🔅گذری بر اندیشه فرهنگستان علوم اسلامی در نشست گروهی از فضلای حوزوی مرور شد؛ 🔸اندیشه‌های مرحوم آیت‌ﷲ سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی که در قالب فرهنگستان علوم اسلامی قوام و توسعه یافته است همچنان مورد سوال جدی بسیار از پژوهشگران دینی است. برای اطلاع بیشتر از این اندیشه‌ها این موضوع با حضور یکی از دانش‌آموختگان فرهنگستان علوم در گروه «آینه حوزه» مورد بررسی قرار گرفت. مشاهده متن کامل: https://mobahesat.ir/24283 🔻🔻🔻 @mobahesat

• برنامه ماجرا 💠 ماجرای تأسیس حوزه به مناسبت ۱۰ بهمن سالروز درگذشت مؤسس حوزه علمیه قم آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی 🔹 میهمانان: ۱. رضا مختاری، رئیس موسسه کتاب شناسی شیعه. ۲. مصطفی پورمحمدی، رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی. ۳. علیرضا پیروزمند، عضو هیئت علمی و قائم مقام دفتر فرهنگستان علوم اسلامی. 🔸 همراه با بررسی اسناد حوزه علمیه قم در یکصد سال اخیر به روایت آقای مسعود پیرانی رئیس مرکز اسناد حوزه و روحانیت. 📆 زمان: ۸، ۹ و ۱۰ بهمن، ساعت ۱۶ بازپخش: روز بعد ساعت ۹ شبکه ۴ سیما @majara_tv4

⚡️مطالبه‌گری حوزوی یا ژورنالیستی؟ 🔹در ماه‌های اخیر اظهارات یکی از اساتید جوان حوزوی در نقد حاکمیت و اقدامات رهبران جمهوری اسلامی ایران درس و تجربه‌ی مهمی برای طیف‌های حوزوی بود. 🔹حافظه‌ی تاریخی و اسناد مختلف نشان می‌دهد از زمان مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی همواره طلاب نسبت به مسائل درون حوزوی مطالباتی داشتند. پس از انقلاب نیز در چند دهه این روند جاری بوده‌است. آنچه که تا اوایل دهه 90 و قبل از همه‌گیری رسانه‌های دسته‌جمعی قابل مشاهده است، بیان مطالبات براساس هنجارهای حوزوی است. مطالبه‌گران تلاش می‌کردند نظرات و نقدهای خود را از طرق مختلف با تصمیم‌گیران حوزه‌های علمیه مطرح کنند. این تصمیم‌گیران در سطوح مختلف مراجع تقلید و علما و مسئولان وجود داشته‌است. اما با بروز رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی، متاسفانه این مطالبه‌گری در برخی موارد از هنجارهای حوزوی، به شگردهای رسانه‌‌ای تغییر وضعیت پیدا کرده‌است. 🔹نمونه بارز این روش‌ها، اقدامات و سیر حرکت جناب آقای اکبرنژاد است که از همان مراحل نخست نیز دلسوزان و باتجربگان حوزوی به وی هشدار و انذار می‌دادند که حرکت‌های تخریبی و نوع مطالبه‌گری میدانی و کف حوزوی مطابق با هنجارهای حوزوی نیست و انتظار نداشته باشید که بزرگان حوزه به مطالبات شما وقعی نهند. مطالبات آقای اکبرنژاد که ظاهرا مسائل صنفی و علمی بود خیلی زود وارد انتقادهای تخریبی سیاسی شد و آنچه که امروز در تغییر مبنا و فکر ایشان می‌بینیم محصول روش غلطی است که از ابتدا در پیش گرفت. تاثیر قالب بر محتوا امری ثابت شده در هر حرکت و برنامه‌ای است. روشنگری نسبت به شبهات مطرح شده از سوی آقای اکبرنژاد که اغلب با ادبیات عامیانه سالهاست در رسانه‌های زرد اپوزوسیون مطرح می‌شود امری بدیهی است و به همان میزان نیز مسئولان قضائی تدابیر لازم جهت مواجهه قانونی را اندیشیده‌اند. 🔹🔹با بیان این مقدمه مناسب است به حرکتی که در ماه‌های اخیر در برخی رسانه‌های حوزوی شاهد بوده‌ایم اشاره کنیم. ادبیات تخریبی و درخواست تغییر ریاست محترم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مطالبه‌ای است که ظاهرا با دغدغه‌ای انقلابی مطرح شده‌است، اما دقیقا همان روش و سبکی است که آقای اکبرنژاد بر آن اصرار داشت. 🔹اساسا تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات درون حوزوی بسترها و هنجارهای کاملا منحصربه فرد خود را دارد و نمی‌توان در فضای حوزه زیست اما تابع این هنجارها نبود. هیاهوی رسانه‌‌ای برای مواجهه با نهادی مثل جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و ریاست آن روشی ژورنالیستی مطابق با فضای سیاسی و دانشگاهی است. این گونه اقدامات حتی اگرپشت پرده‌ی شکل‌گیری قدرت رقیب را نداشته باشد، کمکی هم به حل مشکلات مدنظر مطالبه‌گران نمی‌کند و باعث وارد شدن آنان به مسیری می‌شود که امروز شاهد آن در مسیر انحرافی آقای اکبرنژاد هستیم. 🔹نقد عملکرد مسئولان و به صورت کلی عملکرد نهادهای حوزوی حق طبیعی عموم حوزویان بویژه رسانه‌های حوزوی است، اما این حق طبیعی اگر با روش‌های صحیح و راه درست صورت نگیرد عملا سرانجام تلخی خواهد داشت که مصادیق آن را این روزها دیده‌ایم. 🔹امید است مطالبه‌گران حوزوی در مسیر صحیح مطالبه‌گری حرکت کنند و به همان میزان که مطالبه را حق بدیهی خود می‌دانند، به تذکرات اساتید و دلسوزان هم توجه کنند. مشاهده در سایت: https://mobahesat.ir/24299 🔻🔻🔻 @mobahesat

مباحثات/ مروری بر پیام‌های مراجع عام تقلید مبنی بر لزوم مشارکت حداکثری مردم در انتخابات 🔻🔻🔻 @mobahesat

روحانیت و سیاست اخلاقی در انتخابات(۸): حجت‌الاسلام والمسلمین عالم‌زاده نوری: ✔ ورود مصداقی روحانیت در انتخابات، مصداقی از اهتمام به امور مسلمین است 🔹 در ادامه سلسله‌گفت‌وگوهایی که ذیل عنوان «روحانیت و سیاست اخلاقی در انتخابات» داشته‌ایم، این‌بار به سراغ حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری رفتیم؛ پژوهشگر و عضو هیأت علمی گروه اخلاق و تربیت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. به باور وی، بخشی از بدنه‌ی روحانیت بهتر است در جریان انتخابات ورود مصداقی داشته باشند. 🔹 آیا شأن نهاد عالمان دین ـ که وارثان انبیا هستند ـ در امتداد شأن پیامبران الهی این است که نسخه‌ای بدهند و بروند؟ یا علاوه بر آن باید دل بسوزانند و در مقام اجرا، تحقق و اقامه‌ی این نسخه کاری انجام دهند، مقداری تلخی‌ها را بگیرند و شرایط را جهت اجرا آماده کنند؟ 🔹 اگر واقعاً اسلام برای شما مهم است و می‌خواهید اقدام مؤثری برای اسلام انجام دهید، به مطلب نوشتن در کنج کتابخانه یا یک سخنرانی معمولی درباره‌ی اسلام اکتفا نکنید؛ دغدغه‌ی آن را داشته باشید که اسلام در بهترین صورت و مؤثرترین حضور خود مطرح شود و آن حضور، حضور حاکمیتی است. پس از حدود ۱۴۰۰ سال قدرت سیاسی در اختیار مکتب تشیّع قرار گرفته که باید آن را شاکر بود؛ شکر آن نیز بدین صورت است که اجازه ندهیم ــ به‌تعبیر حضرت امام ـ انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. 🔹 روحانیت برای همه اقشار و احزاب و جناح‌ها باید شأن پدری داشته باشد و وظیفه تبلیغ دین را برای همگان به خوبی انجام دهد؛ بنابراین نباید دیگران را از زیر پوشش خود خارج کند. اما این منافات ندارد با این‌که کسی را که اصلح می‌داند ــ یعنی برای تحقق آن ملاک‌های کلی مناسب‌تر می‌بیند ـ معرفی کند. 🔹 حمایت مصداقی نباید به صورت کلی باشد؛ حداقل از گذشته تجربه بگیریم و همیشه معرفی مصداقی ما مشروط بر سلامت این فرد باشد؛ یعنی در کنار آن‌که یک فرد را مصداقی برای اصلح تأیید می‌کنیم، بلافاصله او را مشروط کنیم بر آن‌که این فرد تا زمانی مورد حمایت است که در این راه مستقیم است و با توجه به این‌که انسان‌ها فسادپذیر هستند، بعد از آن اگر موردی دیدیم، خود ما اولین نفری هستیم که مقابل او خواهیم ایستاد. ⚡️این گفت‌وگو بمناسبت انتخابات سال ۱۳۹۶ انجام شده است که باتوجه به اهمیت محتوا بازنشر می‌شود. http://mobahesat.ir/14151 🔻🔻🔻 @mobahesat

حجت‌الاسلام بوسلیکی در گفت‌وگو با مباحثات : روحانیت باید ضمن اعلام بی‌طرفی، با بصیرت‌افرایی حامی دغدغه‌های مردم باشد ✔ روحانیت در انتخابات با چه جالش‌های اخلاقی روبرو است؟ و چه راهکارهایی برای حل این معضلات وجود دارد؟ این سؤالات را با حجت‌‎الاسلام و المسلمین دکتر حسن بوسلیکی، عضو هیأت علمی موسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت و مدیر گروه تربیت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مطرح نمودیم. 🔹 شاید امروزه باید مقداری به نفع مردم تبعیض مثبت داشته باشیم؛ یعنی به جای توجیه کاندیداها و دولت‌های قبلی، حامی مردم باشیم. ما باید بیشتر داعیه‌دار اخلاق باشیم و فراموش نکنیم که عنصری‌ترین محور تفکر اخلاقی، بی‌طرفی و عدالت است؛ به خصوص به دلیل این‌که حکومت منسوب به ماست. 🔹 در هرحال افرادی که بسیار از ما دغدغه‌مندتر هستند و در مورد کاندیداها نسبت به ما اطلاعات بیشتری دارند، این افراد را تأیید صلاحیت کرده‌اند؛ بنابراین نباید فکر کنیم که اگرفلان کاندیدا رأی بیاورد، اصل نظام از بین می‌رود و ما وظیفه داریم به نفع رقیب وارد عمل شویم. 🔹 متأسفانه بیش از آن‌که صحبت اثباتی داشته باشیم، به دنبال تخریب فرد مقابل هستیم؛ یعنی حتی حمایت ما از نفر الف با این توجیه است که می‌خواهیم آقای ب رأی نیاورد؛ یعنی دفاع جانانه‌ای از نفر الف نداریم؛ ولی از ترس انتخاب شدن نفر ب، از آقای الف حمایت می‌کنیم. 🔹 پیروزی انقلاب اسلامی این زمینه را به وجود آورد که روحانیت آن چیزی را که بالای منبرها می‌گفتند عملاً به مردم نشان ‌دهد. دید مردم به همین صورت است که ما آن‌چه که می‌گوییم را عمل می‌کنیم و آن‌چه که در عمل اتفاق می‌افتد را به پای دین می‌نویسند. 🔹 اگر واقعاً انتقاد صحیحی مطرح شد، بگوییم که این مربوط به این دولت و یا آن دولت نیست؛ بلکه تا کنون جمهوری اسلامی نتوانسته است این هدف را محقق کند. اتفاقاً پذیرفتن یک نقد منصفانه، تقویت نظام است و بسیار بهتر از این است که شما متعصبّانه همه مشکلات را انکار کرده و مدام موفقیت‌ها را به نمایش بگذارید. 🔹 در مملکت ما، کسانی که به آمار دسترسی دارند می‌گویند که تا شب انتخابات وضعیت مشخص نیست. این موضوع بسیار بدی است؛ یعنی اصلاً مهم نیست که چه کسی ۴ سال خدمت یا خیانت کرده است؛ بلکه مهم این است که در این یک هفته‌ی آخر چطور توانسته است رأی مردم را جمع کند http://mobahesat.ir/23374 🔻🔻🔻 @mobahesat

⚡ جامعه‌شناسی سیاسی جمهوری اسلامی ایران و مرجعیت انتخاباتی روحانیت ✏ دکتر محمد شفیعی‌فر: 🔸 مطلب پیش‌رو، گفتاری است از دکتر محمد شفیعی‌فر استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با موضوع «جامعه شناسی سیاسی جمهوری اسلامی ایران و مرجعیت انتخاباتی روحانیت» ذیل موضوع «جامعه‌شناسی کنشگری روحانیت در انتخابات» که برای انتشار در اختیار مباحثات قرار گرفته است. 🔹 جریان‌های التقاطی تا دهه شصت و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی حضور دارند و حتی در مجلس اول؛ اما از سال ۱۳۶۰ به بعد جریان فقاهتی تقریباً به‌صورت کامل حاکمیت را به دست می‌گیرد و قانون اساسی نیز به دست این‌ها نوشته می‌شود؛ در مجلس خبرگان از ۷۳ نماینده، ۵۸ نفر روحانی بودند. آزادترین انتخابات بعد از انقلاب همین انتخابات خبرگان بود؛ نه شورای نگهبان بود، نه بررسی صلاحیت بود و نه محدودیتی جنسیتی داشت؛ به‌گونه‌ای که یک زن نیز در مجلس خبرگان قانون اساسی بود (منیره گرجی) و اتفاقاً کاندیدای همین جریان فقاهتی بود. 🔹 در دهه چهل و پنجاه اسلام التقاطی در مقابل اسلام فقاهتی قرار می‌گیرد که همگی بازتابی از شکاف سنت و تجدد هستند. این جدی‌ترین شکافی است که در جامعه ما و دوران معاصر وجود داشته و بسیاری از تحولات را متأثر کرده است. 🔹 این جریان فقاهتی از دهه شصت به بعد و بلافاصله بعد از حاکم‌شدن، درون خودش دچار انشعاب می‌شود که این شکاف نیز بر اساس شکاف سنت و تجدد است. کاربست اسلام برای حل مشکلات اجتماعی باعث می‌شود قرائت‌ها و برداشت‌های مختلفی از اسلام در حاکمیت سیاسی پیدا کنیم. قبلاً اسلام در حاکمیت سیاسی نبود. علما، روحانیون و مراجع در جامعه نیازهای فردی را پاسخ می‌دادند و کنشگری آن‌ها در این حد بود؛ نهایتاً در حکومت اعمال نفوذ می‌کردند. اما اکنون حکومت در اختیار خودشان است و باید نیازهای جامعه را پاسخ دهند؛ نه نیازهای فردی را. همین برداشت‌های مختلف فقهی مبنای جناح‌بندی در جمهوری اسلامی شد. 🔹بنده معتقدم مبنای نظری جناح‌بندی، همین بحث‌های فقهی است؛ نحوه کاربست اسلام برای حل مشکلات سیاسی و گره‌گشایی مسائل حکومتی. همین مسأله باعث شکل‌گیری جناج چپ و راست شد؛ مبتنی بر فقه پویا و سنتی. البته این به معنای این نیست که یکی درست است و دیگری غلط؛ بلکه این‌ها دو طیف هستند که یک طرف طیف سنت است که هیچ چیز جدیدی را نمی‌پذیرد و طرف دیگر طیف مدرنیته است که معتقد است باید همه الزامات جدید را بپذیریم. خود جمهوری اسلامی که در هسته است، هم به‌دنبال حفظ اصول و مبانی است و هم مقتضیات زمان را می‌بیند. 🔹 جایگاه روحانیت نیز همین‌جاست؛ یعنی از یک‌سو الزامات زمان را درک کنیم و از سوی دیگر اصول و مبانی خود را نیز داشته باشیم. از همین جاست که چالش برای ما درست شده است و همیشه وجود خواهد داشت؛ در دوره‌های مختلف و به اشکال گوناگون؛ دوران بازرگان: مکتبی و غیر مکتبی؛ دوران بنی صدر: لیبرال و خط امامی؛ دهه شصت: چپ و راست؛ دهه هفتاد: اصلاح طلب و اصولگرا و… همه‌ی این‌ها ذیل شکاف سنت و تجدد‌ شکل گرفته‌اند. حتی اگر شرایط به‌گونه‌ای پیش رود که اکنون اصلاح‌طلبان از سیستم سیاسی حذف شوند، باز خود اصول‌گرایان در درون خودشان یک اصول‌گرا و یک اصلاح‌طلب درست خواهند کرد. مشاهده متن کامل: http://mobahesat.ir/23365 🔻🔻🔻 @mobahesat

⚡ حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود آذربایجانی:مرزهای اخلاقی باید برای نامزدهای انتخابات مشخص شود 🔹 ما باید شخصیت حقوقی و حقیقی روحانیت را از هم تفکیک کنیم. آحاد طلاب و روحانیون می‌توانند در این عرصه به‌عنوان یک شخصیت حقیقی مانند سایر شهروندان موضع‌گیری داشته باشند و فعالیت‌های سیاسی خودشان را پی‌گیری کنند؛ اما به‌نظر می‌رسد روحانیت به‌عنوان شخصیت حقوقی، اگر بتواند ـ جز در موارد حادّ و ویژه که واقعاً مشکل اهمّی مطرح می‌شود ـ جنبه‌ی پدری و بی‌طرفی خود را در این‌گونه موارد حفظ کند. 🔹 البته افراد و اشخاص می‌توانند در سخنرانی‌های‌شان، برای مردم مسائل را ذکر کنند و توضیح دهند؛ اما ورود به این مسأله توسط بزرگان حوزه و شخصیت حقوقی روحانیت نیاز به توجیه بیشتری دارد و حداقل ابهام دارد و می‌تواند در دین‌داری مردم تأثیر معکوسی داشته باشد؛ این عملکرد می‌تواند جایگاه روحانیت و نفوذ آن را به تدریج تضعیف کند. خصوصاً برخی روش‌ها تأثیرات منفی و ماندگاری بر مردم دارد؛ مانند این‌که یک کاندیدا را مساوی با اسلام قرار دهیم و کاندیدای مقابل آن را مساوی با کفر بدانیم. 🔹 برخی از موارد مرزی است که وظیفه‌ی اخلاقی کاندیدا خیلی روشن نیست؛ مثلاً فردی که در مناظره شرکت می‌کند، تا چه مقدار حق دارد در حریم خصوصی رقیب خود یا همراهان او و یا هم‌حزبی‌های او ورود پیدا کند؟ باید مقداری این مسأله را از نظر اخلاقی روشن کنیم. این موضوع شاید حتی برای برخی از کاندیداها نیز مشتبه باشد و خیلی شفاف و روشن نشده باشد؛ مثلاً این‌که می‌گوییم حریم خصوصی هم مسائل خانوادگی و هم برنامه‌ها و فعالیت‌های آنان را شامل می‌شود. معنای مناظره قطعاً نقد برنامه‌ی طرف مقابل هست؛ اما نقد شخصیت خود فرد شاید قابل دفاع نباشد. علاوه بر بحث‌های حریم خصوصی، این هم نکته‌ای‌ است که باید روشن شود. هنگامی که ما باید به نقد برنامه‌های طرف مقابل بپردازیم، این برنامه‌ها باید تا چه حدی نقد شوند؟ 🔹 قطعاً در مواقعی که هیجانات جامعه شدیدتر است، طبیعی است که هم امکان آسیب‌پذیری و هم امکان خروج از خطوط صحیح بیشتر است و به همین دلیل نیاز به کنترل هیجانات نیز بیشتر خواهد بود. به نظر من روحانیت باید یکی از لنگرهایی باشد که این هیجانات را کنترل کند و باعث شود که مردم بر اساس عقلانیت، بصیرت و معیارهای درستی که عقل و شرع آن‌ها را بیان می‌کند و و بزرگان، مراجع تقلید و رهبر معظم بر آن تأکید دارند، تصمیم بگیرند. مشاهده متن کامل گفت‌وگو: http://mobahesat.ir/23355 🔻🔻🔻 @mobahesat

💥اختصاصی مباحثات 🔹آیا حضور در انتخابات یک «تکلیف شرعی» است؟ 🎥حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی پاسخ می‌دهد. 🔸متن کامل گفت‌وگو http://mobahesat.ir/22665 🔻🔻🔻 @mobahesat

روحانیت و سیاست اخلاقی در انتخابات(۸): حجت‌الاسلام والمسلمین عالم‌زاده نوری: ✔ ورود مصداقی روحانیت در انتخابات، مصداقی از اهتمام به امور مسلمین است 🔹 در ادامه سلسله‌گفت‌وگوهایی که ذیل عنوان «روحانیت و سیاست اخلاقی در انتخابات» داشته‌ایم، این‌بار به سراغ حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری رفتیم؛ پژوهشگر و عضو هیأت علمی گروه اخلاق و تربیت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. به باور وی، بخشی از بدنه‌ی روحانیت بهتر است در جریان انتخابات ورود مصداقی داشته باشند. 🔹 آیا شأن نهاد عالمان دین ـ که وارثان انبیا هستند ـ در امتداد شأن پیامبران الهی این است که نسخه‌ای بدهند و بروند؟ یا علاوه بر آن باید دل بسوزانند و در مقام اجرا، تحقق و اقامه‌ی این نسخه کاری انجام دهند، مقداری تلخی‌ها را بگیرند و شرایط را جهت اجرا آماده کنند؟ 🔹 اگر واقعاً اسلام برای شما مهم است و می‌خواهید اقدام مؤثری برای اسلام انجام دهید، به مطلب نوشتن در کنج کتابخانه یا یک سخنرانی معمولی درباره‌ی اسلام اکتفا نکنید؛ دغدغه‌ی آن را داشته باشید که اسلام در بهترین صورت و مؤثرترین حضور خود مطرح شود و آن حضور، حضور حاکمیتی است. پس از حدود ۱۴۰۰ سال قدرت سیاسی در اختیار مکتب تشیّع قرار گرفته که باید آن را شاکر بود؛ شکر آن نیز بدین صورت است که اجازه ندهیم ــ به‌تعبیر حضرت امام ـ انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. 🔹 روحانیت برای همه اقشار و احزاب و جناح‌ها باید شأن پدری داشته باشد و وظیفه تبلیغ دین را برای همگان به خوبی انجام دهد؛ بنابراین نباید دیگران را از زیر پوشش خود خارج کند. اما این منافات ندارد با این‌که کسی را که اصلح می‌داند ــ یعنی برای تحقق آن ملاک‌های کلی مناسب‌تر می‌بیند ـ معرفی کند. 🔹 حمایت مصداقی نباید به صورت کلی باشد؛ حداقل از گذشته تجربه بگیریم و همیشه معرفی مصداقی ما مشروط بر سلامت این فرد باشد؛ یعنی در کنار آن‌که یک فرد را مصداقی برای اصلح تأیید می‌کنیم، بلافاصله او را مشروط کنیم بر آن‌که این فرد تا زمانی مورد حمایت است که در این راه مستقیم است و با توجه به این‌که انسان‌ها فسادپذیر هستند، بعد از آن اگر موردی دیدیم، خود ما اولین نفری هستیم که مقابل او خواهیم ایستاد. ⚡️این گفت‌وگو بمناسبت انتخابات سال ۱۳۹۶ انجام شده است که باتوجه به اهمیت محتوا بازنشر می‌شود. http://mobahesat.ir/14151 🔻🔻🔻 @mobahesat

⚡️نقدی بر مصاحبه آیت‌الله قائنی با موضوع نهی از منکر 🖌مهدی برزگر(استاد سطوح عالی حوزه) (یادداشت وارده) 🔹ایشان فرموده‌اند: «وظیفه لسانی در نهی از منکر، جایی است که احتمال تاثیر داده شود و اگر احتمال تاثیر آن منتفی باشد، نهی از منکر دیگر موضوع ندارد. لذا اینکه می‌بینید خیلی از متدینین بی‌اعتنا از کنار بعضی از مظاهر منکر رد می‌شوند به دلیل این است که خودشان را مکلف نمی‌بینند. چون موضوع تکلیف، احتمال تأثیر است وقتی که احتمال تأثیر نمی‌دهند یک حالت عناد و تقابلی احساس می‌کنند، تکلیف را از خودشان ساقط می‌بینند و دیگر داعی ندارند به هر قیمتی برای دیگران ایجاد حساسیت کنند.» درباره این فرمایش ایشان چند نکته قابل تأمّل است: 🔸اولاً احتمال تاثیر به معنای احتمال تاثیر فردی و فوری نیست و چنانچه در موردی با تعدّد امر به معروف و نهی از منکر احتمال تاثیر وجود داشته باشد یا این که احتمال تاثیر در آینده داده شود، وجوب آن قطعی است و تکلیف ساقط نمی‌شود. درباره بحث حجاب و عفاف آیا اگر واقعاً ده نفر یا بیست نفر در یک روز شخصی را نهی از منکر کنند، آیا فرد خاطی باز هم به خود اجازه می‌دهد با همان سر و وضع سابق به اماکن عمومی برود؟ چرا شما به جای ترغیب متدینین به توسعه امر به معروف و نهی از منکر، توجیه‌گر بی اعتنایی آنان به اعظم فرائض الهی می‌شوید؟ 🔸ثانیاً احتمال تاثیر هر چند ضعیف و هر چند در دراز مدت در اغلب موارد امر به معروف و نهی از منکر منتفی نیست و مکلّف نباید به بهانه عدم احتمال تاثیر از تکلیف قطعی شرعی شانه خالی کند که اگر این گونه شد منکرات همه جامعه را فرا می‌گیرد و امنیت روانی و فضای ایمانی برای قاطبه مؤمنین به شدت خدشه‌دار می‌شود. 🔹جناب استاد قائنی فرموده‌اند: «برخی خیال می‌کنند که نهی از منکر از این مسیر است، در حالی که این‌ها نهی از منکر نیست؛ بلکه تسبیب به منکر و موجب نفرت است. لذا خیلی اسباب تأثر است. ممکن است اولیای امر خیال می‌کنند با مجال و فرصت دادن به این اشخاص، مذهب و دین و شعائر ترویج می‌شود؛ در حالی که اینگونه نیست. … همچنین ممکن است بعضی از آقایان گاهی با اغراض دیگری این کارها را انجام دهند. مثلاً برای ثبت و مواردی از این قبیل، این‌ها دیگر ربطی به امر به معروف ندارد. اگر بخواهند از کسی در حال انجام منکر عکس بگیرند، برای اینکه آن را به یک اداره‌ای منتقل کنند این کار ممکن است عکس‌العمل‌های خوبی نداشته باشد و اشخاص به خاطر حیثیت‌شان منفعل شوند و عکس‌العمل نشان ‌دهند، لذا نقض غرض است.» 🔸اولاً بر فرض که طلبه مذکور از آن خانم عکس گرفته باشد تا در مجامع قضایی ارائه دهد، هیچ دلیلی بر حرمت عمل مذکور وجود ندارد. چرا که عکس گرفتن در یک مکان عمومی بوده نه حریم خصوصی و کسی که در حریم عمومی مرتکب جرم می‌شود، تهیه عکس از جرم او برای اثبات جرم نه تنها اشکالی ندارد بلکه اگر تنها راه قلع ماده فساد منحصر به آن شود، واجب هم خواهد بود. نظیر عکس گرفتن دوربین‌های پلیس از رانندگان متخلف و نظیر عکس گرفتن دوربین های فروشگاه‌ها از کسانی که دستبرد می زنند و … . 🔸ثانیاً این که شخص خاطی به خاطر عکسی که از وی تهیه شده منفعل شود و عکس‌العمل نشان دهد، چه ربطی به نقض غرض نهی از منکر دارد؟ بسیاری از افراد مجرم و خاطی وقتی در دادگاه محکوم می‌شوند عکس‌العمل نشان می‌دهند و قاضی را ظالم را می‌نامند. آیا این منجر به نقض غرض تشکیل دادگاه می‌شود؟ امروزه عکس گرفتن از مجرمان چه توسط دوربین‌های مداربسته و چه توسط اشخاص، یکی از راه‌های اثبات جرم برای قاضی است و عکس‌العمل فرد خاطی در برابر آن هم امری طبیعی است و هرگز نقض غرض نیست. 🔹سوم: ایشان در پاسخ این پرسش که «برخی از آقایان معتقدند چنین برخوردی وهن به اسلام و روحانیت است. دیدگاه شما چیست؟» می فرمایند: «قطعاً همین‌طور است.» 🔸مگر روحانی مذکور چه خطایی مرتکب شده که رفتار او را وهن به اسلام و روحانیت -که از بزرگترین کبائر است – می دانید؟ و جالب این که حضرت‌عالی نهی از منکر توسط این طلبه را وهن اسلام و روحانیت می‌نامید ولی نسبت به جسارت‌های پی‌درپی و فحّاشی‌های آن خانم به یک روحانی معمّم اعلان موضع نمی‌کنید و کار وی را موجب وهن روحانیت نمی نامید!! به راستی چرا در این مواقع، مظلومیت ناهی از منکر و کسی که مورد تعرّض و فحّاشی قرار گرفته دیده نمی‌شود؟ آیا فکر نمی‌کنید با نگاهی که حضرت‌عالی درباره فریضه امر به معروف و نهی از منکر دارید و روشی که حضرت‌عالی مروّج آن هستید، باید بساط این فریضه را عملاً جمع کنیم؟ 🔸امیدوارم حضرت عالی این چند سطر را نه جسارت یا اظهار فضل، بلکه درسی ببینید که در محضر یک استاد پس داده می‌شود تا ان شاءﷲ تاثیرات مثبتی در ادای رسالت حوزه‌های علمیه درباره فریضه امر به معروف و نهی از منکر داشته باشد. 🔅مشاهده متن کامل یادداشت: https://mobahesat.ir/24306 🔻🔻🔻 @mobahesat