باب رعایت ۲ ... وَ تُطَالِعَ اَلْحَرَكَاتِ فِي اَلطَّاعَاتِ بِالتَّوْفِيقِ وَ تُطَالِعَ اَلسُّكُونَ عَنِ اَلْمَعَاصِي بِالْعِصْمَةِ و حركت در مسير اطاعت و فرمانبرى را با توفيق الهى بداند و هم چنين خوددارى از گناه و معصيت را به حفظ‍‌ و نگهدارى خدا ببيند وَ قِوَامُ ذَلِكَ كُلِّهِ بِالاِفْتِقَارِ إِلَى اَللَّهِ تَعَالَى وَ اَلاِضْطِرَارِ إِلَيْهِ وَ اَلْخُشُوعِ وَ اَلْخُضُوعِ و البته اساس و پايه اينها همه به اين است كه انسان در خود احساس فقر و نياز به خدا را نموده و محتاج به او بداند و خود را در برابر او ترسان و فروتن ببيند وَ مِفْتَاحُهَا اَلْإِنَابَةُ إِلَى اَللَّهِ تَعَالَى مَعَ قَصْرِ اَلْأَمَلِ بِدَوَامِ ذِكْرِ اَلْمَوْتِ وَ عِيَانِ اَلْوُقُوفِ بَيْنَ يَدَيِ اَلْجَبَّارِ و كليد اين حالت بازگشت به خدا و توبه و انابه است با كوتاه كردن آرزوهاى دور و دراز به وسيله ياد مرگ و یاداوری ايستادن در مقابل جبار لِأَنَّ فِي ذَلِكَ رَاحَةً مِنَ اَلْحَبْسِ وَ نَجَاةً مِنَ اَلْعَدُوِّ وَ سَلاَمَةَ اَلنَّفْسِ وَ سَبَبُ اَلْإِخْلاَصِ فِي اَلطَّاعَاتِ اَلتَّوْفِيقُ وَ أَصْلُ ذَلِكَ أَنْ يُرَدَّ اَلْعُمُرُ إِلَى يَوْمٍ وَاحِدٍ چون در اين گونه شناخت و معرفت آسايش و آزادى از هر گونه قيود بيجا و رهائى از چنگال دشمن و سلامت نفس و روح از پليدي ها و خالص نمودن عبادت و طاعت به توفيق خدا هست و ريشه اينها اين است كه فرض شود عمر و مدت زندگانى يك روز است

باب ذکر ۲ وَ اَلطَّاعَةُ عَلاَمَةُ اَلْهِدَايَةِ وَ اَلْمَعْصِيَةُ عَلاَمَةُ اَلضَّلاَلَةِ و طاعت علامت هدايت و راه يافتن است و معصيت علامت ضلالت و گمراهى است وَ أَصْلُهُمَا مِنَ اَلذِّكْرِ وَ اَلْغَفْلَةِ فَاجْعَلْ قَلْبَكَ قِبْلَةً لِلِسَانِكَ لاَ تُحَرِّكْهُ إِلاَّ بِإِشَارَةِ اَلْقَلْبِ وَ مُوَافَقَةِ اَلْعَقْلِ وَ رِضَى اَلْإِيمَانِ فَإِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى عَالِمٌ بِسِرِّكَ وَ جَهْرِكَ و اصل هدايت و ضلالت از ذكر و غفلت است پس بگردان دلت را قبله و امام از براى زبانت و حركت مده زبان را مگر به اشارۀ قلب و موافقت عقل و رضاى ايمان به درستى كه حقّ تعالى علم دارد به باطن تو و ظاهر تو وَ كُنْ كَالنَّازِعِ رُوحُهُ أَوْ كَالْوَاقِفِ فِي اَلْعَرْضِ اَلْأَكْبَرِ غَيْرَ شَاغِلٍ نَفْسَكَ عَمَّا عَنَاكَ بِمَا كَلَّفَكَ بِهِ رَبُّكَ فِي أَمْرِهِ وَ نَهْيِهِ وَ وَعْدِهِ وَ وَعِيدِهِ و باش مثل كسى كه در حالت نزع روح و موت است يا مثل كسى كه واقف و ايستاده است در عرض اكبر قيامت در حالتى كه مشغول نسازد تو را مطلوبات تو از آنچه تكليف كرده است تو را پروردگار تو و امر و نهى و وعده ثواب و وعيد عقاب وَ لاَ تَشْغَلْهَا بِدُونِ مَا كَلَّفَ بِهِ رَبُّكَ وَ اِغْسِلْ قَلْبَكَ بِمَاءِ اَلْحُزْنِ وَ اَلْخَوْفِ و مشغول نساز نفست را به غير تكليفات پروردگار و غسل و شست و شو كن دلت را به آب خوف و حزن

باب رعایت ۳ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم : اَلدُّنْيَا سَاعَةٌ فَاجْعَلْهَا طَاعَةً وَ بَابُ ذَلِكَ كُلِّهِ مُلاَزَمَةُ اَلْخَلْوَةِ بِمُدَاوَمَةِ اَلْفِكْرَةِ پيغمبر صلّى اللّٰه عليه و آله و سلم : دنيا يك ساعت است پس آن را براى اطاعت صرف كن و دروازه همه آن خلوت همراه با فكر و انديشه است وَ سَبَبُ اَلْخَلْوَةِ اَلْقَنَاعَةُ وَ تَرْكُ اَلْفُضُولِ مِنَ اَلْمَعَاشِ وَ سَبَبُ اَلْفِكْرَةِ اَلْفَرَاغُ وَ عِمَادُ اَلْفَرَاغِ اَلزُّهْدُ وَ تَمَامُ اَلزُّهْدِ اَلتَّقْوَى وَ بَابُ اَلتَّقْوَى اَلْخَشْيَةُ وَ دَلِيلُ اَلْخَشْيَةِ اَلتَّعْظِيمُ لِلَّهِ وَ اَلتَّمَسُّكُ بِتَخْلِيصِ طَاعَتِهِ وَ أَوَامِرِهِ وَ اَلْخَوْفُ وَ اَلْحَذَرُ وَ اَلْوُقُوفُ عَنْ مَحَارِمِهِ وَ دَلِيلُهَا اَلْعِلْمُ و سبب خلوت قناعت است و رها كردن آنچه كه در زندگى انسان زيادى است و سبب فکر فراغت است و ستون و پایه فراغت زهد و دل نبستن به دنیاست و تمام زهد تقوى و پرهيزكارى است و باب تقوى خوف و خشيت الهی است و دلیل خوف تعظيم خدای تعالی است و دست یازیدن به طاعت خالص و اوامر او و حذر و وقوف از محارم الهی ودلیل آن علم است قَالَ اَللَّهُ عَزَّوَجَلَّ : إِنَّمٰا يَخْشَى اَللّٰهَ مِنْ عِبٰادِهِ اَلْعُلَمٰاءُ خداوند متعال فرمود : فقط‍‌ علما و دانشمندان و اهل معرفت از خدا ميترسند

باب ورع ۱ قَالَ اَلصَّادِقُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : أَغْلِقْ أَبْوَابَ جَوَارِحِكَ عَمَّا يَقَعُ ضَرَرُهُ إِلَى قَلْبِكَ وَ يَذْهَبُ بِوَجَاهَتِكَ عِنْدَ اَللَّهِ تَعَالَى وَ يُعْقِبُ اَلْحَسْرَةَ وَ اَلنَّدَامَةَ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ وَ اَلْحَيَاءَ عَمَّا اِجْتَرَحْتَ مِنَ اَلسَّيِّئَاتِ حضرت امام صادق عليه السّلام : ببند درهاى اعضا و جوارح و جوارح خود را از آن چه ضررش به قلب تو برمیگردد و ببرد آبروى تو را در نزد حقّ تعالى و حسرت و ندامت را در روز قيامت به دنبال بیاورد و حياء از حقّ تعالى از تو دور گردد به واسطۀ جرمى كه كرده اند اعضاء و جوارح از گناهان قال امیرالمؤمنین علیه السّلام: ذَهَابُ اَلنَّظَرِ خَيْرٌ مِنَ اَلنَّظَرِ إِلَى مَا يُوجِبُ اَلْفِتْنَةَ رفتن نگاه يعنى كورى چشم بهتر است از نگاه كردن به آن چه که باعث فتنه شود

باب محاسبه قَالَ اَلصَّادِقُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : لَوْ لَمْ يَكُنْ لِلْحِسَابِ مَهُولَةٌ إِلاَّ حَيَاءُ اَلْعَرْضِ عَلَى اَللَّهِ تَعَالَى وَ فَضِيحَةُ هَتْكِ اَلسِّتْرِ عَلَى اَلْمَخْفِيَّاتِ لَحَقٌّ لِلْمَرْءِ أَنْ لاَ يَهْبِطَ مِنْ رُءُوسِ اَلْجِبَالِ وَ لاَ يَأْوِيَ إِلَى عُمْرَانٍ وَ لاَ يَأْكُلَ وَ لاَ يَشْرَبَ وَ لاَ يَنَامَ إِلاَّ عَنِ اِضْطِرَارٍ مُتَّصِلٍ بِالتَّلَفِ حضرت امام صادق عليه السّلام : اگر نبود براى حساب خوفى جز حياء عرضه شدن بر خداوند عالم و رسوائى دريدن پرده از پنهانی های گناه سزاوار بود براى مرد اين كه فرو نيايد از بالاى كوه ها و در آبادى جا نگيرد و نخورد و نياشامد و نخوابد مگر از ناچارى متّصل به ترس از تلف شدن

باب نجوای عارفان ... وَ إِذَا هَاجَ رِيحُ اَلْمَحَبَّةِ اِسْتَأْنَسَ فِي ظِلاَلِ اَلْمَحْبُوبِ وَ آثَرَ اَلْمَحْبُوبَ عَلَى مَا سِوَاهُ وَ بَاشَرَ أَوَامِرَهُ وَ اِجْتَنَبَ نَوَاهِيَهُ وَ اِخْتَارَهُمَا عَلَى كُلِّ شَيْءٍ غَيْرِهِمَا وقتى كه نسيم محبت وزش كرد مقدم ميدارد محبوب خود را بر هر چه جز اوست و خواسته او را انجام ميدهد و از نواهى در نظر او دورى ميكند و خواست و نخواست او بر هر چيز ديگر انتخاب مينمايد وَ إِذَا اِسْتَقَامَ عَلَى بِسَاطِ اَلْأُنْسِ بِالْمَحْبُوبِ مَعَ أَدَاءِ أَوَامِرِهِ وَ اِجْتِنَابِ مَعَاصِيهِ وَ نَوَاهِيهِ وَصَلَ إِلَى رَوْحِ اَلْمُنَاجَاةِ وَ اَلْقُرْبِ و وقتى بر بساط‍‌ انس مستقر شد و اوامر و دستورات او را كاملا انجام داد و از نواهى او جداً اجتناب نمود به مقام قرب واصل مى‌شود وَ مِثَالُ هَذِهِ اَلْأُصُولِ اَلثَّلاَثَةِ كَالْحَرَمِ وَ اَلْمَسْجِدِ وَ اَلْكَعْبَةِ فَمَنْ دَخَلَ اَلْحَرَمَ أَمِنَ مِنَ اَلْخَلْقِ وَ مَنْ دَخَلَ اَلْمَسْجِدَ أَمِنَتْ جَوَارِحُهُ أَنْ يَسْتَعْمِلَهَا فِي اَلْمَعْصِيَةِ وَ مَنْ دَخَلَ اَلْكَعْبَةَ أَمِنَ قَلْبُهُ مِنْ أَنْ يَشْغَلَهُ بِغَيْرِ ذِكْرِ اَللَّهِ تَعَالَى و مثَل اين پايه‌هاى سه‌گانه (خوف و رجاء و محبت) مثَل حرم و مسجد الحرام و خانه كعبه است كسى كه وارد حرم مكه شد از آسيب و ضرر در امان است و كسى كه وارد مسجد شد اعضاء و جوارحش در امان است از اينكه در معصيت به کار افتد و كسى كه داخل كعبه شد قلب او در امان است از اينكه به غير ياد خدا باشد ... 👇👇👇

باب طهارت ۱ قَالَ اَلصَّادِقُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : إِذَا أَرَدْتَ اَلطَّهَارَةَ وَ اَلْوُضُوءَ فَتَقَدَّمْ إِلَى اَلْمَاءِ تَقَدُّمَكَ إِلَى رَحْمَةِ اَللَّهِ تَعَالَى مى‌فرمايد : هر گاه اراده كنى كه طهارت وضو سازى پس توجّه كن به جانب آب مثل توجّه كردن به جانب رحمت الهى فَإِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى قَدْ جَعَلَ اَلْمَاءَ مِفْتَاحَ قُرْبَتِهِ وَ مُنَاجَاتِهِ وَ دَلِيلاً إِلَى بِسَاطِ خِدْمَتِهِ كه گردانيده است خداى تعالى آب را كليد نزديكى به جناب خود و وسيلۀ از براىِ تحصيلِ قابليّتِ مناجاتِ خود و دليل و راهنما به سوى بساط‍‌ خود وَ كَمَا أَنَّ رَحْمَةَ اَللَّهِ تُطَهِّرُ ذُنُوبَ اَلْعِبَادِ كَذَلِكَ اَلنَّجَاسَاتُ اَلظَّاهِرَةُ يُطَهِّرُهَا اَلْمَاءُ لاَ غَيْرُ چنان كه به رحمت الهى پاك مى‌شود نجاسات باطنى همچنين پاك مى‌شود فقط به آب نجاسات ظاهرى ايشان قال اللّٰه تعالى : وَ هُوَ اَلَّذِي أَرْسَلَ‌ اَلرِّيٰاحَ‌ بُشْراً بَيْنَ‌ يَدَيْ‌ رَحْمَتِهِ‌ وَ أَنْزَلْنٰا مِنَ‌ اَلسَّمٰاءِ مٰاءً طَهُوراً خداوند عالم است كه فرستاد بادها را بشارت دادن بین دستان رحمتش و فرو فرستاديم ما از آسمان آبِ پاك و پاك‌كننده و قال اللّٰه تعالى : وَ جَعَلْنٰا مِنَ‌ اَلْمٰاءِ كُلَّ‌ شَيْ‌ءٍ حَيٍّ‌ گردانيديم ما از آب حيات هر صاحب حيات را فَكَمَا أَحْيَا بِهِ كُلَّ شَيْءٍ مِنْ نَعِيمِ اَلدُّنْيَا كَذَلِكَ بِرَحْمَتِهِ وَ فَضْلِهِ جَعَلَ حَيَاةَ اَلْقَلْبِ پس چنان كه زنده كرد به آب هر چيزى را از نعمت هاى دنيا را هم چنين به فضل و رحمت اوست حيات دلها و طاعت ها

باب تبرز ۱ قَالَ اَلصَّادِقُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : إِنَّمَا سُمِّيَ اَلْمُسْتَرَاحُ مُسْتَرَاحاً لاِسْتِرَاحَةِ اَلْأَنْفُسِ مِنْ أَثْقَالِ اَلنَّجَاسَاتِ وَ اِسْتِفْرَاغِ اَلْكَثَافَاتِ وَ اَلْقَذَرِ فِيهَا فرمود : نام شده است مبرز به مستراح از جهت استراحت نفس ها از ثقل نجاستها و خالى شدن كثافتها در آنجا وَ اَلْمُؤْمِنُ يَعْتَبِرُ عِنْدَهَا أَنَّ اَلْخَالِصَ مِنْ حُطَامِ اَلدُّنْيَا كَذَلِكَ يَصِيرُ عَاقِبَتُهُ فَيَسْتَرِيحُ بِالْعُدُولِ عَنْهَا وَ تَرْكِهَا وَ يُفَرِّغُ نَفْسَهُ وَ قَلْبَهُ مِنْ شُغُلِهَا وَ يَسْتَنْكِفُ عَنْ جَمْعِهَا وَ أَخْذِهَا اِسْتِنْكَافَهُ عَنِ اَلنَّجَاسَةِ وَ اَلْغَائِطِ وَ اَلْقَذَرِ مؤمن را سزاوار است كه در مبرز نظر كند كه خالص طعمه هاى دنيا می گردد عاقبتش چنين كه تا از تو دفع نشود در آزار و زحمتى و فارغ سازد نفس و قلبش را از شُغُلِ دنيا و خودداری از تحصيل آن مثل رو گردانيدن از جمعِ نجاست و غايط‍ و ناپاكى وَ يَتَفَكَّرُ فِي نَفْسِهِ اَلْمُكَرَّمَةِ فِي حَالٍ كَيْفَ تَصِيرُ ذَلِيلةً فِي حَالٍ وَ يَعْلَمُ أَنَّ اَلتَّمَسُّكَ بِالْقَنَاعَةِ وَ اَلتَّقْوَى يُورِثُ لَهُ رَاحَةَ اَلدَّارَيْن و تفكّر كند در نفس مكرّم خود در يك حال و ذليل در حال ديگر و بداند كه تمسّك به قناعت و پرهيزكارى در پی دارد راحت دنيا و آخرت را فَإِنَّ اَلرَّاحَةَ فِي هَوَانِ اَلدُّنْيَا وَ اَلْفَرَاغِ مِنَ اَلتَّمَتُّعِ بِهَا وَ فِي إِزَالَةِ اَلنَّجَاسَةِ مِنَ اَلْحَرَامِ وَ اَلشُّبْهَةِ كه راحتی در خوار كردن دنيا است و فراغت از تمتّع دنيا و در زائل كردن نجاست از حرام و شبهه

باب شکر ۲ وَ كُنْ لِلَّهِ عَبْداً شَاكِراً عَلَى كُلِّ حَالٍ تَجِدِ اَللَّهَ رَبّاً كَرِيماً عَلَى كُلِّ حَالٍ و باش بندۀ شاكر و سپاسگزار در همه حال خواهی یافت خداوند را پروردگار كريم در جميع احوال وَ لَوْ كَانَ عِنْدَ اَللَّهِ عِبَادَةٌ تَعَبَّدَ بِهَا عِبَادَهُ اَلْمُخْلَصِينَ أَفْضَلَ مِنَ اَلشُّكْرِ عَلَى كُلِّ حَالٍ لَأَطْلَقَ لَفْظَهُ فِيهِمْ مِنْ جَمِيعِ اَلْخَلْقِ بِهَا فَلَمَّا لَمْ يَكُنْ أَفْضَلَ مِنْهَا خَصَّهَا مِنْ بَيْنِ اَلْعِبَادَاتِ وَ خَصَّ أَرْبَابَهَا فَقَالَ : وَ قَلِيلٌ مِنْ عِبٰادِيَ اَلشَّكُورُ و اگر از نظر خدا عبادتى كه بندگان با اخلاص انجام مى‌دهند بهتر و برتر از شكر بود آن عبادت را نام ميبرد ولى چون افضل و پر ارزش‌ تر از صفت شكر عبادتى نيست از ميان عبادات مخصوصا شكر را تذكر داده و عبادت‌كنندگان را به اين صفت توجه داده و فرمود : و از میان بندگانم کم اند بسیار شکر کننده ...