🔰 گزارش روز
💠 تطهیر غرب با هواپیماهای برجامی
در هفتهای که گذشت، برخی پایگاههای معتبر بینالمللی اعلام کردند، قرارداد شرکتهای هواپیمایی ایران از فهرست سفارشات سازندههای اروپایی حذف شده است. این موضوع از سوی مقامات ایرانی نیز تأیید شد. انتشار این اخبار سبب شد تا جریانی در کشور با تحلیلهای جهتدار، اینگونه القا کنند که مقصر اصلی لغو قراردادهای هواپیمایی دولت ایران است؛ اما واقعیت ماجرا چیست؟
1️⃣ پس از توافق برجام در سال ۲۰۱۵ و تعلیق تحریمهای اقتصادی، شرکت هواپیمایی ایرانایر قرارداد خرید ۲۰۰ فروند هواپیما را با بوئینگ آمریکا، ایرباس اروپا و شرکت فرانسویـ ایتالیایی ایتیآر به امضا رساند.
2️⃣ در مدت سه سال اجرای برجام (تا خروج واشنگتن از برجام)، از این قرارداد تنها دو فروند ایرباس ۳۳۰A، یک فروند ایرباس ۳۲۱A و ۱۳ فروند ایتیآر (از طریق شرکتهای خصوصی) وارد شد. این واردات قطرهچکانی و همراه با شروط فراوان که واشنگتن در مذاکرات متعدد، واگذاری مابقی هواپیماها را منوط به مسائل خارج از توافق میکرد، همیشه به عنوان دستاویز جریانی برای تطهیر بدعهدی غرب استفاده میشد.
3️⃣ نکته مهم در توافق ایرباس این بود که این توافق به دریافت مجوز صادرات از سوی دولت آمریکا مشروط بود؛ زیرا در ساخت هواپیماهای ایرباس، قطعات ساخت آمریکا به کار رفته است و مطابق قوانین تحریمها، صادرات تجهیزات به ایران در شرایطی امکانپذیر بود که زیر ۱۰ درصد از قطعات آن آمریکایی باشد.
4️⃣ این قراردادها، با صدور مجوز اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا (اوفک) منعقد شده بود و در مرحله اول تا پایان ۲۰۲۰ اعتبار داشت و قرار بود طی مذاکراتی در این سال، برای سالهای بعد نیز تمدید شود؛ اما بهدنبال مخالفت و کارشکنیهای آمریکا، این مجوزها در ۸ می ۲۰۱۸ لغو شد.
5️⃣ ایران همانگونه که با وجود نقض معاهده برجام از سوی آمریکا، به این معاهده پایبند ماند، در مورد قراردادهای خرید هواپیما نیز خود را از قرارداد خارج نکرد و بهخصوص در قرارداد با ایرباس، سعی کرد آن را حفظ کند؛ اما طرف مقابل از اجرای قرارداد تمکین نمیکرد.
6️⃣ توجه به این نکته نیز مهم است که ایرباس طبق قرارداد، در پشتیبانی و تأمین قطعات و بهروزرسانی آنها متعهد بود، اما هیچ گاه به اجرای آن پایبند نبود. از همین جهت بخشی از این هواپیماهای برجامی به دلیل نبود قطعات تعویضی زمینگیر شدند.
⚜️ بنابراین ادامه قراردادهای هواپیمایی با خروج آمریکا از برجام و وضع تحریمهای جدید، عملاً غیر ممکن شد و واشنگتن از آن برای تحمیل خواستههای خود به تهران استفاده کرد؛ در حالی که دولت فعلی و گذشته نیز در لغو این قرارداد هیچ نقشی نداشتند؛ اما جریان غربگرا به دلایل حزبی و سیاسی و تعهد در پرستش غرب، با تحلیل وارونه به دنبال مقصرنمایی از ایران هستند تا بدعهدی غرب را از ذهن ایرانیان خارج کنند.
✍️ #علی_محمدی
لینک کانال مسجد جامع گندمینه
https://eitaa.com/masjedjameagandomineh
🔰 گزارش روز
🔘 همستر کامبت از اهداف تا پیامدها
آبان ۱۴۰۲ بود که رباتی در بستر پیامرسان تلگرام با نام «نات کوین» پدیدار شد. این ربات به کاربران اجازه میداد تا با کلیک کردن بر روی یک سکه، ارزی از جنس دیجیتال و با نام Notcoin جمعآوری کنند. شش ماه بعد در فروردین امسال، تلگرام، ربات و ارز مربوطه را در قالب بلاکچین عرضه کرد. این آغازی بود برای شروع نوع جدیدی از ارزهای دیجیتال که راه را برای معرفی یک ربات جدیدتری با نام «همستر کامبت» هموار کرد.
فارغ از کم و کیف این ربات، نکات بسیار مهمی در حاشیه آن وجود دارد که در این یادداشت کوتاه به بخشی از آنها اشاره میکنیم:
1️⃣ پشت پرده این ربات: وجه مهم و اساسی در این موضوع، کسب انتفاع برای شرکت تأمینکننده و پشتیبانیدهنده زیرساخت ربات، یعنی تلگرام است. یک بخش این است که تلگرام با اخذ تبلیغات از شرکتها، کانالها و مؤسسههای جهانی، اسامی آنها را در معرض دید و مشاهده عموم مردم قرار میدهد و از این طریق درآمد کسب میکند. بخش دیگر مربوط میشود به اینکه زیرساخت این ربات، یعنی تلگرام با جذب مخاطبان بیشتر نسبت به پیامرسانیهای رقیب، گسترش مییابد و کاهش مخاطب خود را که در برخی کشورها به دلیل فیلترینگ رخ داد، جبران میکند. متولیان ربات یا نرمافزار مربوطه احیاناً میتوانند با فروش اطلاعات کاربران نیز کسب درآمد داشته باشند. مسئله استفاده ابزاری در حوزه امنیتی و سایبری از این ربات بخش احتمالی این پروژه است که نمیشود نادیده گرفت.
2️⃣ واقعی یا دروغ بودن: نکته بسیار مهم در استفاده از این ربات گمان نادرستی است که القا میشود به همه کاربران (۱۲۰ میلیون) سود هنگفتی اختصاص داده میشود. این در حالی است که بر فرض محقق شدن اهداف گفته شده، سود مورد نظر به اندازهای نیست که بتواند همه کاربران را پوشش دهد و اگر هم باشد به اندازه بسیار زیادی ناچیز خواهد بود و صرفاً سرشبکههای اصلی را تأمین خواهد کرد و عموم کاربران را شامل نمیشود.
3️⃣ اهداف: علاوه بر کسب درآمد، جذب مخاطب برای تلگرام، راز دیگر همستر کامبت احتمالاً در راهاندازی یک توکن (ارز دیجیتال جدید) است که برای افزودن به ارزش آن، باید تلاش ویژهای در جهت عمومیت یافتن آن صورت بگیرد.
4️⃣ پیامدها: نکته مهم دیگر اینکه اگرچه همستر پروژهای در ظاهر اقتصادی است، اما جنبههای متعددی از زندگی بشر مخصوصاً فرهنگ را متأثر میکند. این ربات نشان داد که رؤیای پولدار شدن و شتابزدگی در رسیدن به ثروت، آن هم بدون تلاش و سختکوشی از ویژگیهای بارز نسل جدید جامعه ماست و از قضا این ربات چنین ناهنجاری را در جامعه گسترش میدهد. جامعهای که کار و تلاش جزء فرهنگ ملی و دینی آن بوده و کار را یک ارزش میدانسته، به سمت راحتطلبی و کسب درآمد از طریق هیچ سوق مییابد. ضمن اینکه ارز مجازی، مخصوصاً از این جنس رباتها، از آنجا که فاقد ارزش است و پشتوانهای ندارد، اکل مال به باطل بوده و جایز نیستند و بدیهی است چنین درآمدهایی بر فرض وجود، پیامدهای منفی در جامعه خواهد داشت.
✍️ #علی_محمدی
🔰 گزارش روز
💠 توصیهای به اهل قلم و سخن: امیدها را زنده کنید
این روزها تقریباً رسانه مکتوب یا کانالی در پیامرسانها وجود ندارد که به آن رجوع شود و صحبت از نفی دولتها و نادیده گرفتن زحمات کارگزاران دولتهای گذشته را نبینیم. به عبارتی، کم یا زیاد از همه جریانهای کشور با تمسک به ترفندهای رسانهای در حال پیگیری اهداف خاص حزبی خود هستند، غافل از اینکه در پیرامون این رویکرد که آنها در پیش گرفتهاند، چه اثرات نامطلوبی برای کشور در پی دارد.
سخن مهم این است که جریانهای گوناگون کشور اگر به دنبال جلب نظر افکار عمومی و اعتماد مردم هستند، باید ویژگیهای مثبت افراد مورد وثوق خود را تبیین و تشریح کنند، نه اینکه به تخریب، سیاهنمایی از دولتها و در نتیجه نادیده گرفتن زحمات کارگزاران گذشته پرداخته شود. اگر هم قرار است نقدی صورت گیرد، باید جنبه انصاف را رعایت کرد و با آمارهای جهتدار و گاهی نادرست، از عملکردهای گذشته سیاهنمایی نکرد. در واقع، نقاط قوت و ضعف را باید توأمان با هم نگریست و بر اساس آن، در فضایی امیدآفرین راهکار ارائه داد. برای نمونه، این روزها در خصوص بدهی برجای مانده از دولت سیزدهم جداول و آمار نادرستی در حال انتشار است که مخاطب را به اشتباه میاندازد. یا اینکه دیده میشود افراد و روزنامههایی زحمات کم سابقه دولت شهید رئیسی در صنعت برق را نادیده میگیرند. مخصوصاً که توسعه زیرساختها از افتخارات نظام و همه دولتهاست و یادمان باشد این روزها قطعی گسترده برق در کشورهای پیشرفته نیز ایجاد میشود. نقد منصفانه درباره دولت دوازدهم نیز باید مدنظر باشد و فشار تحریمها، کرونا و تحولات بینالمللی نباید در تحلیل کنش و شاخصهای کلان اقتصادی دولت دوازدهم نادیده گرفته شود.
مسئله اساسی و حائز اهمیت این است که هر بیانی در اثبات یا نقد دولتهای گوناگون که بر سر کار آمدهاند، نباید به گونهای باشد که سیاهنمایی دولتها را القا کند. چه اینکه گاهی دیده میشود، افراط در بیان سخن و نگارش قلم، ذیل جهتگیریهای نادرست به سیاهنمایی از کشور و نظام منجر شده است. چنین رویکردی در نهایت به ایجاد ناامیدی و سرخوردگی اجتماعی ختم میشود. بدیهی است گسترش فضای یأس و القای ناتوانی در حل و فصل مشکلات اقتصادی، روح عزت ملی را تضعیف کرده و در نتیجه توان حرکت به سمت حل و فصل مشکلات را کاهش میدهد.
🔹️ امروز کشور در وضعیتی است که حل و فصل مشکلات اقتصادی آن تنها در سایه ایمان و امید به آینده امکانپذیر است و چنانچه یأس در جامعه سایه افکند، امید که پیشران هر حرکت اقتصادی است، کم رنگ میشود. از این منظر نقدها را منصفانه کنیم و قلم و بیان خود را نه با نگاه حزبی، بلکه با نگاه ملی به حرکت درآوریم.
✍️ #علی_محمدی
لینک_کانال_مسجدجامع_گندمینه
https://eitaa.com/masjedjameagandomineh
🔰 گزارش روز
🔘 ملاحظات ارزی و پرهیز از شوک درمانی
اکنون استنباط ما از سخنان تیم اقتصادی دولت اینگونه است که دولت به دنبال دو نرخی کردن نرخ ارز و کاهش فاصله نیما با ارز آزاد است. در همین راستا، از سخنان رئیس بانک مرکزی نیز برداشت میشود که گویا ایجاد بازار توافقی کانون اصلی این سیاست خواهد بود. به هر حال، در جزئیات برنامه ارزی دولت همچنان ابهامات بسیاری وجود دارد. به ویژه که ادعا میشود دولت میخواهد نرخ آزاد را به نرخ نیما نزدیک کند. به هر حال، چند ملاحظه کلی درباره هر گونه سیاست ارزی وجود دارد که باید در رأس تصمیمات دولت باشد.
در خصوص ارز، ابتدا ناچار به ایجاد نظام ارزی واقعی هستیم که در آن نرخ ارز از تعامل نیروهای ذرهای عرضه ارز شکل بگیرد؛ اما مشکل اینجاست که نظام ارزی عمیق در ایران وجود ندارد و اساساً شاهد یک بازار انحصار چندجانبه هستیم. بنابراین در شرایط تحریم، نظام ارزی ناقص و شبکه تراستی ناسالم، حواله کردن نرخ ارز به بازاری که اساساً موجودیت ندارد، نادرست و بحرانزاست؛ لذا در تشکیل هر گونه بازار جدید باید این نواقص برطرف شده باشد. نکته مهم دیگر اینکه سازکار خودساخته دولت، تحریمها و سیاستهای پولی و مالی موجب شده است تا عملاً دولت قادر به تثبیت یا کاهش نوسان بلندمدت ارز آزاد نباشد.
تجربه نشان میدهد، سیاست تک نرخی و نظام مدیریت نرخ شناور تک نرخی نتوانسته به صورت بلندمدت یک نرخ واحد ارز را در عرضه و تقاضا برای نیازهای ارزی کشور برقرار کند و همواره نظام دو یا چند نرخی پس از مدت کوتاهی دوباره حاکم شده و با افزایش کالاها و خدمات و افزایش شاخص کل قیمت و افزایش تورم مصرفکننده و تولیدکننده و افزایش شدید هزینههای جاری و عمرانی دولت، بسیاری از اتفاقات سوء اقتصادی و اجتماعی از دولتی به دولت دیگر به ارث گذاشته شده است. بنابراین، شوکهای ارزی اگرچه برای مدت کوتاهی توانستهاند ثبات نسبی ایجاد کنند، اما در بلندمدت اثرات مخربتری را بر مردم تحمیل کردهاند. اصلاحات اقتصادی در صورتی موفق است که در شرایطی انجام گیرند که فعالیتهای اقتصادی و بازار کسبوکار از یک آرامشی برخوردار باشد. در حالت التهابات و آشفتگیهای ارزی، شوکهای ارزی و قیمتی بسیار اثرگذار بر نرخ تورم و گسترش سفتهبازی و سوداگری دربازار را ترویج میکند، به شدت باید از آن اجتناب کرد. با وجود این، چنانچه دولت تصمیم به اتخاذ چنین اقدامی بگیرد، حتماً باید ملاحظات و مقدمات آن را در نظر داشته باشد.
✍️ #علی_محمدی