3⃣ #بخش_سوم
«آغازش توحید، پایانش عدالت»
مختصری در امتداد توحید در جامعه و تطابق آن بر دعای افتتاح
تمام آنچه گفته شد در سیر دعای شریف افتتاح نیز آمده است. اگر توجه شود این دعای عزیز به دو بخش اساسی تقسیم می شود . بخش نخست ؛ رابطه «انسان و خدا» که مسائل پیرامون توحید را تشکیل میدهد و بخش دیگر رابطه «انسان با خلیفة اللّه». در بخش دوم دعای افتتاح پس از ترسیم فضایِ توحیدیِ حاکم بر هستی به مساله سیاسات می پردازد و امتداد توحیدِ حقیقی را در جامعه انسانی بررسی می کند.
پرداخت به مساله سیاست در دعای شریف افتتاح اما یک پرداخت منفکّ از توحید نیست و از سوی دیگر منسلخ از جامعه و فَشَل از اقدام نمیباشد. این تعلیم سترگ حضرت حجّت به محمّد بن عثمان در حلقۀِ وصلِ توحید و سیاست بدین صورت آغاز می شود : «اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذي يُؤْمِنُ الْخآئِفينَ، وَيُنَجِّي الصّالِحينَ، وَيَرْفَعُ الْمُسْتَضْعَفينَ، وَيَضَعُ الْمُسْتَكْبِرينَ، وَ يُهْلِكُ مُلُوكاً وَيَسْتَخْلِفُ آخَرينِ» تا استخلافِ آخرین نفر را بیان می کند. و پس از آن با بیان « وَالْحَمْدُ للهِِ قاِصمِ الجَّبارينَ، مُبيرِ الظّالِمينَ، مُدْرِكِ الْهارِبينَ، نَكالِ الظّالِمينَ، صَريخِ الْمُسْتَصْرِخينَ» به چیرگی خدا بر آنان اظهار میکند.
سپس با بیان مصادیقِ خلیفههای الهی میپردازد و ویژگی های آخرین خلیفه را بدین نحو بیان می کند :« اَللَّـهُمَّ اجْعَلْهُ الدّاعِيَ اِلي كِتابِكَ، وَالْقآئِمَ بِدينِكَ، اسْتَخْلِفْهُ في الاَْرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفْتَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِ، مَكِّنْ لَهُ دينَهُ الَّذِي ارْتَضَيْتَهُ لَهُ، اَبْدِلْهُ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِ اَمْناً». پس ولی اللّه الاعظم و آخرین فرستاده خدا ، بر زمین استخلاف پیدا میکند، همانطور که گذشتگان از صالحین بر زمین حاکم شدند.
حال وقت عودت به قرآن است! در آیه شریفۀ استخلاف به نحو جمعی آمد و پس از آن به ویژگی این استخلافِ جمعی پرداخته شد: « وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا» پس نحوه دیدگاه قرآن به مسأله، یک نگاه اجتماعی و تمکّنِ جامعۀ دینی بر زمین و نیل به جایگاه خلیفة اللّه برای جامعه است. اما در نگاه دعایِ افتتاح ، بُعد دیگر مساله یعنی استخلافِ ولی اللّه و حکومت آن بر زمین با عبارت: «اسْتَخْلِفْهُ في الاَْرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفْتَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِ، مَكِّنْ لَهُ دينَهُ الَّذِي ارْتَضَيْتَهُ لَهُ، اَبْدِلْهُ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِ اَمْناً» بیان شده است.
از جمع آیه شریفه و فراز دعای افتتاح ؛ هم آغوشی و هم پوشانی «ولایت فردی و اجتماعی» و« مساله امامت و جامعه» و «امتداد توحید حقیقی در بعد اجتماعی آن» روشن می شود. این سیر در تمام شریان دین الهی جاری و ساری است. از این رو دعای افتتاح همچون نظام اندیشهی دینی ، ابتدایش توحید و پایانش جامعه و عدالت است.
پایان
مسعود رحمانی
#رجب #شعبان #رمضان
#دعای_افتتاح #سیاست #جامعه
#توحید
https://eitaa.com/joinchat/1458372640C19d19bdd5a