جهاد با نفس (۵۳)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند جمله۵۳که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
امام صادق(ع) فرمود:
اَلْمُؤْمِنُ مَنْ طَابَ مَكْسَبُهُ وَ حَسُنَتْ خَلِيقَتُهُ وَ صَحَّتْ سَرِيرَتُهُ وَ أَنْفَقَ اَلْفَضْلَ مِنْ مَالِهِ وَ أَمْسَكَ اَلْفَضْلَ مِنْ كَلاَمِهِ وَ كَفَى اَلنَّاسَ شَرَّهُ وَ أَنْصَفَ اَلنَّاسَ مِنْ نَفْسِهِ .
مؤمن كسى است كه كسبش حلال و اخلاقش نيكو و باطنش سالم باشد، و زيادى مالش را انفاق كند و زيادى سخنش را نگهدارد، و مردم از شرش محفوظ باشند و از خود بآنها انصاف دهد.
🔷اهمیت کسب حلال
کسب رزق حلال ، در آموزه های دینی مورد تأکید قرار گرفته و ده ها آیه و روایت را به خود اختصاص داده است.
➖رسول خدا (ص) اگر به مردی نظر می کرد و خوشایند او بود، می پرسید: «آیا کاری دارد؟» اگر پاسخ منفی بود، می فرمود: «از چشمم افتاد!» وقتی علت را می پرسیدند، می فرمود: «وقتی مؤمن شغل و حرفه ای نداشته باشد با [هزینه کردن] دینش ارتزاق می کند» (۲)
➖امام باقر(ع) از رسول خدا (ص)نقل میکند که؛«الْعِبَادَةُ سَبْعُونَ جُزْءاً أَفْضَلُهَا طَلَبُ الْحَلَالِ» عبادت هفتاد جزء دارد که بهترین بخش آن تلاش در راه کسب روزی حلال است.
➖پیامبر می فرماید:
لَا تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ أَرْبَعٍ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ وَ شَبَابِهِ فِيمَا أَبْلَاه وَ عَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ كَسَبَهُ و َفِيمَا أَنْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ؛ هيچ بنده اى در روز قيامت قدم از قدم برنمى دارد تا درباره چهار چيز مورد بازجويى قرار گيرد: نخست از عمرش كه در چه راه آن را سپرى كرده است، دوم جوانى اش را چگونه و در چه راهى تمام كرده است، سوم از ثروتش كه از كجا بدست آورده و در چه راهى آن را مصرف كرده است، چهارم از محبت ما اهل بيت(۳)
🔶درآمد حرام رزق نیست
طبرسی ضمن تفسیر آیه «وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ ینْفِقُون؛ و از تمام نعمت ها و مواهبی که به آنان روزی داده ایم، انفاق می کنند. گفته است: روزیِ واقعی آن است که شخص بتواند از آن بهره مند شود و کسی حق نداشته باشد او را از این بهره مندی بازدارد؛ بنابراین، آیه مذکور دلیل بر آن است که مال حرام رزق و روزی نیست؛ زیرا خدای متعال مردمان را به انفاق کردن از آنچه روزی ایشان مقرّر داشته می ستاید و انفاق کننده از مال حرام - به اتفاق همگان- شایسته ستودن نیست، پس حرام رزق محسوب نمی شود(۴)
🔴حرام خواری ویژگی یهود
خداوند متعال در قرآن کریم، حرام خواری را از صفات یهود شمرده، می فرماید:
«وَتَرَی کَثِیرًا مِّنْهُمْ یُسَارِعُونَ فِی الإِثْمِ وَالْعُدْوانِ وَأَکْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ» «بسیاری از آنان را می بینی که در گناه و تعدّی و خوردن مال حرام، شتاب می کنند. چه زشت است کاری که آنجام می دادند»
🔷ترک لقمه حرام
گاهی شیطان زمینه و فرصت لقمه حرامی را فراهم می آورد.
در اهمیت ترک لقمه حرام آمده که
«تَرْكُ لُقْمَةِ حَرامٍ أحَبُّ إلى اللّه ِ من صلاةِ ألفَي رَكْعَةٍ تَطَوُّعا». ترک کردن لقمه حرام، برتر از دو هزار رکعت نماز است. (۵)
♻️آثار کسب حرام و حرامخواری
طبق احادیث لقمه حرام آسیب های فراوانی به فرد و جامعه در جای میگذارد که برخی از آنها را نام می بریم؛
➖عدم استجابت دعا
➖عدم قبولی حج و صلهرحم
➖ آثار وضعی لقمه حرام در زندگی افراد
➖قساوت قلب
➖غضب الهی و لعنت فرشتگان
➖خروج از ولایت علی(ع) و اهل بیت(ع)
➖عدم قبولی نماز تا چهل روز
➖ عذاب در عالم برزخ
➖حسرت عظیم در قیامت
➖حرام شدن بهشت بر حرام خوار
🔴تاثیر لقمه حرام در حادثه کربلا
امام حسین(ع) خطاب به لشکر فرمود:« و کُلُّکُم عاصٍ لِأمری غیرُ مُستَمِعٍ قَولی فقد مُلِئَت بُطونُکُم مِن الحَرامِ و طُبِعَ على قُلوبِکُم».
همه شما از من نافرمانى مىکنید و به سخنان من گوش نمىدهید؛ زیرا شکمهایتان از حرام پر شده و بر دلهایتان مُهر [غفلت] خورده است.(۶)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۴۷
۲.جامع الاخبار، ص۱۳۹.
۳.بحارالانوار، ج۷، ص۲۵۸.
۴.طبرسی،ج۱،ص۱۲۲.
۵.تنبيه الخواطر ،ج۲،ص۱۲۰.
۶.بحارالأنوار، ج۴۵،ص۶.
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۵۴)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️ خصلت ۵۴؛ قَلِیلَ الْکَلَامِ
یکی از ویژگیهایی مومن منتظر کم حرفی است.
مؤمن زياد حرف نمىزند، بدبختى انسان در زيادهروى در سخن گفتن است؛ چرا كه دشمنى ايجاد كرده و انسان را از خدا غافل مىكند و به سبب آن، انسان وارد جهنم مىشود.
🟢احادیث بسیار زیبا
در کلام امام علي(ع) احادیث بسیار زیبایی در مورد کم حرفی بیان شده است:
➖إِذَا أَرَادَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ صَلَاحَ عَبْدٍ أَلْهَمَهُ قِلَّةَ الْكَلَامِ وَ قِلَّةَ الطَّعَامِ وَ قِلَّةَ الْمَنَام
هرگاه خداوند خیر و سامان امور بنده ای را بخواهد، کم حرفی و کم خوری و کم خوابی را به او الهام کند.(۲)
➖«مَن کثُرَ کلامُهُ، کثُرَ خَطاؤُهُ وَمَن کثُرَ خُطاؤُهُ، قَلَّ حَیاؤُهُ وَ مَن قَلَّ حَیاؤُهُ، قَلَّ وَرَعُهُ. وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ، ماتَ قَلبُهُ و مَن ماتَ قَلبُهُ دَخَلَ النّارَ.»
آن که کلامش زیاد باشد، لغزشش زیاد خواهد بود و آن که لغزشش بسیار باشد، حیایش کم می شود. هر که حیایش کم شود، پارسایی اش اندک می شود و هر کس که پارسایی اش اندک شود، قلبش خواهد مُرد و آن کس که قلبش بمیرد، گرفتار دوزخ خواهد شد.
➖حضرت امیر(ع) می فرماید:
« لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ، بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ؛ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ».
آنچه را نمی دانی مگو، بلکه همه آن چه را نیز می دانی، مگو،زيرا خدا بر اعضاى تو احكامى واجب كرده كه در آن روز به آنها بر تو حجت آورد.(۳)
🔷سیره حکما و علما
➕از حکیمی پرسیدند: چرا کم سخن می گویی و بیشتر به سخنان دیگران گوش فرا می دهی؟ پاسخ داد: خدا به انسان دو گوش داده است و یک زبان؛ یعنی دو تا بشنو و یکی بگو».
➕همچنین در احوالات آیت اللّه العظمی سید احمد خوانساری رحمه الله نقل شده است: «شخصی نزد ایشان آمد و پیرامون موضوعی، یک ساعت با ایشان صحبت کرد؛ ولی ایشان تنها با یک کلمه «بله»، جواب او را دادند»
🔶زبان یک طرف بقیه اعضا یک طرف
امام سجاد علیه السلام فرمود
«إنَّ لِسانَ ابْنِ آدَمَ یشْرِفُ عَلی جَمیعِ جَوارِحِهِ کلَ صَباحٍ فَیقُولُ: کیفَ أصْبَحْتُمْ؟ فَیقُولُونَ: بِخَیرٍ إنْ تَرَکتَنا وَ یقُولُونَ: اللّهَ اللّهَ فینا وَ یناشِدونَهُ وَ یقُولُونَ: إنَّما نُثابُ وَ نُعاقَبُ بِک»
هر بامداد زبان آدمی بر همه اعضای تنش سرکشد و گوید: حالتان چطور است؟ گویند: اگر ما را رها کنی بخیر است، و می گویند: خدا را خدا را درباره ما و او را قسم می دهند و می گویند: همانا به خاطر تو یا ثواب گیریم یا به عذاب الهی دچار شویم.(۴)
🔵سکوت وظیفه ویژه منتظران
جابر جعفيّ از امام باقر(ع)روايت كند كه فرمود: زمانى بر مردم آيد كه امامشان غيبت كند و خوشا بر كسانى كه در آن زمان بر امر ما ثابت بمانند، كمترين ثوابى كه براى آنها خواهد بود اين است كه بارى تعالى به آنها ندا كرده و فرمايد: اى بندگان و اى كنيزان من! به نهان من ايمان آورديد و غيب مرا تصديق كرديد، پس به ثواب نيكوى خود شما را مژده مىدهم، و شما بندگان و كنيزان حقيقى من هستيد، از شما مىپذيرم و از شما در مىگذرم و براى شما مىبخشم و به واسطه شما باران بر بندگانم مىبارم و بلا را از آنها بگردانم، و اگر شما نبوديد بر آنها عذاب مىفرستادم جابر گويد گفتم: يا ابن رسول اللَّه! برترين عملى كه در آن زمان مؤمن انجام مىدهد چيست؟ فرمود: «حِفْظُ اللِّسَانِ وَ لُزُومُ الْبَيْت»حفظ زبان و خانهنشينى.(۵)
.ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار،ج ۶۴،ص۳۱۱.
۲.تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ، ص۲۱۱.
۳.نهج البلاغه، حکمت ۳۷۴،
۴. الكافى،ج۲،ص۱۱۵.
۵.کمال الدین،ج ۱،ص۳۳۰
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
عوامل سقوط انسان
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین سیما علی امیر المؤمنین
🌙بیان احکام
مکان نمازگزار نباید غصبی باشد.
➖ نماز خواندن روی فرش یا تخت غصبی، هرچند زمین آن مباح باشد، باطل است. همچنین اگر فرش مباح را بر زمین غصبی پهن کنند، نماز بر آن باطل است.
➖ اگر در مکانی که نمیداند یا فراموش کرده غصبی است نماز بخواند، نمازش صحیح است.
➖ کسی که میداند مکانی غصبی است، ولی نمیداند نماز در مکان غصبی باطل است، اگر در آنجا نماز بخواند، نمازش باطل است.
➖کسی که با دیگری در ملکی شریک است در صورتی که سهم هر یک از دیگری جدا نباشد، نمیتواند بدون رضایت شریک خود در آن ملک نماز بخواند.
➖نماز خواندن در ملکی که منفعت آن متعلق به دیگری است، بدون اجازه او باطل است؛ مثلاً در خانه اجارهای اگر صاحب خانه یا فرد دیگری بدون اجازه کسی که آن خانه را اجاره کرده است، نماز بخواند، نمازش باطل است.
👌ایجاد انگیزه
🔴هشدار تلخ و مؤکد سوره تین
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
وَالتِّينِ وَالزَّيْتُونِ ﴿١﴾وَطُورِ سِينِينَ ﴿٢﴾وَهَٰذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ ﴿٣﴾لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ ﴿٤﴾ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ ﴿٥﴾إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ ﴿٦﴾
نخست نکاتی تفسیری تقدیم می شود؛
➖ با اینکه قسم در امور شخصی و با هدف منفعت طلبی کاری ناپسند و مکروه شمرده شده است اما اگر با هدف هشدار عمومی و مصالح عامه باشد نه تنها ناپسند نیست بلکه امری شایسته و پسندیده است.
➖حکمت و فلسفۀ سوگند های خداوند در دو مطلب قابل جمع است؛
۱.بیانگر آن است که همه مسائل در يك سطح نيست، برخى مهم است و برخى مهمتر. همانگونه كه تمام واجبات در يك حدّ واندازه نيستند، و درجات متفاوتى دارند.
۲. بيان اهميّت و ارزش موجوداتى است كه به آنها سوگند ياد كرده است.
➖ باید توجه کنیم که ممکن است اشاره های راز آلود بین قسم ها و مقسم له وجود داشته باشد.
➖قسم هاي چهارگانه (و التين و الزيتون، و طور سنين و هذا البلد الأمين) در یک احتمال به چهار ماجرای مهم و عبرت انگیز تاریخ بشر اشاره دارد ؛
👈«انجیر» اشاره به اولین سقوط انسان در خوردن از درخت ممنوعه و رانده شدن از بهشت که آن گاه لباس های بهشتی از آدم و حوا گرفته شد آنها با برگ درخت انجیر عورت شان را پوشاندند.
👈 «زيتون» را اشاره به یکی از خاطرات تلخ بشر و نفرین حضرت نوح در حق گناهکاران طغیانگر دارد که در آخـريـن مـراحل طوفان نوح كبوترى را رها كرد تا درباره پيدا شدن خشكى از زير آب جـسـتـجـو كند او با شاخه زيتونى بازگشت ، و نوح فهميد كه طوفان پايان گرفته و خشكى از زير آب ظاهر شده است و شمع شاخه های درخت زیتون از زیر آب بیرون آمده است.(لذا شاخه زيتون رمز صلح و امنيت است ).
👈مـنظور از «طور سينين»ظاهرا همان طور سيناء است كه مفسران آن را اشاره به كوه معروف صحراى سيناء دانسته اند، که یاد آور راز و نیاز ها و شکوه های حضرت موسی در موضوعات بیشمار و عبرت انگیز از بنی اسرائیل و طغیانگری های امثال فرعون و قارون و سامری و... است.
👈 «بلد الامین» مـسـلما اشاره به سرزمين مكه است که داستان های عبرت انگیز زیادی از آتش نمرود گرفته تا جاهلیت عرب را در خود به خاطر دارد.
➖خداوند بعد از این چهار قسم رازآلود، نخست به لطف الهی در آفرینش زیبای انسان اشاره فرمود سپس سقوط انسان را یاد آور می شود؛«لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ ،ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ،إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ»ما انسان را در بهترین صورت و نظام آفریدیم، سپس او را به پایینترین مرحله بازگرداندیم».
➖اسفل سافلین؟
پیرامون معنای این کلمه در آیه اختلافاتی وجود دارد:
برخی مفسران اسفل سافلین را به معنای آتش جهنم دانستهاند و در این آیه به پایینترین درجه و طبقه اهل عذاب اشاره دارد.و به تعبیر برخی دیگر کنایه از هفتمین طبقه ٔدوزخ دارد که زیر همه طبقات دوزخ است.
برخی مفسران معتقدند تعبیر اسفل سافلین اشاره پیری و کهولت سن دارد.
تعدادی از محققان معتقدند تعبیر اسفل سافلین اشاره به پایینترین مرتبه و درجه انسانی دارد.و در واقع همان ضلالت وگمراهی کافران است.
➖در قرآن کریم از طرفی انسان را با نیکی و برتری توصیف فرموده و از سوی دیگر در مواردی برخی تعبیرات سرزنش آمیز در مورد انسان استفاده شده است راز این توصیف دوگانه را اینجا اشاره کرده ایم👈 لینک
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔴سقوط انسان در آیات و احادیث
آیات و احادیث زیادی در مورد سقوط انسان هشدار داده اند که به بیان یک آیه و یک حدیث بسنده میکنیم؛
🟠انسان پست از از حیوانات
«وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ ۖ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا ۚ أُولَٰئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ»
به یقین، گروه بسیاری از جن و انس را برای دوزخ آفریدیم؛ آنها دلها [= عقلها] یی دارند که با آن (اندیشه نمیکنند، و) نمیفهمند؛ و چشمانی که با آن نمیبینند؛ و گوشهایی که با آن نمیشنوند؛ آنها همچون چهارپایانند؛ بلکه گمراهتر! اینان همان غافلانند (چرا که با داشتن همهگونه امکانات هدایت، باز هم گمراهند)!
🟠انسان بدتر از حیوانات
حضرت امیر(ع) می فرماید:
«إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ رَكَّبَ فِي اَلْمَلاَئِكَةِ عَقْلاً بِلاَ شَهْوَةٍ وَ رَكَّبَ فِي اَلْبَهَائِمِ شَهْوَةً بِلاَ عَقْلٍ وَ رَكَّبَ فِي بَنِي آدَمَ كِلْتَيْهِمَا فَمَنْ غَلَبَ عَقْلُهُ شَهْوَتَهُ فَهُوَ خَيْرٌ مِنَ اَلْمَلاَئِكَةِ وَ مَنْ غَلَبَ شَهْوَتُهُ عَقْلَهُ فَهُوَ شَرٌّ مِنَ اَلْبَهَائِمِ» .
كه خدا عزّ و جلّ بفرشتهها عقل بىشهوت داده و ببهائم شهوت بىعقل و بآدمى هر دو را داده و هر كه عقلش را بر شهوتش چيره سازد،بهتر از فرشتهها است و هر كه شهوتش را بر عقلش چيره سازد بدتر از بهائم است.(۱)
🟥عوامل سقوط انسان
🔴اصول سه گانه سقوط
امام صادق(ع) در فرمایش جالب سه عامل اصلی سقوط انسان را بیان فرموده اند؛
أُصُولُ اَلْكُفْرِ ثَلاَثَةٌ اَلْحِرْصُ وَ اَلاِسْتِكْبَارُ وَ اَلْحَسَدُ فَأَمَّا اَلْحِرْصُ فَإِنَّ آدَمَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ حِينَ نُهِيَ عَنِ اَلشَّجَرَةِ حَمَلَهُ اَلْحِرْصُ عَلَى أَنْ أَكَلَ مِنْهَا وَ أَمَّا اَلاِسْتِكْبَارُ فَإِبْلِيسُ حَيْثُ أُمِرَ بِالسُّجُودِ لآِدَمَ فَأَبَى وَ أَمَّا اَلْحَسَدُ فَابْنَا آدَمَ حَيْثُ قَتَلَ أَحَدُهُمَا صَاحِبَهُ .
ريشههاى كفر سه چيز است: حرص و تكبر و حسد. اما حرص در داستان آدم عليه السّلام است زمانى كه از خوردن آن درخت نهى شد و حرص او را برانگيخت كه از آن بخورد. و اما تكبر در داستان شيطانست كه چون مأمور بسجده آدم شد سرپيچى كرد. و اما حسد در داستان دو پسر آدم (هابيل و قابيل) است، زمانى كه يكى ديگرى را كشت.(۲)
🔴بی خردی
قرآن کریم میفرماید:«إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذینَ لا یَعْقِلُونَ»؛ به راستی بدترین جنبندگان در پیشگاه خدا، کران و گنگاناند که عقل خویش را به کار نمیگیرند.
این آیه نشان میدهد که انسانها به دلیل به کار نگرفتن عقل و اندیشه و غفلت از جایگاه خود، سرزنش شده و در جایگاه حیوانات و یا بدتر از آنان قرار گرفتهاند.
🔴 نادانی و تشخیص های غلط
از نظر قرآن بسیاری از مشکلات انسان، رفتارهای برخاسته از جهالت اوست؛ زیرا درک نادرست یا شناخت غلط انسان نسبت به حقایق، انسان را به رفتاری برخلاف حق و کمال میکشاند و فرجامی بد چون کفر و سقوط را برای او رقم میزند.
« قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمالاً الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ هُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعاً أُولئِكَ الَّذِینَ كَفَرُوا بِآیاتِ رَبِّهِمْ وَ لِقائِهِ فَحَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فَلا نُقِیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَزْناً ذلِكَ جَزاؤُهُمْ جَهَنَّمُ بِما كَفَرُوا وَ اتَّخَذُوا آیاتِی وَ رُسُلِی هُزُواً».
بگو: «آیا شما را از زیان كارترین مردم آگاه گردانیم؟» [آنان] كسانىاند كه كوشش آنها در زندگى دنیا به هدر رفته و خود مىپندارند كه كار خوب انجام مىدهند. [آرى،] آنان كسانىاند كه آیات پروردگارشان و لقاى او را انكار كردند، در نتیجه اعمالشان تباه گردید، و روز قیامت براى آنها [قدر و] ارزشى نخواهیم نهاد. این جهنم سزاى آنان است، چرا كه كافر شدند و آیات من و پیامبرانم را به ریشخند گرفتند.
🔴پیروی از هواهای نفسانی
برخی دیگر از آیات قرآن هوای نفس را عامل سقوط از جایگاه رفیع انسانی معرفی کردهاند؛ مانند:«و پیروی مکن از آنکس که دلش را از یاد خویش غافل ساختهایم و از هوای نفس خود فرمان میبرد و کار او از حد گذشته است».«وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسی إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّی...»؛
من هرگز خودم را تبرئه نمیکنم، که نفس (سرکش) بسیار به بدیها امر میکند، مگر آنچه را پروردگارم رحم کند!
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔴حرص و طمع
خداوند در قرآن تذکر می دهد؛
«وَ لاتَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ وَ رِزْقُ رَبِّکَ خَیْرٌ وَ أَبْقى»؛ چشم خود را به نعمتهائى که به گروه هائى از آنها داده ایم نیفکن، اینها گل هاى زندگى دنیاست [گلهائى ناپایدار که زود پژمرده و پرپر مى شوند]، اینها به خاطر آن است که مى خواهیم آنها را با آن بیازمائیم، آنچه خدا به تو روزى داده است براى تو بهتر و پایدارتر است
➖در حدیثى از پیامبر(ص) مى خوانیم: «مَنْ رَمى بِبَصَرِهِ ما فِى یَدَىْ غَیْرِهِ کَثُرَ هَمُّهُ وَ لَمْ یَشْفِ غَیْضُهُ»؛ کسى که چشم خود را به آنچه در دست دیگران است بدوزد، همیشه اندوهگین و غمناک خواهد بود، و هرگز آتش خشم در دل او فرو نمى نشیند.(۳)
🔴شهوات
درباره پیامدهای شهوت پرستی و پیروی از هوای نفس،تعبیرات دقیق،حساب شدهو تکان دهندهای در احادیث اسلامی دیده میشود که در این بحث تنها به کلام پیشوایمتقیان حضرت علی(ع) اشاره میشود:
➖امیر مؤمنان(ع) میفرمایند:«اهجروا الشهوات فانها تقودکم الی رکوبالذنوب و التهجم علی السیئات،از شهوات سرکش بپرهیزید که شما را به ارتکاب انواعگناهان و هجوم بر معاصی میکشاند.» (۴)
➖در تعبیر دیگر میفرمایند:«عبد الشهوة اسیر لا ینفک اسره،برده شهوت چنان اسیر است که هرگز روی آزادی را نخواهد دید.»(۵)
➖در تعبیر دیگری،شهوت پرستی را کلید انواع شرها میدانند:«سبب الشر غلبةالشهوة سبب شر،غلبه شهوت است.(۶)
با توجه به این که«الشر»با الف و لام جنس و به صورت مطلق ذکر شده است،معنایعموم را میرساند که این امر بیانگر آن است که«شهوت پرستی»،سرچشمه تمام شرها وبدبختیهاست.
➖در جای دیگر ضمن اشاره به این نکته که غلبه هوا و هوس،سبب بسته شدنراههای سعادت بشری شده و او را در گمراهی نگاه میدارد،میفرمایند:«کیف یستطیعالهدی من یغلبها الهوی،چگونه میتواند انسان به هدایتبرسد،در حالی که هوای نفس براو غالب گردیده است.» (۷)
🔴غفلت و فراموشی خدا
غفلت از مبدأ و معاد و وظایف انسان از مبدأ تا معاد، باعث مىشود انسان در حد حیوانیت و یا حتى پایینتر از آن تنزل پیدا كند.
قرآن کریم میفرماید: «یا أیها الذین آمنوا اذکُروا الله ذکراً کثیراً و سبحوهُ بُکرهً و أصیلا: اى کسانى که ایمان آوردهاید، خدا را بسیار یاد کنید، و صبح و شام او را به پاکى بستایید.» یعنی ای مؤمنان، باید دائمالذکر باشید. خیلی ذکر بگویید. هم صبح و هم شب، یعنی دوام توجه داشته باشیدبدل میکند. (احزاب، ۴۱ـ ۴۲)
🔴ترک نماز
ترک نماز از گناهان بسیار بزرگ خوانده شده و ترککنندگان نماز در روایات کافر خوانده شدهاند. بر اساس برخی روایات، گناه ترک نماز میتواند از آتش زدن قرآن، زنا و... بالاتر باشد و تارک نماز را در حد کفر به خدا و رسولش برشمردهاند، اما شیخ صدوق در کتاب علل الشرایع و همچنین مولف لئالیالاخبار، دلیل سنگینی گناه تارک الصلاة را با توجه به روایات، تنها خوار شمردن این عبادت، بدون دلیل خاص، و عدم لذت شخص، حتی بهصورت حرام، برشمردهاند؛ حال آنکه در گناهان دیگر شخص بهدلیل غلبه شهوت یا لذتی حرام به گناه روی میآورد.
➖ راوی از امام صادق(ع) در مورد گناهان کبیره سؤال کرد حضرت فرمود؛
هُنَّ فِي كِتَابِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ سَبْعٌ اَلْكُفْرُ بِاللَّهِ وَ قَتْلُ اَلنَّفْسِ وَ عُقُوقُ اَلْوَالِدَيْنِ وَ أَكْلُ اَلرِّبَا بَعْدَ اَلْبَيِّنَةِ وَ أَكْلُ مَالِ اَلْيَتِيمِ ظُلْماً وَ اَلْفِرَارُ مِنَ اَلزَّحْفِ وَ اَلتَّعَرُّبُ بَعْدَ اَلْهِجْرَةِ قَالَ فَقُلْتُ فَهَذَا أَكْبَرُ اَلْمَعَاصِي قَالَ نَعَمْ قُلْتُ فَأَكْلُ دِرْهَمٍ مِنْ مَالِ اَلْيَتِيمِ ظُلْماً أَكْبَرُ أَمْ تَرْكُ اَلصَّلاَةِ قَالَ تَرْكُ اَلصَّلاَةِ قُلْتُ فَمَا عَدَدْتَ تَرْكَ اَلصَّلاَةِ فِي اَلْكَبَائِرِ فَقَالَ أَيُّ شَيْءٍ أَوَّلُ مَا قُلْتُ لَكَ قَالَ قُلْتُ اَلْكُفْرُ قَالَ فَإِنَّ تَارِكَ اَلصَّلاَةِ كَافِرٌ يَعْنِي مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ .
آنها در كتاب على عليه السّلام هفت است: كفر بخدا، آدم كشى، نافرمانى پدر و مادر،خوردن ربا بعد از دانستنِ [حرام شدن آن]،خوردن مال يتيم بناحق، فرار از جهاد،تعرب بعد از هجرت، عرضكردم: اينها بزرگترين گناهانند؟
فرمود: آرى
عرضكردم: گناه خوردن يكدرهم از مال يتيم بناحق بزرگتر است يا ترك نماز؟ فرمود: ترك نماز، عرضكردم: شما كه ترك نماز را از كبائر نشمردى؟ فرمود: نخستين چيزى كه بتو گفتم چه بود؟ عرضكردم: كفر، فرمود: تارك نماز كافر است، يعنى بدون علت و عذر.(۸)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
قارون پسر عموی حضرت موسی بود او بسیار وجیه المنظر بود و دارای فضل و تقوای بسیار بود به طوریکه مردم پس از موسی برای او احترام زیاد قائل بودند. قارون یکی از هفتاد نفری بود که با موسی به کوه طور رفت . او در آغاز زندگی فقیر و بی بضاعت بود و خداوند او را به مال و منال و اموال بی حساب مورد امتحان قرار داد. قارون بواسطه ی علوم غریبه و علم کیمیا ثروت زیادی بدست آورد بطوریکه چهل مرد قوی کلید گنجهای او را نقل وانتقال میدادند. قارون بر آن شد که بنی اسراییل را زیر فرمان خود در آورد تختی از طلا ساخت و خیمه بر پا کرد و دفتر و اداره آراست و منشیان بی حساب به حساب او رسیدگی میکردند کثرت ثروت موجب غرور او شد و سرکشی و جباری را آغاز کرد از اطاعت خدا سر باز زد و روزها را به عیش ونوش و طرب می گذراند و مهمانخانه ساخت واز مردم پذیرایی میکرد.روزهای شنبه که تعطیل عمومی بود زین طلا بر روی اسب میگذاشت و لباسهای ارغوانی می پوشید و همراه چهار هزار ملازم و هزار کنیز با کبکه ی فراوان از میان مردم عبور میکرد. توانگران همه آرزوی زندگی او را میکردند و حسرت او را می خوردند. علمای بنی اسرائیل به او می گفتند به مال دنیا غره مشو و راه حق را از دست مده ولی در او اثری نمی کرد. حضرت موسی او را نصیحت و موعظه نمود و از او زکات مالش را خواست او قبول نکرد و برای آنکه موسی را تهمت زند از زنی به نام سیتر که زنی بد نام بود خواست تا در قبال دریافت پول زیاد موسی را در نظر مردم خراب نشان دهد . موسی به منبر رفت تا مردم را موعظه کند. در منبر حضرت موسی از قباحت عمل زنا سخن راند و فرمود هر کس که زنا کند باید سنگباران شود. قارون گفت ای موسی مردم می گویند تو با سیتر زنا کرده ای و این قانون باید در مورد خودت نیز اجرا شود. سیتر خواست اقرار کند ولی زبانش به حق گروید و گفت قارون به من پول داد که بگویم تو با من زنا کردی اما من با اینکه بد کار و تبه روزگارم ولی نمی توانم چنین دروغی را بگویم و دو همیان زر را به موسی داد.حضرت موسی فرمود ای قارون بترس از این طغیان و اقرار تهمت که به خدا و پیغمبرش می بندی و عمر خود را به لهو ولعب می گذرانی. فردای آنروز قارون با اصحابش و حضرت موسی با اسباطش جمع شدند. خطاب شد ای موسی به مردم بگو که اطراف قارون را ترک کنندتا او را هلاک سازم . حضرت موسی گفت ای مردم اطراف قارون را خالی کنید که زمین اورا فرو میبرد. قارون خندید و موسی را مسخره کرد .موسی در خشم شد و به زمین امر کرد قارون را بگیر . زمین شکافته شد و قارون با تختش تا ساق پا فرو رفتند. قارون گفت این چه نحو است .موسی خطاب کرد او را فرو ببر . این بار قارون تا زانو فرو رفت . قارون به التماس افتاد ولی موسی نپذیرفت و زمین قارون را با همراهان و تمام خزائنش در خود فرو برد. خطاب شد یا موسی جند بار قارون به تو التماس کرد تا نجات یابد . عرض کرد: هفتاد بار .خطاب شد به حق جبروت خودم اگر یکبار از من تقاضای عفو میکرد او را می بخشیدم.
💠داستان
در میان بنی اسرائیل عابدی بود بنام «برصیصا» که زمانی طولانی عبادت کرده بود و به آن حد از مقام قرب رسیده بود که بیماران روانی را نزد او می آوردند و با دعای او سلامت خود را باز می یافتند. روزی زن جوانی را از یک خانواده با شخصیت به وسیله ی برادرانش نزد او آوردند و بنا شد مدتی بماند تا شفا یابد. شیطان در این جا به وسوسه گری مشغول شد و آن قدر صحنه را در نظر او زینت داد تا آن مرد عابد به او تجاوز کرد! چیزی نگذشت که معلوم شد آن زن باردار شده پس زن را به قتل رسانید و در گوشه ای از بیابان دفن کرد! برادرانش از این ماجرا با خبر شدند که مرد عابد دست به چنین جنایت هولناکی زده، این خبر در تمام شهر پیچید، و به گوش امیر رسید، او با گروهی از مردم حرکت کرد تا از ماجرا با خبر شود، هنگامی که جنایات عابد مُسَلَّم شد، او را از عبادتگاهش فرو کشیدند، پس از اقرار به گناه دستور داد او را به دار بیاویزند، هنگامی که بر بالای چوبه دار قرار گرفت شیطان در نظرش مجسَّم شد، گفت: من بودم که تو را به این روز افکندم! و اگر آن چه را می گویم اطاعت کنی موجبات نجات تو را فراهم خواهم کرد! عابد گفت چه کنم؟ گفت: تنها یک سجده برای من کن کافی است! عابد گفت: در این حالتی که می بینی توانایی ندارم، شیطان گفت: اشاره ای کفایت می کند، عابد با گوشه چشم، یا با دست خود، اشاره ای کرد و سجده به شیطان آورد و در دم جان سپرد و کافر از دنیا رفت!»(۹)
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحار الانوار،ج۵۷،ص۲۹۹.
۲.الکافي، ج۲،ص ۲۸۹
۳.بحار الأنوار، ج۷۷، ص۱۱۶.
۴غرر الحکم،۲۵۰۵
۵.غرر الحکم،۶۳۰۰
۶.شرح غرر الحکم،۵۵۳۳
۷.همان،۷۰۰۱
۸.الکافي ،ج۲، ص۲۷۸
۹.تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۴۴.
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
جهاد با نفس (۵۴)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند جمله ۵۴که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
امام باقر(ع) فرمود:
«إِنَّمَا شِیعَةُ عَلِیٍّ (ع) الْمُتَبَاذِلُونَ فِی وَلَایَتِنَا الْمُتَحَابُّونَ فِی مَوَدَّتِنَا الْمُتَزَاوِرُونَ لِإِحْیَاءِ أَمْرِنَا الَّذِینَ إِذَا غَضِبُوا لَمْ یَظْلِمُوا وَ إِذَا رَضُوا لَمْ یُسْرِفُوا بَرَکَةٌ عَلَی مَنْ جَاوَرُوا سِلْمٌ لِمَنْ خَالَطُوا»
همانا شیعیان علی(ع) آنهایند که در راه ولایت ما نسبت به یکدیگر [فداکاری و] بذل و بخشش می کنند، در محور دوستی ما همدیگر را دوست دارند، به خاطر احیای فرهنگ و معارف ما به دیدار همدیگر می روند، هرگاه خشمگین شوند، ظلم و ستم روا نمی دارند و هر گاه راضی و خشنود گردند، زیاده روی نمی کنند، موجب برکت برای همسایگان و مایه صلح و صفا برای همنشینان خود هستند.»
👌بیان کلی
در این کلام نورانی، چند ویژگی برای شیعیان علی (ع) بیان شده است که هر یک می تواند انسان را در مسیر جهاد با نفس یاری رساند و انسان را به سوی کمالات رهنمون شود که در ادامه به این ویژگیها می پردازیم؛
🔹مهرافشانی
الْمُتَبَاذِلُونَ فِی وَلَایَتِنَا الْمُتَحَابُّونَ فِی مَوَدَّتِنَا
بذل محبت و گستراندن مهربانی به همه شیعیان ، نوید بخش وحدت، اتحاد و همدلی در جامعه شیعیان است.
همواره شیاطین در صدد ضربه زدن به اتحاد و همدلی مسلمانان و چند قطبی سازی جامعه مسلمانان هستند که از زمینه اختلافات سلیقه ای در این جهت سو استفاده میکنند. پس یکی از وظایف امروز ما مهربانی با همه شیعیان است.
🔹ستم نکردن هنگام خشم
إِذَا غَضِبُوا لَمْ یَظْلِمُوا
یکی دیگر از ویژگیها، ستم نکردن هنگام خشم است حتی ممکن است نسبت به رفتار شخص خاصی دلخوری داشته باشیم اما باید مراقبت کنیم که حتی نسبت به افرادی که باعث ناراحتی ما شده اند ستم نکنیم
🔹زیاده روی نکردن
وَ إِذَا رَضُوا لَمْ یُسْرِفُوا
بعضی افراد همچنان که در حالت عصبانیت نمی توانند خود را کنترل کنند و برای انتقام به هر وسیله ای دست می زنند، در هنگام خوشحالی نیز چنین اند و برای ارضای حس خشنودی خود افراط می کنند.
اما یک شیعه راستین هنگامی که از کسی خشنود شدند، اسراف و زیاده روی نمی کنند بلکه آنان در ستایش و تمجید و بخشش، حد اعتدال را در نظر می گیرند.
🔹 مایه برکت و آرامش
بَرَکَةٌ عَلَی مَنْ جَاوَرُوا سِلْمٌ لِمَنْ خَالَطُوا
مایه برکت و خیر و رحمت برای همسایگان و موجب صلح و صفا برای همنشینان و اطرافیان خود هستند.
بارها در احادیث تذکر داده شده که نشانه مسلمان واقعی رفتار درست او با اطرافیان است.
➖چنانچه خداوند در توصیف حضرت عیسی(ع) از زبان آن حضرت می فرماید؛ّ«وَجَعَلَنِي مُبَارَكًا أَيْنَ مَا كُنْتُ وَأَوْصَانِي بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَيًّا»
در این آیه مایه برکت بودن حضرت عیسی(ع) بر نماز مقدم داشته شده است.(۲)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۴۷
۲.مریم/۳۱.
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۵۵)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️ خصلت ۵۵؛ صَدُوقَ اللِّسَانِ
یکی از ویژگیهایی مومن منتظر صداقت در گفتار است.
تجلی صداقت و راستی، در پرتو ایمان به خدا میباشد.
قرآن کریم در بسیاری از موارد، مردم را به صداقت و راستی و معاشرت با راستگویان ترغیب و تشویق نموده و در حالی که دروغگویان را از عذاب الهی می ترساند، روز قیامت را روز بهره وری راستگویان می داند و به آنان مژده جاودانگی در بهشت می دهد:
هذا یوْمُ ینْفَعُ الصَّادِقِینَ صِدْقُهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِینَ فِیها أَبَداً رَضِی اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ ذلِک الْفَوْزُ الْعَظِیم.
این روزی است که راستگویان را راستی شان سود بخشد، برای آنان باغهایی است که از زیر (درختان) آن نهرها روان است، همیشه در آن جاودانند، خدا از آنان خشنود است و آنان (نیز) از او خشنودند، این است رستگاری بزرگ.
🟢صداقت؛ معیار مسلمانی
پیامبر معیار مسلمانی را نه در نماز و روزه زیاد بلکه در صداقت دانسته اند؛
«لا تَنْظروا إلى كَثرةِ صَلاتِهِم و صَومِهِم ، و كَثرةِ الحَجِّ ، و المعروفِ ، وَ طَنطَنَتِهِم باللّيلِ! و لكنِ انْظُروا إلى صِدقِ الحديثِ و أداءِ الأمانةِ».
به زيادى نماز كسان و روزه و حجّ و بخشش و ناله هاى شبانه آنها نگاه نكنيد، بلكه راستگويى و امانتدارى شان را بنگريد.(۲)
🔷خیر دنیا و آخرت
علی علیه السلام فرمود: «اَرْبَعٌ مَنْ اُعطِیهُنَّ فَقَدْ اُعطی خَیرَ الدُّنیا و الاخرِةِ، صِدْقُ حَدیثٍ وَ اَداءُ اَمانَةٍ وَ عِفَّةُ بَطْنٍ وَ حُسْنُ خلقٍ»چهارچیز است، که به هر کس بخشیده شده باشد، به تحقیق خیر دنیا و آخرت به او بخشیده شده است: راستگویی، اداکردن امانت، نگهداری شکم (از حرام و مشتبه) وخوش اخلاقی.(۳)
♻️آثار راستگویی
برخی آثار راستگویی را بر می شمریم؛
➖همراهی خدا: امام باقر(ع) : «اَلا فَاصْدُقُوا فَاِنَّ اللهَ مَعَ الصِّدْقِ»هان! راست بگویید که خدا با راستی است.(۴)
➖پاکی کردار: امام کاظم(ع) : «مَنْ صَدَقَ لِسانُهُ زَکی عَمَلُهُ». کسی که زبانش راست بگوید، کردارش پاک می شود.(۵)
➖سلامتی : امیرمؤمنان(ع) : «عاقِبَةُ الصِّدقِ نَجاةٌ وَ سلامةٌ»فرجام راستگویی، نجات و سلامت است.(۶)
➖بزرگی مقام: از امیرمؤمنان(ع) روایت شده: «عَلیک بِالْصِّدقِ، فَمَنْ صَدَقَ فی اَقوالِهِ جَلَّ قَدْرُهُ»بر تو باد به راستگویی، زیرا کسی که در گفتارش صادق باشد، مقام و منزلتش بزرگ می شود.(۷)
🌸شعر
راستی کن، که راستان رستند
در جهان راستان قوی دستند
راستگاران بلندنام شوند
کجروان نیم پخته خام شوند
یوسف از راستی رسید به تخت
راستی کن، که راست گردد بخت
راستی ورز و رستگاری بین
یار شو خلق را و یاری بین
آخرین یار اولیا صدقست
اولین کار انبیا صدقست
تا نگردد درون و بیرون راست
بوی صدق از تو برنخواهد خاست
.ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار،ج ۶۴،ص۳۱۱.
۲.بحار الأنوار ،ج۷۵،ص۱۱۴.
۳.شرح غرر الحکم،ج۲، ص۱۵۱.
۴.بحارالانوار، ج۶۹، ص۳۸۶.
۵. همان، ج ۷۸، ص۳۰۳.
۶.شرح غررالحکم، ج۴، ص۳۶۳.
۷.همان،۲۹۶.
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
جهاد با نفس (۵۵)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند جمله ۵۵که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
پیامبر فرمود:
«ثَلاَثُ خِصَالٍ مَنْ كُنَّ فِيهِ اِسْتَكْمَلَ خِصَالَ اَلْإِيمَانِ اَلَّذِي إِذَا رَضِيَ لَمْ يُدْخِلْهُ رِضَاهُ فِي إِثْمٍ وَ لاَ بَاطِلٍ وَ إِذَا غَضِبَ لَمْ يُخْرِجْهُ اَلْغَضَبُ مِنَ اَلْحَقِّ وَ إِذَا قَدَرَ لَمْ يَتَعَاطَ مَا لَيْسَ لَهُ ».
هر كس سه خصلت را دارا شود ايمان را بسر حد كمال رسانيده،كسى كه خشنودى او را بگناه و باطل نكشاند،غضب او را از حق بدر نبرد و چون قدرت يافت بدان چه حق ندارد دستاندازى نكند.
👌تبیین کلی
در حدیث فوق معیار ایمان راستین در کنترل نفس در سه موقعیت حساس
دانسته شده است که لازم است
انسان در جهاد با نفس بسیار تلاش کند تا در این موقعیت ها کنترل نفس را در اختیار داشته باشد.
🔹موقعیت رضایتمندی
«إِذَا رَضِيَ لَمْ يُدْخِلْهُ رِضَاهُ فِي إِثْمٍ وَ لاَ بَاطِلٍ»
اگر نسبت به چیزی خشنود است و نظر مساعدی دارد، این حالت باعث نشود که از حق تجاوز کند؛ درباره آن چیزی که میپسندد، حق را رعایت کند. در زندگی چیزهای بسیاری از دیدنیها، شنیدنیها، خوردنیها و... وجود دارد که ما میپسندیم، ولی همه اینها مرزی دارند و اگر از این حد تجاوز کنیم، از حق به باطل، از ثواب به عقاب و از کار خیر به گناه کشیده میشویم. اگر انسان ایمان داشته باشد، مواظب است که این حدود را رعایت کند.
🔹 موقعیت غضب
«وَإِذَا غَضِبَ لَمْ يُخْرِجْهُ الْغَضَبُ مِنَ الْحَقِّ»؛ آدمیزاد گاهی در زندگیاش نسبت به چیزی خشمگین میشود. این از خصوصیات زندگی انسان است و هیچ انسانی نیست که در زندگیاش اصلا ناراحت نشده باشد؛ اما بسیاری از ما وقتی ناراحت میشویم، دیگر متوجه نیستیم که چه میگوییم و چه میکنیم. گاهی انسان در این حالت بد و بیراه میگوید، حرف نامناسب میزند، توهین میکند، فحش میدهد و حتی گاهی حرفهای رکیک از دهانش خارج میشود. اقتضای ایمان این است که انسان در حال غضب نیز مرزها را رعایت کند و حتی اگر نسبت به چیزی خشمگین است، مراقب باشد سخنی که بر زبان میراند ناحق، بیادبی، توهین، یا افشای سرّ مؤمنان نباشد. مقتضای ایمان این است که انسان حتی در حال غضب نیز خودش را کنترل کند و در سخنی که میگوید و کاری انجام که میدهد، از حد مجاز شرعی خارج نشود.
🔹 موقعیت قدرت
وَإِذَا قَدَرَ لَمْ يَتَعَاطَ مَا لَيْسَ لَهُ؛بسیاری از مردم در شرایط عادی انسانهایی خیلی خوب، مؤمن و متعبد هستند و احکام شرعی را رعایت میکنند، ولی وقتی به پست و مقامی میرسند، سرمست میشوند و مثل اینکه عقلشان را از دست میدهند و هر کاری دلشان میخواهد، انجام میدهند. این افراد اصلا توجه ندارند که نباید این قدرت را بیجا مصرف کنند. نمیگویند این قدرت امانتی است که خدا به من داده است تا از آن برای تکامل خودم استفاده کنم، نه اینکه هر چه دلم خواست انجام دهم. اقتضای ایمان این است که انسان وقتی قدرت پیدا میکند، چیزی که حقش نیست، انجام ندهد و قدرت مالی، یا قدرت بدنی و یا قدرت اجتماعی و عرفی باعث نشود کارهایی بکند که در شرایط دیگر برایش جایز نبود.(۲)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۴۷
۲.شرح حدیث از استاد علامه مصباح یزدی است.
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
امید به بخشش الهی
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین سیما علی امیر المؤمنین
🌙بیان احکام
➖ مکان نمازگزار باید بی حرکت باشد؛ یعنی طوری باشد که شخص نمازگزار بتواند با آرامش بدن و بدون تکان خوردن نماز بخواند، بنابراین نماز در مکان هایی که موجب میشود بدن بیاختیار تکان بخورد، مانند خودرو و قطار در حال حرکت یا بعضی تختهای فنری، صحیح نیست، مگر هنگامی که به دلیل تنگی وقت و غیر آن مجبور باشد در چنین مکانی نماز بخواند.
➖ بر مسافرانی که با وسایل نقلیه عمومی سفر میکنند واجب است در صورت خوف فوت نماز، از راننده بخواهند توقف کند و بر راننده نیز پذیرش درخواست آنان واجب است و در صورتی که به هر دلیل توقف نکند، تکلیف مسافران این است که نماز را در همان حال حرکت بخوانند و تا آنجا که امکان دارد جهت قبله، قیام، رکوع و سجود را رعایت کنند.
💠داستان
ایجاد انگیزه
شهيد محراب مرحوم آيه اللّه دستغيب نوشته: يك شب لوتي هاي محل حاجي مؤمني كه از ارادتمندان به مرحوم حاج شيخ محمد تقي مجلسي (پدر علامه مجلسی) بودند، ايشان را دوره مي كنند و به او مي گويند: امشب مي خواهيم به خانه تو بياييم. حاجي از يك طرف مي ببيند اگر آن ها بيايند، با وسائل لهو و لعب مي آيند و مشغول فسق و فجور مي شوند، از طرف ديگر اگر آن ها را رد كند و جواب رد بدهد، از اين به بعد مرتب برايش مزاحمت ايجاد مي كنند. ناچار قبول مي كند. بعد حاجي مومني سراسيمه خدمت مرحوم مجلسي رسيده و گرفتاريش را ذكر مي كند. مرحوم مجلسي فكري مي كند و مي فرمايد: اشكالي ندارد. بگو بيايند، من هم مي آيم.
حاجي مراسمي مهيا مي كند و مرحوم مجلسي نيز زودتر از لوتي ها وارد مي شود، لوتي ها تا وارد خانه شدند، ديدند مرحوم مجلسي در خانه نشسته، ناراحت شدند و با خود گفتند: جلوي آقا كه نمي شود عيش و لهو ولعب كرد؛ با بودن او هيچ كاري نمي شود كرد. يكي از لوتي ها به نام لوتي باشي با خود گفت: بهتر است حرفي بزند تا مرحوم مجلسي قهر كند برود و آن وقت آن ها آزاد باشند. گفت: جناب آقا! مگر راه و روش ما لوتي ها چه عيبي دارد كه به ما اعتراض مي كنند؟ مرحوم مجلسي رضوان الله تعالي عليه فرمود: چه خوبي در شما هست كه آن را مدح كنيم؟ گفت: هزارها عيب داريم، اما باز نمك شناسيم؛ اگر نمك كسي را خورديم ديگر به او خيانت نمي كنيم و تا آخر عمرمان يادمان نمي رود. مرحوم مجلسي فرمود: اين صفت خوبي است، ولي آن را در شما نمي بينم. لوتي باشي گفت: در اين اصفهان از هركس مي خواهي بپرس. ببينيد ما نمك چه كسي را خورده ايم كه به او بد كرده باشيم. مرحوم مجلسي فرمود: خود من گواهي مي دهم كه شما همه نمك به حراميد، آيا با خداي خود چه مي كنيد؟ اي كسي كه نمك خدا را مي خوري و نمكدان مي شكني، اين همه نعمت خدا را خوردن و استفاده كردن و اين جور سركشي كردن و پيروي از نفس و هوي كردن؟ نمك خدا خوردن و نمكدان او را شكستن... اين كلمات مرحوم مجلسي رضوان الله تعالي عليه كه عين واقع و حقيقت بود، در همه آن ها اثر كرد؛ سر خجلت به زير انداختند و هيچ سخن نگفتند؛ سكوت مطلق.
پس از مدتي همه رفتند. صبح اول وقت لوتي باشي در خانه مرحوم مجلسي رضوان الله تعالي عليه را كوبيد. مرحوم مجلسي در را بازكرد. ديد لوتي باشي است و مي گويد: ديشب ما را آتش زدي! ما را آگاه كردي. ما را توبه ده، چون از كرده هاي خود پشيمانيم. مرحوم مجلسي هم لطف مي كند و مقدمات توبه و تدارك گذشته را براي آن ها فراهم مي كند.
🔷بیان موضوع
رجاء و مشتقات آن ۲۲ بار در قرآن کریم به کار رفته است.در قرآن کریم، با تعابیر دیگری غیر از رجاء، همچون «عدم قنوط »، به انسانها توصیه شده است که امیدوار باشند و از نومیدی بپرهیزند. مورد شاخص در این باب، آیه ۵۳ سوره زمر است که بر اساس آن، نومیدی از رحمت الهی نهی شده و خداوند وعده کرده است که جمیع گناهان را بیامرزد.
«قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ»
بگو: «ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را میآمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.
👈از جمله فضائل اخلاقی مسئله «خوف و رجاء» نسبت به خداوند متعال است. داشتن مرتبه اى از خوف که مانع از گناه مى شود و نیز حدى از رجاء که موجب انجام اعمال خوب مى گردد، لازم است.
خوف و رجا هر دو باید در دل انسان مؤمن وجود داشته باشد و ما قبلا در چند مبحث در ارتباط با خوف الهی مباحثی تقدیم کرده ایم؛
خشم الهی
لینک
خوف الهی
لینک
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟩امید بخشی در قرآن و حدیث
در قرآن و حدیث فراوان در امید بخشی سخن به میان آمده است و به طرق مختلف عوامل امیدبخشی به انسان های گنهکار صورت گرفته است تا در انسان گنهکار، انگیزه بازگشت به خوبی ها تقویت شود به انواع امید بخشی از قرآن و حدیث اشاره میکنیم؛
🟢۱. نهی از نا امیدی
آیات و اخباری که در آنها از یأس و نومیدی از رحمت خدا نهی شده است.
که یک نمونه از آیات اشاره شد. و یک نمونه از احادیث تقدیم می شود؛
امام على(ع):«لا تَيأسْ لِذنبِكَ و بابُ التَّوبَةِ مَفتوحٌ ». تا زمانى كه دَرِ توبه باز است، از گناه خود نوميد مشو.(۱)
🟢 احادیث در موضوع امید
احادیثی که در خصوص رجاء و امیدواری وارد شده است. مثل این حدیث پیامبر(ص) فرمود:«الفاجِرُ الراجي لِرَحمَةِ اللّه ِ تعالى أقرَبُ مِنها مِن العابِدِ المُقَنَّطِ ».
گنهكارِ اميدوار به رحمت خداوند متعال به رحمت نزديك تر است، تا عابدِ نوميد.(۲)
🟢۳.دعا فرشتگان
از چیزهائی که باعث امیدواری مؤمنین است آن است که در آیات قرآنی و احادیث نبوی تصریح شده که ملائکه مقرّب و انبیاء مرسل(ص) برای طایفۀ مؤمنین طلب مغفرت می نمایند و از خدا آمرزش ایشان را می طلبند و البته دعای ایشان مقبول درگاه پروردگار است. چنانکه حضرت رسول(ص) فرمودند:
«حَيَاتِي خَيْرٌ لَكُمْ وَ مَمَاتِي خَيْرٌ لَكُمْ فَأَمَّا حَيَاتِي أَمّا حیاتی فَأَسَنُّ لَکُم السُّنَنَ و أَشرَعُ لَکُم الشَّرائعَ، و أمّا موتی فإنَّ أَعمالَکُم تُعرَضُ عَلَیَّ، فَما رَأیتُ مِنها حَسَنا حَمَدتُ اللّهَ عَلیه و ما رَأیتُ منها سَیئا اِستَغفَرتُ اللّهَ لَکُم»
حیات و مرگ من برای شما خیر است. اما در حیات، برای شما احکام شریعت را بیان می کنم و طریقه و آداب را به شما می آموزم و اما بعد از مرگم، اعمالی که از شما صادر می شود بر من عرضه می کنند. آنچه را که دیدم نیک است حمد خدا را می کنم و آنچه را که دیدم بد است طلب آمرزش آن را از خدا می کنم.(۳)
🟢۴.فرصت برای جبران
در روایات آمده است که چون بنده گناهی کند ملائکه در نوشتن آن تأخیر می کنند که شاید نادم و پشیمان شود و استغفار کند.
کند.
«أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یقُولُ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یذْنِبُ ذَنْباً إِلَّا أَجَّلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ سَبْعَ سَاعَاتٍ مِنَ النَّهَارِ فَإِنْ هُوَ تَابَ لَمْ یکْتَبْ عَلَیهِ شَیءٌ وَ إِنْ هُوَ لَمْ یفْعَلْ کـَتـَبَ اللَّهُ عـَلَیـْهِ سـَیئَةً»
حضرت صادق (ع) می فرمودند: هیچ مؤمنى نیست که گناهى را مرتکب شود جز اینکه خداى عزوجل هفت ساعت از روز باو مهلت دهد، پس اگر (در ایـن مـدت) توبه کرد چیزى بر او نوشته نشود، و اگر توبه نکرد، خداوند یک گناه بـر او بـنـویـسـد(۴)
🟢۵.شفاعت
از اموری که وسیله نجات مؤمنان و باعث امیدواری گناهکاران است شفاعت پیامبر اکرم(ص) و ائمه طاهرین (ع) است. چنانچه خداوند مهربان به آن برگزیدۀ جهانیان وعده داده که شفاعت او را قبول خواهد فرمود:«وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَىٰ». هر آینه زود باشد که پروردگار تو، این قدر به تو بخشش و عطا کند که تو راضی و خشنود شوی.
در تفسیر این آیه بیان شده که «محمد(ص) راضی نخواهد شد که یک نفر از امت او در جهنم باشد».
➖امام باقر(ع)درباره آيه چهار سوره ضحى فرمود :
«الشَّفاعَةُ ، و اللّه ِ! الشَّفاعةُ ، و اللّه ِ! الشَّفاعَةُ» . آن شفاعت است . به خدا سوگند، شفاعت است ؛ به خدا سوگند، شفاعت است .(۵)
➖پيامبر(ص) فرمود:« ثلاثةٌ يَشفَعُونَ إلى اللّه ِ عَزَّ و جلَّ ، فَيُشَفَّعُونَ :الأنبياءُ ، ثُمّ العُلَماءُ ، ثُمّ الشُّهَداءُ .» سه گروه نزد خداى عزّ و جلّ شفاعت مى كنند و شفاعتشان پذيرفته مى شود :پيامبران ، سپس عالمان و بعد شهيدان .(۶)
🟢۶. وسعت رحمت الهی
آنچه که در خصوص وسعت عفو و مغفرت خداوند وارد شده است. در روایات وارد شده است که امام صادق(ع) فرمود:
إِذَا كَانَ يَوْمُ اَلْقِيَامَةِ نَشَرَ اَللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى رَحْمَتَهُ حَتَّى يَطْمَعَ إِبْلِيسُ فِي رَحْمَتِهِ تَعَالَى وَ تَقَدَّسَ.
«در روز محشر خداوند عالم چنان آمرزش و مغفرت خود را می گستراند تا اینکه شیطان هم به طمع افتد».(۷)
🟢۷.مکافات های دنیا
اخباری رسیده است که هر بلا و ناخوشی و مرضی که در دنیا به مؤمن می رسد حتی پای او که به سنگی بخورد کفارۀ گناه او می شود.
پیامبر(ص) فرمود:
«إِنَّ اَلْمُؤْمِنَ إِذَا حُمَّ حُمَّةً وَاحِدَةً تَنَاثَرَتْ عَنْهُ اَلذُّنُوبُ كَوَرَقِ اَلشَّجَرِ »
همانا مؤمن چون يك مرتبه تب كند گناهانش مانند برگ درخت ميريزد.(۸)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
حضرت امیر(ع) فرمود:
«الذُّنوبُ ثلاثةٌ : فَذَنبٌ مَغفورٌ ، و ذنبٌ غَيرُ مَغفورٍ ، و ذنبٌ نَرجُو لِصاحِبِهِ و نَخافُ عَليهِ ··· أمّا الذَّنبُ المَغفورُ فعَبدٌ عاقَبَهُ اللّه ُ تعالى عَلى ذَنبِهِ في الدنيا فَاللّه ُ أحكَمُ و أكرَمُ أن يُعاقِبَ عَبدَهُ مَرَّتَينِ ، و أمّا الذنبُ الذي لا يُغفَرُ فَظُلمُ العِبادِ بعضِهِم لبعضٍ ··· و أمّا الذنبُ الثالثُ فَذَنبٌ سَتَرَهُ اللّه ُ على عبدِهِ و رَزَقَهُ التوبةَ فَأصبَحَ خاشِعاً مِن ذَنبِهِ راجِياً لِرَبِّهِ فَنَحنُ لَهُ كَما هُوَ لِنفسِهِ».
گناهان سه دسته اند : گناهى كه آمرزيده مى شود ، گناهى كه آمرزيده نمى شود و گناهى كه براى مرتكب آن، ميان بيم و اميديم . . . اما آن گناهى كه آمرزيده مى شود [گناه آن ]بنده اى است كه خداوند او را در دنيا به كيفر گناهش رسانده است ؛ زيرا خداوند كاردان تر و بزرگوارتر از آن است كه بنده اش را دوبار كيفر دهد، و اما گناهى كه آمرزيده نمى شود ، ستم كردن بندگان به يكديگر است . . . و اما گناه سوم، گناهى است كه خداوند آن را از بندگانش پوشيده داشته و توبه از آن را نصيب گنهكار كرده است و از اين رو از گناه خويش بيمناك و به پروردگارش اميدوار گشته است . ما نسبت به اين شخص همان حالى را داريم كه او نسبت به خود دارد .(۹)
👌آنچه گفته شد دربارۀ رجاء و امیدواری به رحمت و مغفرت بعد از طاعت و عبادت است و بدون آن غرور و حماقت است.
امید یا بیم، کدام بهتر است؟! برنامه دین مبین اسلام در مورد حالت خوف و رجا این است که باید یک نوع توازن و تعادلی در این دو صفت ایجاد شود.
🌺شعر
غرّه مشو که مَرکب مردان مرد را درسنگلاخ بادیه، پی ها بریده اند
نومید هم مباش که رندان جرعه نوش ناگه به یک ترانه به منزل رسیده اند
♻️راه های تقویت امید
🔹 توجه در آیات و روایات مرتبط
بررسی آیات و احادیثی که درباره فضیلت رجاء وارد شده
🔹تأمل و تفکر در آثار رحمت الهی
«فَانْظُرْ إِلَىٰ آثَارِ رَحْمَتِ اللَّهِ كَيْفَ يُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ۚ إِنَّ ذَٰلِكَ لَمُحْيِي الْمَوْتَىٰ ۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ»
به آثار رحمت الهی بنگر که چگونه زمین را بعد از مردنش زنده میکند؛ چنین کسی (که زمین مرده را زنده کرد) زندهکننده مردگان (در قیامت) است؛ و او بر همه چیز تواناست!
➖ انسان باید در نعمتهای شگفت آور او که در این دنیا نصیب بندگان خود کرده، تأمّل و تفکّر کند که چگونه خداوند آنچه را که برای ادامۀ زندگی آنها ضروری است آماده ساخته است بلکه هیچ چیز جزئی را که گاه و بی گاه بدان محتاج اند و بودن آنها بهتر است رها نکرده است. بالاترین چیزی که باعث امیدواری بندگان می شود این است که خدای تعالی خیر محض است و هیچ شرّی در او وجود ندارد و بخشایندۀ علی الاطلاق است و خلق را آفریده تا بر ایشان جود و احسان کند.
🌺 شعر
گویند به حشر گفتگو خواهد بود
وان یار عزیز تندخو خواهد بود
از خیر محض جز نکوئی ناید
خوش باش که عاقبت نکو خواهد بود
➖رسول خدا(ص) فرمودند: روز قیامت مردی را می آورند و به او می گویند: از خود دفاع کن.
می گوید: پروردگارا! مرا آفریدی و هدایت کردی و نعمت هایت را بر من فراوان گرداندی و من نیز پیوسته بر خلق تو احسان نمودم به آن امید که امروز رحمتت را بر من به آسانی فرو آری.
خداوند فرماید: بنده ام راست می گوید، او را به بهشت وارد کنید
🔹ایمان
حضرت یعقوب(ع) به فرزندان خود گفت: «يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ ۖ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ»
ای فرزندان، بروید (به سرزمین مصر) و از حال یوسف و برادرش تحقیق کنید و از رحمت بی منتهای پروردگار ناامید نباشید که هرگز به غیر از افراد کافر هیچ کس از رحمت خداوند مأیوس و ناامید نمی شود».
🔹 حب الله
نزدیک ترین بندگان به خدا کسی است که او را بیشتر دوست داشته باشد. زیرا دوستی امید را در دل افزون می کند. چرا که دوستدار، مشتاق و امیدوارِ وصال به محبوب خویش است.
چنانچه حضرات ایمه معصومین به «التَّامِّینَ فِی مَحَبَّةِ اللَّهِ» توصیف شده اند .
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
حضرت امیر فرمود: ما در مسجد در خدمت رسول خدا (ص) بودیم و منتظر بودیم تا وقت نماز شود، مردی برخاست و عرض کرد یا رسول الله (ص) من به گناهی رسیدم رسول خدا (ص) از وی روی برگردانید (و به نماز ایستاد) دوباره پس از آنکه رسول خدا (ص) نماز را به پایان رسانید برخاست و همان حرف را تکرار کرد حضرت فرمود: آیا با ما نماز خواندی؟ و برای آن به نیکوئی طهارت نگرفتی؟ گفت: چرا، فرمود: همان کفاره گناه توست(۱۰)
💠داستان
در تفسیر آیه شریفه: «وَ کذلِک نُرِی إِبْراهِیمَ مَلَکوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لِیکونَ مِنَ الْمُوقِنِینَ»و این گونه ملکوت آسمان ها و زمین را به ابراهیم نمایاندیم و برای این که از زمره اهل یقین گردد».
نوشته اند که: خدا وقتی چشم انداز ابراهیم را همه آسمان ها و زمین قرار داد، و همه حجاب ها را از دیده او برداشت، و زمین و آنچه در او بود را مشاهده کرد، مرد و زنی را در حال زنا دید، همان لحظه نفرین کرد، پس هر دو هلاک شدند، سپس دو نفر دیگر را در آن حال دید، باز نفرین کرد هر دو نابود شدند، چون دو نفر دیگر را در آن حال دید و خواست نفرین کند به او وحی شد: نفرین خود را از بندگان و کنیزان من بردار، یقیناً من آمرزنده و مهربان و بردبار و جبّارم، گناهان بندگانم به من زیان و ضرر نمی رساند، چنان که طاعتشان به من سود نمی دهد.
من با بندگانم یکی از سه کار را انجام می دهم: یا توبه می کنند و من توبه آنان را می پذیرم و گناهانشان را می آمرزم و عیوبشان را می پوشانم. یا عذاب را از ایشان باز می دارم، چون می دانم از صلب ایشان فرزندانی مؤمن به وجود می آید، پس با پدران ناسپاسشان مدارا می کنم تا مؤمنان از صلب آنان به دنیا آیند، وقتی مؤمنان به دنیا آمدند در صورتی که پدرانشان توبه نکرده باشند عذاب را بر آنان مقرر می دارم. و اگر نه این بود و نه آن، آنچه از عذاب در آخرت برای آنان آماده کرده ام بزرگ تر است از آنچه تو برای آنان می خواهی.
ای ابراهیم! مرا با بندگان خود واگذار که منم بردبار و دانا و حکیم و جبار، به دانایی خود زندگی آنان را تدبیر می کنم و قضا و قدرم را بر آنان جاری می سازم.(۱۱)
داستان
حضرت ابراهیم خلیل الرحمن(ع) عادتش بر این بود تا مهمان بر سر سفره اش نمی نشست، غذا نمی خورد. یک روز پیرمردی را دید و از او خواست که: امروز بیا به منزل من برویم و با هم غذا بخوریم. پیرمرد دعوت ابراهیم را قبول کرد و به خانه ی آن حضرت آمد.
ابراهیم(ع) دستور داد سفره را گستردند و چون طبق رسم، اول باید میزبان دست به طعام ببرد، حضرت خلیل الرحمن «بسم الله الرحمن الرحیم» را به زبان جاری نمود و مشغول به غذا خوردن شد. اما آن پیرمرد بدون این که نام خدا را بر زبان آورد، شروع به خوردن طعام کرد. ابراهیم(ع) فهمید که پیرمرد کافر است، بنابراین ترش رویی کرد، یعنی به او فهماند که اگر از او می دانستم کافر هستی تو را دعوت نمی کردم.
پیرمرد هم غذا نخورد بر شتر خود سوار شد و به راه افتاد و به مقصد خود روانه شد. خطاب رسید که: «ای ابراهیم! بهترین نعمت ها، که گوهر جان است به این پیر گبر دادم و صد سال است او را با آن که کافر است روزی می دهم، اما تو یک لقمه ی نان هم از او دریغ داشتی؟ برو او را بیاور و از او معذرت خواهی کن تا با تو هم غذا شود.»
بسیار زشت و قبیح است که انسان رفتاری کند که مهمان غذا نخورده از سر سفره رنجیده، برخیزد و برود. ابراهیم(ع) به دنبال آن پیر گبر رفت و از او عذرخواهی کرد و گفت: بیا برویم، من گرسنه ام تا تو نیایی من لب به غذا نمی زنم، می خواهی «بسم الله» بگو، می خواهی نگو. پیرمرد پرسید: تو اول مرا راندی، چه باعث شد که آمدی و مرا بدین حال به منزل آوردی و عذرخواهی می کنی؟
ابراهیم(ع) گفت: خداوند متعال مرا عتاب کرد و درباره ی تو فرمود: «من صد سال است او را روزی می دهم و باز خواهم داد، تو یک ساعت تحمل نکردی و او را رنجاندی؟ برو او را راضی کن و از او عذر بخواه و او را به منزل خود بیاور و از او انتظار «بسم الله» گفتن نداشته باش.»
اشک پیرمرد جاری شد وگفت: عجب! آیا خدا این گونه با من رفتار می کند؟! (و حال آن که خود متوجه نیستم) ای ابراهیم! دین خودت را بر من عرضه کن. بنابراین آن پیرمرد توبه کرد و برای همیشه موحد و خداپرست شد.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.تحف العقول : ۲۱۴
۲.كنز العمّال : ۵۸۶۹
۳.جامع السعادات ،ج۱،ص۳۸۱
۴.الكافی، ج۲،ص۴۳۹.
۵. بحار الأنوار : ۸/۵۷/۷۲
۶. الخصال ،ص۱۵۶
۷.روضة الواعظین , جلد۲ , صفحه۵۰۲
۸.إرشاد القلوب، ج ۱ ص۴۳
۹.بحار الأنوار،ج۳۵،ص۲۹
۱۰.مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج۹، ص۲۶۸.
۱۱.تفسیر برهان: ذیل آیه شریفه ۷۵ انعام، حدیث۹.
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
رفق و مدارا
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
🌙بیان احکام
یکی از واجبات نماز ایستادن و قیام است که در این زمینه چند نکته یادآوری می کنم:
➖ نمازگزار تا وقتی که توانایی ایستادن هر چند با تکیه بر دیوار یا با کمک عصا و مانند آنرا را داشته باشد، نباید نشسته نماز بخواند. بنابراین فردی که نماز را نشسته میخواند در حالی که توانایی ایستادن را بدون ضرر و مشقت، دارد مثل فردی که کارهای روزه مره و تشرف به حرم و مسجد را ایستاده انجام دهد، با این حال قیام در نماز را ترک می کند نمازشان باطل است و قضا دارد.
➖ اگر برای فردی ایستاده خواندن هر چند به کمک وسایل مثل عصا در منزل یا هتل مهیا باشد ولی این امکان در حرم یا مسجد برای او وجود ندارد باید نماز خودش را در منزل یا هتل یا مکان دیگری که شرایط ایستادن مهیا هست، بخواند.
👌تذکر مهم
زیاد دیده می شود که در مساجد، نمازخانه ها و حرم ها تعداد زیادی صندلی برای نماز تهیه شده است و افراد زیادی که هیج نوع مشکل حرکتی ندارند در این صندلی ها نماز میخوانند باید توجه کنیم که سختی و مشقت مختصر در همه تکالیف وجود دارد و این مقدار از مشقت عذر کافی برای استفاده از صندلی نماز نیست.
💠داستان
ایجاد انگیزه
روزی مردی یهودی که ادعا می کرد، چند دینار از پیامبر طلب دارد، طلب خود را خواست. آن حضرت فرمود: اکنون ندارم. مرد یهودی گفت: شما را رها نمی کنم تا طلبم را بپردازید. پیامبر فرمود: من هم اینجا، در کنار تو می نشینم. مرد یهودی آن قدر نشست که حضرت، نماز ظهر، عصر، مغرب، عشا و نماز صبح روز بعد را نیز همان جا خواند. اصحاب خواستند یهودی را بیازارند، ولی حضرت آنها را بازداشت. عرض کردند: آیا اجازه دهیم، یک یهودی شما را بازداشت کند؟ حضرت فرمود: «خداوند مرا مبعوث نکرده است تا به مردم ستم کنم.» پس به همراه یهودی و تعدادی از مسلمانان تا نیمه های روز در آن مکان نشست. در این هنگام یهودی گفت: گواهی می دهم که خدایی جز خدای یکتا نیست و تو فرستاده خدا هستی. سپس عرض کرد: به خدا سوگند، با این کارم، قصد جسارت به شما را نداشتم، بلکه می خواستم بدانم اوصاف شما با آنچه در تورات به ما وعده داده اند، تطبیق می کند یا خیر؟ من در تورات خوانده ام که پیامبر خاتم، در مکه متولد می شود و به یثرب هجرت می کند. درشت خو و بداخلاق نیست، با صدای بلند سخن نمی گوید و ناسزاگو و بدزبان نیست. اینک همه ثروتم را در اختیارتان می گذارم تا در راه خدا خرج کنید.(۱)
🟠تبیین موضوع
در شرایطی ناسازگاری و اختلاف کانون گرم خانواده های زیادی را از هم می پاشد و اختلاف در سلیقه ها و عوامل خشونت زا، جامعه را به سمت خصومت و درگیری و دو قطبی سازی می برد یکی از موضوعات دارای اولویت که باید در منبر ها مطرح شود عبارت است از رفق و مدارا .
این رفق و مدارا از مدارای انسان با خود ، شروع میشود و تا خانواده و افراد مختلف جامعه امتداد پیدا میکند.
یکی از مصادیق حسن معاشرت در زندگی مسأله رِفق و مدارا است.
🟢حدیث
امام رضا(ع) فرمود:
«لَا یَکُونُ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً حَتَّى یَکُونَ فِیهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ سُنَّهٌ مِنْ رَبِّهِ وَ سُنَّهٌ مِنْ نَبِیِّهِ وَ سُنَّهٌ مِنْ وَلِیِّهِ فَأَمَّا السُّنَّهُ مِنْ رَبِّهِ فَکِتْمَانُ سِرِّهِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلى غَیْبِهِ أَحَداً إِلَّا مَنِ ارْتَضى مِنْ رَسُولٍ وَ أَمَّا السُّنَّهُ مِنْ نَبِیِّهِ فَمُدَارَاهُ النَّاسِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَرَ نَبِیَّهُ بِمُدَارَاهِ النَّاسِ فَقَالَ خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ أَمَّا السُّنَّهُ مِنْ وَلِیِّهِ فَالصَّبْرُ فِی الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ».
مؤمن، مؤمن حقیقى نباشد مگر زمانى که سه خصلت و روش در او باشد: روشى از پروردگارش و روشى از پیغمبرش و روشى از ولى و امامش، اما روش پروردگارش نگهدارى راز خود است، خداى عز و جل فرماید: «خدا عالم به غیب است و کسى را برغیب خود آگاه نکند جز رسولى را که بپسندد» روش پیغمبرش مدارای با مردم است زیرا خداى عز و جل پیامبرش را به مدارای با مردم دستور داده و فرموده است «گذشت را پیش گیر و به نیکى دستور ده» و اما روش امامش صبر کردن در زمان تنگدستى و پریشان حالى است.
شاهد مثال، این فراز است «أَمَّا السُّنَّهُ مِنْ نَبِیِّهِ فَمُدَارَاهُ النَّاسِ» یعنی اگر مؤمن میخواهد به ایمان حقیقی نائل شود، باید مدارای با مردم را جزء سلوک و روش خود قرار دهد همچنان که این روش پیامبر خدا (ص) است(۲)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔷رفق و مدارا با خویشتن
گام اول در مراعات اصل رفق و مدارا با خویش، در رابطه با وظایف عبادی و تربیتی است.
پیامبر(ص) فرمود:«يَا عَلِيُّ إِنَّ هَذَا اَلدِّينَ مَتِينٌ فَأَوْغِلْ فِيهِ بِرِفْقٍ وَ لاَ تُبَغِّضْ إِلَى نَفْسِكَ عِبَادَةَ رَبِّكَ فَإِنَّ اَلْمُنْبَتَّ يَعْنِي اَلْمُفْرِطَ لاَ ظَهْراً أَبْقَى وَ لاَ أَرْضاً قَطَعَ فَاعْمَلْ عَمَلَ مَنْ يَرْجُو أَنْ يَمُوتَ هَرِماً وَ اِحْذَرْ حَذَرَ مَنْ يَتَخَوَّفُ أَنْ يَمُوتَ غَداً» .
این دین، دارای متانت و قوت است ـ و نیازی به اعمال مشقت و سختی نیست ـ پس با رفق و مدارا، در آن سیر کن و جانت را نسبت به عبادت پروردگارت دشمن مکن. زیرا انسان زیاده رو نه مرکب سالمی برای خود می گذارد و نه مسافتی می پیماید. باید عملت مانند کسی باشد که امیدوار است تا هنگام پیری عمرش به درازا بکشد و خوف و ورعت بسان شخصی باشد که می ترسد فردای آن روزش بمیرد.(۳)
🔷رفق و مدارا در خانواده
مرحله دوم رفق و مدارا ، در حوزه خداوند تعریف می شود که عبارت است از مدارا و سازگاری همسران و فرزندان و والدین که نکاتی در این خصوص تقدیم میشود:
🟢رفق و مدارا با همسر
رفق و مدارای با همسر از اصول مهمّ زندگی مشترک محسوب می شود و ضرورت رعایت آن بیشتر متوجّه مرد است. روحیه خاص زن، رفق و مدارای بیشتری از شوهر می طلبد. عدم مدارای با همسر و تحمیل فشار بیش از حدّ بر او، آثار تخریبی فراوانی در زندگی خانوادگی می گذارد. پیامبر اسلام (ص) در آخرین وصیتش، مردم را به مراعات حقوق زنان توصیه کرد.
🔹حدیث
امام صادق(ع) : إِنَّ إِبْرَاهِيمَ ع شَكَا إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا يَلْقَى مِنْ سُوءِ خُلُقِ سَارَهَ فَأَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَيْهِ إِنَّمَا مَثَلُ الْمَرْأَهِ مَثَلُ الضِّلْعِ الْمُعْوَجِ إِنْ أَقَمْتَهُ كَسَرْتَهُ وَ إِنْ تَرَكْتَهُ اسْتَمْتَعْتَ بِهِ اصْبِرْ عَلَيْهَا».
فرمود حضرت ابراهيم به خداوند از بد اخلاقى ساره شكايت نمود خداوندبه آن حضرت وحى نمود و فرمود مثل زن همانند استخوان پهلو است كه كج است اگر بخواهى او را راست كنى او را خواهى شكست واگر او را به حال خود رها كنى از او نفع خواهى برد بر اخلاق او صبر كن.(۴)
👌نکته روانشناسی
روانشناسان منشا بسیاری از اختلافات خانوادگی و درگیری ها و دعوا ها بین زن و شوهر ها را در رعایت نشدن رفق و مدارا و درک شرایط جسمی و روحی_روانی زن توسط شوهر دانسته اند.یه عنوان مثال چند روز ایام ماهیانه( پریود) باید مورد توجه و رفق قرار گیرند.
🟢رفق و مدارا با شوهر
همچنین رفق و مدارا از طرف خانم خانه در ارتباط با شوهر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
امام صادق(ع) فرمود:«ثَلاَثٌ مِنَ اَلنِّسَاءِ يَرْفَعُ اَللَّهُ عَنْهُنَّ عَذَابَ اَلْقَبْرِ وَ يَكُونُ مَحْشَرُهُنَّ مَعَ فَاطِمَةَ بِنْتِ مُحَمَّدٍ (ص) اِمْرَأَةٌ صَبَرَتْ عَلَى غَيْرَةِ زَوْجِهَا وَ اِمْرَأَةٌ صَبَرَتْ عَلَى سُوءِ خُلُقِ زَوْجِهَا وَ اِمْرَأَةٌ وَهَبَتْ صَدَاقَهَا لِزَوْجِهَا يُعْطِي اَللَّهُ تَعَالَى لِكُلِّ وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ ثَوَابَ أَلْفِ شَهِيدٍ وَ يَكْتُبُ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُنَّ عِبَادَةَ سَنَةٍ.»
سه طايفهى از زنهايند كه عذاب قبر از آنها برداشته شود و با حضرت فاطمه دختر حضرت محمّد محشور شوند زنى كه بر غيرت شوهرش صبر كند،زنى كه با شوهر بد اخلاق بسازد و زنى كه مهريهاش را به بخشد خداى تعالى بهر يك از اين سه طايفهى زنها ثواب يك هزار شهيد مىبخشد و براى هر يك از آنان ثواب عبادت يك سال نوشته مىشود.(۵)
🟢رفق و مدارا با فرزندان
امام سجاد(ع) فرمود:
«حَقُّ الصَّغيرِ رَحمَتُهُ في تَعليمِهِ، وَالعَفوُ عَنهُ وَالسِّترُ عَلَيهِ، وَالرِّفقُ بِهِ ، وَالمَعونَةُ لَهُ». حقّ خردسال ، مهربانى در آموزش او ، بخشيدن او و پوشاندن [اشتباهات ]او ، مدارا كردن با او و يارى كردن اوست.
➕امام كاظم(ع) در پاسخ مردی که از بی ادبی فرزندش گلایه داشت فرمود:«لا تَضرِبْهُ ، واهْجُرْهُ ولا تُطِلْ»
او را نزن، بلكه براى مدتى كوتاه با او قهر كن.(۶)
🟢رفق و مدارا با والدین
مدارا با والدین حتی اگر مسلمان نباشند و اهل معصیت باشند دستور خداوند است.
امام صادق(ع) فرمود:«ثَلاَثٌ لَمْ يَجْعَلِ اَللَّهُ لِأَحَدٍ مِنَ اَلنَّاسِ فِيهِنَّ رُخْصَةً بِرُّ اَلْوَالِدَيْنِ بَرَّيْنِ كَانَا أَوْ فَاجِرَيْنِ وَ وَفَاءٌ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ اَلْفَاجِرِ وَ أَدَاءُ اَلْأَمَانَةِ إِلَى اَلْبَرِّ وَ اَلْفَاجِرِ ».
ه چيز است كه خداوند در آنها به هيچ كس رخصت نداده است:نيكويى به پدر و مادر چه نيكوكار باشد و چه بدكار و وفاى به عهد براى نيكوكار و بدكار و اداى امانت به صاحبش چه نيكوكار باشد و چه بدكار.(۷)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔷رفق و مدارا در جامعه
➕پیامبر(ص)فرمود:«مُدَارَاةُ اَلنَّاسِ نِصْفُ اَلْإِيمَانِ وَ اَلرِّفْقُ بِهِمْ نِصْفُ اَلْعَيْشِ».
سازش با مردم نيمى از ايمانست و رفق و نرمش با آنان نيمى از زندگى و خوشى است.(۸)
در ادبیات فارسی مدارا با دشمنان نیز موجب آسایش دو دنیا دانسته شده است؛
🌺شعر
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است
با دوستان مروت، با دشمنان مدارا
➕امیر مومنان علی (ع) دیدگاه کلی اسلام را پیرامون معاشرت با مردم در سخنی چنین تبیین می کتد: «خالِطوا النّاسَ مُخالَطَةً إن مِتُّم مَعَها بَكَوا عَلَيكُم ، و إن عِشتُم (غِبتُم) حَنُّوا إلَيكُم».
با مردم طوری معاشرت کنید که اگر با آن حالت مردید در سوگتان بگریند و اگر زنده بودید با شما دوست باشند.(۹)
🟪آثار رفق و مدارا
برخى از آن آثار مدارا را پى مى گیریم:
🟣حراست ایمان
پیامبر(ص) مى فرماید: «لِکلِّ شَىْءٍ قُفْلٌ وَ قُفْلُ الْایمانِ الرِّفْقُ؛ هر چیزى قفلى دارد و قفل (نگهدار) ایمان، نرمخویى است».(۱۰)
🟣 خیر دنیا و آخرت
پیامبر(ص)مى فرماید: «منْ اعْطِىَ حَظَّهُ مِنَ الرِّفْقِ اعْطِىَ حَظَّهُ مِنْ خَیرِالدُّنْیا وَالْاخِرَةِ وَ مَنْ حُرِمَ حَظُّهُ مِنَ الرِّفْقِ حُرِمَ حَظُّهُ مِنَ الدُّنْیا وَالْاخِرَةِ؛ هر کس نصیبى از رفق و مدارا داشته باشد، سهمى از خیر دنیا و آخرت را مى برد و هر کس از سهم رفق و مدارا محروم باشد، از سهم (خیر) دنیا و آخرت نیز محروم است».(۱۱)
🟣تداوم دوستى ها
در ضرب المثل ها آمده است که: «یک دشمن زیاد است و هزار دوست کم». طبع انسان، به دوستى با همگان تمایل دارد مگر این که علل و اسباب دیگرى موجبات دشمنى را فراهم سازد.
دین مقدس اسلام نیز چنین نظرى دارد و براى تداوم دوستى ها و زدودن کدورت ها پیشنهادهاى متعددى نموده. از جمله نرمخویى و خوشرویى. امیرمؤمنان (ع) مى فرماید: «رِفْقُ الْمَرْءِ وَ سَخائُهُ یحَبِّبُهُ الى اعْدائِهِ؛ نرمخویى و سخاوت شخص، او را محبوب دشمنانش مى کند».(۱۲)
🟣اصلاح رفتاری دیگران
خداوند به حضرت موسی و هارون فرمود:«اذْهَبا إِلی فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغی فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَینًا لَعَلَّهُ یتَذَکرُ أَوْ یخْشی».
به سوی فرعون بروید که سرکشی کرده است. با او به آرامی و نرمی سخن بگویید، باشد که پند گیرد.
امام علی(ع)فرمود: با همسران ناسازگار خود مدارا کنید و با آنان به نیکی سخن بگویید شاید رفتارشان درست شود.
🟣دفع شر و ضرر دشمنان
همانطور که در بیان فضیلت این صفت والا گذشت، مدارا حداقل سودی که برای مومن دارد دفع شر دشمنان است و این ضرر شامل ضررهای دنیوی و دینی (حساسیت و ممانعت آنان در مسیر رشد معنوی فرد یا انجام وظایفش) هر دو است؛ زیرا امام علی (ع) فرمودند: «سَلامَةُ الدِّينِ وَ الدُّنيا في مُداراةِ النّاسِ» مدارا با مردم سبب سلامت در دین و دنیا است.(۱۳)
جناب فیض کاشانی میگوید:
صولت دشمن به مدارا شکن
خصمی و استیزه بدایت مکن
🟨شیوه هایی برای مدارا
🟡ترک بگو مگو
همانطور که برخی علما گفتهاند اصل مدارا، ترک جدل است.
در حدیثى از امام صادق(ع) آمده: «اَلْمِراءُ داءٌ رَدِىٌّ وَ لَیْسَ لِلاِْنْسانِ خَصْلَةُ شَرٌّ مِنْهُ وَ هُوَ خُلْقُ اِبْلیسَ وَ نِسْبَتِهِ فَلا یُماری فى اَىِّ حال کانَ اِلاّ مَنْ کانَ جاهِلا بِنَفْسِهِ وَ بِغَیْرِهِ مَحْرُوماً مِنْ حَقایِقِ الدّینِ» مراء (و جر و بحثهاى غیر منطقى) درد بدى است و هیچ صفتى براى انسان بدتر از آن نیست و آن، اخلاق ابلیس و منسوبین به او است و هیچکس در هیچ حالى مراء نمى کند مگر کسى که نسبت به موقعیت خود و دیگران جاهل است، و از حقایق دین محروم مى باشد».(۱۴)
🟡تغافل
امام صادق(ع)فرمود: «صَلاَحُ حَالِ اَلتَّعَايُشِ وَ اَلتَّعَاشُرِ مِلْءُ مِكْيَالٍ ثُلُثَاهُ فِطْنَةٌ وَ ثُلُثُهُ تَغَافُلٌ».مصلحت زندگى و معاشرت اجتماعى به پيمانهاى پر ماند كه دو سوم آن هوش و زيركى؛و يك سومش ناديده گرفتن و تجاهل است.(۱۵)
🟡همراهی ظاهری
در مواردی که چارهای نباشد بدون این که به مداهنه و یا ترک نهی از منکر انجامد باید در ظاهر و سخن نوعی از سازگاری با افراد مختلف جامعه ابراز داشت.
همانطور که امام صادق(ع) فرمود:«خالَطُوا الأبرارَ سِرّاً ، و خالَطُوا الفُجّارَ جِهَارًا ولا تَمیلوا علیهم فَیَظلِموکُم ، فَإنّه سَیأتی عَلَیکُم زَمانٌ لا یَنجُو فیه مِن ذَوِی الدّینِ إلاّ مَن ظَنّوا أَنَّه أَبلَه و صَبَرَ نَفسه على أَنْ یُقالَ : إنّه أَبلَه لا عَقلَ لَه».
در ظاهر با بدان باشید اما در نهان با نیکان باشید و بر بدان اعتراضی نکنید که به شما ظلم میکنند. زیرا زمانی خواهد آمد که کسی نجات نخواهد یافت جز شخصی که مردم او را ابله بدانند و او بر این برچسب صبر کند.(۱۶)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
مرحوم شیخ جعفر کاشف الغطاء از بزرگترین فقیهان عالَم تشیع بوده است، در حدی که علمای بزرگ شیعه از قول او نقل کردهاند که فرموده بود: اگر تمام کتابهای فقهی شیعه را در رودخانه بریزند و به دریا برود و شیعه دیگر یک ورق فقه دستش نباشد، من از اول تا آخر فقه شیعه را در سینهام دارم، همه را بیرون میدهم تا دوباره بنویسند. مرجع هم شده بود.
اهل علم و اصحاب سرّش فهمیدند که همسرش در خانه بداخلاقی میکند ولی خیلی هم خبر از داستان نداشتند. اینقدر در مقام جستوجو برآمدند تا به این نتیجه رسیدند که این مرد بزرگ الهی، این فقیه عالیقدر گاهی که به داخل خانه میرود، همسرش حسابی او را کتک میزند.
یک روز چهار پنج نفر جمع شدند و خدمتش آمدند و گفتند: آقا ما داستانی شنیدهایم از خودتان باید بپرسیم. آیا همسر شما گاهی شما را میزند؟! فرمود: بله، عرب است، قدرتمند هم هست، قویالبنیه هم هست، گاهی که عصبانی میشود، حسابی مرا میزند. من هم زورم به او نمیرسد. گفتند: او را طلاق بدهید.گفت: نمیدهم. گفتند: اجازه بدهید ما زنهایمان را بفرستیم ادبش کنند. گفت: این کار را هم اجازه نمیدهم. گفتند: چرا؟ گفت: این زن در این خانه برای من از اعظم نعمتهای خداست چون وقتی بیرون میآیم و در صحن امیرالمومنین میایستم و تمام صحن، پشت سر من نماز میخوانند، مردم در برابر من تعظیم میکنند. گاهی در برابر این مقاماتی که خدا به من داده، یک ذرّه هوا مرا برمیدارد. همان وقت میآیم در خانه کتک میخورم، هوایم بیرون میرود! این چوب الهی است، این باید باشد.
🌺شعر
من بد کنم و تو بد مکافات دهی
پس فرق میان من و تو چیست ؟ بگو
با تو گویم که چیست غایت حلم
هر که زهرت دهد شکر بخشش
کم مباش از درخت سایه فکن
هر که سنگت زند ثمر بخشش
💠داستان
ابن ابى عمير مرد ثروتمندى بود، تا پانصدهزار درهم سرمايه داشت. شيخ صدوق در علل نقل مى كند از على بن ابراهيم و او از پدرش كه ابن عمير به بزازى اشتغال داشت، از مردى ده هزار درهم طلبكار بود، پس از چندى سرمايه اش تمام شد به طورى كه فقير گرديد. شخصى كه به او بدهكار بود خانه مسكونى خود را به ده هزار درهم فروخت و پول آنرا براى ابن ابى عمير به در خانه اش آورد. در را كوبيد. ابن ابى عمير بيرون آمد پولها را به او تسليم نموده گفت اين طلب تو است. پرسيد اين مال را از كجا تهيه نمودى. به ارث به تو رسيده يا كسى بخشيده؟ گفت هيچ كدام نبوده، خانه ام را براى پرداخت قرض خود فروخته ام . ابن ابى عمير گفت حديث کرد مرا ذريح محاربى از حضرت صادق (ع) كه آنجناب فرمود:«لا يخرج الرجل عن مسقط راءسه بالدين؛ انسان به جهت دِين ترك خانه خود را نمى گويد»، اين پولها را بردار من حاجت به چنين مالى ندارم با اينكه به خدا سوگند هم اكنون به يك درهم از آن احتياج دارم لكن از اين پولها همان يك درهم را هم برنمى دارم.(۱۷)
💠داستان
محمدبنمرازم نقل میکند که: امام صادق(ع) بههمراه پدرم و مصادف از نزد منصور خارج شده و اول شب به منطقۀ سالحین (چهار فرسخیِ غرب بغداد) رسیدند.
پاسبان جسور آن منطقه با لحنی تند به حضرت گفت: «هرگز نخواهم گذاشت که از اينجا عبور کنی!»
امام صادق(ع) با مدارا از او تقاضای عبور کردند! ولى پاسبان بهسختى جلوی حضرت را گرفته بود.
«مصادف» به امام عرض کرد: «اين پاسبان همچون سگی شما را مىآزارد و مىترسم شما را پیش منصور برگرداند! اگر اجازه دهید من و مرازم گردنش را بزنیم و جسدش را در رودخانه بیاندازیم!»
حضرت فرمودند: «كُفَّ يَا مُصَادِفُ»، اى مصادف، خويشتندار باش!
حضرت پيوسته با زبانی نرم از پاسبان تقاضای عبور مىكردند! سرانجام پس از معطلی زیاد، نزدیک صبح، پاسبان به امام اجازه عبور داد و حرکت کردیم.
پس از عبور، حضرت فرمود: اى مرازم، اين بهتر است يا آنچه شما گفتید؟!
حضرت در پایان یک دستورالعمل بسیار زیبا و آموزنده بیان فرمودند: «إِنَّ الرَّجُلَ يَخْرُجُ مِنَ الذُّلِّ الصَّغِيرِ فَيُدْخِلُهُ ذَلِكَ فِي الذُّلِّ الْكَبِيرِ»، چهبسا كه آدمى از ذلّت كوچكى بیرون میآید و به ذلّت بزرگترى گرفتار میشود»(۱۸)
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار، ج۱۶، ص۳۱۶.
۲.الخصال ،ج۱ ،ص۸۲
۳.الکافي ،ج۲ ، ص۸۷
۴.كافى،ج۵،ص۳۱۳
۵.إرشاد القلوب،ج ۱، ص۱۷۵
۶.بحار الأنوار ،ج۱۰۴،ص۹۹.
۷.الخصال ،ج۱،ص۱۲۸.
۸.تحف العقول ،ج۱،ص۴۲
۹.نهج البلاغه، حکمت ۱۰.
۱۰.الكافي ،ج۲،ص۱۱۸
۱۱. الجعفريّات : ص۱۴۸
۱۲غرر الحکم،۵۴۲۹.
۱۳.غرر الحكم ،۵۶۱۰.
۱۴.بحارالانوار،ج۲، ص۱۳۵
۱۵.تحف العقول،ج۱،ص۳۵۹
۱۶.الکافی،ج۲،ص۹۵
۱۷. تتمة المنتهى ص۲۱۷
۱۸.روضه كافي، ص ۷۳
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d