جهاد با نفس (۷)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند حدیث هفتم عبارت است از این حدیث؛
از امام صادق (ع) و او از پدرانش روايت فرمود: در سفارش پيامبر اكرم (ص) به على (ع) آمده است كه فرمود:«أَفْضَلُ اَلْجِهَادِ مَنْ أَصْبَحَ لاَ يَهُمُّ بِظُلْمِ أَحَدٍ ».
اى على! برترين جهاد آن است كه كسى صبح كند در حالى كه تصميم ستم نمودن به احدى را نداشته باشد.
♻️مصادیق ظلم
از جمله معانی ظلم این است که چیزی در غیر محل و جایگاهش قرار گیرد و به همین جهت برای آن مصادیق فراوانی است.ظلم بر سه نوع است:
۱- ظلم به خویشتن
۲- ظلم به مردم و سایر موجودات
۳- ظلم به مکتب
دایره المعارف ویکی فقه بیش از هشتاد مورد که در قرآن به عنوان مصادیق ظلم شمرده شده را نام برده است اینجا
🔴ظالم تر ها
طبق آیات قرآن افرادی در صف«ستمگرترینها» قرار دارند که عبارتند از:
۱- کسانیکه مردم را از ذکر نام خدا در مساجد منع میکنند .
۲- کتمانکنندگان شهادت
۳- تکذیبکنندگان آیات الهی و افترازنندگان به خداوند.
۴- کسانیکه به دروغ میگویند به من وحی میشود (پیامبران دروغین)
۵- گمراهکنندگان مردم
۶- کسانیکه از آیات الهی رویگردانند
۷- کسانیکه به خدا دروغ میبندند
🔷اقسام ظلم
امام علي(ع) «ظلم» را بر اساس مجازات آنها به سه دسته تقسیم كرده است: ۱. ظلمی که هرگز بخشوده نخواهد شد، كه شرك به خدا است. ۲. ظلمی که بخشوده می شود و بازخواست ندارد، مانند ستمی که بندگان با ارتکاب گناهان صغیره به خویشتن کرده اند. ۳. ظلمی که بدون کیفر نخواهد بود، مانند ظلم بندگان به یکدیگر است که مجازات آن شدید است و تا صاحب حقّ از آن نگذرد، خداوند نمی بخشد.(۲)
🔴ظلم های خطرناک
در یک نگاه دو نوع ظلم خطرش بیشتر است؛
➖۱.ظلم های کوچک که به چشم نمیاد؛ انسان غیبت کسی را میکند یا اینکه در صف نوبت خود را رعایت نمی کند یا اینکه در اداره حق کسی را ضایع میکند و امثال اینها که انسان احساس گناه نمیکند خطرناک تر است.
به قول یکی از علما مثل این است که آدم به دو نفر قرض دارد به یکی فقط ده هزار تومان قرض دارد اما به یکی دیگه ده میلیون . اما چون ده هزار را قرض به حساب نمی آورد هیج وقت به فکر دادن آن نخواهد بود پس این قرض کوچک خطرش بیشتر است .
➖گناهی که به فکر و قوه عقل مربوط میشود یعنی نقشه بی آبرویی و بیچارگی افراد را طراحی میکند .چون قوه عقل را که قداست دارد در ظلم به کار گرفته عذابش شدید تر خواهد بود.
حدیثی که در اول عرض شد به همین مورد اشاره میکند اینکه شخص صبح میکند در حالی که در فکر و ذهن خود ستم به افراد را در نظر گرفته.
🔷شعر
بزرگ فلسفه قتل شاه دين اين است
كه مرگ سرخ به از زندگى ننگين است
حسين مظهر آزادگى و آزادى است
خوشا كسى كه چنينش مرام و آيين است
نه ظلم كن به كسى نى به زير ظلم برو
كه اين مرام حسين است و منطق دين است
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۲۳.
۲.نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶.
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
نکاتی از خطبه شعبانیه(۳)
منبر ۲۰ دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار ۲۰ دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
🌙بیان احکام
در دو حالت مسافر باید روزه بگیرد:
۱.کسی که بعد از اذان ظهر سفر کند.
۲.مسافری که قبل از اذان ظهر وارد شهر خود شود در حالی که هیچ یک از مبطلات روزه را مرتکب نشده باید روزه آن روز را نیت کند و به آن اکتفا مینماید.
🔷مقدمه
خطبه شعبانیه خطبهای از پیامبر اکرم(ص) درباره فضیلت ماه رمضان. از آنجا که این خطبه در آخرین جمعه ماه شعبان ایراد شده به خطبه شعبانیه معروف شده است.
این خطبه را امام رضا(ع) با سلسله سندی که از طریق امامان قبلی به امام علی(ع) میرسد، نقل کرده است.
🔷بخش دوم خطبه
[بیان کیفیت و آداب ضیافت الهی]
أَیهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیکمْ شَهْرُ اللَّهِ .....
أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکمْ فَفُكّوهَا بِاسْتِغْفَارِکمْ
وَ ظُهُورُکمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکمْ
وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی ذِکرُهُ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لایعَذِّبَ الْمُصَلِّینَ وَ السَّاجِدِینَ وَ أَنْ لایرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ یوْمَ یقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِینَ.
أَیهَا النَّاسُ مَنْ حَسَّنَ مِنْکمْ فِی هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ کانَ لَهُ جَوَازاً عَلَی الصِّرَاطِ یوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ.(۱)
🔷اعمالی مورد تاکید
پیامبر علاوه بر ده موردی که در جلسه قبل توضیح داده شد در بخش بعدی خطبه ،اعمال دیگری را مورد تاکید قرار داده اند و این قسمت از فرمایشات انگیزشی را با این جمله شروع فرمودند؛«أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکمْ»ای مردم! به درستی که جانهای شما در گرو اعمال شماست.
سپس چند عمل را مورد تاکید قرار دادند؛
۱.استغفار
فَفُكّوهَا بِاسْتِغْفَارِکمْ
جان های خود را با استغفار آزاد کنید.
➖استغفار،بهترین دعا و عبادت دانسته شده و انجام آن مستحب است
➖استغفار در همه وقتها و همه مکانها سفارش شده است؛ اما بر انجام آن در وقت سحر، تأکید بیشتری شده است.
➖استغفار گاه به دلیل گناه شخصی و ظلم بر نفس، گاه به خاطر تعدی به دیگران و گاه به سبب گناهان اجتماعی انجام میشود.
➖حدود ۳۰ آیه از قرآن کریم، درباره استغفار انبیاست. علامه طباطبایی، با اشاره به عصمت پیامبران، ارتکاب معصیت توسط آنها را مغایر با وظایف تبلیغی آنها دانسته و احتمال داده است که پیامبران، اعمال مباح خود را گناه شمرده و برای آن استغفار میکردهاند.
➖در آیات قرآن کریم و همچنین سخنان نقلشده از معصومان(ع)، برخی از آثار استغفار بیان شده است؛ از جمله: در امان ماندن از عذاب الهی، آمرزش گناهان، افزایش روزی و فرزندان،و همچنین عمر طولانی.
➖ در روایتی دیگر، زرارة بن أعین از امام صادق(ع) نقل کرده است که کسی که گناهی مرتکب میشود، از صبح تا شب مهلت دارد که طلب آمرزش کند و در این صورت، آن گناه برایش نوشته نمیشود.(۲)
۲.سجده و نماز
وَ ظُهُورُکمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکمْ
وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی ذِکرُهُ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لایعَذِّبَ الْمُصَلِّینَ وَ السَّاجِدِینَ وَ أَنْ لایرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ یوْمَ یقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِینَ.
و پشتهای شما از گناهانتان سنگین است، پس به طول دادن سجود، آن را سبک سازید.
و بدانید که خدا به عزّت خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجدهکنندگان را عذاب نکند و آنها را به آتش جهنّم در روز قیامت نترساند.
در فرهنگ اسلامی از برترین عبادات به شمار آمده است.
➖امام صادق(ع) فرمود: گروهی خدمت رسول خدا (ص)آمدند و عرض کردند: ای رسول خدا، از پیشگاه پروردگارت بهشت را برای ما ضمانت کن. رسول خدا (ص) فرمود:«علی أن تُعِینُونِی بِطُولِ السُّجودِ» به شرط آن که شما نیز با سجدههای طولانی مرا یاری دهید.(۳)
➖جالب اینکه پیامبر قبل از اینکه نماز را مورد تاکید قرار دهند سجده را بیان فرمودند.شاید رازش این باشد که «سجده ،سرّ نماز است و آخرین منزل قرب و منتهی النهایه وصول است »(۴)
➖سجده را نزدیکترین حالت بنده با خدا دانسته اند و قصه های زیادی از سجده های طولانی ائمه نقل شده است.
شعر
سحر بود و على بود و خدا بود
چنان در سجده كز عالم جدا بود
چه گويم در نخستين سجده چون شد؟
گل روى ولايت غرق خون شد
نخستين سجده او واپسين بود
نماز عشق را پايان چنين بود
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
۳.خوش اخلاقی
أَیهَا النَّاسُ مَنْ حَسَّنَ مِنْکمْ فِی هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ کانَ لَهُ جَوَازاً عَلَی الصِّرَاطِ یوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ و مَنْ خَفَّفَ فِی هَذَا الشَّهْرِ عَمَّا مَلَکتْ یمِینُهُ خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیهِ حِسَابَهُ وَ مَنْ کفَّ فِیهِ شَرَّهُ کفف [کفَ] اللَّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ یوْمَ یلْقَاهُ.
ای مردم! هر کس از شما خُلق خود را در این ماه نیکو سازد، از صراط در روزی که قدمها بر آن میلغزد عبور خواهد کرد.کسی که در این ماه بر زیردستانش آسان بگیرد، خدا در قیامت حساب او را آسان سازد.و هر کس در این ماه شرّ خود را از مردم باز دارد، خدا خشم خود را از او در روز قیامت باز دارد.
➖ماه رمضان ماه تحول است باید برای کسب اعمال نیک و تغیر اخلاق اقدام کنیم. خوش اخلاقى مانند بسيارى ديگر از صفات نيكو، اكتسابى است و مى شود آن را به دست آورد. پس خيال نكنيد كه حسن خلق در ذات هر فردى بايد باشد و اگر انسان طبيعتا بااخلاق بود(و خدا او را اين چنين خلق كرده بود) كه هست ، و گرنه نمى شود كه انسان بد اخلاق خود را خوش اخلاق كند.
➖ حسن خلق ، فقط همان خنده رويى تنها نيست ؛ بلكه مجموعه ای از صفات حسنه است از جمله تواضع و گذشت و اغماض ، و رسيدگى به مشكلات ديگران.
👈قبلا در کانال منبرطلاب در مورد خوش اخلاقی بحث کرده ایم؛ اینجا
۴.تلاوت قرآن
«مَنْ تَلَا فِیهِ آیةً مِنَ الْقُرْآنِ کانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ فِی غَیرِهِ مِنَ الشُّهُورِ»و هر کس در این ماه تلاوت آیهای از قرآن کند، ثواب ختم قرآن در ماههای دیگر را دارد.
در احادیث ماه رمضان بهار قرآن دانسته شده است.
خوب است گفته شود تلاوت یکی از مراتب انس با قرآن است چرا که انس با قرآن مراتب و مراحلی دارد ؛
الف)نگهداری قرآن در خانه؛
ب) نگاه کردن به آیات قرآن؛
ج) گوش فرادادن به تلاوت قرآن؛
د) تلاوت قرآن؛
هـ) تدبر و تفکر در قرآن؛
و) عمل به قرآن.
➖رعایت آداب
خوب است هنگام تلاوت قرآن در ماه رمضان آداب تلاوت را رعایت کنیم.
فقط به یکی از آداب تلاوت اشاره میکنم.
گفته اند از اگر میخواهی با خدا حرف بزنی نماز بخوان و اگر میخواهی خدا با او حرف بزند قرآن بخوان.
قرآن کلام زنده خداوند است و هنگامی که شخصی قرآن را تلاوت میکند باید چنین بداند که همین الان خدا با او حرف میزند. پس در آیاتی که خداوند با عباراتی مثل «یا ایها الذین امنوا » مؤمنان مخاطب قرار گرفته اند مستحب است گفته بود «لبیک».
همچنین برخی سوره ها و آیات دیگر اذکار به خصوصی دارندبه عنوان مثال؛
⇤بعد از سوره حمد «الحمدلله رب العالمین»
⇤بعد از سوره توحید«کذلک الله ربی»
⇤بعد از آیات مکرر سوره الرحمن «لَا بِشَیْءٍ مِنْ آلَائِکَ رَبَّنَا نُکَذِّبُ»
⇤بعداز آیه صلوات «صلوات»
🔷بسته بودن شیطان و جهنم
أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَبْوَابَ الْجِنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایغَلِّقَهَا عَلَیکمْ وَ أَبْوَابَ النِّیرَانِ مُغَلَّقَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایفَتِّحَهَا عَلَیکمْ
وَ الشَّیاطِینَ مَغْلُولَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایسَلِّطَهَا عَلَیکمْ
ای مردم! درهای بهشت در این ماه گشوده است؛ از خدا بخواهید که [این درها را] به روی شما نبندد و درهای آتش، بسته است؛ از پروردگار خود بخواهید که آنها را به روی شما باز نگرداند.
و شیاطین دربند هستند؛ از خدا درخواست کنید که آنها را بر شما مسلّط نسازد.
نکته
اولا: شیطان فقط یکی از اسباب گناه است. ثانیا: در بند بودن شیطان، به معنای این نیست که از جانب او هیچ کوشش و تلاشی علیه ما صورت نمی گیرد، این سخن رسول خدا (ص) می تواند کنایه از این باشد که یکی از اسباب و عوامل گناه که شیطان باشد، قدرت اغواگری او در این ماه محدود شده، و این به بدان معنا نیست که چون در بند است نمی تواند کاری انجام دهد! چه بسا انسان در زندان گرفتار است و از همان درون زندان از طرق مختلف، حتی با ایما و اشاره ارتباطش را با بیرون بر قرار می کند. شیطان نیز این گونه است، او اگرچه در بند باشد باز از تلاش و کوشش در گمراه کردن انسان کوتاهی و سستی نمی کند.
➖و اينكه فرمود: در ماه رمضان، درهاي جهنم بسته است؛ يعني غضب و سخط و انتقام خدا در اين ماه بسيار كم است.
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔷سؤال و جواب وسط خطبه
وقتی خطبه شعبانیه توسط پیامبر ایراد می شود و نکات ارزنده در فضیلت و آداب و اعمال رمضان بیان می شود حضرت امیر(ع) بلند می شوند و از پیامبر سؤالی می پرسند.
[➖نکته ای که باید بدان توجه کرد عبارت است از اینکه سؤال، که کلید دانایی است تا حدی اهمیت دارد که در رسمی ترین خطبه که خطبه نماز جمعه است و حکم دو رکعت نماز دارد گاهی سئوال و جوابی مطرح میشد .]
«قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع) فَقُمْتُ فَقُلْتُ یا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ » حضرت امیر(ع) می گوید: من برخاستم و عرض کردم: یا رسول الله! بهترین اعمال در این ماه چیست؟
«فَقَالَ یا أَبَا الْحَسَنِ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ بَکی فَقُلْتُ یا رَسُولَ اللَّهِ مَا یُبْکیکَ »
فرمود: یا اباالحسن! برترین اعمال در این ماه پارسایی است از آن چه خدا حرام کرده است.سپس رسول خدا(ص) گریست. عرض کردم: یا رسول الله! چه چیز شما را به گریه درآورد؟
«فَقَالَ یا عَلِی أَبْکی لِمَا یسْتَحَلُّ مِنْک فِی هَذَا الشَّهْرِ کأَنِّی بِک وَ أَنْتَ تُصَلِّی لِرَبِّک وَ قَدِ انْبَعَثَ أَشْقَی الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ شَقِیقُ عَاقِرِ نَاقَةِ ثَمُودَ فَضَرَبَک ضَرْبَةً عَلَی قَرْنِک فَخَضَبَ مِنْهَا لِحْیتَک».
فرمود: گریه میکنم برای آن چه در این ماه به تو میرسد. گویا تو را میبینم در حالی که برای پروردگارت نماز میگزاری، شقیترینِ اوّلین و آخرین که همانند کشندۀ ناقه ثمود است برخاسته و بر فرقت ضربتی زده است که با آن محاسن تو خضاب به خون شده است.
«قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع) فَقُلْتُ یا رَسُولَ اللَّهِ وَ ذَلِک فِی سَلَامَةٍ مِنْ دِینِی فَقَالَ فِی سَلَامَةٍ مِنْ دِینِک»
پس من عرض کردم:ای رسول خدا آیا در آن هنگام در سلامت دین هستم؟ فرمود: آری، در سلامت دین قرار داری.
سپس نکاتی در فضیلت امیر مؤمنان(ع) بیان فرمود از آن جمله است؛
بعد حضرت فرمودند: «یَا عَلِیُّ مَنْ قَتَلَکَ فَقَدْ قَتَلَنِی وَ مَنْ أَبْغَضَکَ فَقَدْ أَبْغَضَنِی وَ مَنْ سَبَّکَ فَقَدْ سَبَّنِی». علی جان هر کس تو را بکشد مرا کشته است، هر کس با تو دشمنی بکند با من دشمنی کرده است، هر کس به تو ناسزا بگوید به من ناسزا گفته است. «لِأَنَّکَ مِنِّی کَنَفْسِی رُوحُکَ مِنْ رُوحِی وَ طِینَتُکَ مِنْ طِینَتِی». یا علی تو ، از من هستی، به منزله و حقیقت وجود و جان من هستی. روح و طینت تو از من است.
🔷دغدغه سلامت دین
اینکه حضرت امیر(ع) در مورد سلامت دین خود از پیامبر سؤال کردند
حداقل دو احتمال در این سؤال به ذهن می آید؛
احتمال اول: این سوال و جواب یک تضمین فوق العاده از زبان پیامبر(ع) برای اطمینان امت را به دنبال دارد تا تحت تأثیر تبلیغات و جریان رسانه ای امثال بنی امیه و خوارج قرار نگیرند و مطمئن باشند که پیامبر سلامت دین حضرت امیر(ع) را تا بعد از شهادت تضمین فرمودده است.
احتمال دوم: دغدغه کمال مطلق و سلامت مطلق یک دغدغه مقدس است و نگرانی امثال امیرالمومنین(ع) از سلامت دین مختص به خودشان است [ به قرینه «من دینی » ] .
یعنی با توجه به تکلیفی سنگین شخصی و اجتماعی نه تنها معصیت نداشته باشند بلکه ترک اولایی نیز سر نزند . مثل اینکه دانش آموز زیرک نگران رد شدن نیست بلکه شکست او همان نوزده گرفتن است.
✅ورع؛برترین عمل
بالاخره اینکه سؤال مهم حضرت امیر(ع) و پاسخ جالب پیامبر باید مورد توجه قرار گیرد.
«مراد از ورع یعنی پرهیز کردن، دامن کشیدن از یک امری است.
مهمترین کار برای انسان مؤمن، عبارت است از اجتناب از گناه. اگر انسان مبتلای به یک گناهی بود، بخصوص -و العیاذ بالله- اگر چنانچه این استمرار داشته باشد خود این، مانع از عروج و مانع از طی کردن درجات معنوی و الهی است»(۵)
برای تاکید بر ورع به عنوان برترین عمل از نکته فوق مشخص میشود، که ممکن است کسی کلی عمل به ظاهر خیر انجام بدهد اما چون قلبش آلوده به گناهان است واعمال با خشوع همراه نیست ، آن اعمال نمی تواند انسان را به کمال برساند.
از این روست که دعای شریف ابیحمزه میخوانیم: «فَرِّق بَینِی وَ بَینَ ذَنبِی المَانِعِ عَن لُزُومِ طَاعَتِک»
➖علامه مجلسی چهار مرتبه برای ورع ذکر کرده است که عبارتند از:
۱.چیزی که انسان را از زیر بار گناه و فسق خارج میکند و باعث قبولی شهادت و گواهی او میشود.
۲.در این مرتبه انسان از انجام شبهات اجتناب میکند تا زمینه بروز گناه برای او فراهم نشود.
۳.حالتی در انسان است که از انجام کارهای حلال و مباحی که ممکن است به حرام منجر شود، دوری کند.
۴.رویگردانی از غیر خدا به جهت ترس از صرف کردن لحظهای از عمر در کاری که باعث تقرب به خدا نشود؛ اگر چه یقین دارد که به حرام نمیانجامد.(۶)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
[سجده و قرب الهی]
مردی نزد پیامبر (ص) آمد و گفت: به من کاری بیاموز که با انجام دادنش، خداوند مرا دوست بدارد، آفریدگان نیز دوستم بدارند، خداوند داراییام را بیفزاید، تندرستم گرداند، عمرم را طولانی کند و مرا با تو محشور سازد .
حضرت فرمود: اینها شش صفت است که نیازمند شش صفت دیگر است:
هرگاه خواستی خداوند دوستت بدارد ، از او بترس و تقوای او را پیشه کن؛
و هرگاه خواستی آفریدگان دوستت بدارند، به آنان نیکی کن و آنچه را در دست دارند، رها کن
و هرگاه خواستی خداوند دارایی ات را بیفزاید، زکات بپرداز
و هرگاه خواستی خداوند تندرستت گرداند، بسیار صدقه بده
و هرگاه خواستی خداوند عمرت را طولانی کند، به دیدارخویشاوندانت برو
و إذا أرَدتَ أن یَحشُرَکَ اللّهُ مَعی فَأَطِلِ السُّجودَ بَینَ یَدَیِ اللّهِ الواحِدِ القَهّارِ .
وهرگاه خواستی خداوند تو را با من محشور سازد، در برابر خدای یگانه قهّار، سجده ات را طولانی کن.
💠داستان
[خوش اخلاقی در رمضان]
امام صادق (ع)فرمود:
شيوه حضرت علي بن الحسين (ع) در ماه رمضان چنان بود كه هرگاه غلامان يا كنيزان آن حضرت خطايي مرتكب مي شدند، آنان را تنبيه نمي كرد، بلكه فقط خطاها و گناهان آنان را در دفتري ثبت و خطاهاي هركس را با نام و موضوع مشخص ميكرد. سپس در آخر ماه همه غلامان و كنيزان را جمع ميكرد و در ميان آنان مي ايستاد. آنگاه از روي نوشته، تمام كارهاي خلاف آنان را كه در طول ماه رمضان مرتكب شده بودند، به آنان گوشزد مي كرد و به تكتك آنان مي فرمود: «فلاني! تو در فلان روز و فلان ساعت، تخلفي كردي و من تو را تنبيه نكردم. آيا به ياد مي آوري؟» مي گفت: بلي، اي پسر رسول خدا!
و تا آخرين نفر اين مطالب را يادآوري ميكرد و آنان به اشتباهها و خطاهاي خود اعتراف مي كردند. آنگاه حضرت به آنان مي فرمود: «با صداي بلند بگوييد:اي علي بن الحسين! پروردگارت تمام اعمال و رفتار تو را نوشته است، چنانكه تو اعمال ما را نوشته اي. نزد خداوند نامه اعمالي هست كه با تو به حق سخن مي گويد و هيچ عمل ريز و درشتي را فروگذار نمي كند و هرچه انجام داده اي، به حساب ميآورد و تمام آنچه را انجام داده اي، نزد او حاضر و آماده خواهي يافت، چنانكه ما اعمال خود را نزد تو آماده و ثبت شده ديديم. پس ما را ببخش، همچنانكه دوست داري خدا تو را ببخشد!
اي علي بن الحسين! به ياد آر آن حقارت و خوارياي را كه فرداي قيامت، در پيشگاه خداي حكيم و عادل خواهي داشت. آن پروردگار عادل و حكيمي كه ذره اي و كمتر از ذره اي به كسي ستم روا نمي دارد و اعمال بندگان را همچنان كه انجام داده اند، به آنان عرضه خواهد كرد و حساب و گواهي خدا كافي است... .
ببخش و عفو كن تا پادشاه روز قيامت از تو عفو كند و درگذرد، چنانكه خود در قرآن مي فرمايد: «وَلْيعْفُوا وَلْيصْفَحُوا أَلا تُحِبّونَ أَنْ يغْفِرَ اللّهُ لَكُمْ وَ اللّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ؛ بايد ببخشند و درگذرند. آيا دوست نداريد خداوند شما را بيامرزد؟ او خداوند آمرزنده و مهربان است».
امام سجاد (ع) ، اين كلمات را براي خويش و غلامان و كنيزانش تلقين ميكرد و آنان با هم تكرار ميكردند و خود امام كه در ميان آنان ايستاده بود، ميگريست و با لحني ملتمسانه ميگفت: «پروردگارا! تو به ما فرمودي از ستمكاران خويش درگذريم و ما بهراستي بر خود ستم كرده ايم»(۸)
💠داستان
شخصی در حضور مبارک علی علیه السلام استغفار کرد و علی (ع) احساس کرد که او معنی و حقیقت و اوج استغفار را نمیداند، با تعرّض به او فرمود:ثَکلَتْک امُّک اتَدْری مَا الْاسْتِغْفارُ؟ الْاسْتِغْفارُ دَرَجَةُ الْعِلّیینَ ای خدا مرگت بدهد! ای مادرت به عزای تو بنشیند و بگرید! تو لفظ استغفار را میگویی؟! اصلًا میدانی که حقیقت استغفار چیست؟ استغفار درجه علّیین است. علّیین یعنی مردمی که در آن درجات بالا از مقامات قرب قرار گرفته اند. بعد فرمود: استغفار و توبه یک کلمه است براساس شش پایه. این شش پایه را که علی (ع) بیان کرده است، علما اینطور درک کرده اند که دو تا از اینها رکن و اساس توبه است، دوتای دیگر شرط قبول توبه و دوتای آخر شرط کامل شدن توبه.(۹)
👈ان شئت فارجع نهج البلاغه
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.عیون أخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۹۵
۲.الکافی،ج۲،ص۴۳۷.
۳.شیخ طوسی، الأمالی، ص۶۶۴.
۴.خمینی، روحالله، سرّ الصلاة، ص۹۹-۱۰۰،
۵.درس خارج فقه مقام معظم رهبری لینک
۶.مرات العقول،ج۵،ص۵۳
۷.أعلام الدین،ص۲۶۸.
۸سيد بن طاووس، اقبالالاعمال،ص۲۶۰.
۹. مطهری، آزادی معنوی ،ج۱، ص۱۳۵.
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۷)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️خصلت هفتم؛
هفتمین صفت مؤمن و منتظر واقعی، أَوْسَعَ النَّاسِ صَدْراً است.
یعنى سینه اش از همه گشاده تر است قرآن در مورد سعه صدر مى فرماید:
«فمن یرد الله أن یهدیه یشرح صدره للاسلام و من یرد أن یضله یجعل صدره ضیّقاً حرجاً» هرکس را خدا بخواهد هدایت کند (لایق هدایت بداند) براى پذیرش اسلام شرح صدر به او مى دهد و هرکس را بخواهد گمراه کند (لایق هدایت نباشد) سینه اش را تنگ مى کند.
➖«سعه صدر» به چه معنى است؟ اشخاصى که شرح صدر دارند همه چیز را تحمّل مى کنند (ناملایمات، مشکلات، حوادثِ سخت...) بدگویى ها در آنها اثر نکرده و زود ناامید نمى شوند. حوادث، علوم، دانش ها و معارف را در خود جاى مى دهند و اگر کسى درباره آنها بدى کند در گوشه اى از ذهن خود جاى مى دهند و تمام وجودشان را پر نمى کند ولى کسانى که ضیّق الصدر هستند با اندک ناملایماتى جابه جا شده و پذیرش و تحمّل و حوصله ندارند.
➖نقطه مقابل سعه صدر و حلم، همان «تنگ نظرى»، «دستپاچگى»، «سختگیرى» و «کینه توزى» است که اثرات فوق العاده منفى آنها در امر مدیریّت و فرماندهى براى احدى پوشیده نیست.
➖در حديثى آمده است كه:«اِنَّ الْحَسَنَ (ع) كانَ مِنْ أَوْسَعِ النّاسِ صَدْرا»امام مجتبى سعه صدرش از همه بيشتر و از نظر اخلاق معتدلترين مردم بود.(۲)
➖حدیث معروف داریم؛ «آلَةُ الرِّیاسَةِ سَعَةُ الصَّدْرِ; وسیله ریاست، سعه صدر و گشادگى فکر است!»
➖قدرت تحمل افكار مخالف در امر مديريت بسيار مهم است. وجود افكار و انديشه هاي مخالف، به معناي مخالفت و كارشكني نيست.بلکه اگر با سعه صدر مدیریت شود همین اختلافات بسیار مفید خواهد بود.
توان تحمل افكار و انديشه هاي مخالف، نشانگر سعه صدر يك مدير است.
💠 هنگامى که پیامبر(ص) در میدان اُحُد سخت مجروح شده و از پیشانى و دندان مبارکش خون مى ریزد، مالکیّت اعصاب خود را از دست نداده و براى امّت نادان دعاى هدایت مى کند و مى فرماید: «اَللّهُمَّ اهْدِ قَوْمى فَإِنَّهُمْ لایَعْلَمُونَ» این سعه صدر به راستى عجیب است!
🔷دو عامل مهم برای سعه صدر
➖معرفت: برای شخصی معرفت حقیقی حاصل شد؛ یعنی معارف الهی در قلب وی منزل کرد وسوسه های شیطانی کنار می رود و نور الهی که آرامش بخش است در دل قرار میگیرد و سعه صدر محصول قلب آرامش گرفته و وسعت یافته است.
➖عبادت؛ عبادت باعث می شود انوار الهی بر قلب مومن بتابد و قلب وی را نورانی می کند و سبب انشراح قلب وی می شود.
🔶سعه صدر و انتظار
افراد حلیم کنه دارای سعه صدر هستند دچار ترس و سستي و نااميدي نمی شوند در واقع منتظر هستند .منتظر فرج و گشایش و پس از این جهت، خصلت سعه صدر ارتباط جدی با شرایط منتظر امام زمان دارد.
👈قبلا در کانال منبرالطلاب در مبحث کظم غیظ مطالب و نکات مرتبط تقدیم شده است اینجا
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار، ج ۶۴، ص ۳۱۰
۲.اعيان الشيعه، ج۱، ص ۵۶۳.
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
جهاد با نفس (۸)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند حدیث هشتم عبارت است از این حدیث؛
امام صادق(ع) فرمود:«مَنْ مَلَكَ نَفْسَهُ إِذَا رَغِبَ وَ إِذَا رَهِبَ وَ إِذَا اِشْتَهَى وَ إِذَا غَضِبَ حَرَّمَ اَللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى اَلنَّارِ ».
هر كس مالك خويشتن باشد آنگاه که ميل کند و آنگاه که بترسد و آنگاه که شهوت پیدا شود و آنگاه که غضب دست بدهد خداوند متعال بدنش را بر آتش حرام مينمايد.
✅ چهار موقعیت هیجانی
در این حدیث به چهار موقعیت روانی که برای انسان رخ میدهد اشاره شده است که کنترل نفس و تسلط بر خویشتن در این چهار موقعیت نشانه کمال انسان شناخته میشود؛
الف)هیجان عشق؛ در موقعی که به کسی یا چیزی علاقه دارد، او را عاشق بی قرار نکند و حلال و حرام، خوب و بد، مکروه و واجب را فراموش نکند.
ب) اگر از چیزی یا کسی می ترسد سبب کوتاهی در وظایف شرعیه اش نشود .
ج) هیجان خشم؛ اگر نسبت به یک شخص خشم پیدا کند ، مالک نفس خویش باشد تا او را به تجاوز گری و ظلم نیندازد.
د) هیجان شهوت؛ هرگاه نسبت به چیزی یا شخصی اشتها یا شهوت پیدا کند، مالک نفس خویش باشد تا مرتکب حرام و معصیت نشود.
🔷چهار فضیلت اخلاقی
علما اخلاق، چهار فضیلت حکمت، شجاعت، عفت و عدالت را به دلیل اینکه در صدر فضایل قرار دارند و مبنای بسیاری از فضیلت های دیگر هستند امهات و اجناس فضایل نامیده اند. این چهار فضیلت از کنترل امیال و ایجاد تعادل بین قوا و امیال درونی متولد میشوند مثلا از ایجاد تعادل در قوه غضب «شجاعت» به وجود می آید. از مالک شدن انسان بر قوه شهوت «عفت» خلق می شود.
از تعادل در قوه عاقله «حکمت» به دست می آید .
🔶راهکار کنترل امیال
مثلا برای مالک شدن به میل غریزی ، باید از دیدن و شنیدن و تخیل آن چه شهوت را برمیانگیزد به شدت پرهیز کرد. در زیست امروزی که رسانه های غربی و شرقی در صنعت تصویر به ترویج پورن مشغولند و همین طور گاهی زنان و دختران متأثر از فضای مجازی در صدد ارائه تصویر جنسی از خود هستند انسان عاقل باید از گرفتار شدن در وسوسه ها و اغواگری تصاویر و صورت ها اجتناب کند .
🔴راهکارپیشنهادی فرهنگ غرب
فرهنگ غربی که متأثر از دیدگاه های افراطی روان شناسانی مانند فروید است آزاد و رها گذاشتن امیال به ویژه میل جنسی را پیشنهاد میکند و ادعا میکنند با منع انسان حریص تر خواهد شد.
شهید مطهری در اینباره چنین میگوید:اینکه میگویند: «الْانْسانُ حَریصٌ عَلى ما مُنعَ مِنْهُ» مطلب صحیحى است ولى نیاز به توضیح دارد. انسان به چیزى حرص میورزد که هم نسبت به آن تحریک شود هم از آن منع شود؛ به اصطلاح، تمنّاى چیزى را در وجود شخصى بیدار کنند و آنگاه او را ممنوع سازند. اما اگر امرى اصلاً عرضه نشود یا کمتر عرضه شود، حرص و ولع هم نسبت به آن کمتر خواهد بود.از اینرو؛ برداشتن قیود اجتماعى مشکل را حل نمیکند، بلکه بر آن میافزاید. در مورد غریزه جنسى و برخى غرایز دیگر برداشتن قیود، عشق واقعی را میمیراند ولى طبیعت را هرزه و بیبند و بار میکند. در این مورد هرچه عرضه بیشتر شود، هوس و میل به تنوّع افزایش مییابد. از یک نوع خاص بیعفتى خستگى پیدا میشود ولى نه بدین معنا که تمایل به عفاف جانشین آن شود، بلکه بدین معنا که آتش و عطش روحى زبانه میکشد و نوعى دیگر از فحشا را تقاضا میکند؛ و این تقاضاها هرگز تمام شدنى نخواهد بود.(۲)
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۲۳.
۲.مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج ۱۹، ص۴۶۱.
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d