❇️ راهبردهای ترکیه در آسیای مرکزی؛ از پان‌ترکیسم تا یارگیری نظامی-اقتصادی ⬅️ «آرسین اوسیانوف» کارشناس مسائل ترکیه در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در بیشکک، راهبردهای نفوذ ترکیه در منطقه آسیای مرکزی را تشریح کرد: 🔺 ترکیه برای نفوذ در آسیای مرکزی در اکثر کشورهای منطقه از پان‌ترکیسم و در تاجیکستان از داعیه و شعار اسلام‌گرایی استفاده می‌کند. 🔸 سیاست خارجی ترکیه بر چندین پایه ایدئولوژیک استوار است: در غرب آسیا استفاده از داعیه و شعار اسلام‌گرایی عمدتاً در دستور کار است در این راستا تمایل ترکیه به رهبری جهان اسلام، نئو عثمانی‌گرایی و تمرکز بر سرزمین‌هایی که زمانی بخشی از امپراتوری عثمانی بودند.در آسیای مرکزی، ترکیه در حال حاضر به پان ترکیسم روی آورده است و تا حدی از داعیه اسلام‌گرایی در رابطه با تاجیکستان استفاده می‌کند. 🔺 در بعد اقتصادی، ترکیه یکی از شرکای اصلی تجاری و سرمایه گذاری جمهوری‌های ترک زبان منطقه است. ترکیه تلاش می‌کند تا در ساخت و بازسازی تاسیسات زیربنایی مشارکت فعال داشته باشد.به عنوان مثال، شرکت‌های ترکیه‌ای در ساخت فرودگاه‌های عشق آباد و بازسازی فرودگاه آلماتی نیز سرمایه گذاری کرده‌اند. ترکیه در حال ساخت بلندترین ساختمان در تاشکند - Nest one است و حتی در تاجیکستان نیز شرکت‌های ترکیه‌ای در حال ساخت ساختمان هتل پنج ستاره Ismoili Somoni Marriott هستند. 🔸 در پایان سال ۲۰۲۱، آنکارا در ازبکستان یک رکورد در سرمایه‌گذاری حدود ۱.۲ میلیارد دلار ثبت کرد. سرمایه‌گذاری‌های اصلی در بخش ساخت و ساز، معدن ،صنعت، انرژی و تجارت است. 🔺 با گنجاندن ازبکستان در سازمان کشورهای ترک زبان و اعطای وضعیت ناظر به ترکمنستان در این سازمان، فرصت‌ها برای ارتقای "قدرت نرم" ترکیه در حال گسترش است. علاوه بر این، در چارچوب ATC در حال حاضر سازمان‌هایی وجود دارند که با این بخش سروکار دارند، به عنوان مثال ترکسوی. دانشگاه‌ها و مدارس ترکیه در کشورهای منطقه فعالیت می‌کنند. از سال 2010، مؤسسه یونس امره در قزاقستان فعالیت می‌کند که در آن زبان ترکی تدریس می‌شود. برنامه آموزش زبان ترکی با حمایت سفارت ترکیه در بیشکک در حال اجراست که امکان سفر به ترکیه برای تحصیل این زبان را نیز فراهم می‌کند. 🔸 ترکیه در سال‌های اخیر در حوزه سیاست خارجی از ابزار فشار دیپلماتیک نیز استفاده کرده و به معنای واقعی کلمه از کشورهای منطقه خواسته است تا حضور هماهنگ و همه جانبه ترکیه را در منطقه تضمین کنند. به عنوان مثال، در قرقیزستان، آنکارا خواستار تعطیلی سازمان‌های آموزشی شده است که زمانی توسط خود ترکیه معرفی شده بود؛ چرا که در حال حاضر با رهبری جنبش حزب «فتح الله گولن» مرتبط است. در مقابل، ترکیه یک شبکه آموزشی جدید به نام "معارف" ارائه کرد. تاکید ترکیه در مورد تهدید تروریستی سازمان "ثبات" در قرقیزستان در سال 2016 به عنوان نقض حق حاکمیت قرقیزستان در مورد تعیین سیاست خود مورد توجه محافل سیاسی قرار گرفت که منجر به سرد شدن روابط شد. 🔺 در سال 2021، «آرخان ایناندا» بنیانگذار سازمان ثبات، از قرقیزستان ربوده شد. به گفته اردوغان، این اقدام توسط سرویس‌های ویژه ترکیه انجام شده است. بیانیه مقامات ترکیه در اجلاس سازمان کشورهای ترک زبان در سمرقند در سپتامبر 2022 مبنی بر اینکه سازمان قبرس شمالی را به عنوان ناظر پذیرفته است، نامناسب بود اگرچه وزیر خارجه ازبکستان در یک کنفرانس مطبوعاتی این موضوع را تکذیب کرد. 🔸 در سال 2022، ترکیه قراردادهای چارچوب همکاری در حوزه نظامی را با قزاقستان، ازبکستان و تاجیکستان امضا کرد و در چارچوب همکاری نظامی-فنی با قرقیزستان، این کشور چندین پهپاد از ترکیه خریداری کرد. کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr #رصد #آسیای_مرکزی #ترکیه #اردوغان #پانترکیسم

📰 شکس ایران همواره برای نفوذ در آسیای مرکزی، در مبارزه ای دشوار با ترکیه قرار داشته است. در سه دهه گذشته، تهران با موفقیت از دو عامل در این مبارزه استفاده کرده است. از یک سو، جمهوری اسلامی بر روابط خود با تاجیکستان تکیه کرده است، کشوری که مردم آن به زبان فارسی صحبت می کنند، هرچند مردم آن به جای مکتب شیعی، از اسلام سنی پیروی می کنند. این تمایز زمانی که برای اولین بار ظاهر شد اهمیت چندانی نداشت، زیرا سیاست های ضد مذهبی اتحاد جماهیر شوروی باعث شده بود تاجیک ها کمتر به این تفاوت اهمیت بدهند. روابط دوشنبه و تهران همیشه هموار و آسان نبوده، اما به طور کلی بهتر از روابط ایران و سایر کشورهای منطقه بوده است. بنیاد جیمزتاون درباره پنجمین نشست سران آسیای مرکزی می نویسد: رویداد کلیدی در تحولات اخیر، پنجمین نشست سران آسیای مرکزی در دوشنبه بود. از سال 2018 تا کنون چهار نشست در این چارچوب برگزار شده است. اما نشست اخیر به دلیل حضور الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان به عنوان "میهمان افتخاری" از نشست های گذشته متمایز گشت. با وجود اینکه نشست اخیر در تاجیکستان غیر ترک برگزار شد، اما بیش از اجلاس های گذشته منعکس کننده "شاخصه های ترکی" بود. به عقیده ناظران منطقه ای، واضح است که اکنون تاجیکستان دیگر رفتاری مبنی بر یک کشور فارس زبان اهل سنت از خود نشان نمی‌دهد و به طور فزاینده ای به عنوان یک کشور همکار آسیای مرکزی عمل می کند. ❗️ آذربایجان نقش کلیدی در کمک به ترکیه برای گسترش نفوذ منطقه ای خود دارد. کارشناسان طرفدار مسکو در کانال تلگرامی «جمهوریت» تاجیکستان با اشاره به این موضوع تصریح کردند که حضور آذربایجان بخشی از «تلاش بلندمدت ترکیه برای تضعیف اقتدار ایران در آسیای مرکزی» است. به گفته آنها «نفوذ مستقیم آنکارا بر دوشنبه از نگاه ایران به عنوان یک اقدام تجاوزکارانه از سوی ترکیه تلقی خواهد شد و بنابراین، دولت ترکیه برای جلوگیری از این موضوع، آذربایجان را به عنوان بستر و ابزار نفوذ خود قرار داده است»، آنکارا مطمئن است که باکو می‌تواند دوشنبه را از تهران دور کرده و در درازمدت، روابط نزدیکی که مردم ایران و تاجیک را به هم متصل می‌کند، از بین ببرد. ادامه... در نسخه کامل ⬇️ #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ایران #ترکیه #آذربایجان #ترانس_خزر #کریدور_میانی #آمریکا #چین #روسیه #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📄 الهام عبدالرحمن سفیر تاجیکستان در باکو، با النور علی ‌اف معاون اول وزیر اقتصاد آذربایجان ملاقات کرد. پیش از این نیز،‌ ۲۵ سپتامبر، سفیر تاجیکستان با رئیس آژانس توسعه صادرات و سرمایه گذاری آذربایجان به گفتگو نشست. در این نشست ها، وضعیت موجود و چشم انداز توسعه روابط اقتصادی دو کشور مورد بررسی قرار گرفت و طرفین حول توسعه همکاری های دوجانبه اقتصادی و تجاری، سرمایه گذاری، صنعت، کشاورزی، انرژی و حمل و نقل به بحث و گفتگو پرداختند. 📄 پیش از این در تاریخ ۱۴ سپتامبر، الهام علی‌اف برای دومین بار در سال جاری به تاجیکستان سفر کرد. این سفر رئیس جمهور آذربایجان، نهمین سفر وی به آسیای مرکزی در طول دو سال اخیر محسوب می شد. همچنین لازم به‌ ذکر است، سران آسیای مرکزی در نوامبر سال جاری برای شرکت در نشست برنامه ویژه سازمان ملل برای اقتصاد‌های آسیای مرکزی، آذربایجان و افغانستان، عازم باکو می شوند. 📄 تنها در ۷ ماه ابتدایی سال جاری، حجم روابط تجاری آذربایجان و آسیای مرکزی، شاهد افزایش ۵۰ درصدی بود. ۵ آوریل ۲۰۲۳، مجمع تجاری آذربایجان و قزاقستان، در شرایطی که حجم تبادلات تجاری دو کشور ۲۶۲ میلیون دلار بود، برگزار شد. پس از آن در ۲۲ ژوئن، در ملاقات الهام علی‌اف و نخست وزیر قزاقستان اعلام شد، که طرفین روابط تجاری خود را با چشم انداز رسیدن به یک میلیارد دلار گردش مالی ادامه خواهند داد. در چارچوب سفر الهام علی‌اف به تاجیکستان در آوریل ۲۰۲۳، مجمع تجاری تاجیکستان و آذربایجان نیز برگزار گشت. الهام علی‌اف با امامعلی رحمان نیز به گفتگو نشست و در نتیجه آن ۱۴ سند سیاسی و اقتصادی به امضای طرفین رسید. ❗️✍️ لازم به ذکر است، کارشناسان متعددی برآنند که توسعه روابط آذربایجان با آسیای مرکزی طرحی اسرائیلی است که در راستای پیشبرد اهداف ترکیه در این منطقه بوده، و از طرفی باکو یکی از مهره های بی واسطه اسرائیل در منطقه است و عاملی برای نفوذ نیابتی رژیم صهیونیستی در آسیای مرکزی و تقابل با ایران است. ایندیپندنت عربی در یک مقاله، با تحلیل روابط رژیم صهیونیستی و آذربایجان، باکو را یکی از مهره های اسرائیل برای تحرک در آسیای مرکزی و عاملی برای جلوگیری از نفوذ ایران در منطقه معرفی کرده بود. همزمان با تحرکات گسترده ترکیه در این منطقه و مهمتر، مستقیما پس از افتتاح سفارت باکو در تل‌آویو، تلاش ها و اقدامات آذربایجان برای توسعه روابط با کشورهای آسیای مرکزی آغاز شد. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #آذربایجان #رژیم_صهیونیستی #اسرائیل #ترکیه کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

🗂 ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، روز پنجشنبه در اولین سفر رسمی خود پس از صدور حکم بازداشتش توسط دادگاه کیفری بین الملل، وارد قرقیزستان شد. وی از زمانی که دادگاه کیفری بین‌الملل حکم بازداشتش را به اتهام جنایات جنگی در اوکراین صادر کرد، از روسیه خارج نشده بود. 📄 پوتین روز جمعه در نشست سران کشورهای مستقل مشترک المنافع، اظهار داشت که کشورهای غربی در حال تلاش برای "فشار" به شرکای مسکو هستند. وی از سایر رهبران خواست تا به ایجاد روابط نزدیکتر با روسیه ادامه دهند. 📄 این سفر منعکس کننده نگرانی روسیه از کاهش نفوذش در میان کشورهای شوروی سابق، پس از حمله این کشور به اوکراین در سال ۲۰۲۲ است. مولداوی پروسه خروج از سازمان کشورهای مستقل مشترک المنافع را آغاز کرده است و ارمنستان نیز که از مسکو به دلیل انفعال در مناقشه قومی ارمنستان با آذربایجان اظهار نگرانی نموده، در نشست روز جمعه غایب بود. 📄 ایالات متحده و اتحادیه اروپا از فرصت ضعف تسلط و توجه و کاهش نفوذ مسکو بر منطقه آسیای مرکزی، برای تقویت روابط خود با کشورهای قرقیزستان، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و تاجیکستان استفاده کرده اند تا حوزه نفوذ روسیه را تضعیف کنند. 📄 آسیای مرکزی از نظر نفت و گاز طبیعی و همچنین منابع دیگری مانند اورانیوم و فلزات کمیاب غنی است و مهمتر اینکه در جریان احیای جاده ابریشم باستانی، آنها واقع در موقعیتی کلیدی و دارای نقشی تأثیرگذار و پتانسیل ایفای نقش بالا در تجارت بین المللی هستند. 🗂 ۱۹ سپتامبر، ایالات متحده میزبان اولین نشست سران با آسیای مرکزی در چارچوب پلتفرم C5+1 بود. آلمان نیز ۱۰ روز پس از آن، اولین نشست خود با سران آسیای مرکزی را در برلین برگزار کرد. پیش از نیز در ماه ژوئن، قرقیزستان میزبان دومین نشست سران اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی بود. 📄 جو بایدن گردهمایی سران C5+1 را "لحظه ای تاریخی" خواند و گفت که ایالات متحده از این کشورها در تقویت حاکمیت و استقلالشان و افزایش ارتباط منطقه ای حمایت خواهد کرد. همچنین در بیانیه ای مشترک، رهبران توافق کردند که در زمینه توسعه منابع معدنی آسیای مرکزی و "کریدور میانی"، یک مسیر حمل و نقل که روسیه را دور می زند، همکاری کنند. بایدن همچنین در جریان این نشست، غیر مستقیم به حذف اصلاحیه جکسون وانیک اشاره کرد و اظهار داشت که ایالات متحده بدنبال ایجاد روابط تجاری عادی و دائمی با آسیای مرکزی است. 📄 اگرچه ایالات متحده سال ۲۰۲۱ نیروهای خود را از افغانستان خارج کرد، اما بازسازی نفوذ خود در این منطقه را آغاز نموده و تلاش های آن در حوزه های نظامی، سیاسی و اقتصادی این منطقه افزایش یافته است. البته از طرفی نیز سیاست هویج و چماق آمریکا و اتحادیه اروپا فعال بوده و آنها به دنبال اعمال فشار به آسیای مرکزی برای جلوگیری از ورود کالاها به روسیه و دور زدن تحریم ها هستند. 🗂 چین، ترکیه، کشورهای حاشیه خلیج فارس و ... سایر بازیگران منطقه ای و جهانی نیز مشتاق ایجاد روابط نزدیکتر در منطقه هستند. پکن سرمایه گذاری و تجارت با منطقه ای را که کلید اساسی زیرساخت طرح کمربند و جاده خود می داند را افزایش داده است. ۱۸ می سال جاری، اولین نشست سران چین و آسیای مرکزی با استقبال باشکوهی در شهر شیان برگزار شد. ۱۸ آوریل، اولین نشست وزاری بازرگانی چین و آسیای مرکزی، ۹ سپتامبر دهمین مجمع تجاری چین و آسیای مرکزی در شهر شیامن و ۲۶ سپتامبر نیز اولین نشست وزرای حمل و نقل آنها برگزار شد. 📄 ترکیه نیز روابط خود با آسیای مرکزی را در قالب روابط دوجانبه و چندجانبه بویژه سازمان کشورهای ترک، در زمینه های اقتصادی، فرهنگی و نظامی تقویت کرده است. قرقیزستان از مشتریان مهم پهپاد های ترکیه در منطقه بوده و اخیرا شرکت (TAI) ترکی نیز از آغاز تولید پهپادهای آنکا در قزاقستان از سال ۲۰۲۴ خبر داد. ترکیه با سایر کشورهای آسیای مرکزی از جمله تاجیکستان نیز قراردادهای نظامی منعقد کرده است. گفتنی ست، ۳ نوامبر سال جاری، آستانه میزبان دهمین نشست سران سازمان کشورهای ترک خواهد بود. مقاله ای از Nikkei Asia #آسیای_مرکزی #آمریکا #روسیه #چین #بازی_بزرگ_جدید #اتحادیه_اروپا #غرب #نفوذ #ترکیه #عربستان #اسرائیل کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 احداث خط تولید پهپاد "آنکا" ترکیه در قزاقستان ⬅️ ۱۶ اکتبر، Aki Press خبر داد، که از سال آینده تولید پهپاد "آنکا" ترکیه در قزاقستان آغاز خواهد شد. 📄 ارول اوغوز نماینده شرکت هوافضای "TAI" ترکیه در این مورد اظهار داشت: اندازه سرمایه گذاری ها در حال بررسی است. هدف این برنامه نه تنها راه‌اندازی خط تولید هواپیماهای بدون سرنشین در قزاقستان، بلکه انتقال دانش به متخصصان این کشور است. یکی از هدف های ما انتقال تجربه و فناوری است تا قزاقستان بتواند روزی به طور مستقل هواپیماهای بدون سرنشین تولید کند. 📄 قرارداد احداث خط تولید پیهادهای "ANKA" ترکیه در قزاقستان، ۱۰ می سال گذشته در آنکارا منعقد شد. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #ترکیه #آمریکا #غرب #امنیت #پهپاد کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 رئیس جمهور ترکمنستان به ترکیه می رود ⬅️ در جاشیه گفتگوی سردار بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان با هاکان فیدان وزیر خارجه ترکیه در ۱۱ اکتبر سال جاری، رسانه‌ها از سفر قریب الوقوع بردی محمداف به ترکیه خبر دادند. #آسیای_مرکزی #ترکمنستان #ترکیه کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ ۲۳ اکتبر، هیئتی بلندپایه از تاجیکستان به ریاست شیرعلی میرزا وزیر دفاع این کشور وارد آذربایجان شدند. 📄 در جریان این سفر، ابتدا وزرای دفاع دو کشور به همراه هیئات خود به گفتگو نشستند. در این نشست، طرفین حول چشم انداز توسعه همکاری‌ دوجانبه در زمینه های نظامی، نظامی-فنی، نظامی-آموزشی و سایر موضوعات مربوطه به گفتگو پرداختند. 📄 در این تاریخ، رزمایش نظامی مشترک "مصطفی‌کمال‌آتاتورک۲۰۲۳" آذربایجان و ترکیه نیز آغاز شد که وزیر دفاع تاجیکستان و نمایندگانی در سطح معاونت وزارت از ازبکستان و قزاقستان نیز به عنوان‌ مهمان در آن حضور داشتند. 📄 ۲۴ اکتبر، نمایندگان آسیای مرکزی از نمایشگاه تسلیحات و تجهیزاتی که در جریان رزمایش تاکتیکی مشترک آذربایجان و ترکیه برگزار شده است بازدید نمودند. 📄 ۲۵ اکتبر نیز، وزیر دفاع تاجیکستان از تمرینات یگان نظامی "N" آذربایجان بازدید کرد. ✍️ گفتنی‌ست، در کنار حضور مقامات دفاعی کشورهای قزاق و ازبک که در سطح معاونت وزارت بوده، حضور شخص وزیر دفاع تاجیک بسیار قابل تامل است. از این جهت که ترکیه برای برقراری روابط اطلاعاتی و نظامی با آسیای مرکزی در قالب اتحادیه کشورهای ترک‌زبان عمل می‌کرده و تاکنون همه تاجیکستان را خارج از دید سیاست خارجی آنکارا در منطقه می دانستند، اما افزایش رفت و آمدهای دوجانبه تاجیک و آذر و همچنین ترکیه و تاجیک در سال اخیر، و اکنون حضور وزیر دفاع تاجیکستان در این رزمایش نشانگر برنامه مفصل ترکیه برای نفوذ و ارتباط با تاجیکستان برای رقابت و تقابل با ایران در کشوری که مهم ترین ظرفیت روابط استراتژیک ایران در منطقه به حساب می آید، است. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #ازبکستان #ترکیه #آذربایجان #نفوذ کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 توسعه‌ کریدور میانی از محورهای همکاری بریتانیا و آسیای مرکزی ⬅️ ۲۹ اکتبر، کنان پولئو سرکنسول بریتانیا در ترکیه و کمیسر بازرگانی بریتانیا در شرق اروپا و آسیای مرکزی در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت که کشورش متعهد به افزایش همکاری در زمینه تجاری و انرژی با کشورهای آسیای مرکزی از طریق توسعه اتصالات حمل و نقلی منطقه است. 📄 وی در ادامه تاکید کرد که با بهبود اتصالات منطقه‌ای در پروژه "کریدور میانی"، می توان به شکل‌گیری تجارت پایدار کمک کرد. به گفته وی، بریتانیا به طور فعال با کشورهای آسیای مرکزی برای افزایش ظرفیت انرژی تجدیدپذیر در این منطقه همکاری می‌کند و همکاری در این زمینه افزایش یافته است. #آسیای_مرکزی #بریتانیا #آمریکا #غرب #انرژی #ترکیه #آذربایجان کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 دریافت انبوه پهپاد های ترکی توسط قرقیزستان ⬅️ ۲۸ اکتبر، قرقیزستان از دریافت پهپادهای Aksungur و Akinci ترکیه خبر داد. پهپادها در مراسمی رسمی با حضور صدیر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان در پایگاه مخصوصی که این کشور سال گذشته آن را احداث کرد، مستقر شدند. 📄 در چارچوب این مراسم، صدیر جبارف از تأسیسات و پهپادهای پایگاه مذکور بازدید کرد. وی همچنین با هالوک بایراکتار مدیرعامل شرکت بایکار ترکیه ملاقات داشت و به وی نشان افتخار دولتی قرقیزستان را اهدا کرد. 📄 گفتنی‌ست، پیش از این نیز در سال ۲۰۲۱ قرقیزستان پهپادهای بایراکتار ترکی را خریداری کرده بود. در این مدت نیز با همکاری این شرکت ترکی، قرقیزستان موفق به شبيه‌سازی یک پهپاد نظامی با قابلیت شناسایی، حمل سلاح و عملیات انتحاری شد. #آسیای_مرکزی #قرقیزستان #ترکیه #پهپاد کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr