📌 نقشۀ محاسباتی «غلط» اما «جامع و دقیق» مسئولین زیارت در مشهد 🖋 چگونه غفلت از ساحت‌های غیر محسوسِ زیارت، دستگاه محاسباتی دقیق و جامع مسئولین را غلط از کار درمی‌آورد؟ ✍ دکتر محمدرضا قائمی‌نیک استاد راهنمای حلقه فقه الاجتماع مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد ص ♦️ بخش اول 1⃣ سالها است که در آستانۀ نوروز یا دهۀ آخر ماه صفر یا حتی دهۀ کرامت، انواع نهادها و سازمان‌های استان خراسان رضوی و به‌طور مشخص مشهد، از استانداری تا شهرداری یا حتی آستان قدس رضوی، مشغول محاسبات دقیقی برای رتق‌وفتق امور زائران حضرت رضا (علیه‌السلام) می‌شوند. حجم گسترده زائران که به دلیل گسترش تکنولوژی‌های ناظر به سفر، هر سال بیش از سال گذشته شده است، باعث شده تا این دستگاه محاسباتی هر سال، محاسبات دقیق‌تر و جامع‌تری را نسبت به سال‌های قبل برای اسکان زائران فراهم آورد. این محاسبات و نقشه‌های مختلفی که برای اسکان زائران کشیده می‌شود، حقیقتاً به‌خوبی "مهندسی" می‌شوند و باید به آنها دست‌مریزاد گفت که با این حد از دقت محاسباتی، امکان چنین زیارتی را برای این حجم قابل توجه از زائران مهیا می‌سازند. 2⃣ با این‌حال به‌نظر می‌رسد صرف اتکا به دستگاه محاسباتی جامع و دقیق، نتواند مسائل و مشکلات و معضلات زیارت را حل و فصل کند و علیرغم بالاتر رفتن دستگاه محاسباتی مسئولین، ما هر سال شاهد کاهش اُفت کیفیِ زیارت و عدم تحقق افق‌ها و آرمان‌های زیارت هستیم. این کافش اُفت را می‌توان در کاهش سطح دینداری جامعۀ ایرانی در سال‌های اخیر علیرغم ازدیاد آمار مسافرت به مشهد یا دیگر اماکن مذهبی مشاهده کرد. هم‌اکنون نه تنها در سطح شهر مشهد مخصوصاً در بخش غربیِ آن، بلکه حتی در پیرامون حرم حضرت رضا (علیه‌السلام)، اولین احکام اسلامی نظیر رعایت حجاب شرعی توسط بانوان در معرض خطر قرار دارد. بافت معماری پیرامون حرم مطهر رضوی، فاصلۀ بسیاری با بافت هویتی مطابق با معماری اسلامی-ایرانی یافته است. مشهد که در سطح کشور، به‌‌واسطۀ حضور بزرگانی نظیر مقام معظم رهبری، علامه حکیمی و نظایر آنها به‌عنوان نماد عدالت‌خواهی شناخته می‌شود، همچنان در صدر شهرهای دارای حاشینه‌نشینی است؛ علیرغم آنکه زیارت حضرت رضا (ع) می‌تواند عامل وحدت اهل سنت و تشیع شود، این مسئله همچنان در مشهد در فهرست موضوعات امنیتی شهر قرار دارد. اینها و بسیاری از نمونه‌های دیگر، همگی حاکی از آن است که زیارت، به‌عنوان مهمترین مولفۀ هویتی شهر مشهدالرضا (ع) هنوز نتوانسته است به جایگاه اصلیِ خود دست یابد و تصمیمات مسئولین زیارت، هرچند دقیق و جامع بوده، اما محاسبۀ آنها دربارۀ مجاور و زائر و زیارت غلط است. 3⃣ به‌لحاظ نظری، شاید بهترین مثال از استعارۀ «محاسبات جامع و دقیق، اما غلط» رویکردهای پوزیتیویستی در مطالعات اجتماعی باشد. رویکردهای پوزیتیویستیِ مبتنی بر آمار و محاسبات عددی، مخصوصاً بعد از موج اخیر آنها که مبتنی بر تحلیل بیگ‌دیتاها انجام می‌شود، از بالاترین دقت محاسباتی بهره می‌برند، اما در میدان عمل، این محاسبات معمولاً «غلط» از کار در می‌آیند. یکی از دلایل اصلی که حتی در خودِ غرب، دربارۀ غلط بودنِ محاسبات پوزیتیویستی (علیرغم دقیق‌بودن‌شان) مطرح شده، نادیده انگاشتنِ ساحت‌هایی از حیات انسانی است که معمولاً توجه به آنها در محدودۀ ضیق عدد و رقم و محاسبات عددی در نمی‌آید. در علوم اجتماعی، ماکس وبر، در فلسفۀ علم، توماس کوهن و در فلسفۀ قاره‌ای شاید دیلتای و بعد از او مارتین هایدگر را بتوان از جمله افرادی دانست که توجه ما را به ساحت‌هایی از حیات انسانی معطوف کرده‌اند که در محاسبات دقیق و حتی جامع آماری در نمی‌آیند و برای درکِ این ساحت‌ها، نیازمند ابزارهای شناختیِ دیگری هستیم؛ ابزارهای شناختی که گاهی باید آنها را در هنر و تصویرگری یا در مفهوم (concept) و کلام و بیان و ریتوریک و یا حتی استدلال و برهان منطقی و فلسفی جستجو کرد. حضور این‌ ساحت‌ها گاهی آنقدر جدی و موثر است که همۀ محاسبات عددی و آماری و ریاضیاتی را به حاشیه می‌برند و بی‌معنا می‌سازند و بنابراین نادیده‌انگاریِ آنها، منجر به آن خواهد شد که علیرغم محاسبات دقیق و جامع، اما نتیجه غلط از کار درآید. 🌿•✾•••┈┈• 💐 باما همراه باشید: 📣کانال رسمی مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد عليه و علیهم السلام ╔═🦋🌸════╗ 🆔 @mfaam_razavi ╚════🌼🦋═╝

📌 نقشۀ محاسباتی «غلط» اما «جامع و دقیق» مسئولین زیارت در مشهد 🖋 چگونه غفلت از ساحت‌های غیر محسوسِ زیارت، دستگاه محاسباتی دقیق و جامع مسئولین را غلط از کار درمی‌آورد؟ ✍ دکتر محمدرضا قائمی‌نیک استاد راهنمای حلقه فقه الاجتماع مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد ص ♦️ بخش دوم 4⃣ ساحت‌های فوق‌الذکر مخصوصاً زمانی که به قلمروهای متصل به حقایق ماورائی، نظیر زیارت امام معصوم (ع) گره بخورد، به‌جهت آنکه یک پای در جهانِ ماوراء انسانی دارند، شدت تاثیرگذاری بیشتری می‌یابند. ساحت‌های خیالی یا عقلی و فراحسیِ انسانی، گاهی صرفاً در قلمرو خیال متصل یا حتی عقل متصل او رقم می‌خورد و در نهایت، علیرغم آنکه از ساحت محسوس فراتر هستند، اما بازهم در قلمرو جهانِ این‌دنیایی انسان قرار می‌گیرند؛ فی‌المثل دیدار یک گردشگر از یک مکان گردشگری و برانگیخته‌شدنِ قوۀ خیال او اگرچه او را در ساحتِ غیر پوزیتیویستی و فراتر از جهان محسوس قرار می‌دهد، اما همچنان در قلمرو این‌دنیایی سیر می‌کند. اما ساحت‌های فراحسیِ انسان، گاهی به فراتر از قلمروِ مرزهای این‌دنیایی نیز کشیده می‌شود و صحبت از دخالت عالمِ ماوراء در این دنیا مطرح می‌شود فی‌المثل اگر باور یک زائر مخلص، آن است که امام معصوم (ع)، از ورایِ جهانِ این‌دنیایی، صدای او را می‌شنود و سلام او را پاسخ می‌دهد، یحتمل و در صورت وجود دیگر شرایط مقتضی، «می‌تواند» (و نه بالضروره) ارتباطی از عالم فراتر از این دنیا با انسانِ این دنیایی شکل بگیرد. هرچند در مقام مصداق، برای همۀ زیارت‌ها و همۀ زائران، چنین ارتباطی شاید تحقق‌پذیر نباشد، اما حقیقت زیارت فی‌نفسه مبتنی بر چنین درکی است. شاید در میان زائری از زائرها، هم‌اکنون یا آینده، چنین اتصالی برقرار شود و حقیقت زیارت، میان زائر و مزور، تکویناً محقق گردد. از این‌منظر در حقیقت زیارت، نه تنها ساحت محسوس انسانی، در معرض تاثیر جدی از ساحت غیر محسوس (مثالی یا عقلی) او قرار می‌گیرد، بلکه خیال و عقل متصل او در آستانۀ اتصال با خیال و عقل منفصل مزور می‌ایستد تا شاید نظری متوجه او گردد و این تجربۀ اصیل، عاید او شود. 5⃣ اگر حقیقت زیارت، چنین حقیقت چندلایه و پیچیده‌ای باشد، روشن خواهد شد که اکتفایِ برنامه‌ریزی‌ِ مسئولین به ساحتِ محسوسِ زیارت که خود را در مقولاتی نظیر اسکان و اقتصاد و بازار نشان می‌دهد و عدم توجه به محاسبۀ ساحت‌های دیگر انسانی در زیارت و عدم تمهید مقدمات آن، دستگاه جامع و دقیق محاسباتی مسئولین زیارت را در عمل با اشتباه و غلط مواجه می‌سازد. انقطاع این ساحت‌ها از یکدیگر یا گسترش غیرِ معمولِ ساحت محسوس و به‌حاشیه بردنِ ساحت‌های غیر محسوس زیارت و زائر، مخصوصاً از حیث اجتماعی و ارتباطی، باعث خواهد شد تا هرگونه تصمیم خرد یا کلانِ مسئولین در امر زیارت، علیرغم محاسبات دقیق و جامع، غلط از کار درآید. نادیده‌انگاشتن یا کم اهمیت دادن به این ساحت‌ها توسط مسئولین محاسبه‌گر، به‌معنای حذفِ آنها از واقعیت زیارت و زائر نیست و این واقعیت حاضر و ناظر، تاثیرِ خود را در میدان واقعیت خواهد گذاشت. 6⃣ با این چارچوب تحلیلی شاید روشن شده باشد که علیرغم ساختِ هتل‌ها و پاساژ‌های متعدد و مبتنی بر اقتصاد سرمایه‌داری معطوف به کسب حداکثر سود، یا تلاش مسئولین برای استمرار حضور زائرین در مشهد به‌بهانۀ افزایش میزان مخارج او و تزریق بیشتر پول به شهر مشهد و ساخت تفرج‌گاه‌های خارج از عُرف زیارت از جمله پارک‌های آبی برای تمدید این حضور یا جایگزینیِ پاساژ‌های پرطمطراق به‌جای دُکان‌های مملو از کالاهای زیارتی یا غلبۀ وجه اقتصادی و منفعت‌گرایانۀ مغازه‌ها نسبت به مغازه‌ها و اماکن فرهنگی-هنری-مذهبی و نظایر آنها، چرا همگیِ این طرح‌های منفعت‌بنیاد، در ماجرای زیارت شکست‌خورده و ناکام مانده‌اند. ساحت‌های غیر محسوس زیارت، همواره در امر زیارت مداخله می‌کنند. از آنجایی که انگیزۀ زیارت، برخلاف گردشگری، دخالت‌ِ همین ساحت‌های ماورائی و غیرِ محاسباتی (توسط اعداد و ارقام) در زندگی زائر و مجاور است، این ساحت‌ها (و نه ساحت های محسوس منفعت طلبانه) هستند که زائر را به مشهد می‌کشند و زائر، حاضر است یک یا دو شب را نه در هتل سه و چهار و پنج‌ستاره، بلکه در اتوموبیل یا حتی چادری در کنار خیابان بخوابد و تن به دستگاه محاسباتی دقیق، اما غلطِ سوداگرانِ زیارت ندهد. 🔴 ادامه دارد... 🌿•✾•••┈┈• 💐 باما همراه باشید: 📣کانال رسمی مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد عليه و علیهم السلام ╔═🦋🌸════╗ 🆔 @mfaam_razavi ╚════🌼🦋═╝

📌 نقشۀ محاسباتی «غلط» اما «جامع و دقیق» مسئولین زیارت در مشهد 🖋 چگونه غفلت از ساحت‌های غیر محسوسِ زیارت، دستگاه محاسباتی دقیق و جامع مسئولین را غلط از کار درمی‌آورد؟ ✍ دکتر محمدرضا قائمی‌نیک استاد راهنمای حلقه فقه الاجتماع مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد ص ♦️ بخش سوم و پایانی محاسبۀ جامع، دقیق و "درستِ" زیارت، زمانی به مرزهای خود نزدیک می‌شود و از وضعیتِ غلط و اشتباه فعلی فاصله می‌گیرد که مسئولین تصمیم‌گیر دربارۀ زیارت، به ابزارها و چارچوب‌های محاسبۀ ساحت‌های غیر محسوس حیات انسانی، که در قوۀ خیال و عقل تعریف شده‌اند، توجه کنند. خروج زیارت از دستورِ کار مدیران کَمّی‌اندیش و متاثر از محاسبات صرفاً عددی و آماری و توجه به ساحت‌های دیگر حیات انسانی می‌تواند تصمیمات حوزۀ زیارت را گسترده‌تر، عمیق‌تر و از همه مهمتر، درست و صحیح و مطابق با واقع کند. زیارت، بیش از آنکه با اسکان و پول و تفریحِ سوداگرانه نسبت داشته باشد، با معنای دینی عمیق میان زائر و مزور و تجربۀ اصیل و بی‌بدیلی نسبت دارد که بدون طیِ کردنِ مقدمات و سلوک لازم محقق نمی‌شود. این سلوک، از لحظۀ آغاز سفرِ زیارتی همراه زائر است. زائری که مقدمات سفرش، با رعایت حق‌الناس و حق‌الله گره بخورد و همواره با ذکر و معنا و یادآوری مقصود و هدف همراه باشد، می‌تواند به تجربۀ اصیل، خاطره‌انگیز و موثر زیارت با مزور نائل شود. به‌نظر می‌رسد دستگاه محاسباتی درست و مطابق با واقعیت زیارت، بایستی توسط مسئولین به‌شکلی تنظیم گردد که چنین زیارتی برای زائرین مهیا باشد. 🔴 پایان 🌿•✾•••┈┈• 💐 باما همراه باشید: 📣کانال رسمی مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد عليه و علیهم السلام ╔═🦋🌸════╗ 🆔 @mfaam_razavi ╚════🌼🦋═╝

مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) به مناسبت ماه مبارک رمضان برگزار می کند: کارگاه آموزشی با موضوع: 🔺فقه تکافل اجتماعی ♦با حضور دکتر محمدمهدی عزیزالهی عضو هیت علمی دانشگاه قم 🕘چهارشنبه 9 فروردین ساعت ۹ شب

برنامه امشبِ "محفل" شهدایی شد🌷🌷 🔺با جوابش همه زدن زیر گریه😭😭 گفتن بابات کجاست؟ گفت مفقودالاثره 🌷خانم زینب شیری حافظ کل قرآن فرزند #شهید مفقود الاثر حبیب الله شیری جعفرزاده #ماه_رمضان #بیقرار_شهادت 🔸مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد عليه و علیهم السلام 🔸

🔰 ضرورت توجه به نافله‌ها در ماه رمضان ⏱ ٣ دقیقه و ٣ ثانیه ▫️استاد ایوبی #نوای_عبودیت 🔸مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد عليه و علیهم السلام 🔸

💠بررسی فقهی گستره حق‌الناس در حوزه عمومی 🔹اساتید قاضی‌زاده، وحدتی شبیری 🕘 شروع برنامه ساعت ۲۱ 📱همزمان با پخش زنده از پیام‌رسان ایتا 🔻مرکز تحقیقات اسلامی مشهد مقدس 📽 لینک پخش زنده 🔸 تلگرام 🔸 ایتا 🌐 وب سایت 👤 (تلگرام) ارتباط با ما (ایتا)

مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) به مناسبت ماه مبارک رمضان برگزار می کند: کارگاه آموزشی با موضوع: 🔺«عدالت» معیار ثبات و تغییر احکام ♦با حضور دکتر حسین واله عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی 🕘پنجشنبه10فروردین ساعت ۹ شب

📝 📌 در آمدی بر بنیان‌های معرفتی فقه الاجتماع ✍ سید مهدی موسوی ♦️بخش ششم ۷. اصل پیامدنگری بر پایه‌ی مصلحت عمومی امور اجتماعی دارای آثار و پیامدهای آشکار و پنهان، کوتاه مدت و بلندمدت است. تحلیل و تبیین آن و تجویز و مداخله‌ی در آن منوط به توجه دقیق به پیامدها و آثار است بخصوص توجه به پیامدهای پنهان و بلندمدت که به طور طبیعی التفات کمتری به آن می‌شود. البته معیار مهم و اساسی در پیامدها و نتایج، مصلحت عمومی انسان و حرکت جمعی به سوی خیر و صلاح، عزت و پیشرفت است. نه منافع شخصی و حزبی و همچنین نه مصلحت‌های کوتاه‌مدت و زودگذر. ۸. مردمی بودن تحولات و تغییرات اجتماعی یکی دیگر از اصول بنیادین فقه الاجتماع، اذعان به نقش مهم و مؤثر مردم در تحولات و تغییرات اجتماعی است. بر این مبنا، مردم به عنوان یک جمعیت به‌هم پیوسته و هم‌افزا کنشگران اصلی جامعه هستند و بر پایه‌ی فکر و فرهنگ، آرمان و ارزش‌های عمومی، نظم‌های اجتماعي را ایجاد و حفظ و یا تغییر و تخریب می‌کنند. برخلاف نظریه‌هایی که حکومت، اقتصاد، ابزار تولید و یا رسانه‌ها را موتور محرّک جامعه و فعال مايشاء در تغيير و تحولات اجتماعی تلقی می‌کنند و مردم را در حاشیه تحولات قرار می‌دهند. در حالی‌که بُرد هر کدام از این امور در تحولات و تغییرات اجتماعی تا جایی است که زمینه تحول باطنی و مشارکت و فعالیت مردم را فراهم سازد. اما آنچه پیشران حرکت و تحول و تغییر است اراده و عزم جمعی آحاد جامعه است. ❇️ سه عرصه‌ی فقه‌الاجتماع موضوع فقه‌الاجتماع تکالیف انسان در نسبت با جامعه است. بر این اساس سه عرصه‌ی کلان برای فقه‌الاجتماع متصوّر است: ۱. ساخت جامعه جامعه پدیده‌ای انسانی است و به تبع آگاهی و اراده انسان ایجاد می‌شود. ساخت جامعه، منوط به انجام یک سلسله افعال و فعالیت‌های انسانی به صورت شبکه‌ای است که هر شبکه‌ی از افعال انسانی، نوع خاصی از جامعه را با شاکله و ساختاری به وجود می‌آورد که می‌تواند متمایز و متفاوت از شاکله و ساختار جوامع دیگر باشد. بحث از شاخصه‌های جامعه اسلامی و بحث از اینکه کدام افعال به ایجاد و قوام جامعه اسلامی منتهی می‌شود و کدام افعال مانع ایجاد و قوام جامعه اسلامی و یا موجب تقویت ساختار جامعه‌ی جاهلی می‌شود و همچنین حکم فقهی هر کدام از این افعال چیست و مکلف آن کیست؟ از جمله مباحث فقهی مرتبط با ساخت اجتماع است. ۲. نظم جامعه هر جامعه‌ای بر قوام و بقا به نظم اجتماعي نیازمند است تا در پرتو آن نظم، نیروها در مسیر رشد و پیشرفت بسیج شود و امکانات به نحو بهینه به‌کار گرفته شود و در یک سازوکار صحیح، اختلافات و بحران‌های اجتماعی رفع و رجوع شود. چرا که هر جامعه‌ای همواره در معرض انتظارات و پرسش‌های نو، موقعیت‌های پیش‌بینی نشده، اختلافات و بحرانهای داخلی و خارجی است و مدیریت هوشمندانه و حکیمانه آن نیازمند به نظم اجتماعي است. نظم اجتماعی نیز متوقف بر یک سلسله بایدها و نبایدهای قانونی و الزام آور است و شریعت اسلامی عهده‌دار بیان و تنظیم آن امور است. ۳. تغییر و دگرگونی جامعه هر جامعه‌ای در معرض تغییر و دگرگونی، انحراف و اصلاح است و جامعه‌ی اسلامی هم از این قانون مجزا نیست. بحث از مشروعیت یا عدم مشروعیت، انوع، حدود و ثغور تغییر و دگرگونی، همجنين بایسته‌های اصلاح و یا انقلاب از جمله مباحث فقه الاجتماع است. 🔴 ادامه دارد ... 🌿•✾•••┈┈• 💐 باما همراه باشید: 📣کانال رسمی مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد عليه و علیهم السلام ╔═🦋🌸════╗ 🆔 @mfaam_razavi ╚════🌼🦋═╝

مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) برگزار می کنند: ✅«نقش انگاره های ذهنی در استنباط احکام شرعی» 🟡با حضور:دکتر احد فرامرزقراملکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران رئیس بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس 📆دوشنبه و سه شنبه۱۴و۱۵فروردین ساعت۲۱

کارگاه«نقش انگاره های ذهنی در استنباط احکام شرعی» 🟡با حضور:دکتر قراملکی_درحال برگزاری