🔸شناسنامه
🔹منبر ششم
🔹حدیث ۳ عددی
🔹از امام جواد علیه السلام
🔹موضوع : مؤمن نیازمند سه خصلت
امام جواد عليه السلام:
اَلْمُؤْمِنُ يَحْتاجُ اِلى ثَلاثِ خِصالٍ:
۱.تَوْفيقٍ مِنَ اللّه ِ،
۲.وَ واعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ،
۳.وَ قَبولٍ مِمَّنْ يَنْصَحُهُ؛ [تحف العقول،ص۴۵۷]
مؤمن، به سه چيز، نيازمند است:
۱.توفيقى از جانب پروردگار،
۲.پنددهنده اى از درون خويش
۳.و پذيرشى از نصيحت كنندگان.
کانال منبرهای عددی🌾
https://eitaa.com/menbaradady
🔻مفهوم توفیق الهی
و وَفِّقني لِطاعَةِ مَن سَدَّدَني، و مُتابَعَةِ مَن أرشَدَني.
در این فراز از دعای نورانی مکارم الاخلاق از خداوند منان اینگونه میخواهیم که: خدایا! به من توفیق اطاعت از کسی که مرا به راه راست هدایت میکند و توفیق پیروی از کسی که مرا راهنمایی میکند، عنایت فرما.
اولین نکته، بحث توفیق است. اینکه از خدا توفیق انجام کاری را درخواست میکنیم یا برای کسی آرزوی توفیق میکنیم به چه معناست؟
خلیل بن احمد در کتاب العیندر تبیین معنای توفیق مینویسد:
كل شيءٍ متسق مُتَّفِقٌ على تِيفَاقٍ واحد فهو: وَفْق.
هر چیزی که در یک جهت هماهنگی و سازگاری داشته باشد را وَفق گویند.
اینکه در فارسی هم میگوییم اوضاع وِفق مراد است، یعنی شرایط با خواسته ما هماهنگ است.
راغب درمفردات نیز آن را اینگونه معنا میکند:
الْوِفْقُ: المطابقة بين الشّيئين.
«وفق» یعنی هماهنگی و مطابقت میان دو چیز.
پس اگر برای انجام کاری زمینه فراهم شد، در واقع میان آن کار و شرایط انجامش، هماهنگی و مطابقت ایجاد شده است و این همان توفیق انجام آن است.
در رابطه با توفیق انجام کارها، چند سؤال مطرح است، یکی آن است که آیا بدون توفیق خدا امکان دارد کاری انجام بپذیرد یا خیر؟
پاسخ این است که قطعاً امکان ندارد کاری بدون توفیق الهی تحقق پیدا کند، زیرا تحقق هر فعلی در خارج منوط به ایجاد اسباب آن است و مسبب الأسباب هم تنها خداست؛ لذا میگوییم:
﴿وَ ما تَوْفِيقِي إِلاَّ بِاللَّهِ﴾.
در روایتی از امیر مؤمنان علی (علیه السّلام) نیز چنین وارد شده است:
التَّوفيقُ أوَّلُ النِّعمَةِ.
توفيق، نخستين نعمت است.
پس، قبل از بهره مندی از هر نعمتی، خداوند توفیق دریافت آن را به انسان داده است.
همچنین در روایت دیگری طبق نقل میفرماید:
مَن أمَدَّهُ التَّوفيقُ أحسَنَ العَمَلَ.
هر كه توفيق يارَش شود، عمل نيكو انجام دهد".
از توفیق در روایات به عنوان :
«لاقائد کالتوفیق»؛ (بهترین راهبر)
و «اجلٌ ما ینزل من السماء التوفیق»؛ (با ارزشترین چیزی که از آسمان فرو میآید)
تعبیر شده است.
▫️جالب اینکه واژه «یُسْر» و «عُسْر» که در سوره لیل آمده است، را برخی از مفسران بزرگ، به زمینههاى توفیق و آسان شدن راه اطاعت خدا و سلب توفیق و پیچیدگى راه طاعت، تفسیر کرده اند.
خداوند در این سوره می فرماید: «فَأَمَّا مَنْ أَعْطى وَ اتَّقى، وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى، فَسَنُیَسِّرُهُ لِلْیُسْرى، وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنى، وَ کَذَّبَ بِالْحُسْنى، فَسَنُیَسِّرُهُ لِلْعُسْرى»
(امّا آن کس که [در راه خدا] انفاق کند و پرهیزگارى پیش گیرد، و جزاى نیک [الهى] را تصدیق کند، ما او را در مسیر آسانى قرار مى دهیم، امّا کسى که بخل ورزد و [از این راه] بى نیازى طلبد، و پاداش نیک ]الهى] را انکار کند، بزودى او را در مسیر دشوارى قرار مى دهیم).
در این آیات خداوند برای «توفیق الهی» سه عامل را بیان داشته است که عبارتند از :
۱.انفاق
۲.پرهیزگاری
۳.تصدیق جزاهای الهی
و همچنین عوامل سلب توفیق را :
۱.بخل
۲.بی نیازی طلبی از خدا
۳.انکار پاداش نیک الهی می داند .
کانال منبرهای عددی🌾
https://eitaa.com/menbaradady
...ادامه عوامل توفیق
غیر از
۱.انفاق
۲.پرهیزگاری
۳.تصدیق جزاهای الهی
عبارتند از:
۴.نیت خوب داشتن
چنانکه امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
«من حسنت نیته أمّده التوفیق»؛
هرکه نیتش خوب باشد، توفیق یار او شود.
۵.دعا
حضرت علی (علیه السلام) میفرمایند:
«علیک بالاستعانۀ بالهک و الرغبۀ الیه فی توفیقک»؛
برتوست که از خدایت کمک بگیری و توفیق را از او طلب کنی.
۶.نصیحت پذیری و موعظه
زیرا ممکن است حتی کسانی که اهل عبادتند گاهی دچار کم رغبتی شوند، که در این حالت، نیاز به عوامل دارند که نشاط عبادت را به آنها بازگرداند و موعظه می تواند بسیار کارساز باشد؛
حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
«من اکبر التوفیق الأخذ نصیحۀ»؛
بزرگترین توفیق برای انسان پذیرش نصحیت است.
عوامل دیگری نیز برای توفیق بیان شده است، مانند: یاد خدا، ادب مخصوصا در پیشگاه خدا و اولیای الهی، علم، مطالعۀ زندگی علماء و خوبان، مال حلال، توبه و استغفار، تلاش و پشتکار، حسن خلق، همنشین خوب، اخلاص، نظم و برنامه ریزی، توسل و ...
کانال منبرهای عددی🌾
https://eitaa.com/menbaradady
...ادامه عوامل سلب توفیق
غیر از
۱.بخل
۲.بی نیازی طلبی از خدا
۳.انکار پاداش نیک الهی
عبارتند از:
۴.گناه
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
إنَّ الرَّجُلَ يُذنِبُ الذَّنبَ فَيُحرَمُ صلاةَ اللَّيلِ، و إنَّ العَمَلَ السَّيِّءَ أسرَعُ في صاحِبِهِ مِن السِّكِّينِ في اللَّحمِ .
آدمى گناهى مى كند و بدان سبب از نماز شب محروم مى شود ؛ تأثير كار بد در صاحب آن،از سرعت تأثیر چاقو در گوشت بیشتر اس.
۵.حب دنیا
اصل همه خطورات قلبی که انسان را از یاد خدا باز می دارد، و به خود مشغول میسازد، محبت به دنیا و اشتغال به آن است.
خداوند در آیه۹ منافقون می فرماید:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُلْهِكُمْ أَمْوالُكُمْ وَ لا أَوْلادُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّـهِ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ.
ای اهل ایمان مبادا هرگز، مال و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل سازد و البته کسانی که به امور دنیا از یاد خدا غافل شوند، آنها به حقیقت زیانکاران عالمند.
۶.اشتغال به لغویات
حضرت علی(علیه السلام) می فرماید:
مَنِ اشتَغَلَ بما لا يَعنيهِ فاتَهُ ما يَعنيهِ .
هر كس به امور بيهوده بپردازد، امور سودمند را از دست بدهد.
۷.غفلت و شرکت در مجالس گناه
چنانکه امام سجاد(علیه السلام) در دعاى ابوحمزه، به هنگام مناجات با خدا، عرض مى کنند:
«او لَعَلَّکَ رَأَیْتَنى آلِفُ مَجَالِسَ البَطَّالِینَ فَبَیْنى وَ بَیْنَهُم خَلَّیْتَنى»؛
شاید مرا علاقه مند به مجالس غافلین دیدى و مرا در میان آنها رها ساختى.
برخی از دیگر عوامل سلب توفیق هم عبارتند از: تنبلی و کسالت، همنشین بد، حرام خواری، کفران نعمت، غفلت و...
کانال منبرهای عددی🌾
https://eitaa.com/menbaradady
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
وقتی امام معصوم از خداوند درخواست توفیق میکند...
آیا ما بیمه شده ایم؟!
#حاج_قاسم
کانال منبرهای عددی🌾
https://eitaa.com/menbaradady