🔑 کلید فهم سوره انشراح 🔹«فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ * وَ إِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ». فرودگاه سوره، این دو آیه است. گویا تکلیف سنگینی هست؛ خدای متعال به حضرت می‌فرماید: وقتی از آن مأموریت اول فارغ شدی، نوبت #مأموریت_دوم است؛ «فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ». غایت این کار هم تحققِ توحید و رسیدن عالم به توحید است، [بنابراین] در این کار هم به پروردگار خودت روی داشته باش؛ «وَ إِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ». 🔸این «فَانْصَبْ» چیست که این قدر بر دوش نبی اکرم (ص) سنگین است؟ کدام مصداق است که پیامبر از آن احساس نگرانی می‌کردند و سختی‌هایی در مسیرش می‌دیدند که خدای متعال می‌فرماید: «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یسْراً»؟ آن بار چیست؟ آن رنج دوم چیست که عِدل رنج اول است؟ چه باری است که #همسنگ_برداشتن_بار_نبوت و رساندن آن به مقصد است؟ در بار نبوت #عسری بود که خدای متعال آن را به #یسر تبدیل کرد؛ حال #عسر_دیگری است که همسنگِ عسر اول است؛ این سختی چیست که گویا باز بر دوش نبی‌اکرم (ص) سنگینی میکند و خدا می‌فرماید در دل این سختی هم، یسر و آسایشی هست؟ 🔹 روایات ما می‌گویند این سنگینی، بار #نصب_خلافت، و هدایت امت بعد از حضرت است؛ یعنی حضرت باید مسیر امت را تعیین کنند؛ «فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ». این دو بار باید هم‌عِدل باشند؛ خدای متعال می‌فرماید بار سنگین اول برداشته شد، «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یسْرا»»؛ این بار سنگین بعدی هم به سامان می‌رسد، «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یسْراً»؛ شما نگران نباشید. 📖 روایت می‌فرماید: «فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ» عَلِیاً (1)؛ وقتی مأموریت نبوتت را انجام دادی، علی را به‌عنوان جانشینت منصوب کن. آیا این غیر از همان مأموریتی است که میفرماید: «یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ»؟(2) آیا این همان مأموریت نیست که [در اینجا] با آهنگ دیگری بیان شده است؟ منابع: (1) البرهان فی تفسیر القرآن، ج5، ص688 (2) مائده، آیه67