♨️توحیدِجعفری؛ خداشناسی با شناخت‌ِانسان 🔸پس از بیان برهان نظم در مطالب قبلی، به جلوه‌هایی از حکمت و نظم در آفرینش انسان در کلام ناب امام صادق علیه‌السلام اشاره کردیم. این مطلب، آخرین مطلب از این روایت نورانی است. مخاطبین محترم میتوانند به کتاب #توحید مفضل برای مباحث ناب #خداشناسی مراجعه کنند. نسخه اینترنتی و رایگان این کتاب در فضای مجازی موجود است. 🔷 بی‌تردید جایگاه انسان در نظام خلقت خداوندی که بس حکیمانه انتظام یافته، مهم و حیاتی است. ازاین‌رو توجه به خلقت انسان نیز می‌تواند او را بیش‌ازپیش متوجه خلقت حکیمانه‌اش کند. در بخشی از سخن شریف امام صادق علیه‌السلام به مفضّل در توحید مفضّل درباره مسئله‌ی بلوغ در دختران و پسران و علامت آن نکته‌های بیان شده که از منظر فیزیولوژی روانشناسی و پزشکی بسیار حائز اهمیت است. 🔹 امام صادق علیه‌السلام یکی از ظریف‌ترین و پیچیده‌ترین نکته‌ها در مباحث بلوغ انسان، علامت‌ها و نشانه‌های خاص آن را بیان می‌فرمایند: «تا آنگاه‌که انسان پای در بلوغ نهد در این وقت اگر مذکر است، مو در صورتش می‌روید تا نشانه‌ی مردی و عزت او باشد و از همانندی با زنان و بچگان به دورماند و اگر مؤنث است رخش از مو پیراسته ماند تا طراوت و زیبایی‌اش دل مردان را برباید و نسل بشر ماندگار و پایدار شود».[1] 🔹در ادامه، امام صادق علیه‌السلام به وجه توحیدی و خداشناسی این پدیده اشاره می‌فرمایند که وجود هر یک از این امور برای انسان، نشانه و دلیلی بر وجود خالق حکیم و تدبیر بی‌نظیر اوست. هر بخشی و هر کارکردی در بدن انسان، بسیار حکیمانه و منظم قرار داده‌شده است. امام علیه‌السلام حکمت خون در رحم مادر و تغذیه‌ی جنین با آن را علت جلوگیری از توقف رشد جنین، حکمت درد زایمان را جلوگیری از مرگ جنین و حکمت شیر برای نوزاد را جلوگیری از تغذیه‌ی وی با غذاهای ناسالم می‌دانند: 🟩«ای مفضل در این مراحل نیک بیندیش. آیا می‌شود که این همه تدبیر بی مدبّر و حکیم باشد؟ میدانی اگر در رحم، خون به او نمی‌رسید همانند گیاهی که آب به وی نرسد خشک و پژمرده می‌گشت؟ آیا میدانی وقتی‌که بزرگ شد اگر مادرش را درد زاییدن نمی‌گرفت چون زنده‌به‌گور، در رحم می‌ماند و اگر در هنگام ولادت شیر با او نمی‌ساخت یا از گرسنگی می‌مرد و یا با غذایی نامناسب و زیان‌بار تغذیه می‌شد؟ ...».[2] ☑️در این بیانات نورانی امام صادق علیه‌السلام مانند دیگر قسمت‌های توحید مفضل، نکات بسیار مهمی بیان شده که هرکدام از این امور باید سبب تقویت خداشناسی انسان شود. پیچیده‌ترین و ریزترین اموری که در بدن انسان به کار رفته، نشانه‌ای بر علم، حکمت و قدرت الهی است. 📝پی‌نوشت [1]. ميرزايی، نجف‌علی، شگفتی‌هاى آفرينش (ترجمه توحيد مفضل)، ج1، ص47. [2]. همان، ص48. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/226570 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #لبیک_یا_خامنه_ای 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

♨️برهان «حرکت»؛ برهانی قدیمی بر وجود خداوند 🔸برهان‌های متعددی بر اثبات وجود خداوند متعال اقامه شده است. اندیشمندان الهى هر کدام، از راه‌های مختلف بر وجود خداوند استدلال آورده‌اند. این نکته قابل‌ توجه است که هر برهانى دارای مزیتی است که ممکن است دیگری نداشته باشد. برخی برهان‌ها مانند نظم برای مردم عادی مفید و برخی دیگر تخصصی و برای گروهی که با مفاهیم فلسفی آشنا هستند، متناسب است. 🔸ازاین‌رو ذکر برهان‌های گوناگون بر اثبات وجود خدا با توجه به تنوع مخاطبان سودمند است. 🔷 از برهان‌های قدیمی که بر وجود خداوند اقامه‌شده، برهان «حرکت یا مُحَرِّک اول»[1] است. در این برهان بر اساس وجود حرکت در عالم، به اثبات خداوند پرداخته می‌شود. ارسطو نخستین کسی بود که برهان حرکت را در قالب برهان ارائه کرد. البته این برهان مبتنی بر اصول و مقدماتی است كه شاید در بیان ارسطو بیان‌نشده، ولی ارسطو خود به آن‌ها قائل بوده است.[2] 🔹ساده‌ترین شکل که مقصود از این برهان را روشن و برای فهم عمومی نیز مفید است، عبارت است از: 1️⃣جهان، متحرِّک است (دارای حرکت) یا به تعبیر شهید مطهری رحمه‌الله‌علیه، طبیعت از تغییر یا حركت به معنای اعم خالی نیست. 2️⃣مقدمه دوم: هر متحرِّکی نیازمند مُحرِّکی (حرکت‌دهنده) است. (از طرفی تسلسل در علت‌ها محال است). ☑️نتیجه: سلسله حرکات باید منتهی شوند به مُحرِّکی که خود مُتحرِّک نیست (مُحرِّک ثابت اول). 🔷توضیح تفصیلی برهان حرکت 1️⃣هزاران حركت در خارج قابل‌ مشاهده است. 2️⃣حركت بدون محرک نمی‌تواند باشد، یعنی محال است که این حركات بدون محركی صورت گیرد. 3️⃣عامل یک حركت، مثلاً افتادن برگ یک درخت، یا مادی است یا غیرمادی. 4️⃣اگر این عامل مادی نباشد، معنایش این است كه این حركت، مستند به یک علت غیرمادی یعنی علت غیرمتحرک است. چون ماده همواره با تغیر همراه است. پس ما در همان قدم اول به محرک غیرمتحرک رسیدیم. 5️⃣ اما اگر عامل این حركت یک امر مادی باشد كه بنا بر مشاهده همین‌گونه است، این طبیعت و ماده كه مبدأ این حركت است، به سبب خالی نبودن طبیعت از تغیر و حركت، خودش متغیر است. 6️⃣حال سؤال پیش می‌آید که منشأ تغیّرِ آن طبیعت یا ماده‌ای كه این حركت را ایجاد می‌کند، چه چیزی است؟ 7️⃣آن منشأ تغیّر اگر مادی باشد، باید متغیر باشد تا این حركت را ایجاد كند، چون طبیعت نمی‌تواند غیر از این باشد. دوباره به آن منشأ تغیر نقل كلام می‌شود. اگر متغیر باشد باز نیازمند به تغییر دهنده و محرك است و چون تسلسل محال است، پس سلسله‌ محرک‌ها باید به محركی كه «غیر متحرک» است منتهی شود که همان مطلوب ما است.[3] 🔹محرک اولی که هیچ حرکت و تغییری در او نیست و مبدا بقیه حرکات است، همان موجودی است که ما آن را خدا می‌نامیم. 📝پی‌نوشت [1]. Proof of the prime mover. [2]. شهید مطهری، مجموعه آثار. ج11، ص107. [3]. همان. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/226655 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #لبیک_یا_خامنه_ای 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

⭕️سوال ❓آیا دلیل «معقولیت» در کلام معصومین یافت می‌شود؟ 🔹خلاصه دلیل «معقولیت» بر وجود خدا این است که اگر کسی باور به خدا داشته باشد، در صورت عدم وجود او، ضرر و زیانی‌ ندیده است، ولی‌ اگر درواقع‌ خدایی‌ وجود داشته‌ باشد، ناباور به خدا، گرفتار عذاب‌ ابدی‌ خواهد شد. بنابراین عقل حکم می‌کند اعتقاد به‌ وجود خدا معقول است. 🔷امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام، بیش از هزار سال پیش در مورد معقول بودن باور به خدا فرموده‌اند: «زَعَمَ المُنَجِّمُ و الطَّبيبُ كِلاهُما أنْ لا مَعادَ، فقلتُ: ذاكَ إلَيْكُما إنْ صَحّ قَولُكُما فلَستُ بخاسِرٍ أو صَحَّ قَولي فالوَبالُ علَيْكُما»[1] 🔹«منجم‌ و طبیب‌ ادعا ‌می‌کنند که‌ معادی وجود ندارد[خدایی نیست]. به‌ آنان‌ می‌گویم: اگر قول‌ و عقیده‌ شما صحیح‌ باشد، ما زیانی‌ نکرده‌ایم و اگر قول‌ و عقیده‌ من‌ صحیح‌ باشد، شما از زیانکاران‌ خواهید بود.» 🔹توضیح اینکه اگر من باور به خدا داشته باشم و اعمالی مانند نماز و... انجام بدهم، به فرض خدایی نباشد، من ضرری نکرده‌ام؛ چراکه یکسری کارهای اخلاقی انجام داده‌ام، ولی اگر باور به خدا نداشته باشم، ولی در واقع خدا باشد، اوج بدبختی‌ها دامن مرا خواهد گرفت؛ چراکه جهنم، عذاب و ... در انتظار من است. 📝پی نوشت: [1]. علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، نشر مؤسسةالوفاء، ج 78، ص 87. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/226857 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #لبیک_یا_خامنه_ای 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

⭕️سوال ❓آیا آیه «أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَيْرِ شَيْءٍ أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ»؛ بر وجود خدا دلالت دارد؟ 🔹براهین و ادله متعددی بر وجود خداوند دلالت دارند. قرآن کریم نیز در برخی آیات به این مساله اشاره نموده و استدلال بر وجود خداوند را به صورت کوتاه؛ هرچند به صورت اشاره‌وار مطرح نموده است. 🔷در آيه 35 سوره طور ناظر به خلقت موجودات و به ویژه انسان، دو سوال مطرح شده است که می‌توان با بهره‌گیری از آن‌دو، استدلالی بر وجود خداوند ارائه داد: 🔸«أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَيْرِ شَيْءٍ أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ»؛ «آيا بى‌هيچ خالقى پديد آمده‌اند يا خود خالق خویش‌اند؟» 🔹خداوند در آیه به این نکته اشاره نموده که آفـرينش انسان و جهان نمی‌تواند بدون علت باشد. کسی نمی‌تواند خلقت این موجودات را از هیچ بداند و از سوی ديگر انسان نمی‌تواند خالق خود باشد و علت مادی دیگری نيـز توانايی خلقت جهان و انسان را ندارد. پس وجود خدا علت خلقت انسان است. ⬅️به‌بیان‌دیگر در این آيه‌ى شريفه در مورد انسان دو فرض مطرح شده است: 1️⃣انسان بدون علّت آفريده شده باشد، «خُلِقُوا مِنْ غَيْرِ شَيْ‌ءٍ».[1] 2️⃣انسان علت خويشتن خود باشد، «أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ».[2] ☑️این دو صورت به لحاظ عقلی، محال و نشدنی است، زيرا انسان پديده و به تعبیر دقیق‌تر ممکن‌الوجود ‌است و هر پديده‌ و ممکن‌الوجودی، چون وجودش ضروری نیست، برای به وجود آمدن نیازمند علّت است. علت اگر موجود نیازمند و ممکن باشد، نمی‌تواند توجیه‌گر وجود این موجودات ممکن باشد، پس در نهایت موجودی علت است که ممکن نباشد و او همان خداست. 📝پی نوشت: [1]. سوره طور، آیه35. [2]. همان. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/227118 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #قرآن_کریم 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

⭕️سوال ❓دسته‌بندی براهین اثبات وجود خدا را بیان کنید. 🔹اندیشمندان برای اثبات وجود خدا ادله و براهین متعددی بیان نموده‌اند. این براهین با توجه به ملاک‌های متفاوت، دسته‌بندی‌های گوناگونی دارند. این دسته‌بندی‌ها در کتب فلسفی و کلامی ذکرشده است. دسته‌بندی برهان‌های اثبات وجود خدا فواید متعددی مانند انسجام ذهنی در مورد ادله، به حافظه سپاری براهین و نیز توجه به تفاوت این براهین را در پی دارد. 🔷 دریکی از این دسته‌بندی‌ها می‌توان تمام براهین اثبات وجود خدا را در دو رویکرد کلی طبقه‌بندی نمود: 1️⃣رویکرد وجود شناختی: در این رویکرد، وجود خداوند با توجه به حقیقت وجود و یا تمسک به مفهوم خدا اثبات می‌شود. در واقع در این دسته از براهین، اثبات وجود خدا مبتنی بر پذیرش چیزی غیر از حقیقت وجود و خدا نیست. 🔸نمونه بارز این رویکرد، برهان آنسلم در فضای فکری غرب و برهان صدیقین جناب صدرالمتالهین، صدرای شیرازی است. در برهان آنسلم با استفاده از تحلیل مفهومی مفهوم خدا، وجود خدا اثبات می‌شود و در برهان صدیقین، صدرالمتالهین با پذیرش اصل واقعیت و با توجه و تحلیل وجود و حقیقت آن، به اثبات وجود خدا می‌پردازد. 2️⃣رویکرد جهان شناختی: در این رویکرد، با توجه به جهان خارج، مخلوقات و پدیده‌ها، براهینی بر وجود خداوند اقامه می‌شود. باید توجه داشت که اثبات وجود خدا در این‌گونه براهین مستلزم پذیرش واقعیتی در جهان است تا بتوان از آن پلی به اثبات وجود خدا زد. ازاین‌رو برهان‌های جهان شناختی، غایت شناختی، برهان درجات کمال، دلیل بر وجود خدا از راه تجارب خاص و... در این رویکرد قرار می‌گیرند.[1] ☑️ در مطلب بعدی به دسته‌بندی دیگری اشاره می‌کنیم. 📝پی نوشت: [1]. خرمشاهی، بهاءالدین، خدا در فلسفه (برهان‌های فلسفی اثبات وجود باری)، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ص 57. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/227397 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #لبیک_یا_خامنه_ای 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

⭕️سوال ❓آیا اثبات وجود خدا در قرآن آمده و به صورت صریح بیان شده است؟ 🔹وجود خدا مهم‌ترین موضوع در مباحث اعتقادی است که براهین متعددی برای اثبات وجود خداوند در کتب کلامی و فلسفی طرح و بحث شده است. 🔷از نکات قابل‌توجه اینکه با مراجعه به قرآن مشاهده می‌کنیم پیرامون این موضوع، مباحث مستقل و جداگانه‌ای مطرح نشده و درواقع به نظر می‌رسد به‌صورت مستقیم به اثبات وجود خدا پرداخته نشده است و نسبت به مسئله توحید، تعداد کمتری از آیات به آن پرداخته‌اند. 🔸راز نپرداختن به اثبات وجود خدا در قرآن 🔹سوالی که به ذهن می‌رسد و جا دارد موردتوجه واقع شود، راز نپرداختن به این مسئله بسیار مهم در قرآن کریم است. به نظر می‌رسد قـرآن، مسئله وجـود خداوند را اصل مسلم و قطعی دانسته و به تعبیری پیش‌فرض گرفته و اصلاً در اين مقام برنيامده که به‌صورت استدلال، با مقدمات روشن و جداگانه، ادله‌ای برای اثبات وجود خداوند بیاورد، بلکه در مواردی در ضمن مباحث دیگر به اثبات وجود خداونـد پرداختـه است. 🔹علامه مصباح يزدی رضوان‌الله علیه، فیلسوف و اندیشمند قرآنی ضمن اشاره به اثبات غیرمستقیم خداوند در قرآن می‌فرمایند: «ممكن است قرآن كريم مستقيماً درصدد اثبات وجود خداوند برنیامده باشد يا به اين جهت كه وجود خدا را قريب به بديهی و بی‌نیازی از استدلال دانسته، يا به اين جهت كه با منكر قابل‌توجهی مواجه نبوده و طرح آن را كه ممكن است موجب وسوسه شود، خلاف حكمت دانسته است؛ ولی به‌هرحال می‌توان از بيانات قرآن، استدلالی را برای اين مطلب به دست آورد و حتی بعيد نيست كه خود قرآن هم به‌طور غيرمستقيم به اين استدلالات توجه داشته باشد».[1] 🔹دیگر اندیشمند بزرگ قرآنی، آیت‌الله جوادی آملی نیز می‌فرمایند: «تمامی مباحثی كه در قرآن كريم درباره خداوند سبحان مطرح شده است، درباره اسماء حسنی و صفات عليای حضرت حق است».[2] 🔸البته باید توجه نمود که توجه به صفات و اسمای الهی سبب نشده قرآن به‌صورت غیرمستقیم نیز به اثبات خدا توجهی نشده باشد؛ «گرچه هستی اصل مبدأ در بسياری از آيات قرآنی، مفروغ عنه و مسلّم گرفته‌شده، لكن چنين نيست كه قرآن هیچ‌گاه به آن نپرداخته باشد؛ بلكه در برخی از آيات به اين اصل توجه شده است؛ بنابراين، در قرآن كمتر به‌طور مستقيم به مسئله اثبات صانع پرداخته‌شده است».[3] 📝پی نوشت: [1]. علامه مصباح یزدی، محمدتقی، خداشناسی (معارف قرآن1)، نشر موسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی ره، ص34. [2]. استاد جوادی آملی، عبدالله، شناخت‌شناسی در قرآن، انتشارات اسلامی، ص136. [3]. همو، تفسیر موضوعی، نشر اسراء، ج2، ص126. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/227262 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #علامه_مصباح 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

⭕️ سوال ❓اهمیت توحید را بیان کنید. 🔷پس از اثبات وجود خدا در مطالب قبلی، توحید مهم‌ترین مسأله‌ای است که باید مورد توجه قرار گیرد. توحید اولین اصل از اصول دین است که اعتقاد به آن برای ورود به اسلام لازم است. 🔸برای پی‌بردن به‌ اهمیت توحید، کافی است به‌دعوت پیامبران الهی توجه کنیم. 🔹پیامبران الهی در مسیر دعوت مردم به‌حق، اولین و مهم‌ترین موضوعی را که مطرح می‌کردند، مسئله توحید بوده است. 🔸در سوره‌ی اعراف و هود از زبان چندین پیامبر بزرگ مثل حضرت نوح، هود و صالح و دیگران، دعوت به‌توحید این‌چنین بیان شده است: 🟩«یٰقَومِ ‌اعبُدُوا اللهَ ‌ما لَکُم ‌مِن ‌اِلٰه غَیرُه»؛[1] «ای قوم من! (تنها) خداوند یگانه را پرستش کنید، که معبودی جز او برای شما نیست!». 🔹مولای موحدان عالم امیرالمؤمنین علیه‌السلام نیز در ساعت‌های پایانی عمر مبارکشان اولین وصیت خود را شهادت به‌وحدانیت خدا اعلام کردند: 🟩«أَوَّلُ وَصِيَّتِي أَنِّي أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ»؛[2] اولین وصیت من این است که شهادت می‌دهم خدایی به جز الله نیست». 📝پی‌نوشت: [1]. اعراف، آیه59، 65، 73 و 85. [2]. شیخ مفید، الامالی، ص 221. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/124525 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #لبیک_یا_خامنه_ای 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

♨️توجه به خلقت حکیمانه الهی 🔷 در مطالب قبلی بیان شد که نظم و انسجام بی‌نقصی در خلقت عالم هست، در این متن به یکی از این موارد در بیان امام صادق علیه‌السلام اشاره می‌کنیم: 🔹بی‌تردید حساس‌ترین عضو بدن انسان، مغز است. مغز به‌عنوان فرمانده بدن، نقش مهمی در تفکر به‌عنوان مهم‌ترین عمل انسان نسبت به دیگر موجودات دارد. ازاین‌رو کوچک‌ترین ضربه‌ها می‌تواند اختلال جدی در فهم و کارکرد انسان ایجاد کند. 🔹ادراک، یادگیری، یاددهی، تصمیم‌گیری، اندیشیدن، حرکت کردن، گفتن، شنیدن، بوییدن، حفظ تعادل، انجام عملیات ریاضی، کنترل امور غیرارادی مانند ضربان قلب و ... همه مرتبط با مغز است. تحقیقات در مورد مغز هراندازه بیشتر می‌شود، حقایقی حیرت‌انگیز از این عضو حساس به انسان می‌دهد. از باب نمونه در تحقیقی تعداد نورون‌های[1] مغز انسان حدود شصت‌وهشت میلیارد نورون بیان‌شده که هرکدام توانایی ارتباط و تأثیر روی تعداد زیادی نورون دیگر را دارد.[2] 🔹امام صادق علیه‌السلام در سفارشی به مفضل بن عمر ما را به اهمیت نقش مغز و تدبیر حکیمانه الهی توجه داده‌اند: 🟩«اگر موانع كنار مى‌رفت و مغز را مى‌ديدى، درمى‌يافتى كه به حائل‌ها و لايه‌هاى مختلف پوشيده شده تا ثابت ماند و از حوادث آسيبى نبيند. جمجمه نيز كلاه‌خودى است كه مغز را از آسيب‌پذيرى در برابر ضربه‌ها و صدمات نگاه مى‌دارد. و نيز سر انسان با انبوهى از مو پوشيده شده تا پوستينى براى سر باشد و آن را از گرما و سرماى شديد حفظ كند. به‌راستی جز كسى كه مغز را آفريده و منشأ فرماندهى احساس قرارش داده و به خاطر بلندمرتبه بودنش در بدن و حساس و خطير بودن موقعيت آن، آن را سزاوار حفظ و نگاهدارى نموده چه كسى آن را این‌گونه در دژى مستحكم قرار داده است؟»[3] 👌🏻در پست‌های بعدی به بخش‌هایی دیگر از نظم حیرت‌انگیز عالم در کلام امام صادق علیه‌السلام می‌پردازیم. 📝پی‌نوشت [1]. به سلول‌های عصبی، نورون می‌گویند. [2]. موضوع «ظرفیت حافظه انسان به‌اندازه کل اینترنت»، https://btid.org/fa/news/84532 [3]. ميرزايی، نجف‌علی، شگفتی‌هاى آفرينش (ترجمه توحيد مفضل)، ج1، ص60. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/226403 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #لبیک_یا_خامنه_ای 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

⭕️سوال ❓آیا اصل توحید را می‌توان با استدلال قرآنی اثبات نمود؟ 🔷توحید، نخستين اصل از اصول دین اسلام و البته محور تمام ادیان آسمانی است و بدین جهت، این ادیان را توحیدی می‌نامند و نیز مهمترین فراخوان پیامبران الهی، دعوت مردم به توحید بوده است.[1] 🔹توحید، از زیربنایی‌ترین مباحث اعتقادی است که تمام ارزش‌های دینی و انسانی، بر اساس آن تنظیم می‌شود، بنابراین سزاوار است که انسان به مباحث اعتقادی به خصوص، توحید اهمیت بیشتری بدهد. 🔸قرآن کریم، بهترین منبعی است که می‌توان با بهره گرفتن از آن، توحید را ثابت کرد. از این رو با استفاده از دو آیه قرآن به اثبات توحید می‌پردازیم: 🔷اثبات یگانگی خداوند 1️⃣اگر در جهان دو یا چند خدا وجود داشته باشد، جهان به فساد و تباهی کشیده می‌شود؛ «لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا»؛[2] « اگر در آسمان و زمین، جز «اللّه» خدایان دیگری بود، فاسد می‌شدند (و نظام جهان به هم می‌خورد)!». 2️⃣لیکن جهان به فساد و تباهی کشیده نشده است. این آیه شریفه نیز به این مقدمه اشاره نموده است؛ « مَا تَرَىٰ فِي خَلْقِ الرَّحْمَٰنِ مِنْ تَفَاوُتٍ ۖ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَىٰ مِنْ فُطُورٍ».[3] «در آفرینش [خدای] رحمان، خلل و نابسامانی و ناهمگونی نمی بینی، پس بار دیگر بنگر آیا هیچ خلل و نابسامانی و ناهمگونی می بینی؟». ⬅️نتیجه: غیر از یک خدا، در جهان خدای دیگری وجود ندارد. ☑️با این بیان قرآنی، روشن شد که در جهان تنها یک خدا وجود دارد و بس؛ زیرا اگر دو خدا وجود داشت، جهان نابود می‌شد و اکنون که هیچ فساد، فطور و شکافی در جهان وجود ندارد، معلوم می‌شود که اداره کننده‌ی جهان همان خدای یکتاست. 📚پی نوشت: [1]. سوره توبه، آیه31. [2]. همان. [3]. سوره ملک، آیه3. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/224906 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #لبیک_یا_خامنه_ای 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

♨️اثبات توحید در کلام امام صادق علیه‌السلام 🔷استدلال‌های متعدد عقلی و نقلی بر توحید پروردگار وجود دارد. ادله نقلی بر توحید در کتب روایی شیعه بسیار زیاد است. این روایات، به شیوه‌ای اقامه‌شده که هم برای دانشمند و هم فرد عادی قابل فهم و منطقی است. 🔸از باب نمونه امام صادق علیه‌السلام در مواجهه با کافری که به دو خدا قائل بود، استدلالی بسیار روان و البته قوی و منطقی بر توحید و نفی شرک بیان فرمودند. 🔹استدلال در این روایت از این‌ قرار است: 🔸«اینکه تو می‌گویی خدا دو تاست، از سه حال خارج نیست: 1️⃣ یا هر دو خدا قوی هستند 2️⃣ یا هر دو ضعیف‌اند 3️⃣یا یکی قوی و دیگری ضعیف است. پس اگر هر دو قوی «قادر» هستند، چرا یکی دیگری را دفع نمی‌کند تا به‌تنهایی عالم را تدبیر کند و اگر می‌پنداری که یکی قوی و دیگری ضعیف است، ثابت می‌شود که خدا یکی است آن‌چنان‌که ما می‌گوییم، چون دومی ضعیف است».[1] 🔸بررسی سه صورت دوخدایی: 1️⃣صورتی که یکی از دو خدا قوی و دیگری ضعیف باشد، حکمش روشن است؛ چون ضعیف ناقص است و خدا نمی‌تواند باشد، پس قوی خداست. 2️⃣صورتی که هر دو خدا قوی باشند، بر اساس بیان حضرت که فرموده‌اند یکی باید بر دیگری غلبه کند تا تدبیر برای خودش باشد، باید توجهی به تدبیر عالم داشته باشیم. تدبیر اگر از سوی دو خدا می‌بود، با توجه به اینکه باید اراده‌ هرکدام از آندو متفاوت از دیگری باشد، نباید این نظم و انتظام پدید می‌آمد. در قرآن نیز اشاره به این نکته شده که اگر دو خدا در جهان بودند، آسمان و زمین فاسد و نابود می‌شدند.[2] 👌🏻امام صادق علیه‌السلام اشاره به‌حکم صورتی که دو خدا ضعیف باشند، نکردند و علت عدم اشاره نیز روشن است؛ چراکه دو خدایی که ضعیف باشند، ناقص هستند و ناقص نمی‌تواند خدا باشد. در نتیجه تنها خداوندی که قادر مطلق است و هیچ نقصی ندارد، خدای یکتاست. 📝پی‌نوشت: [1]. شیخ کلینی، اصول کافی، ج1، ص81. [2]. سوره انبیا، آیه22. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/228303 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #ایران_مقتدر 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

♨️اثبات توحید در نامه31 نهج‌البلاغه 🔷امام‌الموحدین در نهج‌البلاغه ، بیانی زیبا، عقلی و قابل‌فهم در مورد توحید دارند. در فرازی از نامه31، امام علیه‌السلام به استدلالی بر توحید پروردگار اشاره می‌کنند که در این نوشتار به آن می‌پردازیم. 🔸امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند: «...وَ اعْلَمْ یَا بُنَیَّ أَنَّهُ لَوْ کَانَ لِرَبِّکَ شَرِیکٌ لَأَتَتْکَ رُسُلُه...»؛[1] «...پسر عزيزم! بدان كه اگر پروردگارت شريكی داشت، بی‌گمان فرستادگان و رسولان نزد تو می‌آمدند...». 🔹استدلال در این روایت از این‌ قرار است: 1️⃣ پسرم بدان اگر برای پروردگار تو شریکی بود، قطعاً پیامبرانِ آن خدای دیگر هم برای تبلیغ و رساندن پیام آن خدا به مردم، نزد تو می‌آمدند. 2️⃣ امّا پیامبران آن خدایِ دیگر نزد تو نیامدند. 🟩پس پروردگار تو شریکی ندارد. 🔸توضیح استدلال 🔷در این استدلال حضرت درصدد بیان این نکته‌اند که به حکم عقل چون خدا حکيم است؛ پس اگر شريکی می‌داشت، باید از روی حکمت هر دو خدا مسیر سعادت را از طریق پيامبران خويش به مردم برسانند. 🔹از طرفی ما می‌بینیم تمام انبيا، بشر را به‌سوی خداى واحد دعوت کرده‌اند؛ آيات قرآن و متون کتب آسمانى گواه اين مطلب است. حال اگر خدای دیگری بود، باید پیامبرانی غیرازاین پیامبران می‌فرستاد که با دیگر پیامبران در مورد خدا تفاوت نظر داشته باشند. 🔸به روشنی می‌بینیم که چنین پیامبرانی نیامده‌اند. به زبان ساده صدوبیست و چهار هزار پیامبر آمده‌اند و هرکدام از آنان از خداى واحد سخن می‌گفتند و ملت‌ها را به‌سوی او فراخوانده‌اند، اگر غیر از الله، خداى ديگرى بود، پيامبران او كه صاحبان دین و راهنمای سعادت هستند، كجایند؟ 📝پی‌نوشت: [1]. نهج‌البلاغه ، نامه31. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/228424 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #ایران_مقتدر 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org

♨️دلیل «معقولیت» و باور به وجود خداوند 🔸راه‌های پی بردن به وجود خدا بسیار زیاد است. درواقع این جهان و به‌ویژه انسان بسیار شگفت‌انگیز خلق‌شده که توجه به عالم و قوانین آن می‌تواند روزنه‌ای برای کشف دلیل یا اقامه استدلالی جدید بر وجود خدا باشد. 🔷 تقریر دلیل «معقولیت وجود خدا» 1️⃣به تقسیم عقلی دو گزینه نسبت به وجود خدا پیش روی انسان است؛ باور به‌ خدا، عدم‌ باور به‌ خدا. این دو باور دارای دو تأثیر متفاوت از هم بر زندگی انسان دارند. درواقع هرکدام لوازمی‌ در پی دارند که قابل‌توجه است. 2️⃣به‌عنوان‌ نمونه باور به خدا با توجه به حکیم بودن و هدفمندی آفرینش او سبب می‌شود شخص خداباور به نبوت، معاد و ... معتقد باشد؛ چراکه خداوند حکیم‌، انسان‌ بیهوده‌ نیافریده‌ است؛ بلکه‌ مقصود از آفرینش‌ او، هدایت‌ انسان‌ و رساندن‌ او به‌ کمال‌ نهایی‌ خویش‌ است. علاوه بر اعتقاد به نبوت، معاد و ... باید یکسری اعمال مشخص را برای رسیدن به کمال حقیقی‌اش انجام بدهد. 3️⃣ در مقابل، عدم‌ اعتقاد به‌ خدا، لوازمی‌ دیگر دارد؛ مانند اینکه اعتقاد به امور بالا بی‌معناست و شخص هر کاری، هر عملی را بی‌توجه به خدا می‌تواند انجام دهد. ☑️نتیجه: با توجه به مقدمه بالا و توجه به پیامدهای این دو اعتقاد، اعتقاد به‌ خدا و لوازم‌ آن‌ معقول‌تر است، زیرا در صورت‌ درست بودن اعتقاد به‌ خدا، زندگی اخلاقی و منافع‌ بسیاری‌ به انسان رسیده و از شقاوت‌ ابدی‌ نیز دور شده است و اگر این اعتقاد درست نباشد و خدایی نباشد، کسی که باور به خدا داشته، نیز ضرر و زیانی‌ ندیده است. ✅ازاین‌رو معقول،‌ اعتقاد به‌ خدا است. درواقع عقل حکم می‌کند ضرری که در صورت وجود خدا به انسان می‌رسد، قابل جبران نیست و خسارت ابدی به دنبال دارد، پس اعتقاد به او معقول است. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر کلیک کنید: https://btid.org/fa/news/226857 📎 #اعتقادات 📎 #خداشناسی 📎 #لبیک_یا_خامنه_ای 🔰 معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه 🌐btid.org