#محمدرضاچراغی دبیر ادبیات ناحیه دو #امام صادق ع #اولین شعرای صدر صادق ع ۳ تن از اولین شعرای مرثیه سرای امام صادق ع ۱. ابوهریره چون امام صادق ع وفات یافت و به‌سوی قبرستان بقیع برده شد، ابوهریره عجلی این ابیات را سرود: أَقُولُ وَ قَدْ رَاحُوا بِهِ یَحْمِلُونَهُ ••• عَلَی کَاهِلٍ مِنْ حَامِلِیهِ وَ عَاتِقٍ‌ می‌گویم و حال آن‌که بر دوش‌های کسانی که او را گرفته بودند، او را می‌بردند. أَ تَدْرُونَ مَا ذَا تَحْمِلُونَ إِلَی الثَّرَی ••• ثَبِیراً ثَوَی مِنْ رَأْسِ عَلْیَاءَ شَاهِقٍ آیا می‌دانید چه چیزی را به‌سوی خاک می‌برید! کسی که جایگاهش بر بالای قله بسیار بلند است. غَدَاةَ حَثَا الْحَاثُونَ فَوْقَ ضَرِیحِهِ ••• تُرَاباً وَ أَوْلَی کَانَ فَوْقَ الْمَفَارِقِ‌  صبحگاهی خاک پاشندگان بر بالای ضریحش خاک ریزند؛ درحالی‌که بهتر آن است که خاک بر سر ریزند. ۲. عبد‌اللَّه بن مبارک شوف العروس از دامغانی نقل می‌کند که عبد‌اللَّه بن مبارک به حضرت صادق ع رسیده، این شعر را سرود: أنت یا جعفر فوق ••• المدح و المدح عناء تو ای جعفر برتر و بالاتر از مدح و ستایشی، بلکه مدح در مقابل تو چیز کوچکی است. إنما الأشراف أرض ••• و لهم أنت سماء بزرگان در مقابل تو به‌منزله زمین هستند و تو برای آنان آسمانی. جاز حد المدح من ••• قد ولدته الأنبیاء چگونه می‌شود کسی را مدح نمود که پیامبرزاده است. الله أظهر دینه و أعزه بمحمد ••• و الله أکرم بالخلافة جعفر بن محمد خداوند دینش را آشکار نمود و آن را به‌وسیله محمد ص عزیز نمود و خلافت را به‌وسیله جعفر بن محمد ع کرامت بخشید. دوست دارم کسی را در این بین معرفی کنم که هم شاعر متفاوت و هم زندگی دیگری از امام صادق ع را تجربه کرد: ۳. سید الحمیری در روایتی آمده که امام صادق‌ علیه السلام به او فرمود: «سمّتک امک ‌سیدا، وفّقت فى ذلک و انت ‌سید الشعراء» مادرت تو را «سید» نامید، در این باره موفق‌ شدى و تو سالار شاعرانى. و اما روایت: در کتاب «تنقیح المقال» علامه مامقانی در مورد سید حمیری داستانی شگفت نقل شده که او روزی در راه مدینه بود، در حالی که کوزه ای از شراب با خود به همراه داشت؛ ناگهان با امام صادق ع مواجه شد! حضرت با اینکه می دانست او در کوزه چه به همراه دارد از او پرسیدند: حمیری در کوزه چه داری؟ او گفت: یا ابن رسول الله، شیر در کوزه به همراه دارم! امام صادق ع فرمود: مقداری از آن شیر را در کف دست من بریز! پس کوزه را خم کرد و با تعجب دید مقداری شیر از کوزه به کف دستان مبارک حضرت ریخته شد! در این هنگام حضرت از او سؤال کرد: امام زمانت کیست؟ حمیری گفت: امام زمان من کسی است که شراب را تبدیل به شیر می کند! در احوالات سید آورده اند که از گناه خود، شرب خمر، توبه کرد و امام صادق علیه السلام بارها برای او دعا فرمود. ابن شهر آشوب از داود برقی، داستانی نقل می‌کند که خلاصه آن این است: به سید حمیری گفتند که نزد حضرت صادق ع نام تو بُرده شد و حضرت فرمود: سید کافر است. پس سید به محضر امام صادق ع مشرّف شد و عرض کرد: با اینکه من این همه شما را دوست می‌دارم و به خاطر شما با مردم درگیرم، شما چطور مرا کافر می‌دانید؟ حضرت فرمود: این کارها به درد تو نمی‌خورد، مادام که به حجت زمانت کافر هستی. سپس امام صادق ع با استفاده از قدرت امامت، محمد بن حنفیه را به او نشان داد که به امامت حجت زمان، حضرت جعفر بن محمد الصادق ع اقرار و اعتراف کرد. در این وقت بود که سید حمیری از خانه امام بیرون آمد در حالی که می‌گفت: تَجَعفرتُ باسم ‌الله فیمن تجعفر... منبع: محمدبن علی بن شهرآشوب سروی مازندرانی، مناقب آل ابی‌طالب، جزء ۴، ص ۲۴۵. #پژوهش محمدرضاچراغی دبیر ادبیات ناحیه ۲ #امام صادق ع #شعرای صدر امام صادق ع