلوچ است. 🔹 سوزن‌دوزی از رایج‌ترین هنرهای دستی میان زنان بلوچ ایرانی است. پیوستگی قابل ملاحظۀ آن‌ها با طبیعت و محیط پیرامون به صورت اشکال منظم هندسی روی پارچه نقش می‌بندد و اغلب از میان عناصر طبیعی محیط گرفته می‌شود. سوزن‌دوزی بلوچ هنری بومی است و روی پارچه با تار و پود عمودی واقعی که ابتدایی‌ترین بافت در فرهنگ بشر بوده، انجام می‌شود. ------------------------------------------- 🔰 بخش از مقاله پوشاک و هنر سوزن‌دوزی در بلوچستان از کتاب بلوچستان در دانشنامه ایرانیکا، انتشارات مؤسسه آبی پارسی. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir