eitaa logo
علم الحدیث
12.1هزار دنبال‌کننده
75 عکس
210 ویدیو
72 فایل
بسم‌اللہ‌الࢪحمن‌الࢪحیم‍! در‌ڪانال‌علم‌الحدیث‌ قصد‌ داریم‌ در‌ راستاے ترویج احادیث اهل‌بیت‌''علیھم‌السلام'' مطالبـے ارائہ دهیم!🕊 کپی مطالب آزاده☺ مدیریت: @Isaund24 ࢪَحِم‌َ اللَّہ‌ عَبـْدا‌ً أَحیَا‌ أَمْࢪَنـا🌿-
مشاهده در ایتا
دانلود
هدایت شده از  علم الحدیث
آیا در طول این همه سال با وجود این همه عالم و شهید هنوز ۳۱۳ نفر به وجود نیامده که امام زمان "عجل الله تعالی فرجه الشریف "ظهور کند⁉️ 👈 در این سوال یک مغالطه به کار رفته است ⏬ ‌ 🔸اینکه کدام روایت گفته است که ظهور متوقف هست به وجود آمدن ۳۱۳ نفر⁉️ 🔷وقتی به روایات رجوع می کنیم میبینیم که محقق شدن ظهور متوقف بر اذن الهی است و هیچ روایتی ظهور را متوقف به وجود آمدن ۳۱۳ نفر نکرده است . 💠در آخرین توقیع شریفی که از وجود نازنین امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف صادر شدفرمودند: َ 🛑فَقَدْ وَقَعَتِ الْغَيْبَةُ الثَّانِيَةُ 👈فَلَا ظُهُورَ إِلَّا بَعْدَ إِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ👉 وَ ذَلِكَ بَعْدَ طُولِ الْأَمَدِ وَ قَسْوَةِ الْقُلُوب‏ 🔰امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف خطاب به سفیر آخر خود می فرمایند :👈 که غیبت کبری شروع شده است و ظهور واقع نمی شود مگر بعد از اذن الهی واین اذن بعد از زمان طولانی است . 👇نتیجه👇 ظهور متوقف بر اذن الهی است و بس .لذا ۳۱۳ نفر ممکن است قرن ها پیش به دنیا آمده باشند(در این صورت بحث رجعت به کار می آید) یا ممکن است یک روز قبل از ظهور ✍:فدک الرافضی 📚:کمال الدین وتمام النعمه/ج ۲ص ّ۵۱۶ کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
هدایت شده از  علم الحدیث
تعداد یاران امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در روایات 🔘 در روایات های مختلف بیان شده است که: 👇 🛑قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَا عَلِيُّ إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا خَرَجَ‏ يَجْتَمِعُ‏ إِلَيْهِ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا عَدَدَ رِجَالِ بَدْر1 تعداد یاران امام زمان" عجل الله تعالی فرجه الشریف" به تعداد اصحاب در جنگ بدر هستند یعنی ۳۱۳نفر . چه تعداد از این 313 نفر جوان و چه تعداد پیر مرد هستند⁉️ 🛑عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ: أَصْحَابُ الْمَهْدِيِّ شَبَابٌ لَا كُهُولَ فِيهِمْ إِلَّا مِثْلَ‏ كُحْلِ‏ الْعَيْنِ‏ وَ الْمِلْحِ فِي الزَّادِ وَ أَقَلُّ الزَّادِ الْمِلْحُ2 🔰در روایات وارد شده است اکثر قریب به اتفاق ۳۱۳نفر جوان هستند و پیرمرد در این 313 نفر مثل نمک در غذا است . ( اشاره به کم بودن پیرمرد در این تعداد است) ♦️حال سوال اساسی این است یاران امام زمان "عجل الله تعالی فرجه الشریف" ۳۱۳ نفر هستند فقط⁉️ 🛑قَالَ أَبُو بَصِيرٍ: قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاكَ، لَيْسَ‏ عَلَى‏ الْأَرْضِ‏ يَوْمَئِذٍ مُؤْمِنٌ غَيْرُهُمْ؟ قَالَ: بَلَى، وَ لَكِنْ هَذِهِ [الْعِدَّةُ] الَّتِي يُخْرِجُ اللَّهُ فِيهَا الْقَائِمَ (عَلَيْهِ السَّلَامُ)، هُمُ النُّجَبَاءُ وَ الْقُضَاةُ وَ الْحُكَّامُ وَ الْفُقَهَاءُ فِي الدِّين‏3 🔰در روایات وارد شده است که این ۳۱۳ نفر نفرات اصلی هستند و الا بغیر از ۳۱۳ نفر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف یاران دیگری نیز دارد. 📚منابع: 1:کفایه الأثر ص: ۸۲۶ 2:الغيبة للطوسي ص476 3:دلائل الإمامة ص: 562 ♻️کانال:علم الحدیث @mirasehadisi
هدایت شده از  علم الحدیث
نزدیک ظهور تقیه شدیدتر است 🛑عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: كُلَّمَا تَقَارَبَ هَذَا اَلْأَمْرُ كَانَ أَشَدَّ لِلتَّقِيَّةِ . 🔰امام صادق عليه السّلام فرمود: هر چه اين امر (ظهور امام قائم عليه السّلام) نزديكتر شود تقيه شديدتر شود (زيرا بدعت و ستم توسعه يابد و اظهار حق خطرش بيشتر شود). 📚:الکافي ج۲ ص۲۲۰   👇نکته👇 مرحوم کلینی در کتاب شریف الکافی بابی دارند به نام باب التقیه که در این باب ۲۳ روایت نقل کرده اند. متن عربی احادیث باب التقیه الکافی https://lib.eshia.ir/11005/2/217 ترجمه احادیث باب التقیه الکافی https://lib.eshia.ir/12541/3/307 ♻️کانال:علم الحدیث @mirasehadisi
هدایت شده از  علم الحدیث
شیعه قبل از ظهور ترس در دل دارد 🛑عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ: إِنَّ اَللَّهَ يُلْقِي فِي قُلُوبِ شِيعَتِنَا اَلرُّعْبَ فَإِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَ ظَهَرَ مَهْدِيُّنَا كَانَ اَلرَّجُلُ أَجْرَأَ مِنْ لَيْثٍ وَ أَمْضَى مِنْ سِنَانٍ 🔰 امام صادق علیه‌السلام فرمود: خدای عزوجل در دل‌های شیعیان ما رعب و وحشت می‌افکند (که تقيه کنند و خود را نگهدارند)؛ پس وقتی قائم ما عجل‌الله فرجه، قیام می‌کند و مهدی ما ظهور فرمود، هر مردی از آنها از شیر دلیرتر و بُرنده تر از نیزه می‌شود 📚: کشف الغمة ج ۲ ص ۱۳۳ ♻️کانال:علم الحدیث @mirasehadisi
هدایت شده از  علم الحدیث
❁﷽❁ پذیرای انتقادات و پیشنهادات شما به صورت ناشناس هستیم: https://abzarek.ir/service-p/msg/1179504 ♻️کانال: علم الحدیث
بازی کردن با ریش نهی شده ... 🛑 عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ صلوات الله علیه لَا تُكْثِرْ وَضْعَ يَدِكَ فِي لِحْيَتِكَ فَإِنَّ ذَلِكَ يَشِينُ الْوَجْهَ. 🔰 حضرت امام صادق صلوات الله علیه می فرمایند: بسیار دستت را به ریشت مگذار زیرا که آن کار رخسار را زشت کند. 📚:علل الشرائع باب 35 العلة التي من أجلها يكره إكثار وضع اليد في اللحية ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
معنای عذاب استدراج 🛑عَنْ سُفْيَانَ بْنِ سِمْطٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا أَرَادَ اللَّهُ تَعَالَى بِعَبْدٍ خَيْراً فَأَذْنَبَ ذَنْباً تَبِعَهُ بِنَقِمَةٍ وَ يُذَكِّرُهُ الِاسْتِغْفَارَ وَ إِذَا أَرَادَ اللَّهُ تَعَالَى بِعَبْدٍ شَرّاً فَأَذْنَبَ ذَنْباً تَبِعَهُ بِنِعْمَةٍ لِيُنْسِيَهُ الِاسْتِغْفَارَ وَ يَتَمَادَى بِهِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ تَعَالَى سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ بِالنِّعَمِ عِنْدَ الْمَعَاصِي. 🔰 سفيان بن سمط نقل كرده كه وى گفت: حضرت ابو عبد اللَّه عليه السّلام فرمودند: هر گاه خداوند متعال براى بنده‏اى خير بخواهد پس در صورتى كه آن بنده گناهى مرتكب شد به دنبال آن گرفتار نقمت و عذابى او را نموده تا بدين وسيله متوجه طلب آمرزش و استغفار گردد و زمانى كه براى بنده‏اى بدى را خواسته باشد به دنبال گناهش به او نعمتى مى‏دهد تا استغفار را فراموش كرده و در گناه پيوسته بماند و به همين معنا اشاره دارد فرموده حق تعالى: سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ « ۱۸۲ اعراف» (به زودى آنها را به عذاب و هلاكت مى‏افكنيم از جايى كه نمى‏دانند). 📚: علل الشرائع، ج‏2، ص: 561 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
معنای استدراج بيان: في القاموس استدرجه خدعه و أدناه و استدراج الله تعالى العبد أنه كلما جدد خطيئة جدد له نعمة و أنساه الاستغفار و أن يأخذه قليلا قليلا و لا يباغته‏بيان: ۷ 🔰 مرحوم علامه مجلسی علیه الرحمه در قاموس گفته: استدراج كرد يعنى فريب داد و او را نزديك كرد، و استدراج خدا بنده خود را اينست كه هر گناهى كند خدا نعمتى تازه باو دهد و استغفار را از يادش برد و اينكه خرده خرده او را بگيرد نه ناگهانى. 📚: بحار الأنوار ج‏64، ص: 230 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
ٍ ➖استدراج در روایات 🛑عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ قَالَ: سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الِاسْتِدْرَاجِ فَقَالَ هُوَ الْعَبْدُ يُذْنِبُ الذَّنْبَ فَيُمْلَى لَهُ وَ تُجَدَّدُ لَهُ عِنْدَهَا النِّعَمُ فَتُلْهِيهِ عَنِ الِاسْتِغْفَارِ مِنَ الذُّنُوبِ فَهُوَ مُسْتَدْرَجٌ مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُ. 🔰از امام صادق عليه السلام در باره استدارج (غفلت) پرسيده شد، فرمود: گاهى مى‏شود كه كسى مرتكب گناهى مى‏گردد و به او مهلت داده مى‏شود و نعمتش افزون مى‏شود تا هوسرانيش از استغفار بازش دارد و اين غفلتى است كه شاملش شده در حالى كه نمى‏داند. 📚: الكافي ج‏2، ص: 452 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
یادآوری گناهان، برای مؤمن خیری هست از جانب خداوند متعال 🔰فی وصیة رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله لابی ذر قال : إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیَرَی ذَنْبَهُ کَأَنَّهُ تَحْتَ صَخْرَةٍ یَخَافُ أَنْ تَقَعَ عَلَیْهِ وَ إِنَّ الْکَافِرَ لَیَرَی ذَنْبَهُ کَأَنَّهُ ذُبَابٌ مَرَّ عَلَی أَنْفِهِ. یَا أَبَاذَرٍّ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی إِذَا أَرَادَ بِعَبْدٍ خَیْراً جَعَلَ ذُنُوبَهُ بَیْنَ عَیْنَیْهِ مُمَثَّلَةً وَ الْإِثْمَ عَلَیْهِ ثَقِیلًا وَبِیلًا وَ إِذَا أَرَادَ بِعَبْدٍ شَرّاً أَنْسَاهُ ذُنُوبَهُ. 🛑رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله در وصیت به اباذر فرمودند : همانا مؤمن گناه خود را مانند صخره ای می بیند که در زیر آن قرار گرفته است و ترس این دارد که بر روی او بیفتد و همانا کافر گناهش را مانند مگسی می بیند که از مقابل بینی اش رد می شود! ای اباذر! وقتی خداوند تبارک و تعالی به بنده‌ای اراده خیر داشته باشد ، گناهانش را مجسم در برابر چشمانش قرار می دهد و گناه را بر او سنگین و وخیم قرار می دهد و وقتی اراده شر به بنده‌ای داشته باشد گناهش را از یاد او می برد! 📚الأمالی الطوسی ج ۲ ص ۱۳۸ ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
مواظب محقرات باشیم 🛑قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ إِبْلِيسَ رَضِيَ مِنْكُمْ بِالْمُحَقَّرَاتِ وَ الذَّنْبُ الَّذِي لَا يُغْفَرُ قَوْلُ الرَّجُلِ لَا أُؤَاخَذُ بِهَذَا الذَّنْبِ اسْتِصْغَاراً لَه‏... 🔰 رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم فرمود: ابليس به گناهان كوچك شما راضى مى‏شود، و گناهى كه قابل بخشش نيست، آن است‏ كه كسى بگويد: اين كه گناه كوچكى است و به خاطر آن من مؤاخذه نمى‏شوم‏ 📚: النوادر (للراوندي)، ص: 17 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
گناهان مُحَقَر چیست❓ 🛑 عَنْ أَبِى أُسَامَةَ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ قَالَ اَلْإِمَامُ اَلصَّادِقُ صَلَوَاتُ اَللهِ عَلَيْهِ : اتَّقُوا الْمُحَقَّرَاتِ مِنَ الذُّنُوبِ فَإِنَّهَا لَا تُغْفَرُ قُلْتُ وَ مَا الْمُحَقَّرَاتُ قَالَ الرَّجُلُ يُذْنِبُ الذَّنْبَ فَيَقُولُ طُوبَى لِى لَوْ لَمْ يَكُنْ لِى غَيْرُ ذَلِكَ. 🔰 زید شحام گوید : حضرت امام صادق صلوات الله علیه فرمودند : از گناهان مُحَقَر بپرهیزید که آمرزیده نشوند، عرض کردم : گناهان محقر چیست؟ فرمودند : این است که مردى گناه کند و بگوید، خوشا به حال من اگر غیر از این گناه نداشته باشم. (کاش گناه من همین باشد) 📚:الکافى ج ۳ ص ۳۹۴ ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
چگونگی سیاه شدن قلب 🛑عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِذَا أَذْنَبَ الرَّجُلُ خَرَجَ فِي قَلْبِهِ نُكْتَةٌ سَوْدَاءُ فَإِنْ تَابَ انْمَحَتْ وَ إِنْ زَادَ زَادَتْ حَتَّى تَغْلِبَ عَلَى قَلْبِهِ فَلَا يُفْلِحُ بَعْدَهَا أَبَد 🔰امام صادق عليه السّلام ميفرمود: هر گاه مرد گناهى كند، در دلش نقطه سياهى بر آيد، پس اگر توبه كند، محو شود، و اگر بر گناه بيفزايد، آن سياهى افزايش يابد تا بر دلش غالب شود، سپس هرگز رستگار نشود. 📚: الكافي ج‏2، ص: 271 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
محروم‌شدن از حاجت به خاطر گناه 🛑عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ الْعَبْدَ يَسْأَلُ اللَّهَ الْحَاجَةَ فَيَكُونُ مِنْ شَأْنِهِ قَضَاؤُهَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ أَوْ إِلَى وَقْتٍ بَطِي‏ءٍ فَيُذْنِبُ الْعَبْدُ ذَنْباً فَيَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لِلْمَلَكِ لَا تَقْضِ حَاجَتَهُ وَ احْرِمْهُ إِيَّاهَا فَإِنَّهُ تَعَرَّضَ لِسَخَطِي وَ اسْتَوْجَبَ الْحِرْمَانَ مِنِّي. 🔰 از امام باقر (علیه السلام)، فرمود: به راستى بنده از خدا حاجتى مى‏خواهد و خدا در كارِ روا كردن حاجت او است زودتر يا ديرتر و آن بنده در اين ميان گناهى مى‏كند و خدا تبارك و تعالى مى‏فرمايد به فرشته كه: حاجتش را بر مياور و او را محروم ساز از آن، زيرا كه متعرّض خشم من شد و مستحقّ حرمان از طرف من گرديد. 📚: الكافي ج‏2، ص: 271 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
اگر این‌سه گروه نبودند.... 🛑عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ: إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي كُلِّ يَوْمٍ وَ لَيْلَةٍ مُنَادِياً يُنَادِي مَهْلًا مَهْلًا عِبَادَ اللَّهِ عَنْ مَعَاصِي اللَّهِ فَلَوْ لَا بَهَائِمُ رُتَّعٌ وَ صِبْيَةٌ رُضَّعٌ وَ شُيُوخٌ رُكَّعٌ لَصُبَّ عَلَيْكُمُ الْعَذَابُ صَبّاً تُرَضُّونَ بِهِ رَضّا.. 🔰از ابن عرفه، از ابى الحسن (علیه السلام)، فرمود: راستى براى خدا عز و جل در هر روز يك جارچى است كه جار كشد: آرام، آرام، اى بنده‏هاى خدا، از نافرمانيهاى خدا، اگر نبودند زبان بسته‏هاى چراكننده و كودكان شير خوار و پيره مردانِ قد خميده، عذاب به سختى بر شماها مى‏باريد كه خوب بدان نرم و كوبيده شويد. 📚: الكافي ج‏2، ص: 276 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
دلیل دردهای که در طول روز برای ما اتفاق می افتند 🛑قَالَ سَمِعْتُ الصَّادِقَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ " علیه السلام "يَقُولُ مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ كُلُّ بَدَنٍ لَا يُصَابُ فِي كُلِّ أَرْبَعِينَ يَوْماً قُلْتُ مَلْعُونٌ قَالَ مَلْعُونٌ فَلَمَّا رَأَى عِظَمَ ذَلِكَ عَلَيَّ قَالَ لِي يَا يُونُسُ إِنَّ مِنَ الْبَلِيَّةِ الْخَدْشَةَ وَ اللَّطْمَةَ وَ الْعَثْرَةَ وَ النَّكْبَةَ وَ الْقَفْزَةَ وَ انْقِطَاعَ الشَّسْعِ وَ أَشْبَاهَ ذَلِكَ يَا يُونُسُ إِنَّ الْمُؤْمِنَ أَكْرَمُ عَلَى اللَّهِ تَعَالَى مِنْ أَنْ يَمُرَّ عَلَيْهِ أَرْبَعُونَ لَا يُمَحَّصُ فِيهَا مِنْ ذُنُوبِهِ وَ لَوْ بِغَمٍّ يُصِيبُهُ لَا يَدْرِي مَا وَجْهُهُ وَ اللَّهِ إِنَّ أَحَدَكُمْ لَيَضَعُ الدَّرَاهِمَ بَيْنَ يَدَيْهِ فَيَزِنُهَا فَيَجِدُهَا نَاقِصَةً فَيَغْتَمُّ بِذَلِكَ ثُمَّ يَزِنُهَا فَيَجِدُهَا سَوَاءً فَيَكُونُ ذَلِكَ حَطّاً لِبَعْضِ ذُنُوبِه‏ ........... 🔰یونس ابن یعقوب از امام صادق(علیه السلام) نقل کرده که امام فرمودند: "هر بدنی که چهل روز آسیبی به آن نرسد، ملعون و از رحمت خدا به دور است. گفتم: واقعاً ملعون است❓ فرمودند : بله امام وقتی سنگینی مطلب را بر من احساس کردند ، فرمودند : 🔹"ای یونس ، همین خراش پوست و ضربه خوردن و لغزیدن و چشم درد و مانند اینها بلا و آسیب برای بدن است ، نه لزوماً مصیبت ‌های بزرگ. 🔹زیرا مؤمن نزد خداوند بافضیلت ‌تر و گرامی‌تر از آن است که چهل روز بر او بگذرد و خداوند گناهان او را پاک ننماید ، و لو به یک غم پنهانی در دل که او نفهمد این غم از کجا به وجود آمده است". 👈"به خدا قسم، وقتی یکی از شماها سکه‌ها را در کف دست خود می‌شمارد و متوجه کمبود آن شده و غصه‌دار می‌شود، سپس دوباره شمارش می‌کند و متوجه می‌شود درست است، همین غصه کوتاه و گذرا موجب آمرزش برخی گناهان اوست. 📚: كنز الفوائد، ج‏1، ص: 149 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
کفاره گناهانِ مؤمن ... 🛑ما أصابَ المُؤمِنَ مِن نَصَبٍ و لا وَصَبٍ و لا حُزنٍ حتَّی الهَمّ یُهمُّهُ إلّا کَفََّرَ اللهُ بِهِ عَنهُ سَیِّئاتِه. 🔰پیامبر اکرم صلّی‌ الله‌ علیه‌ وآله فرمودند : مؤمن را هیچ رنج و بیماری و اندوهی و حتی نگرانی‌ نرسد مگر آنکه خداوند بدان وسیله گناهان او را بپوشاند(کفاره گناهان مومن) 📚:تحف العقول، صفحه ۳۸ ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
دلیل قبول کردن ولیعهدی توسط امام رضا علیه السلامٍ 🛑عَنِ الرَّيَّانِ بْنِ الصَّلْتِ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّ النَّاسَ يَقُولُونَ إِنَّكَ قَبِلْتَ وِلَايَةَ الْعَهْدِ مَعَ إِظْهَارِكَ الزُّهْدَ فِي الدُّنْيَا فَقَالَ ع قَدْ عَلِمَ اللَّهُ كَرَاهَتِي لِذَلِكَ فَلَمَّا خُيِّرْتُ بَيْنَ قَبُولِ ذَلِكَ وَ بَيْنَ الْقَتْلِ اخْتَرْتُ الْقَبُولَ عَلَى الْقَتْلِ وَيْحَهُمْ أَ مَا عَلِمُوا أَنَّ يُوسُفَ ع كَانَ نَبِيّاً رَسُولًا فَلَمَّا دَفَعَتْهُ الضَّرُورَةُ إِلَى تَوَلِّي خَزَائِنِ الْعَزِيزِ قَالَ لَهُ اجْعَلْنِي عَلى‏ خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ وَ دَفَعَتْ لِيَ الضَّرُورَةُ إِلَى قَبُولِ ذَلِكَ عَلَى إِكْرَاهٍ وَ إِجْبَارٍ بَعْدَ الْإِشْرَافِ عَلَى الْهَلَاكِ عَلَى أَنِّي مَا دَخَلْتُ فِي هَذَا الْأَمْرِ إِلَّا دُخُولَ خَارِجٍ مِنْهُ فَإِلَى اللَّهِ الْمُشْتَكَى وَ هُوَ الْمُسْتَعَانُ. 🔰 ريان بن صلت گويد: خدمت امام هشتم رسيدم باو گفتم يا ابن رسول اللَّه مردم گويند تو ولايت عهد پذيرفتى با اينكه اظهار زهد در دنيا داشتى آن حضرت فرمود خدا ميدانست كه من از آن بدم مى‏آيد ولى چون ناچار شدم ميان قبول آن و ميان كشته شدن قبول را بر كشته شدن پذيرفتم واى بر آنها نميدانند كه يوسف «ع» پيغمبر و رسول بود و چون بتصدى خزانه‏هاى عزيز مضطر شد باو گفت مرا بر خزانه‏هاى زمين مقرر كن زيرا من نگهدار و دانا هستم و منهم بقبول اين موضوع مضطر شدم از روى اكراه و اجبار و نزديك شدن بهلاكت با اينكه من وارد اين كار نشدم جز به وضعى كه در آن مداخله ندارم بسوى خداست شكايت من و او است كمك خواسته از او. 📚: الأمالي( للصدوق)، النص، ص: 72 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
چرا امام رضا علیه السلام ولیعهدی را قبول کردند؟ٍ 🛑عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُوسَى قَالَ: رَوَى أَصْحَابُنَا عَنِ الرِّضَا ع أَنَّهُ قَالَ لَهُ رَجُلٌ أَصْلَحَكَ اللَّهُ كَيْفَ صِرْتَ إِلَى مَا صِرْتَ إِلَيْهِ مِنَ الْمَأْمُونِ فَكَأَنَّهُ أَنْكَرَ ذَلِكَ عَلَيْهِ فَقَالَ لَهُ أَبُو الْحَسَنِ ع يَا هَذَا أَيُّمَا أَفْضَلُ النَّبِيُّ أَوِ الْوَصِيُّ فَقَالَ لَا بَلِ النَّبِيُّ قَالَ فَأَيُّمَا أَفْضَلُ مُسْلِمٌ أَوْ مُشْرِكٌ قَالَ لَا بَلْ مُسْلِمٌ قَالَ فَإِنَّ الْعَزِيزَ عَزِيزَ مِصْرَ كَانَ مُشْرِكاً وَ كَانَ يُوسُفُ ع نَبِيّاً وَ إِنَّ الْمَأْمُونَ مُسْلِمٌ وَ أَنَا وَصِيٌّ وَ يُوسُفُ سَأَلَ الْعَزِيزَ أَنْ يُوَلِّيَهُ حِينَ قَالَ اجْعَلْنِي عَلى‏ خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ وَ الْمَأْمُونُ أَجْبَرَنِي عَلَى مَا أَنَا فِيهِ وَ قَالَ ع فِي قَوْلِهِ تَعَالَى اجْعَلْنِي عَلى‏ خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ قَالَ حَافِظٌ لِمَا فِي يَدِي عَالِمٌ بِكُلِّ لِسَان‏ 🔰مظفّر بن جعفر بن مظفّر رضى اللَّه عنه مى‏گويد: جعفر بن محمّد بن مسعود، از پدرش نقل كرده كه او گفت: محمّد بن نصير از حسن بن موسى حكايت كرده كه او گفت: اصحاب نقل كرده‏اند كه شخصى به حضرت رضا عليه السّلام عرض كرد: خدا نيكو بدارد شما را چگونه قبول كرديد آنچه را كه مأمون به شما پيشنهاد نمود؟ (گويا اين شخص در مقام انكار و اعتراض به حضرت اين سؤال را مطرح كرده بود) حضرت به او فرمودند: اى مرد، نبىّ افضل است يا وصىّ نبىّ؟ آن مرد گفت: نبىّ افضل است. حضرت فرمودند: مسلمان افضل است يا مشرك؟ آن مرد عرض كرد: مسلمان افضل است. حضرت فرمودند: عزيز مصر مشرك بود و يوسف عليه السّلام پيامبر، مأمون مسلمان است و من وصىّ پيامبر هستم يوسف از عزيز مصر درخواست كرد او را والى قرار دهد و اين درخواست هنگامى بود كه جناب يوسف به عزيز فرمود: مرا والى خزائن زمين قرار بده چه آن كه نگهبان بوده و هم آگاه و عالم در حالى كه مأمون مرا مجبور بر آنچه قبول كردم نمود، سپس حضرت در تفسير آيه شريفه «اجْعَلْنِي عَلى‏ خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ» فرمودند: مقصود از «حفيظ» يعنى حافظ و نگهبان آنچه در زير دستم هست مى‏باشم و مراد از «عليم» آن است كه به هر زبانى آگاه و عالم مى‏باشم. 📚: علل الشرائع، ج‏1، ص: 238 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
چرا امام رضا علیه السلام ولیعهدی را قبول کردند 🛑عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَرَفَه قَالَ: قُلْتُ لِلرِّضَا ع يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا حَمَلَكَ عَلَى الدُّخُولِ فِي وِلَايَةِ الْعَهْدِ فَقَالَ مَا حَمَلَ جَدِّي أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع عَلَى الدُّخُولِ فِي الشُّورَى. 🔰 حمّد بن عرفه گفت: بحضرت رضا عليه السّلام عرضكردم چه موجب شد كه اين كار (ویلعهدی)را پذيرفتى فرمود: آنچه جدم امير المؤمنين را وادار نمود كه در شورى وارد شود. 👇شرح روایت👇 🛑بيان: أي لئلا ييأس الناس من خلافتنا و يعلموا بإقرار المخالف أن لنا في هذا الأمر نصيبا و يحتمل أن يكون التشبيه في أصل الاشتمال على المصالح الخفية. 🔰علامه مجلسی علیه الرحمه: يعنى تا مردم از خلافت ما مأيوس نشوند و بفهمند كه مخالفين هم اعتراف دارند كه ما را در خلافت حقى است ممكن است اين تشبيه از جهت يك نحو مصالح مخفى باشد. 👈پست بعدی در تکمیل این پست ارسال می شود انشاءالله 📚منابع 1: عيون أخبار ج‏2ص141 2: بحار الأنوار - ج49ص140 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
چرا امیرالمومنین علیه السلام در شوری شش نفره شرکت کردند؟ 🛑رفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لَمَّا كَتَبَ عُمَرُ كِتَابَ الشُّورَى بَدَأَ بِعُثْمَانَ فِي أَوَّلِ الصَّحِيفَةِ وَ أَخَّرَ عَلِيّاً أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فَجَعَلَهُ فِي آخِرِ الْقَوْمِ فَقَالَ الْعَبَّاسُ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ يَا أَبَا الْحَسَنِ أَشَرْتُ عَلَيْكَ فِي يَوْمَ قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ أَنْ تَمُدَّ يَدَكَ فَنُبَايِعَكَ فَإِنَّ هَذَا الْأَمْرَ لِمَنْ سَبَقَ إِلَيْهِ فَعَصَيْتَنِي حَتَّى بُويِعَ أَبُو بَكْرٍ وَ أَنَا أُشِيرُ عَلَيْكَ الْيَوْمَ أَنَّ عُمَرَ قَدْ كَتَبَ اسْمَكَ فِي الشُّورَى وَ جَعَلَكَ آخِرَ الْقَوْمِ وَ هُمْ يُخْرِجُونَكَ مِنْهَا فَأَطِعْنِي وَ لَا تَدْخُلْ فِي الشُّورَى فَلَمْ يُجِبْهُ بِشَيْ‏ءٍ فَلَمَّا بُويِعَ عُثْمَانُ قَالَ لَهُ الْعَبَّاسُ أَ لَمْ أَقُلْ لَكَ قَالَ لَهُ يَا عَمِّ إِنَّهُ قَدْ خَفِيَ عَلَيْكَ أَمْرٌ أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَهُ عَلَى الْمِنْبَرِ مَا كَانَ اللَّهُ لِيَجْمَعَ لِأَهْلِ هَذَا الْبَيْتِ الْخِلَافَةَ وَ النُّبُوَّةَ فَأَرَدْتُ أَنْ يُكْذِبَ نَفْسَهُ بِلِسَانِهِ فَيَعْلَمَ النَّاسُ أَنَّ قَوْلَهُ بِالْأَمْسِ كَانَ كَذِباً بَاطِلًا وَ أَنَّا نَصْلُحُ لِلْخِلَافَةِ فَسَكَتَ الْعَبَّاسُ. 🔰 از حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام نقل كرده: امام عليه السّلام فرمودند: زمانى كه عمر مكتوب شورى را مى‏نوشت و اسامى نامزدهاى براى خلافت پس از خويش را در آن درج مى‏كرد ابتداء اسم عثمان را در صدر مكتوبه قرار داد و نام على عليه السّلام را مؤخّر از همه نوشت، عبّاس به امير المؤمنين عليه السّلام عرض كرد: يا امير المؤمنين، يا ابا الحسن روزى كه رسول خدا از دنيا مى‏رفتند من به شما اشاره كردم دست دراز كن تا ما با تو بيعت كنيم چون خلافت از آن كسى است كه سابق بر ديگران است شما مخالفت كرده و از آن امتناع نموديد. تا مردم با ابو بكر بيعت كردند. و امروز نيز گوشزد مى‏كنم كه عمر اسم شما را در شورى نوشته و آخرين نفر قرار داده و مى‏دانم كه آنها تو را از آن خارج خواهند كرد پس نصيحت مرا بشنو و داخل شورى مشو. امير المؤمنين عليه السّلام جواب عبّاس را نداد و زمانى كه مردم با عثمان بيعت كردند عبّاس به حضرت عرضه داشت: نگفتم ايشان با تو چنين خواهند نمود؟ امير المؤمنين عليه السّلام فرمود: اى عمو محقّقا يك امر بر تو پوشيده و مخفى مى‏باشد و آن اين است كه:👈 مگر نشنيدى خلیفه به ناحق روى منبر گفت: خداوند متعال براى بيت پيامبرش بين نبوّت و خلافت جمع نمى‏كند. حال، من نفس گفتار او را تكذيب كنم تا مردم بدانند كه حرف ديروز آن شخص كذب و باطل بوده و من براى خلافت شايسته‏ام؟! عبّاس پس از شنيدن اين كلام ساكت شد. 📚:علل الشرائع، ج‏1، ص: 171 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
شروط امام رضا علیه السلام برای قبول کردن ولیعهدی 🛑 َ الرَّيَّانِ بْنِ الصَّلْتِ جَمِيعاً قَالَ: لَمَّا انْقَضَى أَمْرُ الْمَخْلُوعِ وَ اسْتَوَى الْأَمْرُ لِلْمَأْمُونِ كَتَبَ إِلَى الرِّضَا ع يَسْتَقْدِمُهُ إِلَى خُرَاسَانَ فَاعْتَلَّ عَلَيْهِ أَبُو الْحَسَنِ ع بِعِلَلٍ فَلَمْ يَزَلِ الْمَأْمُونُ يُكَاتِبُهُ فِي ذَلِكَ حَتَّى عَلِمَ أَنَّهُ لَا مَحِيصَ لَهُ وَ أَنَّهُ لَا يَكُفُّ عَنْهُ فَخَرَجَ ع وَ لِأَبِي جَعْفَرٍ ع سَبْعُ سِنِينَ فَكَتَبَ إِلَيْهِ الْمَأْمُونُ لَا تَأْخُذْ عَلَى طَرِيقِ الْجَبَلِ وَ قُمْ وَ خُذْ عَلَى طَرِيقِ الْبَصْرَةِ وَ الْأَهْوَازِ وَ فَارِسَ حَتَّى وَافَى مَرْوَ فَعَرَضَ عَلَيْهِ الْمَأْمُونُ أَنْ يَتَقَلَّدَ الْأَمْرَ وَ الْخِلَافَةَ فَأَبَى أَبُو الْحَسَنِ ع قَالَ فَوِلَايَةَ الْعَهْدِ فَقَالَ عَلَى شُرُوطٍ أَسْأَلُكَهَا قَالَ الْمَأْمُونُ لَهُ سَلْ مَا شِئْتَ فَكَتَبَ الرِّضَا ع إِنِّي دَاخِلٌ فِي وِلَايَةِ الْعَهْدِ عَلَى أَنْ لَا آمُرَ وَ لَا أَنْهَى وَ لَا أُفْتِيَ وَ لَا أَقْضِيَ وَ لَا أُوَلِّيَ وَ لَا أَعْزِلَ وَ لَا أُغَيِّرَ شَيْئاً مِمَّا هُوَ قَائِمٌ وَ تُعْفِيَنِي مِنْ ذَلِكَ كُلِّهِ فَأَجَابَهُ الْمَأْمُونُ إِلَى ذَلِكَ كُلِّه‏.... 🔰 ياسر خادم و ريان بن صلت هر دو گفتند : چون كار مخلوع (امين) گذشت و مأمون بر كار خلافت استوار شد، به امام رضا (علیه السلام) نامه‏اى نوشت و او را به خراسان خواند و امام (علیه السلام) عذر آورد و مأمون پى در هم نامه نوشت به آن حضرت در اين باره تا دانست كه چاره ندارد و مأمون دست از او بر نمى‏دارد، از مدينه بيرون شد و أبى جعفر (امام محمد تقى علیه السلام) هفت سال داشت. مأمون به آن حضرت نوشت از راه كوهستان و قم سفر نكن و از راه بصره و اهواز و فارس بيا، آن حضرت آمد تا به مرو رسيد، 👈مأمون به او پيشنهاد كرد كه زمام امور را بدست گيرد و متصدى خلافت گردد، امام رضا (علیه السلام) سر باز زد و نپذيرفت. مأمون گفت: پس ولايت عهد را بپذير، فرمود: به چند شرط كه از تو خواستارم، مأمون گفت: هر شرطى خواهى بكن، امام رضا (علیه السلام) نوشت من در ولايت عهد در آيم. 👈 به شرط آن كه نه امرى كنم و نه نهى، نه فتوى دهم و نه قضاوت كنم، نه منصب دهم و نه عزل كنم و نه در آنچه جريان دارد تغييرى بدهم و بايد مرا از همه اينها معاف دارى، مأمون همه اين شرايط را از آن حضرت پذيرفت. 📚: الكافي ج‏1، ص: 489 👈نکات روایت شریف انشاءالله در پست بعدی ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
نکات روایت شریف قبل 1⃣: سمي مخلوعا لأنه لما ضاق الأمر عليه خلع نفسه عن الخلافة أو خلعه أمراؤه و جنده و أخذه الطاهر ذو اليمينين و هو كان أمير العساكر، و بعث برأسه إلى المأمون و هو بمرو.و المخلوع هو محمد الملقب بالأمين أخي المأمون من أبيه، و أمه زبيدة بنت جعفر بن منصور الدوانيقي، و كان هارون أخذ البيعة لابنه الأمين و بعده للمأمون، و قسم البلاد بينهما 🔰وجه تسمیه مخلوع{ امین، برادر مامون}زمانی امر جنگ بر امین تنگ آمد خود را از خلافت خلع کرد و یا اینکه سپاهیان وی او را از خلافت خلع کردند به این خاطر به وی مخلوع{ خلع شده} گفتند. اسم وی محمد بود که ملقب به امین بود برادر مامون از طرف پدر ولی مادر وی زبیده بنت جعفر بن منصور دوانیقی بود. هارون{پدر مامون و امین} اول برای امین اخذ بیعت کرد سپس برای مامون و بلاد اسلامی را بین آن دو تقسیم کرد. 2⃣: " لا تأخذ على طريق الجبل" أي همدان و نهاوند و قم، و لعله لكثرة شيعته في تلك البلاد لئلا يتوازروا عليه فيمنعوه عن المصير إليه، قال ......، فحمل على طريق البصرة و الأهواز و فارس حتى وافى مرو 🔰مامون به امام رضا علیه السلام گفت: از طرق کوه ها نیایید که منظور مامون، همدان و نهاوند و قم بود شاید به خاطر کثرت شیعیان در این مناطق بود تا شیعیان در گرداگر امام رضا علیه السلام اجتماع نکند به این خاطر مامون، امام رضا علیه السلام را از این مسیر نهی کردند .......در نتیجه امام رضا علیه السلام از مسیر بصره و اهواز و فارس حرکت کردند تا به مرو رسیدند 📚:مرآة العقول ج‏6، ص83 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
دلیل اینکه امام رضا علیه السلام ویلعهد شدند 🛑إن قيل كيف تولى علي بن موسى الرضا ع العهد للمأمون و تلك جهة لا يستحق الإمامة منها أ و ليس هذا إيهاما فيما يتعلق بالدين؟ الجواب قلنا قد مضى من الكلام في سبب دخول أمير المؤمنين ع في الشورى ما هو أصل في هذا الباب و جملته أن ذا الحق له أن يتوصل إليه من كل جهة و بكل سبب لا سيما إذا كان يتعلق بذلك الحق تكليف عليه فإنه يصير واجبا عليه التوصل و التحمل و التصرف في الإمامة مما يستحقه الرضا صلوات الله عليه و آله بالنص من آبائه ع فإذا دفع عن ذلك و جعل إليه من وجه آخر أن يتصرف فيه وجب عليه أن يجيب إلى ذلك الوجه ليصل منه إلى حقه و ليس في هذا إيهام لأن الأدلة على استحقاقه ع للإمامة بنفسه تمنع من دخول الشبهة بذلك و إن كان فيه بعض الإيهام لحسنة إلجاء دفع الضرورة إليه كما حملته و آباءه ع على إظهار متابعة الظالمين و القول بإمامتهم و لعله ع أجاب إلى ولاية العهد للتقية و الخوف و أنه لم يؤثر الامتناع على من ألزمه ذلك و حمله عليه فيفضي الأمر إلى المباينة و المجاهرة 🔰سيد مرتضى در كتاب تنزيه الأنبياء مينويسد: اگر اشكال شود كه چگونه حضرت رضا ولايتعهدى مأمون را پذيرفت مگر نه اينست كه قبول ولايتعهد اشاره است باينكه شايسته مقام رهبرى و امامت نيست و اين خود اشكال است در دين. جواب ميدهم كه قبلا يادآور شديم در وارد شدن امير المؤمنين صلوات اللَّه عليه در شورى كه اصل اشكال در آنجا است خلاصه جواب اينست حق مال اوست و ميتواند بهر وسيله‏اى كه ممكن است بحق خود برسد مخصوصا موقعى مكلف نيز بشود كه از اين راه وارد گردد كه در اين صورت بر او واجب مى‏شود اقدام و توصل با هر وسيله‏اى كه امكان رسيدن بمقصود را موجب مى‏شود. امامت حق حضرت رضا است با تصريح آباء گرامش و نص آنها وقتى حقش را بگيرند ولى راه ديگرى برايش باز كنند لازم است از آن راه برود تا بحق خود برسد. اين كار نيز موجب شك و ترديد نميشود زيرا دلائلى كه امامت آن جناب را ثابت ميكند مانع از شك و شبهه است گر چه مختصر ايهامى وجود داشته باشد كه الزام و اجبار آن جناب بر اين كار آن ايام را نيز رفع ميكند چنانچه همين مطلب وادار كرد آن جناب و آباء گرامش را كه با ظالمين بيعت كنند و آنها را بنام امام بخوانند شايد حضرت رضا از روى ترس و تقيه ولايتعهد را پذيرفت زيرا قبول نكردن در مأمون اثر نداشت و بزور وادار كرد بايد از در مخالفت علنى وارد ميشد و آن زمان چنين كارى صحيح نبود. 📚:تنزيه الأنبياء عليهم السلام، ص: 179 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi
جمع بندی بحث ولیعهدی 👇هدف مامون👇 از اینکه به امام رضا علیه السلام پیشنهاد ولیعهدی دادند این بود که برای خود و حکومت خود یک وجهه مثبت درست کند. 👈{ چون ظلم های بنی العباس و از همه مهمتر مامون با ریختن خون برادر خود، به حکومت رسیده بود باعث سیاه شدن وجهه بنی العباس شده بودند} 👇موفقیت نسبی مامون👇 و اتفاقا مامون تقریبا در این امر موفق بود، هر چند امام رضا علیه السلام با شروطی که قرار دادند باعث شدند مامون به موفقیت کامل و اتم نرسید. فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّ النَّاسَ يَقُولُونَ إِنَّكَ قَبِلْتَ وِلَايَةَ الْعَهْدِ مَعَ إِظْهَارِكَ الزُّهْدَ فِي الدُّنْيَا1 ⬅️ در این روایت راوی از زبان جامعه آن زمان سوال مطرح میکند که سوال پرسیدند چرا امام رضا علیه السلام تن به ولایت عهدی یک ظالم داده است؟ که امام رضا علیه السلام دلیل را تبین میکند{ در پست های قبل عرض کردیم} 👇مقاومت کردن امام👇 امام رضا علیه السلام با درخواست های مکرر مامون مجبور به قبول ولایت عهدی شدند: َکتَبَ إِلَى الرِّضَا ع يَسْتَقْدِمُهُ إِلَى خُرَاسَانَ فَاعْتَلَّ عَلَيْهِ أَبُو الْحَسَنِ ع بِعِلَلٍ فَلَمْ يَزَلِ الْمَأْمُونُ يُكَاتِبُهُ فِي ذَلِكَ حَتَّى عَلِمَ أَنَّهُ لَا مَحِيصَ لَه2 👈چون مأمون بر كار خلافت استوار شد، به امام رضا (علیه السلام) نامه‏اى نوشت و او را به خراسان خواند و امام (علیه السلام) عذر آورد و مأمون پى در هم نامه نوشت به آن حضرت در اين باره تا دانست كه چاره ندارد و مأمون دست از او بر نمى‏دارد، 👇مردّد بین قتل و قبول👇 👈و اگر امام رضا علیه السلام قبول نمیکردند، مامون دست به قتل امام رضا علیه السلام میزدند : قَدْ عَلِمَ اللَّهُ كَرَاهَتِي لِذَلِكَ فَلَمَّا خُيِّرْتُ بَيْنَ قَبُولِ ذَلِكَ وَ بَيْنَ الْقَتْلِ اخْتَرْتُ الْقَبُولَ عَلَى الْقَتْلِ3 👈آن حضرت فرمود خدا ميدانست كه من از آن بدم مى‏آيد ولى چون ناچار شدم ميان قبول آن و ميان كشته شدن قبول را بر كشته شدن پذيرفتم 👇سوال👇 اما آیا واقعا اگر امام رضا علیه السلام ولایت عهدی را قبول نمیکردند به شهادت می رسیدند؟ برای جواب این سوال حدیث بعدی را مطالعه کنید: 📚منابع: 1: الأمالي( للصدوق)،ص: 72 2: الكافي ج‏1ص489 3: الأمالي( للصدوق)ص: 72 ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadisi