‍ ✍🏻 نسبت فلسفهٔ وحدت و کثرت با انتظام مرکزی در معماری سنتی ایران 🔸 در فلسفهٔ وحدت و کثرت که اشاره به نظام‌سازی اجتماعی مبتنی بر مبحث «ولایت» دارد، همهٔ جامعه حول یک محور خاص تجمع میکنند. این محور موجب انتظام بخشی آحاد کثیر جامعه می‌گردد. با اینکه هیچ یک از اجزا بر یکدیگر تفوق ندارند؛ اما در کنار سایر اجزا سلسله مراتب نیز تعیّن پیدا می‌کند. بدین‌گونه اجزای متکثر به یک کل واحد تبدیل میشوند و عنصر نظم دهنده به آن‌ها، همچون نخ یک تسبیح عمل می‌نماید. ✔️ لذا هر عنصر، به عنوان عنصر واحد با سنجش موقعیت فردی و اجتماعی خود نسبت به موقعیت عنصر مرکزی، جهت‌گیری صحیح خود را خواهد داشت. 🔸 در مبحث انتظام فیزیکی در معماری سنتی ایرانی، ارتباطی دو جانبه بین فضای مرکزی و عناصر جانبی آن دیده می‌شود. از یک سو فضای مرکزی به فضای کناری خود هویت و معنا میبخشد، و از سوی دیگر فضاهای جانبی، فضای مرکزی را مانند نگینی در میان می‌گیرند و آن را از محیط بیرونی جدا می‌نمایند، و با توجه کامل به آن بر ارزشش تاکید می‌کنند. ✔️ بدین ترتیب مجموعه‌ای از عناصر متکثر به یک وحدت میرسند حال این‌که کارکرد هریک نیز در جایگاه واحد درست است؛ اما بدون دیگر عناصر معنای درستی نخواهد داشت. عنصر مرکزی مانند یک نخ تسبیح عملکرده و موجب وحدت عناصر متکثر می‌گردد. 🔸پی‌نوشت: تصویر هوایی متعلق به گل‌باران حرم حضرت فاطمهٔ معصومه(س) در روز ولادت ایشان است. 🌼🌸🌺 در این بنا، نظم دهندگی مرکزی بر عهدهٔ حیاط مرکزی قرار گرفته است. #وحدت_در_کثرت #معماری_سنتی #فلسفه_ولایت 🏘 معماری هجری @MemariHejri_ir