#آیت_الله_شهید_محراب_دستغیب 🔹آنچه در ضرب المثل عاميانه است كه جواب #فحش، فحش است، يا كلوخ ‌انداز را پاداش سنگ است، به هيچ وجه صحيح نيست. پاسخ درندگی، درندگی نيست، اگر تو هم فحش دادى، مثل او مى شوى، پس فرق آدم و حيوان چيست؟ او به مقتضاى حيوانيتش فحش داد، تو هم به مقتضاى انسانيت خوددارى كن تا اينكه او را ادب نمايى. در كتاب معراج السعاده مرحوم نراقى گويد: اگر كسى به ديگرى فحش ‍ داد، حق ندارد در مقام پاسخ، او نيز فحش دهد وگرنه مصداق اين كلام خواهد شد كه: - المتسابان فى النار - دو نفرى كه يكديگر را سب كردند و دشنام دادند، هر دو در آتشند. هر دو فحش دهنده، جهنمى هستند هر چند: البادى منهما اظلم كسى كه شروع كرده، ستمگرتر است، ولى طرف هم كه پاسخش را مى دهد، ستمگر مى باشد. فحش ناشى از خشم و حيوانيت است؛ از هر طرف كه باشد. آنگاه مى فرمايد: - يا در برابر فحش سكوت باشد يا اگر مى خواهد پاسخ دهد، بايد خيلى مواظب باشد دروغ و تهمت و قذف نباشد. و اگر بخواهى كلمه اى بگويى كه از اين آفات محفوظ باشد، بگو؛ اى جاهل یا ای احمق! چون عين واقع است، هم پاسخ داده اى و هم دروغ نگفته اى و درندگی هم نكرده اى، كيست كه جاهل نباشد و از حماقت خالی باشد؟!!! حلم و بردبارى، كار انسان است، حيوان از حلم خبر ندارد، چه مى فهمد كه حلم چيست. آيا من و تو آن را مى فهميم؟ اگر تنها خشم داشته باشيم با حيوان چه فرقى داريم؟ اما اگر حلم ورزيديم، صفت انسانيت را به كار برديم، مى خواهيم راه آدميت و نجات از خويهاى حيوانى را پياده كنيم. #اخلاق . اسلامی . ص ۱٣۴ https://eitaa.com/mehrab713