چرا ترکیه و باکو بر تصرف سیونیک ارمنستان اصرار دارند ؟
🔸️بسیاری از تحلیلگران با توجه به نقل و انتقالات نظامی در قفقاز جنوبی، از نهایی شدن حمله همزمان ترکیه و باکو به استان سیونیک ارمنستان خبر می دهند.
🔸️احتمالا بهانه آنها عدم اجرایی شدن توافقات ۳ سال پیش و راه اندازی کریدور زنگزور باشد و قصد دارند استان سیونیک ارمنستان را به طور کامل اشغال کنند تا رویای راه اندازی "دالان تورانی" به واقعیت بپیوندد.
🔸️ترکیه از این اقدام چند هدف دارد :
1️⃣ اتصال زمینی به باکو و در نتیجه دریای کاسپین و ایجاد یک کریدور تجاری و دالان تورانی و اتصال کشورهای ترک نشین .
2️⃣ دراختیار گرفتن و کنترل کامل مسیر زمینی ایران به روسیه و اروپا الی الابد.
3️⃣ ایجاد خط لوله گاز از باکو و ترکمنستان تا ترکیه و همچنین بهره برداری از منابع گاز و نفت دریای کاسپین و انتقال آن به اروپا ؛ این اقدام بلندپروازانه باعث می شود تا آنکارا به یک هاب بزرگ گازی در دنیا تبدیل گردد.
🔸️همچنین با توجه به قطع شدن صادرات گاز روسیه به قاره سبز ، اروپایی ها مجبور به خرید گاز مایع (LNG) از آمریکا و قطر شده اند که هزینه ای بسیار بیشتر از CNG دارد و در نتیجه از ایجاد خطر لوله ترکیه به کشورهایشان کاملا استقبال می کنند .
🔸️ اردوغان و مشاورانش احتمالا اینطور محاسبه کرده اند که روسیه درگیر جنگ در اوکراین است و نیز رابطه پوتین و پاشینیان خوب نیست در نتیجه نمی تواند ابتکار عمل را در موضوع سیونیک بر عهده گیرد.
🔸️از طرفی آنان گمان می کنند جمهوری اسلامی نیز به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم، درگیری با طالبان در شرق ، تمرکز بر کنترل اتفاقات احتمالی در سالگرد اغتشاشات سال ۱۴۰۱ و همچنین داشتن جمعیت بالای آذری زبان نخواهد توانست در برابر حمله مشترک ترکیه و باکو به سیونیک واکنش خاصی بروز دهد.
🔸️البته محاسبه ترکیه دقیق نیست زیرا ایران به هیچ وجه در این مورد کوتاه نمی آید و ولو با دادن هزینه سنگین، اجازه تغییر ژئوپلیتیک منطقه را نخواهد داد زیرا به کلی ارتباطش با اروپا و روسیه قطع و در کنترل کامل ترکیه و باکو قرار می گیرد و آنها در برابر تهران برتری محسوس ژئوپلیتیکی می یابند.
🔸️نکته دیگر اینست که ایران منتظر فرصتی است تا یک بهانه پیدا کند و با حضور اسرائیلی ها در مرزهایش برخورد جدی داشته باشد.
🔸️همچنین ایجاد خط لوله گازی از ترکمنستان و باکو به اروپا جایگاه گازی ترکیه را در دراز مدت در برابر جمهوری اسلامی تقویت می نماید.
🔸️از طرفی روسها نیز تمایل ندارند که مسیرشان به ایران تحت تسلط ترکیه و باکو قرار گیرد و ترکیه بعد از تبدیل به یک هاب انرژی، صادر کننده اول CNG به اروپا شود و جایگاه مسکو را تصاحب کند.
🔸️آمریکایی ها نیز موافق طرح ترکها نیستند زیرا :
1️⃣ ارمنستان یک کشور مسیحی بوده و به لحاظ هویتی یک پایگاه مسیحی در میان مناطق مسلمان نشین است که از نظر آنها باید حفظ و تقویت گردد .
2️⃣ لابی ارمنی به شدت در آمریکا قوی است و بعد از لابی یهودی ایپک بیشترین نفوذ را خصوصا بر دموکرات ها دارد و بی تردید حمایت دولتمردان ایالات متحده را جلب می کند.
3️⃣ آمریکایی ها (به ویژه حزب دموکرات) با سیاست های اسلامگرایی اردوغان مخالفند و طرح های بلندپروازانه نئوعثمانی گری او را بر نمی تابند.
4️⃣ انتقال گاز CNG از مسیر ترکیه به اروپا ، این قاره را از لحاظ انرژی به ترکیه وابسته کرده و جایگاه هژمونیک آمریکا را تضعیف می کند .
و مهمتر این که شرکت های تولید انرژی LNG آمریکایی بازار بزرگ انرژی اروپا را از دست می دهند .
📌بنابراین منفعتی موازی در میان ایران ، روسیه و آمریکا وجود دارد که اجازه ندهند به هیچ قیمتی اردوغان و علیف به اهدافشان دست یابند.
🔸️البته کیفیت مقابله این ۳ کشور احتمالا متفاوت باشد اما موضوع برای ایران و روسیه حیاتی و امنیتی است و با تمام توان از به ثمر رسیدن طرح های پان ترکیستی ممانعت بعمل خواهند آورد.
🔸️خاطرنشان می شود که روسیه با ارمنستان پیمان دفاعی مشترک دارد و پوتین هم اعلام کرده که تمامیت ارضی ارمنستان خطر قرمز اوست.
#تقوی_نیا