🔰دو نکته در #تعریف اجتهاد 🔸اجتهاد در کلمات متأخرین مثل شیخ بهائی تعریف شده به « #ملکة یقتدر بها علی استنباط الحکم الشرعی الفرعی» یا محقق حلی فرموده اند«الاجتهاد فی عرف الفقهاء #بذل_الجُهد فی استخراج الاحکام الشرعیة» 🔹در این تعاریف دو نکته بایستی مطمح نظر قرار بگیرد : 1️⃣تعریف اجتهاد به ملکه #فرق می کند با تعریف اجتهاد به استفراغ وسع یا بذل جُهد چراکه #ممکن است کسی ملکه استنباط داشته باشد ولکن حتی یک حکم شرعی را هم استنباط بالفعل نکرده باشد و بذل جُهدی هم انجام نداده باشد 🔻ولی اجتهاد به معنای قوه و ملکه استنباط #موضوع هیچ حکم شرعی نیست البته مشهور قائل هستند که ثمره اش این است که فتوای فقیه دیگر در حق این شخصی که قدرت بر استنباط دارد #حجت_نیست ولذا می گویند یحرم علیه التقلید. اما احکام دیگر مانند جواز افتاء یا جواز قضاء بر وجود ملکه استنباط مترتب نیست زیرا اینها مترتب بر عنوان #فقیه میباشد 2️⃣تعریفی که مرحوم محقق از اجتهاد ارائه داده است همانطور که صاحب کفایه نیز متذکر شده است #تمام نیست زیرا ما به دنبال ظن به حکم شرعی نیستیم بلکه آنچه که مهم است #تحصیل_حجت بر حکم شرعی میباشد لذا انسب بود که گغته شود استفراغ الوسع فی تحصیل الحجه علی الحکم الشرعی تا دیگر اخباری ها نزاع نکنند که این نوع اجتهاد ظنی صحیح نمیباشد زیرا اخباری با تحصیل حجت بر حکم شرعی مشکلی ندارد البته ممکن است موردی را اخباری حجت بر حکم شرعی نداند اما اصولی بداند یا بالعکس کما اینکه فی مابین خود اصولیون هم در مصادیق حجت اختلاف است مانند اختلاف در استصحاب در شبهات حکمیه که برخی حجت میدانند و برخی حجت نمیدانند اما علی ای حال کبرای استفراغ وسع در تحصیل حجت بر حکم شرعی سالم است 🆔@masire_feghahat

🔰مغیا به «حتی» 🔸در مواردی که «حتی» ظهور در غایت دارد بحثی مطرح است مبنی بر اینکه در صورتی که حصول غایت #محال باشد آیا میتوان حکم را برای مغیا ثابت دانست یا خیر ؟ 🔹برخی از فقهاء مانند شیخ اعظم انصاری اثبات حکم برای مغیا به حتی را اختصاص داده اند به مواردی حصول غایت #ممکن باشد اما در صورتی که حصول غایت محال باشد اثبات حکم برای مغیا نیز بالتبع خدشه دار میشود 💠ثمره 🔸دلیل میگوید «البیعان بالخیار حتی یفترقا» خیار مجلس برای بایع و مشتری تا زمانی ثابت است که افتراقی صورت نگرفته باشد 🔹حال اگر بایع و مشتری یک نفر بود مانند صورتی که شخصی وکالت از طرفین داشته باشد برای بیع این بحث مطرح است که آیا حق خیار ثابت است یا خیر 🔸شیخ اعظم میفرماید از آنجا که غایت دلیل «یفترقا» در حق این شخص صدق نمیکند مغیا «ثبوت حق خیار» نیز برای او ثابت نیست¹ ـــــــــــــــــــــــ *¹:کتاب المکاسب،ج۵،ص۳۶ 🆔@masire_feghahat

🔰مغیا به «حتی» 🔸در مواردی که «حتی» ظهور در غایت دارد بحثی مطرح است مبنی بر اینکه در صورتی که حصول غایت #محال باشد آیا میتوان حکم را برای مغیا ثابت دانست یا خیر ؟ 🔹برخی از فقهاء مانند شیخ اعظم انصاری اثبات حکم برای مغیا به حتی را اختصاص داده اند به مواردی حصول غایت #ممکن باشد اما در صورتی که حصول غایت محال باشد اثبات حکم برای مغیا نیز بالتبع خدشه دار میشود 💠ثمره 🔸دلیل میگوید «البیعان بالخیار حتی یفترقا» خیار مجلس برای بایع و مشتری تا زمانی ثابت است که افتراقی صورت نگرفته باشد 🔹حال اگر بایع و مشتری یک نفر بود مانند صورتی که شخصی وکالت از طرفین داشته باشد برای بیع این بحث مطرح است که آیا حق خیار ثابت است یا خیر 🔸شیخ اعظم میفرماید از آنجا که غایت دلیل «یفترقا» در حق این شخص صدق نمیکند مغیا «ثبوت حق خیار» نیز برای او ثابت نیست¹ ـــــــــــــــــــــــ *¹:کتاب المکاسب،ج۵،ص۳۶ 🆔@masire_feghahat