🔻مسائل اقتصادی، شتاب دهنده‌ی سقوط حکومت سوریه ‌ سقوط حکومت بشار اسد در سال ۱۴۰۳، به‌عنوان یکی از غافلگیرکننده‌ترین رویدادهای خاورمیانه، تاریخ را تکان داد و دنیای سیاست را وارد فصلی تازه کرد. حکومتی که سال‌ها با حمایت‌های خارجی، بهره‌گیری از پیچیدگی‌های منطقه‌ای و اتکا به نیروهای متحد در داخل و خارج، دوام آورده بود، حالا جای خود را به ساختاری جدید داده است. اما علاوه بر بحران مشروعیت و از دست رفتن اعتماد عمومی به رژیم اسد، قطعاً مشکلات شدید اقتصادی در کنار سایر علل، از عوامل مهمی بود که زمینه را برای پیروزی تروریست‌های تکفیری و سقوط رژیم بشار اسد فراهم کرد. اقتصاد سوریه، که سال‌ها زیر فشار جنگ داخلی، تحریم‌ها، و فساد گسترده از نفس افتاده بود، دیگر توان پشتیبانی از ساختار حکومتی را نداشت. کاهش شدید حقوق سربازان و بحران معیشتی در میان شهروندان، به از بین رفتن اعتماد عمومی و تضعیف روحیه‌ی ارتش منجر شد و در حالی که به نظر می‌رسید دمشق قرار است میزبان یک رویارویی سخت باشد، به یک‌باره نظامیان سوری شروع به تعویض لباس و ترک خدمت کردند. پذیرش این واقعیت ما را به این نکته‌ی بسیار مهم رهنمون می‌شود که بحران اقتصادی در هر کشوری می‌تواند باعث از دست رفتن پشتوانه‌ی مردمی نظام‌های سیاسی شود و زمینه را برای تضعیف و حتی سقوط آنها فراهم نماید. این، یعنی نظام‌های سیاسی فقط در صورتی دوام خواهند داشت که از پشتوانه‌ی مردمی برخوردار باشند. روشن است که برخورداری از قدرت دفاعی یکی از مؤلفه‌های مهم حفاظت از نظام‌های سیاسی و موجودیت کشورها و ملت‌هاست ولی این بدان معنی نیست که برخورداری از این قدرت برای تداوم نظام‌های سیاسی کافی است و نیازی به سایر مؤلفه‌ها به ویژه تأمین رفاه مردم و حل مشکلات اقتصادی آنها نیست. نمی‌خواهیم بگوئیم اقتصاد زیربناست، قطعاً اینطور نیست ولی تأکید می‌کنیم که بدون اقتصاد سالم و پیشرفته و بدون اینکه مردم یک کشور از رفاه نسبی برخوردار باشند، اعتقادات آنها که زیربناست پابرجا نمی‌ماند. این سخن پیامبراکرم(ص) که فرمود: «کَادَ اَلْفَقْرُ أنْ یَکُونَ کُفْراً - فقر، راه را برای مبتلا شدن مردم به کفر فراهم می‌کند» به همین معناست و به روشنی تمام زمامداران را از کوتاهی کردن در زمینه تأمین معیشت مردم و جلوگیری از مبتلا شدن جامعه به فقر و مشکلات اقتصادی برحذر می‌دارد. آن روی دیگر سکه این است که وقتی کشوری در اثر گرفتار شدن در دام فقر و بحران اقتصادی به طعمه‌ی خوبی برای قدرت‌های سلطه‌گر جهت فروپاشاندن نظام سیاسی آن تبدیل می‌شود، بلافاصله با تمهیدات همان قدرت‌های سلطه‌گر اقدامات سریعی برای پول‌پاشی‌های موقت صورت می‌گیرد تا مردم به صورت مقطعی هم که شده احساس رفاه کنند و افق روشنی را برای آینده‌ی معیشت خود مشاهده کنند. این، چیزی است که در عراق بعد از صدام و سوریه بعد از بشار اسد مشهود بوده و هست. #نارضایتی_اقتصادی #نارضایتی_شغلی #سقوط_اسد #متسا #مرجع_ترویج_سواد_امنیتی @matsa_ir