▼حرف روز 👈الزامات اجرای یک تصمیم راهبردی چندی پیش خبری بر روی تلکس خبرگزاری‌ها قرار گرفت که بنا به دستور رهبر معظم انقلاب و ابلاغ ریاست جمهوری، واردات لوازم‌خانگی کره‌ای ممنوع است و وزارتخانه‌های اقتصاد و دارایی و صمت موظف به تهیه آیین‌نامه‌های لازم برای اجرای این موضوع شدند. این تدبیر مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) با اماواگرهایی همراه شد و دستگاه‌های مختلف کشور اهتمام لازم در عملیاتی شدن بی‌حاشیه آن را نداشتند. 👈نکات تحلیلی: 1️⃣- تصمیم مقام معظم رهبری دراین‌باره در یک فرآیند اتفاق افتاد که منطق این تصمیم را نشان می‌داد. ماجرا ازاین‌قرار است که آمریکا در مورد پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی، مجوزی را به این کشور داده بود که به‌جای مبالغ بلوکه‌شده، کالا به ایران صادر کند و کره قصد داشت لوازم‌خانگی خود که اتفاقاً در بازار ایران پرطرفدار است و سود زیادی را عاید شرکت‌های کره‌ای می‌کند به ایران صادر کند. در این شرایط، انجمن تولیدکنندگان لوازم‌خانگی طی نامه‌ای به مقام معظم رهبری اعلام می‌کنند که در صورت باز شدن در واردات لوازم‌خانگی کره‌ای به ایران، کمر تولید داخلی می‌شکند. در این شرایط، رهبری دستور به ممانعت از واردات لوازم‌خانگی دو شرکت کره‌ای را می‌دهند. 2️⃣- دولت می‌توانست بدون رسانه‌ای کردن موضوع، آن را اجرا کند؛ اما برخی منتقدین از این موضوع به‌عنوان دستمایه‌ای برای حمله به رهبری استفاده کرده و رهبری را متهم به دخالت در امور جزئی کردند. این در حالی است که اولاً این تصمیم مقام معظم رهبری مبتنی بر اسناد سیاست‌های کلی نظام در حمایت از تولید داخلی بود و دوم، در پاسخ به درخواست یک مجموعه صنعتی صورت گرفت. 3️⃣- برای اجرای مؤثر و کم‌حاشیه این دستور (اگر تصمیم به رسانه‌ای شدن آن بود)، سه دسته اقدامات باید انجام می‌شد که عبارت‌اند از: توجیه افکار عمومی نسبت به چرایی این تصمیم، اجرای کامل دستور مقام معظم رهبری توسط وزارتخانه‌های مربوط و درنهایت نظارت بر بازار داخلی برای حفظ ثبات بازار؛ از این سه اقدام، اقدام اول تقریباً محدود به روشنگری صداوسیما بود و سایر دستگاه‌های تبلیغی در حد انتظار ورود نکردند. اگر اجرای این دستور را در حد مطلوب ارزیابی کنیم، قطعاً گام سوم اصلاً اجرا نشد و افزایش قابل‌توجه قیمت‌ها در بازار روز لوازم‌خانگی داخلی ناشی از عدم نظارت بر این بازار است. 👈نکته پایانی: رسانه‌ای شدن دستور مقام معظم رهبری توسط هر شخص یا جریانی که بوده است، هزینه‌ساز بود؛ هم برای رهبری به دلیل عدم توجیه جامعه نسبت به منطق این دستور و هم برای مردم به دلیل افزایش قیمت لوازم‌خانگی در کشور. ✍️ #علی_کارگر

▼حرف روز 👈الزامات اجرای یک تصمیم راهبردی تجمع هزاران نفر از کشاورزان اصفهانی در روز جمعه (28 آبان) بازتاب بخشی از تبعات مدیریت ضعیف منابع آبی کشور بود. بااین‌وجود آسیب‌ها و چالش‌های آبی در استان‌های چهارمحال و بختیاری، خوزستان و یزد نیز نمایان است. نکات تحلیلی: 1️⃣ اگرچه اعتراض کشاورزان به کمبود آب در اصفهان، برای کشت دوم سال (کشت پاییزه) است ولی باید توجه داشت معیشت آن‌ها به دلیل کم‌آبی در خطر است و دلیل این اعتراضات درنهایت به معیشت آن‌ها برمی‌گردد؛ با این نگاه، همان‌طوری که مسئولین برای رفع مشکل سیل و زلزله به یاری آسیب‌دیدگان می‌شتابند، برای مشکل خشک‌سالی نیز باید با جدیت بیشتری وارد شوند و از کشاورزان حمایت کنند. البته این حمایت باید از همه کشاورزان آسیب‌دیده از خشک‌سالی در کل کشور باشد . 2️⃣ آب مسئله‌ای ملی است و نگاه بخشی به آن تبعات جبران‌ناپذیری دارد. عده‌ای پا را از این نیز فراتر گذاشته‌اند و موضوع آب را فراملی می‌دانند و از ندادن حق آبه توسط برخی کشورهای همسایه انتقاد می‌کنند. مثلاً اینکه، چرا افغانستان حق آبه هیرمند را نمی‌دهد و یا اینکه ترکیه نباید با احداث سد بر روی سرچشمه‌های دجله، محیط‌زیست عراق و سوریه و ایران را تحت تأثیر قرار دهد. در این شرایط به‌طریق‌اولی باید تخصیص منابع آبی کشور در سطح ملی و به‌صورت عادلانه انجام شود. 3️⃣- برای مدیریت کمبود آب دو راه بیشتر وجود ندارد؛ یا باید منابع جدیدی ایجاد شود و یا باید مصرف آب مدیریت شود. دولت‌ها تاکنون همواره برای مدیریت آب، به سمت تهیه منابع جدید رفته‌اند؛ ایجاد سدهای عظیم ملی طی دهه‌های اخیر برای تأمین منابع آبی جدید صورت گرفته است. در حوضه آبریز زاینده‌رود نیز تونل‌های یک و دو و سه کوهرنگ برای انتقال آب از سرچشمه‌های کارون به زاینده‌رود ایجادشده و یا برای حل مشکل کم‌آبی در یزد به انتقال آب از سرچشمه‌های زاینده‌رود اقدام شده است. این در حالی است که به‌رغم وجود مشکل کم‌آبی در این مناطق، صنایع بزرگ فولادی در این دو استان احداث شده‌اند، هشت هزار هکتار کشت برنج در استان اصفهان و در مناطق بالادستی زاینده‌رود وجود دارد. در 38 درصد از ارضی تحت کشت اصفهان، کشت مجدد صورت می‌گیرد، آبیاری اغلب به‌صورت سنتی صورت می‌گیرد و همچنان تلاشی برای اصلاح این موارد صورت نمی‌گیرد! 👈سخن پایانی: مشکل امروز آب، محصول سوء مدیریت درگذشته، خشک‌سالی و عدم استفاده بهینه از منابع آبی است. راهکار مشخص است؛ ازآنجاکه منابع جدیدی برای تأمین آب وجود ندارد، باید با اصلاح الگوی کشت بر اساس آمایش سرزمینی و توزیع عادلانه منابع آبی در کشور، این مشکل رفع شود. ✍️#علی_کارگر

حرف روز ✅نگاه تحولی در بودجه 1401 اولین لایحه بودجه دولت سیزدهم دیروز تقدیم مجلس شد. لایحه بودجه اصلی‌ترین نقشه راه کشور برای یک سال آینده است. اگرچه این لایحه تا تبدیل‌شدن به قانون مسیر نسبتاً پرپیچ‌وخمی را در پیش دارد اما تا همین جای کار نیز نشان‌دهنده رویکرد اقتصادی دولت جدید است. 👈نکات تحلیلی: 1️⃣در سال جاری دست دولت جدید برای ایجاد تغییرات بنیادین بسته بود و ملزم به اداره کشور بر اساس بودجه دولت سابق بود ولی بودجه سال آینده و عملکرد دولت در سال آینده ملاک مهمی برای قضاوت و حتی مقایسه عملکرد آن با دولت‌های گذشته خواهد بود. 2️⃣- بودجه پیشنهادی سال آینده به‌رغم تورم بیش از 40 درصدی، رشدی زیر 10 درصدی نسبت به بودجه امسال دارد، این نکته نشان می‌دهد که سیاست اقتصادی دولت، انقباضی، باهدف کاهش تورم است. 3️⃣- درحالی‌که در بودجه 1400 هزینه‌های جاری افزایش بیش از 100 درصدی داشت! در لایحه بودجه سال آینده برای هزینه‌های جاری دولت رشد 5 درصدی دیده شده است. این در حالی است که بودجه عمرانی کشور 42 درصد افزایش یافته است. 4️⃣- در لایحه بودجه، پیش‌بینی فروش نفت نسبت به 1400 بیش از 47 درصد کاهش یافته است؛ این موضوع حاکی از آن است که دولت بودجه کشور را به مذاکرات برجام گره نزده است. 5️⃣- افزایش حقوق کارکنان که یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های کارکنان دولت است، بین 5 تا 29 درصد پیش‌بینی شده است. دولت این اقدام را گامی در راستای عادلانه‌تر شدن حقوق و مزایای کارکنان می‌داند. 6️⃣- نرخ تسعیر دلار در لایحه بودجه 23 هزار تومان در نظر گرفته‌شده که نشان می‌دهد دولت برنامه‌ای برای تخصیص ارز 4200 از ابتدای سال آینده ندارد و قصد دارد حمایت ارزی از کالاهای اساسی را به حمایت ریالی تبدیل کند. 7️⃣افزایش منابع مالیاتی از طریق افزایش پایه مالیاتی و تعریف ردیف‌های جدید مالیاتی مانند اخذ مالیات از خانه‌های و خودروهای لوکس نیز از بخش‌های مهم لایحه بودجه است. 👈نکته راهبردی: نگاه تحولی دولت را از لایحه تقدیمی به مجلس می‌توان مشاهده نمود. البته این تحول می‌بایست در مسیر اصلاح ساختار بودجه باشد تا اثرات آن نیز ماندگار و پویا باقی بماند. هرچند نمایندگان مجلس در کمیسیون‌های تخصصی، کمیسیون تلفیق و درنهایت صحن علنی مجلس تغییراتی در لایحه ایجاد می‌کنند ولیکن خط قرمز مجلس باید بر هم‌خوان نمودن دخل‌وخرج‌ها و جلوگیری از کسری در بودجه باشد. ✍️#علی_کارگر

🔰حرف روز                         ⁉️چرا اقتصاد دانش‌بنیان؟! یکی از عواملی که در تئوری‌های رشد درون‌زا اهمیت بسزایی دارد، «پیشرفت فنّاوری» است و تحقق این مهم فقط از طریق گسترش شرکت‌های دانش‌بنیان میسر است. به‌صورت اجمالی می‌توان مهم‌ترین دلایل و فلسفه وجودی شرکت‌‌های دانش‌بنیان را به‌صورت زیر برشمرد: 1️⃣ بن‌بست شکنی و امیدآفرینی دانش‌بنیان‌ها؛ ازآنجایی‌که علم و تولیدات علمی یک منبع بی‌پایان است، می‌توان از آن در هر شرایطی برای عبور از بحران‌های مختلف استفاده کرد. اقتصاد دانش‌بنیان، بن‌بست‌های به وجود آمده در حوزه اقتصاد را از بین می‌برد و لذا یکی از پایه‌های اقتصاد مقاومتی نیز همین اقتصاد دانش‌بنیان است. 2️⃣ارزش‌افزوده‌ بالای محصولات دانش‌بنیان؛ یکی از ویژگی‌ها و پتانسیل‌های تولیدات دانش‌بنیان، ارزش‌افزوده بالای این محصولات است. همچنین به دلیل تولید این محصولات بر اساس خلاقیت، امکان تولید نسل جدید این محصولات با قابلیت‌های بالاتر و ارزش‌افزوده بیشتر و مداوم نیز فراهم است. ازاین‌رو سرمایه‌گذاری بر روی این محصولات، رشد مداوم را برای کشور به ارمغان می‌آورد. بازدهی شرکت‌های دانش‌بنیان در برخی موارد به بیش از هزار درصد نیز می‌رسد! 3️⃣استفاده بهینه از منابع موجود و ارتقاء بهره‌وری؛ در اقتصاد دانش‌بنیان، دانش و فناوری خود ثروت است؛ اما این ثروت در بهره‌برداری بهینه از منابع نمایان می‌شود. کاربردی کردن دانش و استفاده‌ مؤثرتر از آن در گسترش ظرفیت‌ها و ارتقای درجه‌ بهره‌برداری از منابع است که تحقق یک اقتصاد دانش‌بنیان را ممکن می‌سازد. در حقیقت اقتصاد دانش‌بنیان با بهره‌وری بیشتر عوامل تولید و رفتار بهینه‌ اقتصادی از نظر تخصیص منابع کار می‌کند و درنتیجه دارای نرخ رشد اقتصادی بالاتری خواهد بود؛ بنابراین علاوه بر اینکه بازدهی بسیار بالایی دارد، بیشترین بهره را از منابع موجود می‌برد و نقش به سزایی در حفظ منابع کشور دارد. 4️⃣تأثیر مثبت بر کنترل تورم؛ بر اساس پژوهشی که در داخل کشور انجام شده و آثار اقتصاد دانش‌بنیان بر تورم طی سال‌های 1375 تا 1390 را بررسی شده است، مشاهده می‌شود که بین تمامی شاخص‌هاي اقتصاد دانش‌بنیان و تورم رابطه بلندمدت برقرار است. دلیل این امر می‌تواند افزایش آگاهی افراد تحصیل‌کرده نسبت به انتظارات تورمی و درخواست افزایش سطح دستمزدها متناسب با نرخ تورم و در نتیجه آن افزایش در هزینه تولید و افزایش تورم باشد.  5️⃣جایگاه اقتصاد دانش‌بنیان در استقلال کشورها؛ ازآنجاکه اقتصاد دانش‌بنیان بخش عمده اقتصاد جهانی در آینده‌ای نه‌چندان دور خواهد بود، کشورهایی می‌توانند استقلال خود را حفظ کنند که در این عرصه بتوانند سهم قابل قبولی در تکنولوژی و فناوری در سطح جهان داشته باشند. ✍ #علی_کارگر

🔰حرف روز       🔷️عدالت، قطب‌نمای حرکت دولت سیزدهم یکی از مهم‌ترین خواسته‌های مردم در انتخابات سیزدهم ریاست جمهوری، رفتار دولت بر اساس عدالت به‌ویژه عدالت اقتصادی بود. تورم در هر جامعه‌ای به‌مثابه مالیات فقرا به ثروتمندان است. در کشور ما نیز تورم بالا طی سال‌های اخیر همواره بر این شکاف طبقاتی افزوده است. رصد رفتار دولت سیزدهم نشان می‌دهد که مسئولین، عدالت را محور و قطب نمای برنامه‌ها و سیاست‌های خود قرار داده‌اند. نمونه‌هایی از این سیاست‌های عدالت‌محور عبارتند از: 1️⃣آزادسازی سواحل که توسط دستگاه‌های دولتی و خصوصی تصرف شده بودند، باعث شد که عموم مردم امکان بهره‌برداری از آن‌ها را داشته باشند. 2️⃣برنامه‌ریزی در راستای تغییر سیستم توزیع یارانه بنزین از وسایل نقلیه به افراد: درحالی‌که در وضعیت فعلی، یارانه و حمایت دولت تنها شامل کسانی می‌شود که وسیله نقلیه دارند و هر کس خودروی بیشتری داشته باشد، یارانه بیشتری دریافت می‌کند، دولت تلاش کرده است با اختصاص سهمیه بنزین به افراد، عدالت بیشتری در این مسیر فراهم کند. تخصیص سهمیه بنزین به افراد باعث می‌شود که ثروتمندان به‌رغم داشتن چندین خودرو، تنها سهمیه خود را بگیرند و از طرف دیگر افراد فاقد خودرو نیز سهمیه بنزین خود را به شکل‌های جایگزین دریافت کنند. این طرح در حال حاضر در جزایر کیش و قشم در حال طی کردن مراحل آزمایشی خود است. 3️⃣یکی از جنجال‌ برانگیزترین اقدامات اقتصادی دولت سیزدهم، مردمی‌سازی و عادلانه سازی یارانه‌هاست. این جراحی اقتصادی کشور با تغییر شیوه حمایت دولت از یارانه کالایی و غیرهدفمند به یارانه هدفمند نقدی یا کالابرگ الکترونیک، باعث می‌شود که بخشی از حمایت دولت از اقشار مرفه کاهش پیدا کرده و به حمایت از اقشار ضعیف سوق پیدا کند. یک پژوهش میدانی نشان داده است که اقدام اخیر دولت در هر شرایطی به نفع سه دهک پایین جامعه است و اگر دولت موفق به کنترل مؤثر تورم شود، این اقدام به نفع هفت دهک از مردم خواهد بود. این اقدام دولت با همه نقدها و انتظاراتی که از آن وجود دارد، گامی بزرگ در راه تحقق عدالت است. ⚜سخن پایانی: دولت سیزدهم مسیر اقتصادی خویش را در مدار عدالت دنبال می‌کند و این اقدام دولت آخرین اقدام او در اجرای عدالت نیست؛ اصلاح نظام توزیع، کنترل سامانه‌ای تورم، کنترل قیمت کالاها از مبدأ با درج قیمت تولیدکننده، ایجاد رقابت در صنعت خودروسازی با اجازه واردات (آن‌هم نه خودروهای لوکس، بلکه خودروهای متوسط که بر قیمت خودروهای داخلی تأثیر بگذارد) و ... از برنامه‌های دیگر دولت برای تحقق عدالت است که نباید در سایه انتقادات از فرآیندهای اجرایی، به فراموشی سپرده شوند. ✍ #علی_کارگر

🔰حرف روز         🏘بایدها و نبایدهای دولت در بخش مسکن مسکن به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی انسان، همواره دغدغه بزرگ بوده است. سهم هزینه مسکن در سبد خانوارها در سطح جهان به‌طور متوسط حدود 18 درصد است ولی این شاخص در خانواده‌های شهری ایران به ۶۰ تا ۷۰ درصد رسیده است که البته در بسیاری از موارد چون هزینه مسکن از این میزان نیز بالاتر می‌رود، به‌ناچار افراد منزل خود را به سطوح پایین‌تر ازلحاظ منطقه شهری، متراژ و ... تقلیل می‌دهند. سؤال مطرح در اینجا این است که دولت در این زمینه چه مسئولیتی دارد؟ 💠نکات‌تحلیلی: 1️⃣دولت در حوزه کالاهای اساسی ازجمله مسکن نباید بی‌تفاوت باشد؛ چراکه بی‌تفاوتی باعث می‌شود بخش خصوصی به‌تدریج برای کسب سود بیشتر، بازار سیاه به راه اندازد؛ این موضوع در مورد مواد غذایی نیز با شفافیت بیشتری صدق می‌کند. از طرفی دولت نباید متولی کامل این بخش از اقتصاد باشد؛ چراکه اولاً از توان دولت خارج است و در ثانی تجربه کاملاً ناموفقی از این موضوع در دنیا وجود دارد؛ بنابراین اگر اقتصاد را در سه حوزه بخش دولتی، خصوصی و تعاونی تعریف کنیم، حوزه مسکن و به‌طورکلی کالاهای اساسی در بخش تعاونی تعریف می‌شوند. 2️⃣نقش دولت در حوزه مسکن باید سیاست‌گذاری باشد و نه مالکیت و یا متولی کامل ساخت مسکن؛ اقداماتی که امروز دولت در حال انجام آن است، تمرینی از جنس سیاست‌گذاری در بخش مسکن است؛ ارائه تسهیلات ساخت مسکن، اخذ مالیات از خانه‌های خالی و یا الزام به تمدید قراردادهای اجاره با افزایش مقدار مشخصی اجاره‌بها و ... ازجمله این سیاست‌هاست. 3️⃣در این میان، هماهنگی این سیاست‌ها با یکدیگر و همچنین هماهنگی این سیاست‌ها با سایر سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... دولت از ضروریات مدیریت کلان کشور است. به‌عنوان نمونه، سیاست‌گذاری باید به‌گونه‌ای باشد که مسکن یک کالای مصرفی باشد نه سرمایه‌ای. ساخت مسکن سودآوری منطقی را داشته باشد؛ اما نگه‌داشتن مسکن اضافه مقرون‌به‌صرفه نباشد. جمعیت و امکانات و خدمات شهرها هم لحاظ و هم کنترل شود و... . تجربه‌های بسیار موفقی از این موضوع در دنیا وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. 💠نکته‌پایانی: اقدام اخیر دولت در تمدید خودکار اجاره منازل در سال گذشته و سیاست‌هایی ازاین‌دست، اقدامی شایسته است ولیکن برای اثربخشی بهتر این نوع سیاست‌گذاری‌ها، اولاً باید اطلاعات جامعی از سکونت افراد، وضع مالکیت خانه‌ها، توان اقتصادی مؤجر و مستأجر وجود داشته باشد، ثانیاً این سیاست‌گذاری مبتنی بر مشکلات مقطعی مردم نباشد بلکه به‌عنوان بخشی از سیاست‌های کلان کشور، تدوین و عملیاتی شود. ✍ #علی_کارگر

🔰حرف روز         💶دلار در سراشیبی سقوط دلار اصلی‌ترین پول بدون پشتوانه جهان سال‌هاست که سلطه‌ای فراگیر بر کل اقتصاد دنیا دارد. وابستگی اقتصاد سایر کشورها به دلار تا حدی است که بسیاری از کشورها خواهان افزایش ارزش دلار هستند تا سرمایه‌های آنها حفظ و یا افزایش یابد! حتی چین به عنوان اصلی‌ترین رقیب آمریکا نیز مقادیر زیادی از اوراق قرضه این کشور را در اختیار دارد که به نوعی کاهش ارزش دلار از این جهت به اقتصاد چین نیز ضربه می‌زند. اما این روزها دنیا شاهد کاهش ارزش دلار در مقابل سایر ارزهاست. برخی نشانه‌ها و یا دلایل کاهش ارزش دلار عبارتند از: 1️⃣ به دلیل استفاده بیش از حد آمریکا از سلاح تحریم و گسترده شدن دامنه کشورها و شرکت‌هایی که مشمول تحریم آمریکا هستند، دلار در معاملات جهانی به تدریج کم رنگ شده است و مبادلات به شکل تهاتری و یا پیمان‌ها دوجانبه پولی و مالی جایگزین معاملات دلاری شده‌اند. یکی از موضوعاتی که در سفر پوتین به ایران مورد تأکید طرفین بوده است نیز حذف دلار از تعاملات تجاری دو طرف بوده است. چین نیز به عنوان دومین اقتصاد برتر دنیا بسیاری از مبادلات تجاری خود را با ارزهای دیگر به ویژه یوآن انجام می‌دهد. با توجه به سهم بالای کشورهای تحریم شده در تجارت جهانی، این موضوع باعث کاهش ارزش دلار شده است. 2️⃣ بالا رفتن شدید قیمت انرژی در آمریکا که به دلیل تحریم روسیه صورت گرفته است باعث شده است تورم در این کشور به صورت جهشی افزایش پیدا کند، افزایش تورم یعنی کاهش ارزش پول ملی و لذا این تورم باعث کاهش ارزش دلار در مقابل سایر ارزها شده است. 3️⃣ به اعتقاد بسیاری از اقتصاددانان، ارزهای دیجیتال اعم از ارزهایی که ماینینگ می‌شوند و ارزهایی که پشتوانه بانک مرکزی کشورها را دارند در آینده‌ای نزدیک جایگزین پول سنتی در مبادلات تجاری می‌شوند. در این نوع تجارت کشورها فقط با یک ارز مانند دلار تجارت نمی‌کنند که سیستم سوئیفت برای تأیید تراکنش‌ها بر همه معاملات حکومت کند بلکه تأیید اعتبار هر رمزارز توسط بانک مرکزی کشور میزبان و یا مکانیسم‌های جایگزین صورت می‌گیرد؛ لذا می‌توان با احتمال زیاد گفت که در آینده‌ای نزدیک، دلار جایگاه خود را در معاملات و مبادلات جهانی از دست می‌دهد. 🔸️نکته راهبردی: سلطه آمریکا بر اقتصاد جهانی به شدت رو به افول است؛ سرعت ماهیت تحولات در اقتصاد دنیا نشان می‌دهد که فرآیند سقوط ارزش دلار و پایان هژمونی اقتصادی آمریکا به نقطه برگشت‌ناپذیر رسیده است و آمریکا دیگر توان حفظ موقعیت خود را ندارد. ✍ #علی_کارگر

🔰حرف روز                 🔻برجام و اقتصاد ایران تحریم‌های شدید اقتصادی با هدف فشار برای متوقف یا محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای را می‌توان مهم‌ترین راهبرد غرب در مواجهه با ایران دانست. این موضوع باعث شده تا دو موضوع اقتصاد و فعالیت‌های هسته‌ای به هم پیوند بخورد، به‌گونه‌ای که مذاکرات برجام برای ایران با هدف رفع تحریم‌های اقتصادی و برای غرب با هدف محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران انجام شده است. در خصوص رابطه اقتصاد ایران و برجام چند نکته را باید مدنظر قرار داد: 1️⃣اگرچه ارتباط مستقیمی بین مسائل اقتصادی و برجام وجود دارد ولیکن نمی‌توان کل اقتصاد ایران را در برجام خلاصه کرد. اقتصاد ایران ظرفیت‌ها و فرصت‌های متنوعی دارد که با نبود برجام نیز می‌توان با بهره‌برداری هوشمندانه از ظرفیت‌ها و فرصت‌ها، تهدیدات اقتصادی را خنثی نمود. به‌عنوان نمونه، ظرفیت ترانزیت کالا در مرزهای ایران حدود 100 میلیارد دلار است که درآمدی دو برابری نسبت به کل هزینه‌های دولت در وضع فعلی هست. گسترش روابط با کشورهای همسایه، پیمان‌های پولی و مالی دوجانبه، گسترش بخش دانش‌بنیانی اقتصاد و بسیاری از موارد دیگر می‌تواند بدون برجام نیز باعث شکوفایی اقتصاد ایران شود. 2️⃣اگرچه دولت سیزدهم اقتصاد خود را به برجام گره نزده و حل مشکلات اقتصادی را در بخش‌های دیگر اقتصادی دنبال می‌کند؛ اما این بدان معنی نیست که احیای برجام منفعت اقتصادی ندارد. احیای برجام و رفع واقعی تحریم‌ها دسترسی ایران به میلیاردها دلار از اموال خود را میسر می‌سازد که می‌تواند علاوه بر جبران کسری بودجه، از طریق سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد، باعث ایجاد درآمدهای پایدار برای کشور شود؛ فروش نفت را تسهیل و میزان آن را افزایش دهد؛ هزینه‌های دور زدن تحریم مانند تخفیف به مشتریان و یا خرید مواد اولیه به قیمت بالاتر را از بین ببرد؛ با تسهیل تجارت خارجی بخش خصوصی و تولید را در کشور تقویت کند؛ برخی از انحصارات را از بین می‌برد؛ زمینه جذب سرمایه‌گذاری خارجی را فراهم کند و ...؛ بنابراین نمی‌توان به‌راحتی ادعا کرد که برجام برای اقتصاد ایران هیچ فایده‌ای ندارد! 🔸️نکته راهبردی: باید دقت کرد در تحلیل رابطه برجام و اقتصاد کشور، دچار افراط‌وتفریط نشد. برجام فی‌نفسه برای اقتصاد ایران مضر نیست. احیای برجام باعث به وجود آمدن فرصت‌هایی در اقتصاد ایران می‌شود که می‌تواند سرعت رفع مشکلات اقتصادی کشور را افزایش دهد و اساساً مذاکره برای دستیابی به این منافع صورت می‌گیرد؛ اما اگر در احیای برجام همانند گذشته تحریم‌های اقتصادی به‌صورت عملی برداشته نشود و یا امکان استفاده ایران از سایر منافع برجام فراهم نشود، ایران انگیزه‌ای برای نجات برجام ندارد. ✍️ #علی_کارگر

📝🍃 🍃 •[ #نهضت_روشنگری_ثامن 🎤 ]• ┓ 🖌┏ #یادداشت ┛┗موضوع: برجام و اقتصاد ایران ✍/ #علی_کارگر ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ 🔻 تحریم‌های شدید اقتصادی با هدف فشار برای متوقف یا محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای را می‌توان مهم‌ترین راهبرد غرب در مواجهه با ایران دانست. این موضوع باعث شده تا دو موضوع اقتصاد و فعالیت‌های هسته‌ای به هم پیوند بخورد. در خصوص رابطه اقتصاد ایران و برجام چند نکته را باید مدنظر قرار داد: 1⃣ اگرچه ارتباط مستقیمی بین مسائل اقتصادی و برجام وجود دارد ولیکن نمی‌توان کل اقتصاد ایران را در برجام خلاصه کرد. اقتصاد ایران ظرفیت‌ها و فرصت‌های متنوعی دارد که با نبود برجام نیز می‌توان با بهره‌برداری هوشمندانه از ظرفیت‌ها و فرصت‌ها، تهدیدات اقتصادی را خنثی نمود... گسترش روابط با کشورهای همسایه، پیمان‌های پولی و مالی دوجانبه، گسترش بخش دانش‌بنیانی اقتصاد و بسیاری از موارد دیگر می‌تواند بدون برجام نیز باعث شکوفایی اقتصاد ایران شود. 2⃣ اگرچه دولت سیزدهم اقتصاد خود را به #برجام گره نزده و حل مشکلات اقتصادی را در بخش‌های دیگر اقتصادی دنبال می‌کند؛ اما این بدان معنی نیست که احیای برجام منفعت اقتصادی ندارد. احیای برجام و رفع واقعی تحریم‌ها دسترسی ایران به میلیاردها دلار از اموال خود را میسر می‌سازد که می‌تواند علاوه بر جبران کسری بودجه، از طریق سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد، باعث ایجاد درآمدهای پایدار برای کشور شود 3⃣ احیای برجام باعث به وجود آمدن فرصت‌هایی در اقتصاد ایران می‌شود که می‌تواند سرعت رفع مشکلات اقتصادی کشور را افزایش دهد و اساساً مذاکره برای دستیابی به این منافع صورت می‌گیرد؛ اما اگر در احیای برجام همانند گذشته تحریم‌های اقتصادی به‌صورت عملی برداشته نشود و یا امکان استفاده ایران از سایر منافع برجام فراهم نشود، ایران انگیزه‌ای برای نجات برجام ندارد. 🔖 #برجام ▪️ #ما_ملت_امام_حسینیم 🖇 #تبیین #جهاد_تبیین 🖇 #بصیرت #روشنگری #ثامن •••👇👇👇••• #مکتب_سلیمانی #قرارگاه_روشنفکری_مکتب_سلیمانی @Maktabsoleimani313

🔰گزارش روز 🔷️جایگاه عراق در تجارت خارجی افزایش دیپلماسی اقتصادی یکی از راه‌کارهای دولت در خنثی‌سازی تحریم‌هاست. گزاره خبر: دیروز خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه در سال 1401 صادرات ایران به عراق به 10 میلیارد دلار می‌رسد. 🔸️گزاره‌های تحلیلی: 1️⃣صادرات ایران از سال 1395 تا سال 1400 در بالاترین میزان خود یعنی سال 1398 به 9 میلیارد دلار رسیده است و در سال 1399 به 7.4 میلیارد دلار و در سال 1400 به 8.9 میلیارد دلار. 2️⃣این موضوع در حالیست که تاکنون سه مرحله جهش در صادرات ایران به عراق اتفاق افتاد است و صادرات ایران از 145 میلیون دلار در سال 1380 به حدود 6 میلیارد دلار در سال 1391 رسیده است که جهش سوم آن مربوط به سال 1391 می‌باشد. بنابراین رشد صادرات ایران به عراق تا 10 میلیارد دلار یک موفقیت برای دولت سیزدهم می‌باشد. 3️⃣نکته قابل تأمل اینکه عراق یک کشور ثروتمند و در عین حال نیازمند توسعه و سرمایه‌گذاری است. 4️⃣درآمد عراق از محل فروش نفت در ماه گذشته 11 میلیارد دلار بوده است و پیش‌بینی می‌شود در سال جاری به حدود 120 میلیارد دلار برسد در حالی که درآمد نفتی ایران معمولا زیر 40 میلیارد دلار است. از طرف دیگر کشور عراق نیازمند تأمین بسیاری از کالاهای اساسی و صنعتی و همچنین سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌هاست. این موقعیت ویژه در عراق فرصت مناسبی برای ایران است که بدون توجه به احیای برجام، نیازهای ارزی خود را تأمین کند. 5️⃣نکته دیگری که نباید از آن غافل شد، ارتقاء کیفیت صادرات ایران به عراق است. در حالی صادرات ایران به عراق افزایش یافته است که صادرات برق و گاز در دو ماه گذشته با کاهش مواجه بوده است. این موضوع نشان می‌دهد که صادرات کالاهای ایرانی به عراق در حال افزایش است و صادرات در این بخش، یعنی افزیش اشتغال و درآمد پایدار برای فعالان اقتصادی در ایران. البته جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده است با افزایش واردات کالاهای اساسی از عراق، این تجارت دو طرفه باشد که این ظرفیت این به شدت مستعد رشد است. مثلا عراق سرزمین حاصل‌خیزی است که می‌توان بر روی کشاورزی در این کشور سرمایه‌گذاری مطمئنی انجام داد و با انجام کشت فراسرزمینی، از یک طرف نیازهای ایران به کالاهای اساسی مانند دانه‌های روغنی را مرتفع کرد و هم با گسترش تجارت در عراق و ایجاد توازن در تجارت با این کشور، زمینه تجارت پایدار را فراهم کرد. نکته مهم اینکه دیپلماسی اقتصادی می‌تواند کمک مهمی در خنثی‌سازی تحریم‌ها و کمک به اقتصاد ملی و معیشت مردم باشد لذا در دولت تلاش شده است که به این موضوع نگاه جدی صورت گیرد. ✍️ #علی_کارگر

🔰حرف روز 🚙عرضه خودرو در بورس، خوب اما ناکافی وضعیت کنونی صنعت خودرو، کلاف در هم تنیده‌ای است که نقطه ورود به آن نیز محل بحث و اختلاف‌نظر است. برخی مانند کارشناسان بازار سرمایه، سپردن کامل عرضه خودرو به بورس را راه حل مشکل می‌دانند. برخی دیگر بازکردن نامحدود واردات خودرو و کاهش عوارض واردات و در نتیجه رقابت خودروهای خارجی با داخلی را راهکار اساسی برای حل مسئله خودرو می‌دانند. خصوصی‌سازی، قیمت‌گذاری دستوری، حمایت از خودروساز سوم نیز از دیگر راهکارهای ارائه شده برای حل این موضوع می‌باشد. بی‌شک این همه پیشنهاد متفاوت و گاها متناقض می‌تواند گویای پیچیدگی این موضوع باشد. دولت سیزدهم در گام اول تلاش کرد که بدون عرضه خودرو در بورس، تولید خودرو را در کشور افزایش دهد؛ برآوردها نشان می‌دهد اگر عرضه خودرو به بازاز تا حدود 1/5 میلیون دستگاه در سال برسد، تقاضای کاذب از بین رفته و در فضای رقابتی شکل گرفته برای فروش آنها و قیمت آن متعادل خواهد شد. به‌رغم تلاش‌های دولت و افزایش نسبی تولید خودرو، انتظارات دولت محقق نشد. در گام بعد دولت بنا دارد با عرضه خودرو در بورس کار را به جلو ببرد، کاری که در حال حاضر با عرضه خودروهای گران‌قیمت آغاز شده و بنا دارد شامل خودروهای پرمصرف هم بشود. این اقدام باعث می‌شود که منافع حاصل از فروش خودرو به جای دلال و واسطه، به خودروساز منتقل شود و قیمت بازار خودروها نیز اندکی کاهش یابد ولیکن نباید از چند مسئله مهم غافل شد. 1️⃣ عرضه خودرو در بورس یعنی تثبیت قیمت خودرو در حاشیه قیمت بازار؛ در حقیقت در اختلاف قیمت کارخانه و بازار خودرو، قیمت بازار توانسته است برنده شود و خودرو رسما گران‌تر می‌شود. 2️⃣ اگر قرار است بازار بورس و رقابتی تعیین‌کننده قیمت خودرو باشد یعنی خودرو یک کالای سرمایه‌ای است در حالی که قاعدتا سیاست دولت در این حوزه باید به این منتهی شود که خودرو یک کالای مصرفی است نه سرمایه‌ای. 3️⃣ اگر فشار برخودروسازها برای افزایش تولید صورت نگیرد، این احتمال وجود دارد که تولید‌کننده‌های خودرو ترجیح ‌دهند با پایین نگه داشتن تولید خودرو، به نوعی بازار سیاه را حفظ کنند و محصولات خود را گران‌تر بفروشند. به نظر می‌رسد دولت باید مجموعه‌ای از اقدامات مانند واردات محدود و کنترل شده خودرو، حمایت از خصوصی‌سازی خودرو، ورود خودروساز سوم، افزایش نظارت و کنترل بر بازار و... را به صورت همزمان دنبال کند تا بتواند سامانی به بازار پرآشوب فعلی بدهد. بنابراین عرضه خودرو در بورس به صورت مشروط مثبت است اما کافی نیست. ✍️ #علی_کارگر #مکتب_سلیمانی #قرارگاه_روشنفکری_مکتب_سلیمانی @Maktabsoleimani313

🔰 گزارش روز 💢 سرمایه‌های سرگردان و چشم‌اندازهای نامشخص هر از چند گاهی عددی در رسانه‌ها برجسته می‌شود که حجم نقدینگی در کشور به فلان میزان رسیده است. در آخرین برآوردها حجم نقدینگی حدود ۸ هزار همت تخمین زده می‌شود. این نقدینگی موجب بسیاری از اختلالات اقتصادی در کشور و جامعه می‌شود. اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می‌شود که توزیع آن نیز بسیار نامتناسب باشد. بنا به گزارشی که یکی از خبرگزاری‌های داخلی منتشر کرده است، ۸۰ درصد ثروت کشور در اختیار ۵ درصد از جامعه قرار دارد. بنابراین باید توجه داشت. 1️⃣ تجمیع ثروت در دست این بخش از جامعه غالباً محصول تولید نیست و از طریق تجارت و دلالی در بازارهای داخلی و همچنین از طریق صادرات و واردات به دست آمده است. در هر دو حوزه دور از کنترل مؤثر نظام اقتصادی، سودهای به دست آمده فراتر از سود متعارف در بازار بوده است. در این بین، تورم بسیار بالا در کشور و توان فعالان اقتصادی در ایجاد موج‌های تورمی در موضوعات خاص به سودآوری این نوع فعالیت‌ها کمک کرده است. 2️⃣ نقدینگی مازاد در جامعه که به عنوان ثروت در دست افراد خاصی است، به هر حوزه‌ای وارد شود، نوسان و التهاب ایجاد می‌کند. قبل از سال و زمانی که فقط سفرهای خارجی آنها شدت گرفت با اینکه حجم نقدینگی زیادی وارد بازار ارز نشد، توانست قیمت ارز را بالا ببرد که با درایت بانک مرکزی و توزیع هوشمندانه‌تر ارز مسافرتی این التهابات مدیریت شد و زمانی که در مسائل سیاسی و امنیتی نگرانی از حفظ سرمایه خود پیدا می‌کنند، به فکر تبدیل نقدینگی خود می‌افتند و بر بازار ارز تأثیر می‌گذارند. زمانی که وارد بازار مسکن می‌شوند، قیمت مسکن با تورم سنگین مواجه می‌شود و به همین شکل در بازارهای دیگر از جمله خودرو، بورس و... . 3️⃣ دولت و دستگاه حکومتی نمی‌تواند به این مسئله بی‌توجه باشد و باید بتواند که این نقدینگی را هدایت کند. اگر این نقدینگی سرگردان بماند، حتی اگر با کنترل دولت نتواند در بازارهای مختلف التهاب ایجاد کند، به تدریج از کشور خارج می‌شود. در حال حاضر، بازار مسکن به دلیل نبود قدرت خرید فاقدان مسکن، چشم‌انداز روشنی ندارد. بازار خودرو و ارز هم به نوعی تحت کنترل مؤثر دولت قرار دارند، هر چند انتقادات زیادی هم در این زمینه وجود دارد، اگر این نقدینگی مازاد مانند سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ در بازار بورس هم ورود پیدا کند، می‌تواند تکرار نتایج سال‌های گذشته را داشته باشد. 🔻 سخن پایانی اینکه نقش دولت در این مقطع بسیار تعیین‌کننده است؛ اگر دولت بتواند این نقدینگی را به سمت تولید سوق دهد که اتفاقاً به نسبت رقبای خارجی از مزیت نسبی هم برخوردار است، می‌تواند کلید حل مسائل کشور باشد و اگر همچنان سرگردان بماند، می‌تواند بنیان بحران‌های اقتصادی بعدی را پایه‌ریزی کند. ✍️ #علی_کارگر

🔰 گزارش روز 💠 مناظرات و اخلاق انتخاباتی مناظرات انتخاباتی در حالی برگزار شد که وداع به یادماندنی مردم با شهدای خدمت و رویکرد اخلاق‌مدارانه شهید رئیسی سبب شده بود رقبای ریاست‌جمهوری چهاردهم به شدت تحت تأثیر این فضا باشند. مناظره اول بین شش نامزد به اعتراف همه تحلیلگران سیاسی حاکی از غلبه سنگین اخلاق در انتخابات بود. همه رقبا با احترام با یکدیگر صحبت می‌کردند. به قدری رعایت اخلاق انتخاباتی پررنگ بود که عده‌ای زبان به انتقاد باز کردند که اگر مناظرات به این شکل باشد، ما شاهد میزگرد سیاسی هستیم، نه مناظره انتخاباتی! به تدریج فضای انتخاباتی بر فضای معنوی شکل گرفته در شهادت شهید رئیسی غلبه پیدا کرد و اخلاق کم رنگ شد؛ در عین حال در پنج مناظره‌ای که در دور اول رقابت‌های انتخاباتی برگزار شد، هرچند در برخی موارد حملات به رقبا تند بود، ولی بی‌اخلاقی آشکاری رخ نداد و حرمت‌ها حفظ شد؛ اما در عین حال در فضای ذهنی هواداران مسئله به شکل دیگری ادامه پیدا کرد. تجزیه و تحلیل پیام‌های تخریب‌کننده رقیب در فضای مجازی حاکی از آن بود که ۸۳ درصد از این فضای تخریبی بین هواداران دو نامزد یکی از جریان‌های سیاسی رخ داده است. فضایی که هنوز هم آثاری از آن در دور دوم مشاهده می‌شود. رقابت انتخاباتی در دور دوم بین دو نامزدی که بیشترین رأی را در دور اول آورده بودند، شکل گرفت. شرکت مردم کمتر از حد انتظار رقبا، تجزیه و تحلیل نظرات مردم و ناتوانی نامزدها در ایجاد تحرک سیاسی در فضای خاموش جامعه باعث شد رویکردی در نظر گرفته شود که اخلاق انتخاباتی آنچنان که باید مورد توجه قرار نگیرد؛ البته در این بخش سهم رقبا یکسان نبوده است. یکی از نامزدها همواره سعی می‌کند متخلق به اخلاق اسلامی باشد، ولی نامزد دیگر بارها اصول اخلاقی را زیر پا می‌گذارد. متهم کردن رقیب به دروغگویی، ارائه نمودارها و آمارهای غلط، به کار بردن الفاظ سخیف، سبک خطاب کردن رقیب و... سبب شده است رفتار انتخاباتی شهید رئیسی در مناظرات چندان مشهود نباشد. اگرچه همین اخلاق‌مداری یکی از شاخصه‌های مهم مردم برای انتخاب فرد شایسته در انتخابات پیش رو است؛ ولی بازخورد آن سطح رقابت را بسیار نازل می‌کند. بخشی از جامعه امروز این سؤال را می‌پرسد که آیا نهاد احراز صلاحیت افراد، به شاخص‌های رفتاری افراد برای احراز پست ریاست جمهوری توجه نمی‌کند؟ آیا یکی از ملاک‌های مدیر و مدبر بودن رعایت اخلاق و صبوری نیست؟ 🔸️ سخن پایانی اینکه رعایت نکردن اخلاق انتخاباتی و تند شدن فضا، اگرچه تغییرات جزئی در سبد آرای نامزدها ایجاد می‌کند؛ ولی در سطحی کلان‌تر سبب می‌شود تراز جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه و جهان تنزل کند. یکی از اهداف انقلاب اسلامی نهادینه کردن دین در ساختار حکومت بوده است که چنین رفتارهایی ما را از اهداف انقلابی‌مان دور می‌کند. ✍️ #علی_کارگر