#چالدران #جنگ_چالدران ✳️ جنگ چالدران؛نبرد آذری های ایران با ترکان عثمانی 🔸️اول شهریورماه سالگرد وقوع نبرد تاریخی چالدران در۸۹۳خورشیدی(۵۰۸ سال پیش)است. 🔸️پس ازنبردهای متعددشاه اسماعیل صفوی وتفوق بررقبای داخلی وخارجی به خصوص شیبک خان ازبک،سلطان سلیم عثمانی به شدت احساس خطرکردودرپی جنگ بااین قدرت نوظهوربرآمد . 🔸️ازعلل دیگرجنگ چالدران می توان به تمایل مردم شرق ترکیه به مذهب تشیع و دیدگاه های صوفی گرایانه شاه اسماعیل و پیروی ازعوامل متمایل به ایشان مانند شاهقلی باباتکلوونورعلی خلیفه روملوو شورش های مکرردرآن مناطق وهمچنین تحویل ندادن سلطان بایزیدسوم پسر عموی سلطان سلیم که به دربارصفوی پناهنده شده بودرانام برد . 🔸️شاه اسماعیل به دلایل داخلی وخارجی تمایلی به جنگ نداشت اماپس ازتوهین های مکررسلطان سلیم ، درنهایت به نبرد وادارشدوبخشی ازسپاهش راکه متشکل از ۴۰ هزارقزلباش آذربایجانی بودرادرچالدران مستقرکرد . البته قسمتی دیگررابه فرماندهی زینل خان شاملودرشرق نگاه داشت تابتوانددرصورت حمله ازبکان خطرآنان رادفع کند. 🔸️این اولین اشتباه مرشدقزلباشان بود زیراچالدران دشتی مسطح بودکه توپخانه و تفنگ نیروهای عثمانی می توانست به راحتی درعرصه نبردنیروهای ایرانی راهدف قراردهد. 🔸️پس ازمدتی محمدخان استاجلوحاکم دیاربکرنیزبه شاه صفوی پیوست؛اوبادر پیش گرفتن استراتژی زمین سوخته تمام آبادی هاوچاههاومزارع رادرسرراه خودبه آتش کشیدوسختی های بسیاری رابه لشکرهای متعدد عثمانی واردساخت. 🔸️محمدخان که فردی باتدبیربودواز قدرت توپخانه ارتش عثمانی اطلاع داشت، پیشنهاددادکه تاتوپخانه آنان( که عددآن به ۳۰۰عراده می رسید)مستقرنشده است باید دریک شبیخون آنان رانابودکرد؛پیشنهادوی توسط سرلشکردیگرارتش ایران یعنی نورعلی خلیفه روملوتاییدگردیدامایکی دیگر ازفرماندهان نزدیک به شاه صفوی یعنی دورمیش خان شاملو(حاکم اصفهان)این عمل رابه دورازجوانمردی دانست واظهار داشت:نیروهای ما در هر شرایطی از پس ترکان برخواهند آمدونیازی به اینگونه اقدامات نیست(شاه طهماسب پسرارشد شاه اسماعیل وجانشین اوهمیشه دورمیش خان رابه سبب شکست چالدران لعن می کرد). 🔸️شاه اسماعیل جوان نیزکه غرور فتوحات گذشته رادرسرداشت باپیشنهاد دورمیش خان موافقت کردوآماده نبرددر روزروشن شد. 🔸️سپاه۴۰هزارنفری آذربایجان ایران در برابرارتش ۱۴۰هزارنفری ترکان عثمانی در ابتدای نبردپیروزبودومیمنه ارتش ترکان در هم شکست ووضعیت برای آنان تاجایی حادشدکه سلطان سلیم قصدعقب نشینی داشت که ناگهان خبردارشدسنان پاشابا نیروهای کمکی رسیده وتوپخانه نیزآماده انجام آتشباری است . 🔸️درمقابل سپاه ایران فاقدسلاح آتشین بودکه دوعلت داشت؛یکم ناجوانمردانه بودن استفاده ازتوپ وتفنگ دراذهان ایرانیان ودیگری اتکای ارتش صفوی به سواره نظام سرعتی ودرنتیجه۳۰۰توپ قدرتمندعثمانی،جنگاوران آذری رامانندبرگ درخت برزمین می ریختند . 🔸️شاه اسماعیل مجبورشدخودراسابه توپخانه حمله کندوتعدادی ازتوپ هاراازکار انداخت امادراثنای عملیاتش درمیان تعداد زیادی شتروقاطرواسب رمیده ازصدای آتشباری گرفتار شدوتوسط ترکهامحاصره گشت. 🔸️شاه اسماعیل به شدت زخمی گشت و درمحاصره تعدادی سربازترک قرارگرفت که دراین لحظه یکی ازملازمانش به نام سلطانعلی میرزاافشاربرای منحرف کردن آنان فریادزدشاه ایران منم ودرنتیجه آنان از شاه اسماعیل دست برداشته ووی توانست ازمهلکه بگریزد؛سلطانعلی میرزااگرچه بلافاصله گردن زده شداماتوانست با فداکاری خودجان شاه راحفظ کندوبااین کار ایران راازخطرسقوط حتمی نجات دهد. 🔸️شاه صفوی پس ازازدست دادن ۴۰ هزارنظامی توانمندبالاجباربا۳۰۰نفربه تبریز عقب نشینی کردو پس ازآن به همدان رفت. 🔸️ترکان عثمانی واردتبریزشدندوچنان جنایتی درحق آذربایجانی های ایران کردند که مورخان ازبیان اعمالشان شرم دارند. 🔸️ارتش سلطان سلیم ۸ روزدرتبریزماندو مجبوربه عقب نشینی شدوسپس شاه اسماعیل مجدداواردتبریزگشت وفرمان داد تمام آذربایجان بزرگ سیاه پوش شودو سادات نیزعمامه سیاه به سرکنند. 🔸️پس ازجنگ چالدران مناطقی ازعراق و ترکیه امروزی همچون دیاربکربه دست عثمانی افتادوخطرهمسایه شرقی برای آنان تاحدزیادی رفع شد. 🔸️شاه اسماعیل نیزپس ازاین جنگ با توجه به این که افسانه شکست ناپذیری اش فروریخته بودودوتن ازهمسرانش اسیر دشمن شده بودندبه شدت دچارافسردگی شدونتواست روحیه خودرابازیابدوچندسال بعددرسن۳۶سالگی درگذشت. 🔸️امااین جنگ خونین برای ایران عبرت هایی نیزداشت ازجمله لزوم تجهیزبه سازو برگ جنگی جدیدکه دردوره شاهان بعدی صفوی صناعت آن دنبال شد. @taghaviniaa 🇮🇷 #کانال_مطالب_تحلیلی در #ایتا( eitaa# ) 👇 🆔 eitaa.com/mrgh110 #کانال_مطالب_تحلیلی 1⃣ در #واتساپ 👇 https://chat.whatsapp.com/DrKmdrW9VW25fUqAkkM1yb 2⃣ در #واتساپ 👇 https://chat.whatsapp.com/GNgI5RnsmIl5OLW19t64n9 #کانال_مطالب_تحلیلی در #تلگرام 👇 🆔 https://t.me/mrgh110 ❤️❤️❤️❤️