◀️حمید عظیمی: مشکل اصلی نبود اعتماد بین طرفین است/ نظریه «دیپلماسی مذهبی» سازوکاری برای «اعتمادسازی» ایجاد می‌کند 🎤بخشهایی از گفتگو: 🔸سازۀ نظری بنده عمدتا روی سه ستون قرار گرفته و روی سه مفهوم اساسی استوار شده. یکی مفهوم «عقد» است که به شکل ویژه ما می خواهیم از آن استفاده کنیم، یکی مفهوم «نهاد» است و سومی هم مفهوم «صنف». 🔸موضوعی که همیشه هست اینکه شما در ارتباطات دو هویت اجتماعی مشکل «پیش‌بینی ناپذیری» دارید. یعنی مشکل همیشه مسائل روز و آنی ما نیست. خیلی وقت ها دو جریان اجتماعی با هم درگیر می شوند بخاطر آینده‌ای که از روند ارتباطاتشان با هم تصویر می کنند. 🔸در تعاملات مذهبی اتفاقی که می افتد این است که مذهب و عامل دین یک سری ارزش های دیگر ایجاد می کند که خیلی جاها از ارزش و مقدس بودن یک «عقد» می تواند جلوتر بزند، یعنی شما می توانی با طرف های دیگر قراردادی ببندی بر سر مسائل مذهبی که بعد از 5 سال یا 10 سال که از آن موضوع گذشت، با این توجیه که مسائل قدسی دیگری وجود دارد که ایجاب می کند که من این تعهدم را نادیده بگیرم این را کنار بزنید. این یک عدم قطعیت شدید ایجاد می کند در تصور مجموعه های مذهبی نسبت به یکدیگر. 🔸تا این درست نشود با یک مسئله بزرگ مواجهیم، مثل این است که در دنیای امروز زیرساخت نظری حقوق بین الملل نداشته باشی... تعامل آنی هم می توان کرد ولی تا آن زیرساخت وجود نداشته باشد شاید بشود گفت که هفتاد درصد تعاملات شما در سطح بین الملل به هم می ریزد. خیلی از این مکانیزم ها در جامعه عرب صدر اسلام خیلی بهتر از الان ما وجود داشته است. قسم که میخوردند قسم بود واقعا! حتی برای مشرکش هم سنگین بود که عهدش را بشکند. فکر کنید در چنین جامعه بسیطی ساختاری مثل این تعهدات از بین می رفت؛ آن ها چقدر بدوی تر و عقب‌مانده تر می شدند. ولی همین بین ماها نیست! 🔸در نظر بگیرید که ما می خواهیم به گروه احرارالشام یک ضمانتی در مورد آینده سیاسی سوریه بدهیم. تعهداتی از دو طرف داده شد و قرار شد که با هم یک پروسه سیاسی را طی کنیم و یک شراکتی کنیم، چه ضمانتی وجود دارد که گروهی که به شدت ایدئولوژیک است فردا اگر توانست، خلاف آنچه به ما ضمانت داده انجام ندهد؟ هم ما نسبت به آنها این مسئله را داریم هم آنها نسبت به ما. 🔸در پاسخ به سوال اینکه «چه کسی» ضامن این عقود است نیاز به یک مفهوم دیگر هم پیدا می کنید که ما عنوانش را «نهاد» میگذاریم. تا این نهاد ایجاد نشود، هم از بابت آن بحث ضمانت‌پذیری، هم از بابت اصل اینکه شما خلق مصالح کنید دچار مشکل می شوید. 🔸ما هر جا با بحث سازمان‌نایافتگی و حرکت توده‌وار، مواجه باشیم باید منتظر افزایش سطح درگیری و همین مسائلی که الان در جهان اسلام داریم بود. چاره‌اش چیست؟ این است که ما بتوانیم کم کم جهت عکس این را ترسیم کنیم و این یک مشکل بزرگ دارد! چون سال های اخیر، سطوح تصمیم‌گیر ما در کشور، کم و بیش این نتیجه رسیده که اتفاقا نه! ما کاری نکنیم که طرف های دیگری که با ما تعارض منافع دارند یا با ما تمایز هویتی دارند به سمت انسجام و سازمان‌یافتگی بروند و این سازمان‌نایافتگی همانقدر که به آنها ضرر می زند، در توازن قوا به ما دست بالاتر می دهد. 🔸در سال های 2000 - 2006 از جهت نهادینگی یک حرکت صعودی در اهل سنت وجود داشت. به این خاطر که جریان اخوانی داشت قدرت پیدا می کرد و به تبع هیمنه خودش کم کم داشت مرجعیت دینی اش را به کلیت فضای اهل سنت تحمیل می کرد و از این جهت ما یک روند روبه رشد داشتیم. اصلا رو به سقوط نبود. 🔸در همین درگیری هایی که بین شیوخ جهادی ها با فرماندهان نظامی میدانی شان وجود دارد به خوبی می شود نشان داد که چقدر غلبه محاکم شرعیه و جریان شرعی هایی که کل ایدئولوژی شان بر خشونت بنا شده است می تواند رفتارهای نرم تری را در حرکت های اسلامی منجر شود، نسبت به اینکه چهار تا فرمانده نظامی و میدانی در این مجموعه ها غلبه پیدا کنند و مسلط شوند. 🔸وقتی شما صنفی را سوار بر کرسی قدرت می کنید که ابزار و مزیتش قدرت فیزیکی و سخت نیست، به طور طبیعی مکانیسمی را رقم می زند که آن نهادها و مجموعه صنف هایی که برتری شان در قدرت فیزیکی است، در پروسه سیاسی غلبه پیدا نکنند. آن روزی که یک شرعی یا شیخ ساختار سیاسی را طوری رقم بزند که سلاح ارزش و کارکردش از منبر و خطابه و وعظ و توجیه عقیدتی بالاتر برود، در واقع به ضرر خودش اقدام کرده است. ساختار سیاسی را به ضرر خودش تغییر داده و دستکاری کرده است. 🔗متن کامل: http://mersadcss.com/fa/product/int-azimi-tgh/ @mersadcss©

◀️ محسن حسام مظاهری در گفتگو با اندیشکده مرصاد: حکومت دینی نمی‌تواند پروژه تعایش را پیگیری کند/ تقابل روحانیت سنتی با پروژه تقریب طبیعی است 📌بخشهایی از گفتگو: 🔺واقعیت قضیه این است که الگوی تعایش یک الگوی سکولار است. بدون تعارف. نباید ابایی از گفتن این داشته باشیم. به همین دلیل حکومت دینی حتی اگر بخواهد هم نمیتواند الگوی تعایش را اجرا کند. چون حکومت دینی، پروژه دینی دارد. 🔺روحانیت ـ فرقی نمیکند چه شیعه چه سنی ـ حارس مرزهای مذهبی است. برای همین ایراد منتقدان سنتی وحدت در روحانیت شیعه و سنی، به روحانیت منادی وحدت ایراد درستی است. آنها را متهم میکنند که دارند ما را از مرزهای مذهبی خود دور می کنند. به نظر من حرفشان منطقی، طبیعی و قابل فهم است. 🔺پیشنهاد جایگزین من، گذار از ایده‌ی وحدت و تقریب به الگوی تعایش است و این گذار، مادامی که حکومت در این موضوع مداخله‌گر است و منافع سیاسی مذهبی خود را دنبال میکند و نیز مادامی که حاملان گفتمانی این موضوع، نخبگان دینی و روحانیت دو مذهب اند، تحقق‌پذیر نیست. 🔺روحانیت متن‌نشین هر دو مذهب اساسا نیازی به گفت وگو نمی بیند. میگوید من چرا باید گفت وگو کنم؟ راست هم می گوید. چرا باید گفت و گو کند؟ گفت وگو با چه هدفی؟ الان آقایان قم می خواهند گفت وگو کنند. به چه دلیل باید گفت وگو کنند؟ می خواهند نظر یکدیگر را درباره هم بفهمند؟ این را که می دانند. گفت وگو با یک هدفی صورت می گیرد. اگر منظورت این است که من عقب نشینی کنم، من عقب نشینی نخواهم کرد. اگر می خواهید من مرزهایم را جابجا کنم، من سر مرزهایم محکم ایستاده ام. اتفاقا حالا که تو این قدر به گفت وگو اصرار داری من می آیم مرزهایم را پررنگ تر هم می کنم. پررنگ تر می کنم چون احساس خطر می کنم. چون حس میکنم انگار حکومت می خواهد مرزها را کمرنگ کند. برای پیشبرد منافع سیاسی خودش که برخلاف منافع مذهبی من است. تو می خواهی پیشروی کنی، پیشروی که در گفت وگو شکل نمی گیرد. 🔗متن کامل: mersadcss.com/fa/product/int-mmzahri/ 🔺 اندیشکده مرصاد صرفا ناقل نظر ایشان بوده و این نظریه را رد یا تایید نمی‌کند. @mersadcss©

🛢جنگ نفت و جنگجویان نجدی🛢 👤حمید عظیمی 📍نفت بالاخره به کانال هفتاد دلار بازگشته است. این تنها خبر خوبی نیست که کام‌ها را در تقاطع حافظ و طالقانی شیرین می‌کند. شیرین‌تر آن است که نفتی‌های ایرانی توانستند بدون تسلیم شدن در برابر فشارها برای کاهش تولید، از عواید رشد ۶۰درصدی قیمت‌ها بهره‌مند شوند. این درحالیست که سرسخت‌ترین رقیب ما، یعنی سعودی ها، برای این رشد قیمت از ۵درصد تولید نفتشان صرف‌نظر کرده اند. 📍همه چیز برای فراموش کردن روزهای سخت نفت ۴۰دلاری آماده است. غفلت از روندهایی که منجر به وقت ناشناسی بازار هیدروکربنی می‌شود استقبال از روزهای سخت پیش روست. شاید درنگی بر آنچه در سال‌های اخیر بر مهمترین منبع ارتزاق ایرانیان گذشته لازم است، تا با شناسایی این روندها برای چاره‌جویی قدمی برداریم. 📍در تیرماه سیاهی که اسکله‌های خارک می‌رفت تا با باز شدن راه تانکرها نفسی تازه کنند، چهل دلار سقوط آزاد غیرمنتظرۀ نفت رگ‌های اقتصاد ایران را دوباره به تنگی انداخت. هیچ بحثی در این نبود که عامل سقوط، اشباع بازار توسط سعودی هاست. تنها این سوال مطرح بود که آیا ضررده نمودن شرکت‌های نفت ماسه‌ای دلیل اقدام سعودی‌ها به شکستن قیمت‌هاست یا موضوع به ایران نیز مرتبط است؟ 📍با وجود استبعاد بسیاری از تحلیلگران بازار نفت به نظر می‌آمد شواهد برای اینکه اساس موضوع سیاسی بوده بیش از کافیست... 📍بدون چاره‌اندیشی برای تسلیحات اقتصادی همسایۀ ناباب‌مان، تکیه بر برتری نظامی نخواهد توانست راه حلی بنیادین برای رفع تهدیدها باشد. روابط ما با قدرت‌های فرامنطقه‌ای نیز، چه خوب و چه بد، تاثیری رادیکال بر مسئله خصومت خلیجی نخواهد داشت. عربستان تهدید علی‌حده ایست، و دست‌کم به دلیل بیگانگی ما با ابزارها و روش هایش، هم‌قوارۀ امریکا و اسرائیل می‌تواند چشمۀ بحران باشد. 🔗 ادامۀ مقاله در لینک زیر: http://mersadcss.com/fa/product/oil_war_and_najdi_warriors/ 📕دانلود نسخۀ پی دی اف: goo.gl/BWw2yc @mersadcss©

🎙«الاقتصاد السياسي لحركة الاخوان المسلمين وتداعياته على العلاقات الايرانية-الخليجية» 👤حمید عظیمی ◀️متن بحث ارائه شده در نشست «حرکات اسلامی معاصر: چالش‌ها و موانع فکری، تشکیلاتی و حزبی». این نشست با همکاری پژوهشکده تمدن توحیدی و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در شهر قم برگزار شد و اساتید و متفکرین مبرزی از ایران، مصر و فلسطین در آن مشارکت داشتند. 🔗http://mersadcss.com/ar/political_economy_brotherhood/ 📕متن PDF: goo.gl/c7WYzd @mersadcss©

✍️آیندۀ کویت و شورای همکاری خلیج فارس 👤سید محمد طباطبایی 🔹 شورای همکاری خلیج فارس در سال 1981 با هدف حفظ نظام سلطنتی کشورهای عضو تشکیل شد. اما موانع متعددی برای انسجام واقعی آنها تاکنون وجود داشته است از جمله: ترس از هیمنۀ سعودی، نزاع های اقلیمی مختلف، ارتباط عمان با ایران و ارتباط قطر با اسلام گرایان 🔹 از منظر داخلی، کشورهای عضو شورا دچار بحران مشروعیت هستند. ایجاد رفاه اقتصادی و اجتماعی و جوان گرایی در حکام از راه هایی است که امارات و قطر و سعودی برای کنترل جوامع خود در پیش گرفته اند. 🔹 کویت به دلیل محافظه کاری حکام خود هم از پیشرفت اقتصادی مورد توقع خود عقب مانده است هم در سیاست خارجی کشوری بیشتر منفعل و دنباله رو است. در نزاع اخیر قطر نیز خود را در جایگاه میانجی قرار داده است. 🔹روش انتخاب ولیعهد در كویت به گونه ای است که دست امیر در انتخاب هر فردی باز نیست. و با توجه به نیاز ولیعهد به تأیید مجلس، فردی می تواند به این جایگاه دست یابد که دارای عقبه ای سیاسی و نخبگانی باشد. 🔹 هم اکنون دو گزینۀ جدی برای آیندۀ این مقام وجود دارد: یکی ناصر المحمد 58 ساله نخست وزیر سابق که اتهاماتی از قبیل ارتباط خاص با ایران متوجه وی است. ارتباطات گسترده دارد و همیشه در مظان رسیدن به امارت قرار داشته است. دیگری نیز احمد الفهد 55 ساله که شخصیتی جنجالی و متهم به فساد است. وی نیز دارای ارتباطات گستردۀ سیاسی است. وی به دلیل ارتباطات خاص خود با قطر (از جمله در انتخاب قطر به عنوان میزبان جام جهانی) مورد حملۀ شدید سعودی ها است. 🔹 هر دو گزینه، برای سعودی ها شکست محسوب می شود و چه بسا با امارت هر یک، کویت از جایگاه میانجی به تغییر دهندۀ توازن فعلی در نزاع داخلی شورای همکاری تبدیل شود. #کویت #شورای_همکاری #حصار_قطر 🔗متن کامل: http://mersadcss.com/fa/product/future-of-kuwait/ 📕دریافت فایل PDF: https://goo.gl/wU8DDW @mersadcss©

✍️قائدان قاعد؛ مطالعه‌ای در کم و کیف نسبت نهاد دین و حاکمیت 👤محمد طلایی 🔹«اسلام از اول، وقتی زاییده شده است، آن روزی که اعلام شد به اینکه حالا دیگر باید قیام کرد در مقابل [طاغوت]، از آن روز برنامه‌اش این بود که بزند و بکشد و کشته بشود برای اصلاح حال جامعه ... طلبۀ قم ايستاده است، ... كتک مىخورد و ايستاده است. طلبۀ قم كشته مىدهد و ايستاده است و لهذا زنده است.» صحيفۀ امام، ج 3، ص 394 🔹اینکه حوزۀ قم، به دلیل زدن و خوردن و کشتن و کشته شدن، نسبت به نجف که در آن زمان کماکان قطب علمی علوم قدیمه بود، و البته هنوز هم داعیه‌دار آن است، برتری داشته باشد، مقداری غریب است. 🔹در سال‌های منتهی به انقلاب، به تدریج به موازات کارکردهای فرهنگی و اجتماعی روحانیون، غلظت مسائل سیاسی، مخصوصاً در صحنۀ واقعی مبارزات مردمی بالاتر رفت، تا جایی که ائمۀ مساجد و علمای بلاد در سال‌های منتهی به انقلاب، در مجموع محوریت جنبش سیاسی توده‌های مردمی را عهده‌دار بودند. در کنار این نقش رهبری، برجستگانی از فضلای حوزوی نیز پشتیبانی علمی اندیشه‌ها را به عهده داشتند که البته خود نیز غالباً در متن حرکت جامعه بودند. حوزۀ قم کم کم تبدیل به همانی می‌شود که امام خمینی (ره) فخرش را به نجف می‌فروشد، بدون آن که ویرایش‌های مورد نظرش در جریان اصلاح حوزه محقق شده باشد، که بدتر از آن، حتی همان مرجعیت واحدِ زمان آیت‌الله بروجردی (ره) هم دوباره تشتت یافته و به تبع، جریان مالی هم کمتر مدیریت می‌شود. چه رخ داده؟ 🔹می‌توان گفت کمتر از خمس شرح وظایف و اهداف مراکز مورد بررسی، مخصوص شرایط پسا انقلابی است و سایر موارد حداقل به لحاظ نهادی (و عموما حتی محتوایی) در شرایط حکومت طاغوت نیز امکان عملیاتی شدن دارند ... این یعنی درصد ناچیزی از پردازندۀ نهاد روحانیت اختصاصاً مشغول پدیدۀ انقلاب اسلامی و لوازم آن است! 🔹تحلیل داده‌های حاصل از یک مطالعۀ میدانی بر روی 55 گروه حوزوی به خوبی لاغری سهم مقولۀ راهبری در بدنۀ حوزه را نشان می‌دهد. این نتایج با لحاظ اینکه این گروه‌ها، از فعالان انقلابی حوزه محسوب می‌شوند و اینکه عمدتاً ذیل ابَرسازمان‌های حوزوی تعریف نشده‌اند، گویاتر خواهد بود. طلاب و روحانیون بیشتر ترجیح می‌دهند به امور فرهنگی، آموزشی، پژوهشی و تبلیغی بپردازند. این 4 مقوله بیش از 60% رویکردهای حوزویان را به خود مشغول می‌کند. #حوزه_راهبر #حوزه_و_حاکمیت #تحول_در_حوزه 🔗متن کامل: http://mersadcss.com/fa/product/hoze_rahbar_ghaedan/ 📕دریافت فایل PDF: goo.gl/XxVKM5 @mersadcss©

🗨برگزاری اولین نشست بدیل‌های راهبرد تقریب 🗨 📍اولین نشست از سلسله نشست های «نقد و بررسی ایده های بدیل در حوزه تقریب مذاهب» به همت اندیشکده مرصاد و با همکاری مجمع جهانی تقریب مذاهب در محل پژوهشگاه مطالعات تقریبی قم برگزار شد. 📍در این نشست آقایان محمدعلی میرزایی و محسن حسام مظاهری به ارائه نظریات خود پرداخته و آقایان دکتر مهدی فرمانیان و دکتر امداد توران نظریات آنان را نقد و بررسی کردند. 📍حجت‌الاسلام محمدعلی میرزایی در این نشست با بیان اینکه باید با اتخاذ رویکردی تمدنی «اتحاد جهان اسلام» را جایگزین ایده «تقریب مذاهب» کنیم، روندهای جاری در حوزه تقریب مذاهب را ناقص و ناکارآمد دانست. وی نبود نگاه تمدنی را مهمترین آسیب فعالیت های تقریبی دانسته و گفت: یک تقلیل نگاه اتفاق افتاد. عنوان وحدت جهان اسلام یک عنوان تمدن ساز است. عنوان تقریب مذاهب یک عنوان ایدئولوژیکی است. یعنی عنوانی مرتبط با باورهای ایدئولوژیکی مردم است. انتقال از وحدت جهان اسلام به تقارب مذهبی یک انتقال فروکاهنده است. ما باید با تقریب مذاهب شروع می کردیم و به وحدت جهان اسلام می رسیدیم اما ما با وحدت شروع کردیم و به تقریب رسیدیم آن هم تقریب مذاهب. از تقریب مذاهب نمی شود به وحدت مذاهب رسید. نمی شود به اتحاد مذاهب رسید. از اتحاد مذاهب و بلکه وحدت مذاهب هم نمی شود به تمدن رسید، به امت رسید. به تعبیر روشن تر نزدیک شدن مذاهب لزوما به معنای تحقق امت نیست. مذاهب یکی هم که بشوند باز هم لزوما امت تشکیل نمی شود. میرزایی افزود البته همین رویکردهای معیوب در حوزه تقریب مذاهب بدون فایده نبوده و اگر چنین برنامه هایی پیگیری نمی شد اوضاع ما در جهان اسلام بدتر از اوضاع امروز بود. 📍در ادامه این نشست دکتر محسن حسام مظاهری به بیان نظریه خود پرداخت. وی با بیان اینکه من ایده «تعایش» را به جای «وحدت» پیشنهاد می دهم، گفت: خاستگاه آرمان وحدت با ایده‌ی تعایش متفاوت از هم است. این نیست که ما از خاستگاه مذهبی برسیم به تعایش. نه واقعیت قضیه این است که الگوی تعایش یک الگوی سکولار است. نباید ابایی از گفتن این داشته باشیم. به همین دلیل حکومت دینی حتی اگر بخواهد هم نمیتواند الگوی تعایش را اجرا کند. چون حکومت دینی، پروژه دینی دارد. وی افزود ایده تعایش ایده ای واقع بینانه است در برابر شعار ایده آلی وحدت. راه حل مسئله شیعه و سنی را باید در جامعه جستجو کرد. یعنی باید در حوزه های عرفی که حساسیت های عقیدتی ندارد و دوطرف منافع مشترکی دارند، همفکری کرد. به جای تمرکز بر اشتراکات مذهبی، باید بر فرصت ها و تهدیدهای مشترک اجتماعی انگشت نهاد. به جای روحانیون دوطرف، سایر نخبگان باید به میدان گفتگو با یکدیگر وارد شوند. 📍در ادامه این نشست دکتر مهدی فرمانیان و دکتر امداد توران به نقد و بررسی این نظریات پرداختند. 📍گفتنی است دومین نشست از سلسله نشست های نقد و بررسی ایده های بدیل در حوزه تقریب مذاهب، اوایل سال ۹۷ برگزار خواهد شد. http://mersadcss.com/fa/tghrb_symp1 @mersadcss©