📣 شماره بهمن‌ماه 1401 ماهنامه رصدی «دین و بین‌الملل» منتشر شد. 🔹 این ماهنامه که از سوی «مرکز ارتباطات و بین‌الملل حوزه‌های علمیه» و با تلاش «میز نهادهای اندیشکده #مرصاد» گرد آمده است، در پی آن است که شکاف عمیق میان فضای رسانه‌ای فارسی با حوزه مطالعات «#نهاد_دین» را اندکی پر کرده و با بازتاب اخبار و تحلیل‌های روزآمد از منابع دست اول عربی و انگلیسی، دغدغه‌مندان این عرصه را از پویایی‌های نهادهای گوناگون دینی، به‌ويژه در گستره جهان اسلام، آگاه سازد. 🔹🔹پرونده‌های این شماره: ✳️ زلزله ترکیه و سوریه ✳️ اهانت به قرآن در استکهلم ✳️ جنجال بر سر مستند بی بی سی درمورد نخست وزیر هند ✳️ تشدید بازداشت‌ها و اعدام‌ها در عربستان سعودی ✳️ قوانین جنجالی جدید پاکستان ✳️ بیت شیرازی یا دفتر حافظ منافع اسرائیل در نجف اشرف؟! #دین_و_بین‌الملل #ماهنامه ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 روز دوشنبه مورخ 22 اسفند 1401 اندیشکده مرصاد در یک نشست هم اندیشی با حضور کارشناسان میزهای مختلف به بررسی ابعاد مختلف توافق ایران و عربستان پرداخت. در این نشست آقایان 👤حمید عظیمی (مدیر میز نهضت ها) 👤هادی معصومی زارع (مدیر میز عراق و شامات) 👤وحید اخوت (مدیر میز خلیج فارس) 👤احمد حاجی صادقیان (مدیر میز یمن) 👤سید هاشم رضوی (کارشناس مسائل عربستان ) 👤علی اصغر نجابت (کارشناس مسائل عراق) 👤ایمان محمدی (کارشناس مسائل یمن) تحلیل های خود پیرامون زمینه ها و نتایج توافق ایران و عربستان را ارائه دادند. 🔗 خلاصه ای رسانه ای از محتوای این نشست را می توانید در اینجا مطالعه کنید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 واشنگتن و ریاض؛ از روابط استراتژیک تا شراکت اجباری 👤 نویسنده: سیدهاشم رضوی ✂️ برش‌هایی از متن 🔹رابطه ایالات متحده و عربستان سعودی از بدو انعقاد دائر مدار محوری به نام نفت بوده و سران دو کشور دهه ها پیش توافق نمودند که به ازای تامین نفت ایالات متحده از سوی سعودی و تضمین فروش آن صرفا به دلار، واشنگتن متعهد خواهد شد امنیت عربستان و ادامه سیستم پادشاهی در این کشور را محافظت کند. 🔹 واکنش سعودی پس از آن صورت گرفت که گروهی از سناتورهای آمریکایی از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در اوایل ماه جاری اعلام کردند که لایحه "NOPEC" یا قانون "نه به کارتل‌های تولید و صادرات نفت" را به کمیته قضایی کنگره ارائه کرده‌اند. 🔹 ریاض در تلاش است با بالا بردن میزان تولید نفت و رساندن آن به اندکی بیش از 13 میلیون بشکه در روز به عنوان سقف دائمی تولید تا سال 2027 به تاثیرگذارترین فروشنده بازار در تعیین و تصویب قیمت نفت تبدیل شود. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا مطالعه کنید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 آیا جبهه مأرب مجددا شعله ور خواهد شد؟ 👤 نویسنده: ایمان محمدی ✂️ برش‌هایی از متن 🔹 همزمان با سالگرد شروع جنگ یمن در 26 مارس (6 فروردین) تحولات در پرونده یمن روند معکوس به خود گرفته و شاهد تشدید تنش در تمام حوزه‎ها هستیم. 🔹 در حالی که ریاض اعلام کرده بود نسبت به ترددکشتی‎های تجاری در مسیر بندر الحدیده اختلالی ایجاد نخواهد کرد؛ توقیف یک کشتی کانتینری از طرف سازمان ملل و در جیبوتی موجب نارضایتی مقامات صنعا شده است. 🔹سید عبدالملک الحوثی رهبر انقلاب یمن، محمد ناصر العاطفی وزیر دفاع دولت صنعا، یحیی سریع سخنگوی نیروهای مسلح، محمد علی الحوثی رئیس شورای انقلاب و دیگر مقامات صنعا نسبت به تداوم شرایط نه صلح و نه جنگ هشدار داده و اعلام کردند برای تغییر شرایط کنونی آماده هستند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا مطالعه کنید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 پس از ریاض، قاهره مقصد بعدی مصالحه تهران خواهد بود؟ 👤نویسنده: سید هاشم رضوی ✂️ برش هایی از متن 🔹مدتی پس از اعلام آغاز مذاکرات امنیتی میان ایران و سعودی در بغداد و جدی شدن این مذاکرات در ادوار بعدی، موضوع بهبود روابط میان ایران از یک سو و مصر و اردن از سوی دیگر مطرح گردید. در این میان مصر به دلیل برخورداری از جایگاه خاص در جهان اسلام و عرب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. روابط تهران قاهره از بدو پیروزی انقلاب اسلامی و استقبال قاهره از شاه مخلوع تیره شد و در ادامه با افزایش تنش ها این روابط به سطح دفتر حافظ منافع که پایین ترین درجه روابط دیپلماتیک میان کشورهاست تنزل پیدا کرد. 🔹هرچند اختلافات و پیچیدگی روابط دو کشور در این مورد خلاصه نمیشود و عوامل متعدد دیگری در این میان وجود دارد که باعث شده این روابط بیش از 4 دهه در همین حد باقی بماند اما در ماه‌های گذشته، و پس از جدی شدن مذاکرات بهبود روابط میان تهران و ریاض، ابراز علاقه مستمر ایران و مصر و تمایل دو کشور به گفت و گو و توسعه روابط فی مابین از طریق پیام‌های مستقیم و غیرمستقیم از مجاری مختلف دیپلماتیک قابل توجه بوده و این پیام ها پس از توافق ایران و سعودی به نحو قابل توجهی به خصوص از طرف مصری افزایش پیدا کرده است. 🔹در مورد اینکه آیا بهبود روابط با ایران به بهبود شرایط اقتصادی مصر کمک خواهد کرد یا خیر، عبدالله الاشعل، دستیار سابق وزیر خارجه مصر معتقد است گشایش مصر در قبال ایران، به رونق گردشگری کمک خواهد کرد و ممکن است سالانه بیش از ده میلیون گردشگر ایرانی که مشتاقانه منتظر بازدید از اماکن مذهبی و زیارتگاه های اهل بیت هستند را به مصر بکشاند. علاوه بر این امکان تبادل تجاری رو به رشد بین دو کشور وجود دارد و این امر به اقتصاد متزلزل مصر بسیار کمک خواهد کرد. وی می افزاید، تداوم قطع روابط میان مصر و ایران به مصلحت مصر نیست. بلکه برعکس، منافع راهبردی قاهره در از سرگیری این روابط نهفته است و این امر در صورت تحقق، به نفع دو کشور به ویژه طرف مصری خواهد بود. 🔹به‌جای ابراز تاسف از آینده نفوذ فزاینده چین در منطقه، ایالات متحده باید از تعهدات خود در این منطقه رها شود، نیروهای خود را خارج کند و آنها را مجدداً در خدمت به مهم‌ترین و فوری‌ترین اولویت‌ها به کار بگیرد. دلیل آن نیز این است که ایالات متحده منافع ملی با اولویت بالایی در خلیج فارس ندارد، اما منافع حیاتی دیگری در جهان دارد که منطق واقع گرایانه به وضوح آن را بیان می کند. 🔹در پایان باید اذعان کرد علیرغم فضای مثبت ایجاد شده در جهت بهبود سطح روابط ایران و مصر، اغلب تحلیلگران معتقدند بازگشت روابط در کوتاه مدت دور از دسترس است، اما در میان مدت یا بلندمدت چنین اتفاقی در صورت پشت سر گذاشتن دوره ای از اعتماد سازی و مثبت بودن تجربه عادی سازی ایران و سعودی امکان پذیر است. 🔹به نظر می رسد مذاکره کنندگان دو طرف و میانجی‌گران عراقی و عمانی با آگاهی از چنین چالش‌ها و موانعی بر سر راه ارتباط دو کشور موضوعاتی چون گردشگری و ارتباط میان اتباع دو کشور را در اولویت قرار دهند. مصر اخیرا اعلام کرده برای تسهیل تردد گرشگران ایرانی به این کشور برای آنان روادید فرودگاهی صادر می‌کند. گردشگران ایرانی همچنین می توانند از خدمت ویزای 5 ساله مصر نیز استفاده کنند. این احتمال وجود دارد که ایران نیز به زودی در اقدامی متقابل تسهیلاتی جهت ورود گردشگران مصری در نظر بگیرد. 🔗متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🎙تاثیر توافق ایران و عربستان بر پذیرش بخشی از شروط انصارالله از سوی سعودی‌ها 🔸مصاحبه ایسنا با احمد حاجی صادقیان مدیر میز یمن اندیشکده مرصاد در مورد تاثیر بهبود روابط بین ایران و عربستان بر پرونده یمن ✂️برش هایی از متن 🔹سعودی‌ها از مدت‌ها قبل در جنگ یمن به بن‌بست خورده بودند. پس از افزایش حملات موشکی و پهپادی انصارالله به تاسیسات نفتی سعودی که در پاسخ به حملات جنگنده‌های سعودی به مناطق مسکونی یمن صورت می‌گرفت، سعودی ها احساس کردند نه تنها قادر به فتح صنعا -که در ابتدای جنگ به دنبال فتح یک هفته ای آن بودند- نیستند بلکه هزینه ادامه جنگ برای وجهه داخلی و بین‌المللی سعودی نیز بسیار زیاد خواهد بود. 🔹طبیعی است که ادامه داشتن جنگ یمن که بزرگترین بحران انسانی را در قرن بیست و یکم رقم زده است بزرگترین مانع در راه سیاست بهبود وجهه ولیعهد جوان است. این مسئله در کنار بن بست میدانی مزدوران سعودی و عدم توانایی آنها در پیشروی میدانی که اختلافات داخلی بین این مزدوران در برابر توانایی بالای انصارالله در بسیج نیروها هیچ چشم‌اندازی برای آن باقی نگذاشته بود را باید مهمترین عوامل ورود سعودی ها به پرونده آتش بس و پایان تجاوز نظامی به یمن بدانیم. 🔗متن کامل این مصاحبه را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 سفر هیئت سعودی به پایتخت انصار و تغییر جدی موازنه های داخلی و بین المللی 👤نویسنده: سید هاشم رضوی ✂️برش هایی از متن 🔹سفر شنبه گذشته سعودی‌ها به صنعا، به ریاست محمد آل‌جابر یکی از سرسخت ترین دیپلمات‌های مخالف دولت نجات ملی در سال‌های گذشته، حتی اگر هیچ دستاورد دیگری نداشته باشد، تحولی بزرگ در پرونده یمن به شمار می آید. با وجود اینکه هیئت سعودی به هنگام ترک یمن ترجیح داد پیرامون نتایج سفر و مذاکرات صورت گرفته سکوت کند اما رسانه ها به نقل از منابع یمنی جو حاکم بر این گفتگوها را مثبت ارزیابی کرد. 🔹این تغییر استراتژی سعودی دفعی نبوده و ریشه در تراکم شکست های چندین ساله در مواجهه با انصارالله و ناتوانی ائتلاف ضد یمنی در تحقق اهداف ترسیم شده دارد. از سوی دیگر یکی از الزامات توافق تهران-ریاض حل سریع پرونده های اختلافی منطقه و مهیا کردن فضا برای تعامل میان طرفین پس از برقراری کامل روابط دیپلماتیک است وگرنه ادامه نزاع بر سر مسائل اختلافی گذشته، افق توافق میان ایران و سعودی را در ابهام فرو برده و احتمال بروز تنش‌های جدید را تقویت می کند. 🔗متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🎙 به مناسبت ماه مبارک رمضان میز یمن اندیشکده مرصاد مصاحبه ای با دکتر حمود الاهنومی از علمای زیدی معاصر و رئیس دانشکده مدیریت اسلامی دانشگاه قرآن کریم یمن پیرامون نقش قرآن و معارف قرآنی در تأسیس و فعالیت جنبش انصار الله یمن و فعالیت ها و رسوم قرآنی مردم یمن در ماه مبارک رمضان داشته است. 🔹مهمترین محورهای این مصاحبه 👈جایگاه قرآن در فعالیت های شهید سید حسین الحوثی 👈مختصات اندیشه قرآنی شهید سید حسین الحوثی 👈تاثیر آموزه های قرآنی بر مقاومت مردم یمن 👈آداب و رسوم مردم یمن در ماه مبارک رمضان 🔗 متن کامل این مصاحبه به زبان عربی را اینجا بخوانید. 🔗 ترجمه این مصاحبه به زبان فارسی را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 پس از 12 سال مخاصمه؛ ماراتون دیپلماتیک سعودی برای بازگشت اسد 👤 نویسنده: سید هاشم رضوی ✂️ برش هایی از متن 🔹 نکته قابل تامل ماراتون دیپلماتیک سعودی برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب بود که در پایان روز یکشنبه هفته جاری به ثمر رسید و وزرای خارجه این اتحادیه پس از نشستی فوق‌العاده در مقر اتحادیه در قاهره، با بازگرداندن کرسی این عضو موسس اتحادیه پس از ۱۲ سال تعلیق، به دولت دمشق موافقت کرد... 🔹 شبه اجماعی که کشورهایی مانند سعودی، قطر و ترکیه و غرب علیه دمشق ایجاد کرده بوند، برقراری روابط با دولت اسد را پرهزینه کرده بود و مانعی جدی بر سر راه توسعه روابط با سوریه به حساب می آمد. اپیدمی کرونا در سال 2020 فرصت مناسبی را برای امارات بوجود آورد تا با ارائه کمک های بهداشتی به سوریه علاوه بر کمک به سوریه برای مبارزه با کرونا با این اجماع نیز مقابله کند. 🔹 جیمز جفری نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه در ژوئن 2020 در واکنش به سفر یک هیئت اماراتی به دمشق برای بازگشایی رسمی سفارت ابوظبی در این شهر گفت که سفر هیئت اماراتی به سوریه کمکی به اجرای قطعنامه 2254 شورای امنیت و پایان درگیری های سوریه کمکی نخواهد کرد و امارات می داند ما به شدت مخالف عادی سازی روابط با سوریه هستیم و هرگونه فعالیت اقتصادی در سوریه را با تحریم "سزار" پاسخ خواهیم داد. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نگاهی متفاوت به کنشگری سیاسی جماعتهای دینی در انتخابات ترکیه 👤 نویسنده: مسعود صدرمحمدی ✂️ برش هایی از متن 🔹جماعت‌های دینی یکی از واقعیت‌های اجتماعی ترکیه است و نمی‌توان نسبت به نقشی که آنها در مهندسی اجتماعی و سیاسی ترکیه معاصر داشته‌اند بی توجه بود. از زمان جنگ سرد پس از آن که جماعت‌ها و طریقت‌های دینی در راستای مبارزه با موج کمونیسم امکان تنفس پیدا کردند تا به امروز یکی از عناصر شکل دهنده به کنش‌های اجتماعی و سیاسی ترکیه بوده‌اند و سیاسیون نیز با توجه به همین واقعیت در برهه‌های مختلف تاریخی تلاش کرده‌اند از بدنه اجتماعی و کاریزمای مشروعیت بخش این جریانات به نفع خود بهره ببرند. 🔹 اگرچه جماعت‌های دینی – همچنان که اشاره شد- در دهه‌های گذشته نقشی کلیدی و حیاتی در زیست اجتماعی ترکیه داشتند اما در سال‌های اخیر، زمان علیه مرجعیت اجتماعی آنان در حال پیشرفت است. با گذشت زمان این تشکل‌ها مرجعیت پیشین خود را از دست می‌دهند و اعتبار و مکانت اجتماعی سابقشان در رهبری گروه‌های اجتماعی و جهت دهی به فعالیت‌های فکری و مدنی آنها رو به کاهش است. 🔹 اما از سوی دیگر نوع رفتار اردوغان در چند سال اخیر در قبال جریانات دینی مخالف خود نشانگر یک حقیقت دیگر نیز است و آن هم این که اردوغان در قبال کسانی که با صبغه دینی به مخالفت با او برخیزند رحمی نخواهد داشت. او از تحقیر و تنبیه آنها هم برای منفعل کردنشان و هم برای درس عبرت بودن برای دیگران چشم‌پوشی نمی‌کند و نشان داده است که در این مساله جدی است. 🔗 متن کامل این یادداشت به زبان فارسی را اینجا بخوانید. 🔗 ترجمه این یادداشت به زبان عربی را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 عادی‌سازی عادی نمی‌شود؛ حمله به صهیونیست‌ها در کنیسه‌ای در تونس 👤 نویسنده: احمد معصوم زاده ✂️برش هایی از متن 🔹 کنیسه الغريبه در جزيره جربه واقع در جنوب شرقی پایتخت تونس، با قدمتی نزدیک به 2500 سال، قدیمی‌ترین کنیسه در آفریقا است و یکی از قدیمی‌ترین نسخه‌های تورات در جهان در آن نگهداری می‌شود. این کنیسه یکی از مقاصد اصلی سفرهای مذهبی یهودیان به ویژه یهودی‌های ساکن تونس است که هرساله در ماه مه (۳۳ روز پس از عید فصح) به این مکان روی آورده و مناسکی مذهبی به جای می‌آورند. 🔹در تونس گرچه پروژه عادی‌سازی به دلایل گوناگون، از جمله نقش مهم اسلام‌گرایان در سیاست این کشور، نتوانسته چندان بروز و ظهور یابد، اما صهیونیست‌ها توانسته‌اند با همان شعارهای تسامح و تعایش و از دریچه حرکت‌های فرهنگی، ورزشی و اقتصادی گام‌هایی را برای پیشبرد این پروژه بردارند. 🔹عملیات اخیر ضد صهیونیست‌ها در تونس، بی‌شک یکی از بلندترین صداها در اعتراض به عادی‌سازی با رژیم اشغالگر بوده است. به همین خاطر دولت‌مردان تونس و صهیونیست‌ها در این چند روز تمام تلاش خود را کردند تا صدای این اعتراض سرمایه‌گذاری‌های آنها برای عادی‌سازی در تونس را بر باد ندهد. آنها تمام سعی خود را در این چند روز کردند تا با ارائه روایتی «عادی» از این عملیات، از پوشش رسانه‌ای آن در قالب یک حرکت اعتراضی علیه صهیونیست‌ها جلوگیری کنند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نقد مشهورات: آیا تعاونی برخاسته از اندیشۀ چپ است؟ 👤 نویسنده: امین محمدی ✂️برش هایی از متن: 🔹نزدیک به دو هفته از شبه‌مناظره -یا به سخن دقیق‌تر مجادلۀ- موسی غنی‌نژاد و مسعود درخشان می‌گذرد و گزاره‌های بسیاری بین طرفین ردوبدل شد. 🔹ادعای اصلی غنی‌نژاد در مجادلۀ اخیر این بود که اقتصاد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران متأثر از فضای چپ نوشته شده است و از جمله نشانۀ آن بخش تعاونی است که اساساً زائیدۀ اندیشۀ چپ است. 🔹تعاونی را نمی‌توان کاملاً متعلق به اندیشۀ چپ دانست چراکه تعاونی‌های ارتدکس کاملاً همسو با اهداف و ساختارهای نظام بازار آزاد هستند و هر کس به سایت اتحادیۀ بین‌المللی تعاونی (ICA) رجوع کند، گسترۀ تعاونی‌ها در کشورهای سرمایه‌داری را می‌بیند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣عربستان حذف امارات از پرونده یمن را کلید زده است 👤 ایمان محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹در حالی که شاهد گسترش دامنه اختلاف میان ابوظبی و ریاض در پرونده‎های متعدد فی مابین هستیم، یمن نیز از این دایره مستثنی نبوده و تحرکات امارات و عربستان برای توسعه و تثبیت نفوذ در مناطق تحت کنترل ائتلاف در یمن هر روز شاهد تحولات جدیدی است. 🔹عربستان با حمایت از شورای قبایل حضرموت و همچنین تشکیل و اعزام نیروهای جدید موسوم به الدرع الوطن توانست اعتراضات وابسته به نیروهای انتقالی موسوم به هبة الحضرمی را خاموش و نیروهای نظامی وابسته به امارات را به مواضع ابتدایی در سواحل استان حضرموت بازگرداند. 🔹 مجلس انتقالی وابسته به ابوظبی با برگزاری اجتماع بزرگ مشورتی از 4 تا 7 می 2023 با حمایت مالی و لجستیکی کامل ابوظبی سعی داشت با دعوت از احزاب، شیوخ قبایل، کنشگران و فعالان جنوبی خود را به عنوان نماینده جنوب یمن در مذاکرات پیش روی یمنی-یمنی برای آینده سیاسی یمن مطرح کند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نشست علمی با موضوع «نیروهای اجتماعی در عربستان پساتوافق» 👤 ارائه دهنده: حمید عظیمی مدیر اندیشکده مرصاد 📆 چهارشنبه ۱۴۰۲/۳/۳ ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۲ 📍 تهران، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، ساختمان شماره ۱۴ ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣ملی گوروش در سیاست روز ترکیه؛ یک سنت و چهار جریان 👤 مسعود صدر محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹جریان ملی گوروش به رهبری مرحوم پروفسور نجم الدین اربکان که از ابتدای دهه ۷۰ میلادی به عنوان یک راه سوم میان جریان چپ و راست شکل گرفت، در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ تبدیل به یکی از اصلی‌ترین قدرت‌های حاضر در میدان سیاسی ترکیه شد. توجه به تطورات فکری این جریان نشان می‌دهد که برخلاف دو جریان دیگر فکری – سیاسی از تطورات ایدئولوژیک بسیار کمی برخوردار بوده و توانست ضمن ثبات فکری که آن را باید از برکات بلوغ ذهنی و فکری اربکان دانست، با عملکرد بسیار موفق در حوزه سیاسی، توده هوادار قابل توجهی برای خود به دست آورد. 🔹در حالی که جریان ملی گوروش در قالب حزب سعادت در حال تشدید مقابله خود و بازسازی بدنه مردمی به نفع خود بود مرگ مرحوم اربکان در سال ۲۰۱۱ ضربه کاری و سنگینی بر حزب و کلیت جریان وارد کرده و باعث شد تا کسان دیگری نیز به سوی حزب عدالت و توسعه جذب شوند و جریان ملی گوروش رفته رفته محروم از یک سیمای کاریزماتیک و جذاب برای توده‌های معتمد خود باشد. 🔹 جریان ملی گوروش در داخل مجلس ترکیه با دو طیف نماینده حضور خواهد داشت: نمایندگانی از حزب عدالت و توسعه و باردیگر رفاه که بلوک جمهور را نمایندگی خواهند کرد و نمایندگانی از حزب سعادت (و نیز آینده و دوا که برخی‌شان دارای گذشته ملی گوروشی هستند) که در بلوک ملت نماینده مخالفان خواهند بود. اینکه یک گفتمان فکری در قامت احزاب مختلف و مخالف با هم در یک پارلمان حاضر می‌شود تجربه‌ای جدی و جدید است که باید منتظر تبعات آن بر این گفتمان هم از منظر فکری و هم از جنبه سیاسی بود. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🌺 پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه 🔆 گروه مطالعات خلیج فارس و کشورهای همجوار برگزار می کند ؛ ❇️ ارایه و مباحثه تخصصی با موضوع ؛ مصالحه ایران و عربستان و آینده معادله یمن 🍀 با حضور ؛ ✅ دکتر لوکا نولا / پژوهشگر مسایل خاورمیانه در موسسه ACLED ( Armed Conflict Location & Event Data Project ) ✅ دکتر احمد الشامی / پژوهشگر مسایل خاورمیانه ✅ دکتر عبدالرحمن راجح / رییس انجمن دوستی ایران - یمن ✅ آقای احمد حاجی صادقیان / مدیر میز یمن اندیشکده مرصاد ✅ مدیر نشست ؛ دکتر سید حمزه صفوی / دانشگاه تهران ⏰ زمان ؛ سه شنبه نهم خرداد ۱۴۰۲ ساعت ۱۷ تا ۱۹ 🏛️ مکان ؛ تهران ، بلوار کشاورز ، خ نادری ، پلاک هشت ، مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه

📣 «بررسی جایگاه امارات متحده عربی در پروژه حمایت از تصوف در خاورمیانه پس از یازده سپتامبر (2001-2020)» 👤 وحید اخوت، حمید عظیمی 🔹 چکیده وضعیت جبهه‌بندی جریانات اجتماعی جهان اسلام با رویداد 11 سپتامبر وارد مرحله‌ی جدیدی شد. به موازات رشد ستیزه‌جویی علیه غرب در میان طیف سلفی، سیاست‌گذاران غربی به دنبال طرحی برای مهار زدن بر این جریان بودند؛ جریانی که خود در ریشه دواندن آن در سراسر منطقه دست داشتند. در این چهارچوب، عامل دین، در کنار سایر عوامل تأثیر گذار بر قدرت باید به دقت مورد مطالعه قرار می‌گرفت و متناسب با اقتضائات و شرایط منطقه، تدبیر می‌شد. برآیند طرحواره‌ای که سیاست‌گذاران غربی پس از حادثه یازده سپتامبر در سطح عمومی مطرح کردند، آن بود که باید با جریان‌های صوفی جهان اسلام اتحادی راهبردی برقرار کرد تا آنها عقیده جدایی دین از سیاست را در جوامع اسلامی گسترش دهند. در مرحله عمل، زمینه‌ی گسترده‌ای برای بارگزاری این سیاست در کشورهای حاشیه خلیج فارس یافت نمی‌شد، اما امارات متحده‌ی عربی از چند جهت آماده‌ی نقش‌پذیری در اجرایی کردن این پروژه بود. در این مقاله سعی داریم با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و وب‌محور در چهارچوب نظریه قدرت مولد، با برشمردن عواملی که سبب شد امارات متحده‌ی عربی بازیگر میدانی سیاست غربی گسترش تصوف شود، به بررسی پیوند این کشور ثروتمند و کوچک حاشیه جنوبی خلیج فارس با پروژه احیای تصوف در سه دوره: 1- تدارک 2- تقابل 3- تثبیت بپردازیم و تحلیلی از از چرایی فراز و فرودهای آن ارائه دهیم. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 در فردای انتخابات چه چیزی در انتظار ترکیه است؟ 👤 مسعود صدرمحمدی 🔹همچنان که انتظار می‌رفت رجب طیب اردوغان برای یک دوره پنج ساله دیگر ریاست جمهوری ترکیه را بر عهده گرفت. با در نظر داشتن این که مجلس نیز با اکثریت نسبی به نفع ائتلاف او است و احزاب مخالف امکان مانع‌تراشی و نظارت جدی و موثر بر دولت را به دلیل نداشتن اکثریت نخواهند داشت. 🔹اصلی‌ترین موضوع هفته‌های آینده در جناح قدرت مساله کابینه جدید دولت خواهد بود. اعضای جدید کابینه نقشی مهم در سیاست‌های نوین دولت ترکیه خواهد داشت و سطح وزرا نشان‌دهنده نوع کنش‌گری دولت در ارتباط میان حوزه‌های وزرات و نهاد ریاست جمهوری خواهد بود. 🔹شایعات موجود در آنکارا حکایت از آن دارد که ابراهیم کالین که سخنگوی ریاست جمهوری است اصلی‌ترین گزینه جانشین مولود چاووش‌اوغلو برای مقام وزارت خارجه است. فخرالدین آلتون، رئیس مرکز ارتباطات ریاست جمهوری نیز از جمله کسانی است که به احتمال بسیار قوی در قامت وزیر در کابینه حضور خواهد داشت. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 پایان سرگیجه؛ تحلیلی در باب روند واگرایی و همگرایی غرب و عربستان سعودی در پرونده یمن در یک سال اخیر 👤 احمد حاجی صادقیان ✂️برش هایی از متن 🔹 آنچه که بین عربستان و یمن اتفاق افتاد حاصل مذاکراتی دو طرفه بود که خارج از تمام تلاش های سازمان ملل و کشورهای غربی در طول هشت سال گذشته به نتیجه رسید و علیرغم عدم حصول نتیجه ملموس اقتصادی، توانست یک آتش بس پایدار را برای مردم یمن به ارمغان بیاورد. به نتیجه رساندن این پرونده در کنار توافق از سرگیری روابط بین ایران و عربستان که با وساطت چین به نتیجه رسید خبر خوبی برای آمریکایی ها نبود. 🔹 آمریکایی ها در ابتدا از توافق بین عربستان و یمن استقبال کردند. البته زمان زیادی نیاز نبود تا آمریکایی ها نظر واقعی خود در مورد توافق ریاض – صنعا را علنی کنند. لندرکینگ نماینده ویژه آمریکا در پرونده یمن اخیرا به وضوح از توقع وی برای شکست های متعدد تلاش های اخیر برای رسیدن به صلح در پرونده یمن سخن گفته است. وی تاکید می کند " من انتظار ندارم - و نباید توقع داشت- یک راه حل پایدار برای درگیری تقریباً هشت ساله یمن یک شبه اتفاق بیفتد. یک روند سیاسی زمان می برد و احتمالاً با شکست های متعددی مواجه خواهد شد" 🔹 راهبرد اصلی واشنگتن برای ممانعت از افزایش توان مقاومت در یمن همکاری با سعودی ها برای تثبیت چرخه ناآرامی های داخلی و همزمان قطع ارتباط لجستیک بین انصارالله و ایران به عنوان مهمترین حامی دولت نجات ملی یمن در جهان است. آمریکایی ها همزمان با همراهی با طرح سعودی ها برای تثبیت چرخه بحران داخلی در این کشور مسیر اتهام زنی به ایران را باز کرده و سعی دارند با دادن آدرس غلط تهران را به عنوان عامل عدم پیشرفت مسیر صلح در یمن معرفی کند. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 شاه ترکان فارغ است از حال ما کو رستمی؟ در دام و دانۀ جمهوریت ترکی برای هویت ایرانی 👤 حمید عظیمی ✂️برش هایی از متن 🔹پرشور اما بی‌خشونت، پیشبینی‌گریز اما قاعده‌مند، اصیل اما متنوع، با چنین مکانیسم انتخاباتی زنده و پرحرارتی، جمهوری همسایه باز چشمان ایرانیان را به خود خیره کرده است. بعد از چندین تجربۀ تلخ در انتخابات و اغتشاشات، چرا تهران به چشم تمجید نظاره‌گر ترکان نباشد؛ خاصه وقتی که رقبای ترک باز توانسته‌اند ارادۀ خود را با سلاح ارزان صندوق به غرب تحمیل کنند؟ 🔹ایران و ترکیۀ مدرن میراث سنگینی از این گذشتۀ متمایز به دوش می‌کشند و همین گذشته در عصر مدرن خود را بازتولید می‌کند. شاید به همین دلیل است که سیاست مدرن در ایران با حرکت انقلابی مشروطه و در ترکیه با حرکت اصلاحی تنظیمات آغاز گردید. اگر کنسرسیوم دارسی در 1901 نخستین چاه نفت خاورمیانه را در مسجدسلیمان بنا نمی‌نهاد، بعید بود وضع نهاد دولت مدرن برای پارسیان دری با پارسیان اردو و پشتو تفاوتی می‌داشت. 🔹 نظام ریاستی متکی بر دموکراسی حزبی، هرقدر که مسحورکننده و الهام‌بخش، هرگز نمی‌تواند بافت اجتماعی پرتکاپوی ایران را پیوندی پایدار دهد. این موضوع حتی بدون استدلال به دشمنی‌های خارجی و واگرایی‌های قومیتی نیز صادق است. اگر جمهوریت از 1923 و دموکراتیک شدن آن از 2001 توانست تعادل سیاسی را در ترکیه برقرار کند، به دلیل کمرنگ بودن تمایزات اجتماعی و همچنین قدرت پایین دولت در توزیع رانت بوده است. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣کابینه جدید اردوغان و پیام‌های سیاسی آن 👤 مسعود صدر محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹 یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اردوغان غیرقابل پیش‌بینی بودن تحرکات سیاسی اوست. او در مواقع ضعف دقیقا زمانی که بسیاری انتظار عقب‌نشینی دارند دست به حمله سیاسی می‌زند و زمانی که دست برتر را دارد دقیقا زمانی که رقبا انتظار یک حمله جدی از او را دارند و خود را برای یک ضدحمله علیه او آماده کرده‌اند او دست به یک عقب‌نشینی می‌زند. 🔹 از جمله افرادی که انتصاب او به مقام وزارت در کابینه جدید خبرساز شده و حتی پیش از انتخابات از احتمال آمدن او به مقام وزارت اقتصاد به عنوان یک امتیاز برای دولت آینده اردوغان یاد می‌شد محمد شیمشک است. شیمشک که خود یک بروکر تجاری در بازارهای بین‌المللی است و شهروندی بریتانیا را نیز دارد بیشتر با رفتار علمی، شخصیت مستقل و تجربه و اعتبار خود در بازارها بین‌المللی شناخته می‌شود. 🔹حضور فیدان در مقام وزارت خارجه را باید به معنای تاکید اردوغان بر روند دوباره کاهش تنش‌ها و شروع روابط منطقه‌ای بدون تنش با همسایگان ارزیابی کرد. فیدان در دوره حضور در سازمان امنیت اصلی‌ترین نقش را در مساله سوریه، عراق، لیبی، مصر و فلسطین ایفا کرد و روابط نزدیکی با ایران و روسیه دارد. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نیروهای اجتماعی در عربستان پساتوافق 🔹 متن نشست "نیروهای اجتماعی در عربستان پساتوافق" منتشر شد. در این نشست که به میزبانی سازمان فرهنگ و ارتباطات برگزار شد، حمید عظیمی به ارائه ای از آخرین تحولات و یافته های اندیشکده در این موضوع پرداخت. مدیر اندیشکده مرصاد در بخش نخست بحث خود با تقسیم نیروهای اجتماعی به سه بخش لیبرال، وهابی و اخوانی، وضعیت و تقسیمات درونی هریک از این جریان ها را در دورۀ بن‌سلمان مورد بررسی قرار داد. 🔹 بخش دوم این ارائه، مروری بود بر خروجی جدیدترین پروژۀ اندیشکده برای تحلیل شبکه های اجتماعی سعودی. این محصول تصویری از تحلیل ارتباطات حدود 800هزار اکانت سعودی ارائه می کند که عمدتا در طیف داخلی-درونگرای منتقدان دولت به شمار می آیند. این طیف توسط الگوریتمهایی به چند بخش «جماعتی»، «آکادمیک» و «تنویری» تقسیم شده است که با توقعات کارشناسی ما از این شبکه سازگار است. 🔹در پایان این نشست با لحاظ وضعیت شبکه ها و جریانهای مورد مطالعه و تحولات جاری در مناسبات عربستان سعودی در سطح جهانی و منطقه ای، مجموعه ای از توصیه ها ارائه گردید. 🔗 متن کامل این ارائه را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷

📣 قطر، ترکیه و معارضه سوری در مسیر عادی‌سازی با دمشق 👤 سیدهاشم رضوی ✂️برش هایی از متن 🔹پس از اعلام مخالفت قطر با بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و انتشار اخبار ضد و نقیضی پیرامون حضور یا ترک محل نشست سران اتحادیه از سوی تمیم بن حمد، امیر قطر در هنگام سخنرانی بشار اسد، خبر تحویل یک معارض برجسته حکومت دمشق از سوی قطر و با هماهنگی ترکیه، برای ناظران غیر منتظره بود. 🔹به روایت رسانه‌های معارضین سوری، الدغیم پس از سفر به عربستان و سپس امارات از سلب تابعیت ترکیه‌ای خود آگاه می‌شود و علیرغم تلاش برای فرار به برزیل و اخذ پناهندگی این کشور در فرودگاه دیپورت شده و مجبور به بازگشت به ترکیه می‌شود. در فرودگاه ترکیه درخواست وی برای سفر به شهر اعزاز در شمال سوریه که در کنترل مخالفین دولت سوریه است با مخالفت ترکیه روبرو می‌شود. 🔹 هرچند به نظر می‌رسد رفتار دوحه در تحویل ماهر الدغیم به دمشق در اتخاذ این تصمیم از سوی معارضین سوری بی‌تاثیر نبوده اما موارد دیگری همچون انسداد میدانی جبهه‌ها، دست کشیدن بیشتر کشورهای حاشیه خلیج فارس از حمایت معارضین و در نهایت توافق تهران-ریاض، اختلافات شدید میان معارضین و ناتوانی از ایجاد تغییر در موازنه داخلی قوا، نیز سهم بسزایی در قبول واقعیت موجود از سوی این گروه دارد. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 جنگ یمن و گذار از رویارویی نظامی به نبرد اقتصادی توسط انصارالله 👤نویسنده: ایمان محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹 با حصول آتش بس از آوریل ۲۰۲۲، تقریبا در تمام جبهه‌های نظامی میان انصارالله و نیروهای مقابل تحت فرمان ائتلاف به رهبری عربستان شاهد آرامش بوده‌ایم؛ اما با رکود میدان‌های نظامی، انصارالله خطوط نبرد جدیدی را در میدان‌های اقتصادی باز کرد. فعال شدن جبهه‌های جدید این نبرد در ماه‌های گذشته از طرف انصارالله که با عدم همراهی اقتصادی شورای انتقالی جنوب با دولت مورد حمایت ریاض در یمن هم زمان شده است. 🔹 در میان فشارهای اقتصادی انصارالله که آثار آن را می‌توان در شروع مجدد ریزش ارزش ریال یمن در مناطق تحت کنترل دولت مورد حمایت ریاض، تعویق یا عدم پرداخت کامل حقوق‌ها، عدم توان تامین سوخت مورد نیاز برای نیروگاه‌های برق جنوب به‌ویژه عدن و قطعی برق در مناطق تحت کنترل ائتلاف تا ۱۸ ساعت در روز و درخواست مقامات دولت عدن از ریاض و ابوظبی برای کمک‌های مالی تعهد داده شده، دید؛ مجلس انتقالی جنوب نیز به نیروهای خود اعلام کرد که از همکاری مالی با بانک مرکزی عدن خودداری کنند. 🔹 عدم پرداخت درآمدهای مالی استانداری‌های جنوبی به‌ویژه عدن و شبوه به بانک مرکزی تحت کنترل دولت مورد حمایت ریاض، همزمان با جنگ اقتصادی همه جانبه انصارالله، دولت عدن به نخست وزیری معین عبدالملک را که در بحرانی‌ترین وضعیت مالی خود نسبت به سال‌های گذشته قرار دارد، مستعد فروپاشی کرده است. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🎙 قیس الطل رئیس اداره ارشاد صنعا در مصاحبه اختصاصی با میز یمن اندیشکده مرصاد " در دوره های تابستانی به دنبال تربیت نسلی قرآنی هستیم که با دشمنان امت اسلامی مقابله کرده و بزرگی امت را به آن بازگرداند" 🔗 متن کامل مصاحبه میز یمن اندیشکه مرصاد با رئیس اداره ارشاد صنعا در مورد دوره های تابستانی انصارالله به زبان عربی را اینجا بخوانید. 🔗 ترجمه مصاحبه میز یمن اندیشکه مرصاد با رئیس اداره ارشاد صنعا در مورد دوره های تابستانی انصارالله به زبان فارسی را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷