✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_قران_جلسه_34
🌹 آیات۲۷تا۳۰سوره مائده- بخش۲
وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَى ءَادَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَاناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَ لَم ْيُتَقَبَّلْ مِنَ الْأَخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ (۲۷)
لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي مَآ أَنَا بِبَاسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لِأَقْتُلَكَ ۖ إِنِّيٓ أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَالَمِينَ (۲۸)
إِنِّيٓ أُرِيدُ أَنْ تَبُوٓأَ بِإِثْمِی وَإِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ ۚ وَذَٰلِكَ جَزَآؤُ الظَّالِمِينَ (۲۹)
فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِينَ (۳۰)
🔴 در جلسه قبلی ترجمه آیات و کلمات بیان شد و در این جلسه به شرح آیات می پردازیم.
📚 #ماجرای_هابیل_و_قابیل
این آیات همانند سایر آیات سوره مائده در مدینه نازل شده است و داستان دو فرزند حضرت آدم علیه السلام، و قتل يكى به وسيله ديگرى، شرح داده شده است و شايد ارتباط آن با آيات گذشته كه درباره بنى اسرائيل بود اين است كه انگيزه بسيارى از خلافكاريهاى بنى اسرائيل مسئله #حسادت بود، و خداوند در اينجا به آنها گوشزد مى كند كه سرانجامِ حسد چگونه ناگوار و مرگبار مى باشد كه حتّى به خاطر آن برادر دست به قتل برادر خود می زند. که به پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید؛ ماجرای دو پسر حضرت آدم علیه السلام را بر بنی اسرائیل بخواند که قرآن مى فرمايد: «وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ؛ و داستان واقعی دو پسر آدم را بر آنها بخوان.»
ذكر كلمه «بالحقّ» ممكن است اشاره به اين می باشد كه سرگذشت این دو برادر در تورات تحریف شده با خرافاتى آميخته شده است، امّا آنچه در #قرآن آمده عين واقعيّتى است كه روى داده است.
سپس به شرح داستان مى پردازد و مى فرماید: «إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْأخَرِ؛ زمانی که هر دو، قربانی پیش آوردند، پس از یکی پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد.»
در روایات آمده است كه #هابیل، دامدار بود و بهترین گوسفند خود را براى قربانى آورد. و #قابیل، كشاورز بود و بدترین قسمت زراعت خود را براى انفاق در راه خدا برگزید.
#قرآن در آیات دیگر مى فرماید: هرگز به خیر نمى رسید، مگر آنكه از آنچه دوست دارید انفاق كنید.
#امام_صادق علیه السلام فرمود: انگیزه قتلِ قابیل، #حسادت او نسبت به پذیرش قربانى هابیل بود. همين موضوع سبب شد #قابیل كه عملش قبول نشده بود برادرش هابیل را تهديد به قتل كند.
«قالَ لَأَقْتُلَنَّكَ: گفت تو را خواهم کشت.» امّا #هابیل او را نصيحت كرد كه اگر چنين جريانى پيش آمده گناه من نيست بلكه ايراد متوجّه خود تو است كه عملت با تقوا همراه نبوده است «و قالَ إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ؛ و گفت: خداوند تنها از افراد با تقوا قبول می کند.»
سپس #هابیل گفت: «لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي ما أَنَا بِباسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لِأَقْتُلَكَ إِنِّي أَخافُ اللّهَ رَبَّ الْعالَمِينَ؛ قطعا اگر تو برای کشتن من دستت را به سوی من دراز کنی، من هرگز برای کشتن تو دستم را دراز نمی کنم؛ زیرا من از خداوند، پروردگار جهانیان می ترسم.»
همچنین #هابیل گفت: «إِنِّي أُرِيدُ أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمِي وَ إِثْمِكَ؛ قطعا من می خواهم به گناه من و گناه خودت (به سوی خدا) باز گردی.»
امام محمد باقر علیه السلام فرمود: هر که عمدا مؤمنی را بکشد، خداوند همه گناهان مقتول را به حساب قاتل ثبت می کند و مقتول را از گناهان پاک می کند. و در اینجا هابیل به برادرش می گوید اگر من را بکشی هم گناهان من و هم گناهان خودت را به دوش خواهی کشید و اینگونه به سوی #خدا باز می گردی.
«فَتَكُونَ مِنْ أَصْحابِ النّارِ وَ ذلِكَ جَزاءُ الظّالِمِينَ؛ و در نتیجه از اهل جهنم خواهی بود؛ و این کیفر ستمکاران است.»
اما متأسفانه این نصیحت ها در نفس سرکش قابیل که پر از #حسادت و #خشم بود اثر نکرد «فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ: پس نفس او، کشتن برادرش را در نظرش آسان جلوه داد.»
«فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخاسِرِينَ؛ پس او را کشت و از زیانکاران شد.»
چه زيانى از اين بالاتر كه #عذاب_وجدان و مجازات الهى و نام ننگين را تا دامنه قيامت براى خود خريد.
◀️ پیام های آیات در جلسه بعدی..
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_قران_جلسه_36
🌹 آیه ۳۱ سوره مائده
💥 فَبَعَثَ اللَّهُ غُرَاباً يَبْحَثُ فِى الْأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوَارِى سَوْءَةَ أَخِيهِ قَالَ يَا وَيْلَتَآ أَعَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هَذَا الْغُرَابِ فَأُوَارِىَ سَوْءَةَ أَخِى فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِينَ
#ترجمه: پس خداوند، زاغی فرستاد كه زمین را حفر می کرد، تا به او نشان دهد كه چگونه جسد برادرش را بپوشاند. گفت: واى بر من! آیا عاجز بودم از اینكه مانند این زاغ باشم تا جسد برادرم را پنهان كنم؟ سرانجام او از پشیمانان شد.
🌷 #فَبَعَثَ: پس فرستاد
🌷 #غُرَاب: زاغ، پرنده ای شبیه به کلاغ دارای منقار و پاهای سرخ است.
🌷 #يَبْحَثُ : می کاوید، حفر می کرد
🌷 #الْأَرْضِ: زمین
🌷 #لِيُرِيَهُ: تا به او نشان دهد
🌷 #كَيْفَ: چگونه
🌷 #يُوَارِي: بپوشاند
🌷 #سَوْءَةَ: چیزی که آشکار شدنش ناخوشایند است. به جسد سوءة گفته می شود زیرا آشکار شدنش ناخوشایند است.
🌷 #أَخِيه: برادرش
🌷 #يَا_وَيْلَتَآ: ای وای بر من
🌷 #أَعَجَزْتُ: آیا عاجز بودم
🌷 #أصبح: شد
🌷 #نادمین: پشیمانان
این آیه همانند سایر آیات سوره مائده در مدینه نازل شده است ودر ادامه موضوع آیات قبلی است.
در روايتى از امام صادق عليه السّلام نقل شده، هنگامى كه #قابيل برادر خود را كشت، او را در بيابان گذاشته بود، و نمىدانست چه كند! چيزى نگذشت كه دید درّندگان سراغ جسد هابيل می آیند، جسد برادر را به دوش کشید اما همچنان سرگردان بود که با جسد برادرش چه کند در اين موقع #خداوند زاغى را فرستاد كه خاک هاى زمين را كنار می زد و با پنهان كردن جسد بى جان زاغ ديگر، و يا با پنهان كردن قسمتى از طعمه خود، آن چنان كه عادت زاغ است به قابيل نشان داد كه چگونه جسد برادر خودش را دفن کند.
#قرآن می فرماید: «فَبَعَثَ اللّهُ غُراباً يَبْحَثُ فِي الْأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوارِي سَوْأَةَ أَخِيهِ؛ پس خداوند، زاغی فرستاد که زمین را حفر می کرد، تا به او نشان دهد که چگونه برادرش را بپوشاند.»
سپس قرآن اضافه مىكند در اين موقع #قابيل از غفلت و بىخبرى خود ناراحت شد و فرياد برآورد «قالَ يا وَيْلَتآ أَ عَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هذَا الْغُرابِ فَأُوارِيَ سَوْأَةَ أَخِی؛ گفت: ای وای بر من! آیا عاجز بودم از اینکه مانند این زاغ باشم تا جسد برادرم را پنهان کنم؟»
#قابیل جسد برادرش را دفن کرد و فهمید مرتکب چه گناه بزرگی شده است «فَأَصْبَحَ مِنَ النّادِمِينَ؛ سرانجام او از پشیمانان شد.»
🔹 پيام های آیه ۳۱ سوره مائده 🔹
✅ گاهى #حیوانات مأمور الهى اند و حركت آنان به فرمان او و در مسیرى است كه او مى خواهد.
✅ بسیارى از معلومات #بشر، از زندگى حیوانات الهام گرفته است.
✅ #انسان باید همواره در پى آموختن باشد. اصل، آموختن و یادگیرى است، از هر طریقى، اگرچه از طریق حیوانات باشد.
✅ #خداوند، گاهى انسان را با حیوانات كوچک آموزش مى دهد تا بفهماند زاغ هم مىتواند وسیله آموزش انسان باشد، پس نباید مغرور شد.
✅ جسد مرده را باید در #زمین دفن كرد. در محفظه قراردادن، مومیایى كردن، سوزاندن و... صحیح نیست.
✅ مرده ى #انسان نیز كرامت دارد ونباید خوراک حیوانات شود، بلكه باید دفن شود.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
﷽؛
✅ ارزش و عظمت #عيدقربان
#قربان در لغت ، مصدر از ماده #قرب ، به معناى #نزديكشدن و #قربانى آنچه را كه به آن #تقرّب مىجويند ، گفته مىشود .
#قرآنمجيد در دو جا از اين واژه براى #تقرّببهخدا استفاده نموده است ؛
#اول در حكايت فرزندان آدم كه #هابيل گوسفند چاقى و #قابيل گندم نامرغوبى را براى #قربانى به پيشگاه حق آوردند كه در پايان قربانى همراه با تقوا پذيرفته شد .
👈 خداوند متعال در اين باره مىفرمايد :
« وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَىْ ءَادَمَ بِالْحَقّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْأَخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ
و داستان دو پسر آدم را كه سراسر پند و عبرت است به درستى و راستى بر آنان بخوان ، هنگامى كه هر دو نفر با انجام كار نيكى به پروردگار تقرّب جستند ، پس از يكى پذيرفته شد ، و از ديگرى پذيرفته نشد . برادرى كه عملش پذيرفته نشد از روى حسد و خودخواهى به برادرش گفت : بى ترديد تو را مىكشم . او گفت : خدا فقط از پرهيزكاران مىپذيرد » .
#دوم در سوره احقاف ، بتپرستان ، بتها را وسيله تقرّب به خدا مىدانستند .
« فَلَوْلَا نَصَرَهُمُ الَّذِينَ اتَّخَذُواْ مِن دُونِ اللَّهِ قُرْبَانًا ءَالِهَةَ بَلْ ضَلُّواْ عَنْهُمْ وَ ذَ لِكَ إِفْكُهُمْ وَ مَا كَانُواْ يَفْتَرُونَ
پس چرا معبودانى كه به جاى خدا انتخاب كردند به گمان اينكه آنان را به خدا نزديك كند ، آنان را هنگام نزول عذاب يارى نكردند بلكه گم شده از دستشان رفتند ، و اين بود سرانجام و نتيجه دروغشان و آنچه را همواره افترا مى زدند » .
👈 در روايات دينى ما ، نماز و نمازهاى نافله و قربانى روز عيد قربان و صدقه دادن به فقيران ، از جمله وسيلههاى تقرّب به خدا بيان شدهاند .
#قربان ، نام يكى از #اعياد رسمى ساليانه مسلمانان ، در #روزدهمذيحجّه است كه آن را #أَضحى نيز مىگويند . و آن روز تاريخى از بزرگترين روزها نزد خداوند است ؛ زيرا روز مراسم قربانى گوسفند در برابر فرمان قربانى كردن اسماعيل عليهالسلام به دست #حضرتابراهيم عليهالسلام ، از بهترين اعمال واجب در مناسك حج است . و از آن پس حاجيان در احياى فداكارى از سوى اين پدر و فرزند، روز عيد قربان در منى قربانى مى كنند .
👈 ابان بن محمد از #امامجواد عليهالسلام روايت مىكند كه فرمود :
« ما مِنْ عَمَلٍ أَفْضَلَ يَوْمَ النَّحْرِ مِنْ دَمٍ مَسْفُوكٍ أَوْ مَشْىٍ فى بِرِّ الْوالِدَيْنِ أَوْ ذِى رَحِمٍ قاطِعٍ يَأْخُذُ عَلَيْهِ بِالْفَضْلِ وَ يَبْدَأُهُ بِالسَّلامِ أَوْ رَجُلٍ أَطْعَمَ مِنْ صالِحِ نُسُكِهِ و دَعا إِلى بَقِيَّتِها جِيرانَهُ مِنَ الْيَتامى وَ أَهْلِ الْمَسْكَنَةِ وَ الْمَمْلُوكِ وَ تَعاهَدَ الْأُسَراءَ
هيچ عملى در روز #عيدقربان برتر نيست ، مگر خونى كه براى قربانى ريخته شود و گامى در راه احسان به پدر و مادر برداشته شود و ديدار خويشى كه گسيخته باشد و به خودگذشتگى و آغاز به سلام بر وى پيشى گيرد و يا مردى از گوشت قربانى خود به همسايگان و مستمندان و يتيمان اطعام نموده و به ملاقات اسيران برود » .
#قربانى به گوسفند يا شترى گفته مى شود كه در #عيدقربان ذبح گردد و آن در #غيرايامحج مستحبّ مؤكّد است در #ايّامحج از اعمال واجبى مى باشد كه در سرزمين منى روز دهم يا يازدهم و دوازدهم و تا آخر ذيحجه برگزار مىگردد . #حاجى قربانى را #سهبخش مى كند، #يكبخش را خود بر مى دارد و #بخشدوم را به فقرا مى بخشد و #بخشسوم را به دوستان هديه مى دهد .
✅ فضيلت #قربانى در روايات
#آداب و #اعمالعيدقربان ، همانند #عيدفطر است ، از جمله #نماز و #غسل و #ادعيه و #تكبيرات و #حرمتروزه و #اطعاممسكينان و #فقيران با صدقات و گوشت قربانى به ويژه اينكه قربانى كردن در عيد قربان مستحبّ مؤكّد است .
👈 رسول الله صلىاللهعليهوآله فرمود :
« خداوند روز #أضحى را #عيد قرار داد تا #فقيران گوشت فراوان به دستشان رسد » .
پس به آنها گوشت بخورانيد .
👈 حضرت على عليهالسلام مى فرمايد :
« اگر مردم مىدانستند كه قربانى در #روزعيدقربان چه اجرى دارد ، وام مىگرفتند و قربانى مى كردند ؛ زيرا با اوّلين قطره خون ، صاحب آن آمرزيده مى شود » .
✅ قرض كردن براى #قربانى
#روايتى،عجيب در اين باب است كه نيكوست براى قربانى قرض كنى .
👈 پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآله به امّسلمه كه از ايشان پرسيده بود :
#اىرسولخدا !
#عيدقربان فرا رسيده و من چيزى ندارم قربانى كنم ، آيا قرض كنم و قربانى نمايم ؟
فرمود :
برو قرض كن ؛ زيرا اين بدهى ادا مىشود .
زيرا #قربانى جايگاه ويژه نزد خداوند منّان دارد و #ريختن،خونقربانى براى اهل آن ، جنبه #بيمهعمر و #كفّارهگناهان محسوب مىشود ".
#أَللّهُمَّ صَلِّ عَلی #مُحَمَّدٍ وَ #آلِمُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ