📜 بلا و تله #عُجب، در کمین نیکوکاران و مومنان. (عجب یعنی: تکبر و بزرگ‌شمردن خود، از خود خشنودبودن، افتخارکردن و نظر و رأی خود را پسندیدن). 📜 سَيِّئَةٌ تَسُوءُکَ خَيْرٌ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ حَسَنَةٍ تُعْجِبُکَ. کار بدى که تو را ناراحت (و پشيمان) مى‌سازد نزد خدا بهتر است از کار نيکى است که تو را مغرور مى‌کند. امیرالمومنین علی ع #نهج‌البلاغه حکمت ۴۶ شرح و تفسیر حکمت۴۶ امام ع در اين سخن کوتاه و پرمحتوا به نکته مهمى اشاره مى فرمايد که در سير و سلوک انسان به سوى خدا بسيار تأثيرگذار است. دليل آن روشن است، زيرا انسانِ معصيت کارى که از عمل زشت خود ناراحت مى‌شود به سوى پشيمانى و توبه و جبران آن گام بر مى دارد، اما آن کس که از کار نيک خود مغرور مى گردد گامى به سوى #رياکارى بر مى دارد. توبه آثار شوم آن معصيت را مى شويد در حالى که غرور، #عُجب و ريا از کارهاى نيک، انسان را به پرتگاه گناهان کبيره مى کشاند. در حديثى از پيغمبر اکرم ص مى‌خوانيم: کسى که خود را بدکار مى داند او نيکوکار است. به گفته مرحوم مغنيه در فى ظلال نهج البلاغه عکس اين مطلب نيز صادق است و آن اين که گفته شود: کسى که خود را نيکوکار بداند بدکار است، زيرا عُجب و غرور احسانش را تباه مى‌کند و چه بسيار سخنانى که ايمان را نيز از اساس متزلزل مى‌سازد. در حديثى از امام صادق ع مى‌خوانيم که فرمود: «خداوند متعال به داود وحى فرستاد: «بَشِّرِ الْمُذْنِبينَ وَ أنْذِرِ الصِّدِّيقينَ؛ گنهکاران را بشارت ده و صديقين (والامقام) را بيم ده. داود تعجب کرد و عرض کرد: اى پروردگار! چگونه چنين چيزى ممکن است؟ خداوند فرمود: گنهکاران (پشيمان و نادم) را بشارت ده که من توبه آنها را مى پذيرم و از گناهان‌شان صرف نظر مى‌کنم و صديقين را بيم ده که از اعمال‌شان #عُجب به خود راه ندهند». 👈 در حديث ديگرى از آن حضرت چنين آمده است که مى فرمايد: دو نفر وارد مسجد شدند يکى عابد بود و ديگرى فاسق، اما هنگامى که از مسجد خارج مى شدند فاسق، جزء صديقان شده بود و عابد از فاسقان. سپس فرمود: دليلش اين بود که چون عابد وارد مسجد شد به عبادت خود مى باليد و در اين فکر بود و فاسق هنگامى که وارد شد فکرش در پشيمانى بود و پيوسته از گناهان خويش استغفار مى کرد. 👈 (چرا توفیق کار نیک به صورت #مستمر نصیب مومن نمی‌شود؟) اين سخن را با حديث ديگرى از رسول خدا ص پايان مى‌دهيم: خداوند به آن حضرت وحى فرستاد که يکى از بندگان من در مسير عبادت تلاش مى‌کند و شب از خواب خوش و بستر لذت بخش بر مى‌خيزد و مشغول عبادت مى‌شود و خود را در عبادت من به سختى و تعب مى اندازد. گاه من او را يک شب يا دو شب گرفتار خواب مى کنم تا در مسير صحيح گام بردارد، زيرا هنگامى که به خواب مى رود و صبح بيدار مى شود از خود خشمگين است و خود را سرزنش مى کند و اگر او را در آنچه از عبادت من مى خواهد آزاد بگذارم، چه بسا عُجب و خودپسندى بر او عارض شود و از اين راه حالتى به او دست دهد که هلاکتش در آن است. منبع: سایت نهج البلاغه آیت الله مکارم شیرازی @missaghe313