🌐 ما و اسلام سعودی؛ از آرمان تا واقعیت!
• اینکه سعودی -به تعبیر امام خمینی- اسلام سفیانی است و "بتهایی خطرناک تر از لات و هبل در چهره فریبی نو برپاست" و "حرم، حرم است اما نه برای ناس که برای آمریکا"؛ درست!
اینکه بین اسلام انقلابی ما با اسلام آمریکاییِ عربستان از حج ابراهیمی تا مواجهه با مظلومین فلسطین تا نفی سبیل استکبار بر ثروت مسلمین و همکاری با صدام و آمریکا و اسرائیل و دهها مساله دیگر چالش بوده و هست؛ درست!
• اما واقعیت سیاست و روابط بین الملل هم اقتضائاتی داشته!
از قیمت و تعداد بشکه صادرات نفت در اپک تا همکاری ای منطقه ای علیه پروژه ایران هراسی و تحریم ها و...، موجب شد پس از حج خونین سال۶۶، روابط (حتی خانوادگی!) با ملک عبدالله توسط برخی شاگردان امام یا گشایش های سالهای اخیر توسط رهبر انقلاب رقم بخورد!
• چاره دو چیز نیست:
۱. #صرفاً بیانیه خوانی از آن آرمان ها که پای هر چالش از امام بخوانیم: (جنایت آل سعود و برائت خونین) "تا قیام قیامت هم با آب زمزم و کوثر پاک نمی شود"/ "اگر از مساله قدس بگذریم از حجاز(آل سعود) نمی گذریم"!
که گذشتیم! و این بیانیه خوانی ها فقط القاء شکست و ناامیدی می کند!
۲. غلبه عمل گرایی و فراموشیِ همه چیز با بیانیه های ضعیفی مثل توئیت اخیر وزیر خارجه که:
"مدیریت بسیار شایسته حج امسال مورد تقدیر ایران است. من درودهای گرم و دعای خیر خود را برای موفقیت روزافزون دولت و مردم عربستان سعودی در استقبال از مسلمانان در حرمین شریفین تقدیم میکنم."
و مواضع شهروند خود -که نرم تر از فرمایشات امام بود- را وحدت شکن القاء کند!
• چاره، رجوع به #عقلانیت_انقلاب_اسلامی و تدارک لوازم آن است:
جمع بین آرمانگرایی و واقع بینی (نه واقع گرایی)
آرمان حجِ واقعا ابراهیمی و برائت واقعی از مشرکین (نه نمادین و مخفی در چادرهای عرفات) و آرمان وحدت واقعی مسلمین علیه آمریکا و اسرائیل و مانند اینها، در واقعیت موجود در گرو افزایش اقتدار بخصوص قدرت نرم جمهوری اسلامی است.
اقتدار نرم و سخت انقلاب مقدمه واجب برای تحقق آن آرمان هاست. امام از آن به "تعادل قوا در جهان به نفع مسلمانان" تعبیر می کرد!
قدرت نرم انقلاب اسلامی راهپیمایی علیه آمریکا را در ایام حج بنام برائت از مشرکین درون خیابان های مکه برد و به تعبیر امام "فلسطینی راه گم کرده خود را از راه برائت ما یافت"!
به رخ کشیدن قدرت سخت جمهوری اسلامی توسط رهبر انقلاب حل چالش فاجعه منا را تسریع و فوریت داد!
• این مقدمه واجب، فقط حکم وجوب ندارد؛ بلکه چگونگی اش نیازمند نظریه، راهبرد و پیگیری مستمر است!
از الگو شدن ایران (امة وسطا لتکونوا شهداء) #در_عدالت_و_دیانت ، تا پیگیری راهبردهایی برای تحقق ایده هایی مثل #منطقه_آزاد_دینی شدن مکه و مدینه برای همه مسلمانان! همان که رهبر انقلاب بعنوان "حق بالسویه همه مسلمین نسبت به مکه" از آن یاد کردند!
(حتما بخوانید!)
چیزی که نه در محافل علمی و اندیشکده ای و نه دیپلماسی رسمی و نه عمومی خبری از آن نمی بینیم!
• بدون افزایش این امکان ها، اظهار بیانیه های انقلابی، وقتی/جائی که دولتمردان جاری باید هزینه اش را جبران کنند، چک کشیدن از یک خزانه خالی از اقتدار است!
پاسخش هم همان توئیت منفعل وزیر خارجه یا حمله رسانه های داخلی به گوینده است!
سعی مان باید پیگیری مستمر آرمان ها با واقع بینی و رعایت اقتضاء میدان ها باشد!
• برای چالش جدید می توان رابطه را با دفاع از حقوق شهروند جمع کرد بخصوص وقتی نقض حقوق بین الملل (چه رسد به اسلامی) هم نشده است!
*مطالب مرتبط:
• تعمیر و توسعه مزار معصومین در فقاهت انقلابی امام
• دیدار هیات مذهبی عربستان با امام خمینی سال۵۸
• پیام امام در سالگرد خونین مکه تیر۶۷
✍🏻 محسن قنبریان ۶خرداد۱۴۰۴
#قاسمیان
#آل_سعود
💢 شکست آمریکا؛ انصارالله زوال نظامی آمریکا را آشکار کرد
✍️سایت UnHerd در گزارشی چالشی در نقد بازدارندگی آمریکا مینویسد:
🔹با آغاز جنگ غزه و پاسخ انصارالله یمن با محاصره دریای سرخ، تحلیلگران این اقدام را نشانهای از افول قدرت آمریکا دانستند؛ گویی ابرقدرت جهانی دیگر توان اعمال اراده خود بر یکی از حیاتیترین مسیرهای دریایی جهان را ندارد. منتقدان جو بایدن، رئیسجمهور وقت آمریکا را به ضعف و ناتوانی در استفاده از قدرت نظامی گسترده آمریکا متهم کردند.
🔹اما واقعیت این بود که بایدن دو عملیات نظامی علیه مقامات صنعا را آغاز کرد: ابتدا عملیات «نگهبان سعادت» (Prosperity Guardian) با هدف تشکیل ائتلافی برای محافظت از کشتیها، که به دلیل عدم همکاری دیگر کشورها و ادامه حملات موشکی انصارالله به شکست انجامید. سپس در ژانویه ۲۰۲۴، عملیات «کماندار پوسایدون» (Poseidon Archer) با مشارکت آمریکا و بریتانیا و هدف بمباران مواضع انصارالله آغاز شد که آن هم نتوانست حملات آنان را متوقف کند.
🔹با روی کار آمدن دونالد ترامپ، منتقدان بایدن انتظار اقدامی قاطعتر داشتند. ترامپ نیز در مارس ۲۰۲۵ عملیات «سوارهنظام خشن» (Rough Rider) را آغاز کرد؛ کارزاری هوایی شدید با مشارکت بمبافکنهای پیشرفتهای چون B-2 که از پایگاه دیهگو گارسیا بلند میشدند. اما این عملیات تنها شش هفته طول کشید. پس از آن ترامپ اعلام کرد که مقامات صنعا تسلیم شدهاند و آتشبس با میانجیگری عمان محقق شده است.
🔹در واقع، تنها شرط توافق این بود که انصارالله حمله به کشتیهای آمریکایی را متوقف کنند و در مقابل، آمریکا نیز بمبارانها را پایان دهد؛ بدون آنکه مانعی برای ادامه محاصره دریای سرخ یا حمله به اسرائیل وجود داشته باشد.
🔹تحلیلگران معتقدند که این یک «تسلیم» واقعی بود، اما از سوی آمریکا، نه انصارالله. آمریکا با صرف منابع عظیم نظامی، به ناچار از میدان عقبنشینی کرد. این شکست نه از روی ضعف اراده، بلکه نتیجه مستقیم فرسایش ساختاری قدرت نظامی ایالات متحده است.
🔹گزارش به بررسی عمق بحران ساختاری در ارتش آمریکا میپردازد:
👈توان عملیاتی ناوهای هواپیمابر: گرچه آمریکا ۱۱ ناو هواپیمابر هستهای دارد، اما در عمل تنها دو عدد تا چهار عدد ناو را میتوان همزمان به دریا فرستاد. باقی در تعمیر، فاقد راکتور فعال یا آماده بازنشستگی هستند. نیمی از این توان در عملیات علیه انصارالله بهکار گرفته شد.
👈فرسایش توان نیروی هوایی: از ۲۰ بمبافکن B-2 تنها تعداد کمی قابل پرواز هستند، چرا که برای نگهداری آنها قطعات یدکی از بقیه بمبافکنها برداشته میشود. وضعیت ناوگان جنگندهها نیز مشابه است. حتی هواپیماهای نسل پنجمی مانند F-35 نیز در عملیات مجبور به گریز از موشکهای ضدهوایی بودند.
👈هزینههای گزاف و تسلیحات نایاب: استفاده از موشکهای دوربرد گرانقیمت مانند JASSM و بمبهای سنگرشکن عملاً بیاثر بود. پهپادهای MQ-9 Reaper با قیمت بیش از ۳۰ میلیون دلار بهراحتی از بین رفتند و اطلاعات مورد نیاز برای هدفگیری دقیق بمبارانها را هم نتوانستند تأمین کنند.
👈بحران بازتولید نیرو و تجهیزات: ارتش آمریکا نمیتواند تلفات را جبران کند، چون نیروی انسانی، ظرفیت صنعتی و بودجه لازم برای جایگزینی تجهیزات وجود ندارد. این به معنای ناتوانی در ورود به جنگهای فرسایشی یا پذیرش تلفات سنگین است.
🔹در نهایت، گزارش استدلال میکند که شکست در یمن، نشانهای از پایان دوران هژمونی نظامی آمریکا است. ارتشی که زمانی نماد فناوری و قدرت جهانی بود، حالا توان بازسازی خود را ندارد. بحرانهای بودجهای، کمبود نیروی کار و اتکای شدید به منابع حیاتی وارداتی(مانند فلزات نادر از چین) آینده ارتش آمریکا را تیره کردهاند.
🔹این وضعیت، توهم بازدارندگی را نیز از بین میبرد. در حالی که آمریکا حتی نتوانست انصارالله یمن را شکست دهد، سخن گفتن از حمله هوایی به ایران – کشوری با وسعت و توان دفاع هوایی بسیار بیشتر – غیرواقعگرایانه به نظر میرسد.
🔹ایران نه تنها مواضع راهبردی خود را در اعماق کوهها مستقر کرده، بلکه برد عملیاتی جنگندههای آمریکایی حتی با کمک ناوهای هواپیمابر برای رسیدن به تهران کافی نیست. نیاز به سوختگیری هوایی در عمق خاک ایران، با توجه به آسیبپذیری بالای هواپیماهای تانکر، خطرناک و پرهزینه خواهد بود.
🔹در پایان، نویسنده وضعیت فعلی ارتش آمریکا را با گفته معروف ارنست همینگوی درباره ورشکستگی مقایسه میکند: "کمکم و بعد ناگهان". آمریکا امروز دیگر نه «برگ برندهای» دارد، نه توان تولید سلاحهای لازم و نه آمادگی ورود به جنگی جدی با دشمنی همسطح.
🔸کانال مطالعات یمن
@yemenstudies_ir
✅رهبر انقلاب: گاهی دهن لقی، صبر نکردن، اعتراض بیخود، تحلیل غلط تاثیر تاریخی دارد؛ لذا باید خیلی مراقبت کرد.
جوان آنلاین: ۱۴۰۴/۲/۴
رهبر معظم انقلاب اسلامی در مجلس عزاداری شهادت حضرت امام صادق علیه السلام بیان کردند که خط ائمه «خط ایستادگی و استقامت» و درس ائمه «درس منطق و استدلال» است.
بنا به گزارش دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنهای روز گذشته گزیده بیانات معظم له در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام را منتشر کرد. رهبر معظم انقلاب در این بیانات فرمودند: در زمان امام صادق (علیه الصلاه والسلام) در تقدیر الهی ــ و نه در قضای محتوم الهی ــ بنا بوده یک تحولی اتفاق بیفتد به نفع ائمه هدی (علیهم السلام). این را در روایات متعددی که وارد شده، انسان میفهمد. یک روایت از حضرت صادق (ع) است که میفرماید که «اِن اللهَ قَدرَ هذا الاَمرَ فی سَنَةِ سَبعین» (کافی، ج ۱، ص ۳۶۸ (با اندکی تفاوت)). خدای متعال این امر را، یعنی امر امامت را ــ امامتِ به معنای واقعی را ــ در تقدیر خودش برای سال ۷۰ هجری گذاشته بود.
بی اعتنایی مردم امامت را ۷۰ سال به عقب انداخت
رهبر انقلاب اضافه کردند: وقتی که امام حسن مجتبی صلح کردند با معاویه، یک عدهای میآمدند گله میکردند و اعتراض میکردند. حضرت میفرمودند که: «ما تَدری لَعَله فِتنَه لَکم وَ مَتاعٌ الی حین»؛ این تا یک وقتی است، این موقت است. یعنی در کلمات امام حسن مجتبی (ع) اشاره شده به اینکه این حادثه، این تسلط کفر و نفاق، بنا نیست دائمی باشد؛ در تقدیر الهی این موقت است. تا کی؟ تا سال ۷۰. یعنی طبق همین روایت، سال ۷۰ هجری بنا است هر کس از اهلبیت در قید حیات است، قیام کند و حکومت را به دست بگیرد، و امامت واقعی تحقق پیدا کند. بعد حضرت میفرمایند: فَلَما قُتِلَ الحُسینُ علیه السلام اِشتَد غَضَبُ اللهِ عَلی اَهلِ الاَرضِ فَاَخرَهُ اِلی مِئَةٍ وَ اَربَعین؛ یعنی حادثه کربلا، این بیاعتنایی مردم به مبانی دینی، این اِعراض آنها، اثرش این بود که این تقدیر الهی عقب افتاد تا سال ۱۴۰. ۱۴۰ زمان امام صادق (ع) است دیگر، که حضرت [سال]۱۴۸ از دنیا رفتند. این را شیعه میدانستند. یعنی خواص شیعه میدانستند؛ لذا مثلاً در یک روایتی دارد که زُراره به اصحابش ــ زراره که خب جزو نزدیکان است ــ میگوید لا تَری عَلی أعوادِها اِلا جعفراً (رجال کشی، ص ۱۵۶)؛ اعواد [یعنی]پایههای منبر، منبر خلافت؛ یعنی من جعفر را دارم میبینم که روی این منبر خواهد نشست. این [جور]است. یا در یک روایت دیگر باز همین زراره ــ، چون زراره ساکن کوفه بود ــ پیغام میدهد به حضرت صادق (ع) و عرض میکند که یکی از دوستان ما از شیعیان مقروض شده و طلبکارها دنبالش هستند. او هم برای اینکه پول ندارد، گذاشته از شهر رفته، آواره شده. اگر این قضیه، یعنی قضیه خلافت، تا همین یکی دو سال بنا است انجام بگیرد ــ در روایت، هذا الأمر دارد؛ [یعنی]اگر این قضیه بنا است همین یکی دو سال انجام بگیرد ــ خب این [شخص]باشد تا شما بیایی سر کار، و قضایا حل میشود، اما اگر طولانی است، رفقا پول جمع کنند و قرض او را بدهند (رجال کشی، ص ۱۵۷). یعنی کسی مثل زراره منتظر بوده که در همین یکی دو ساله مسئله تمام بشود. اینکه شما میبینید میآیند خدمت حضرت صادق و مدام میگویند آقا، چرا قیام نمیکنید، [چرا]قیام نمیکنید، ناشی از این است که منتظرند؛ [یعنی]یک چیزی شنفتهاند، یک مطلبی به گوششان رسیده.
گاهی یک دهن لقی و تحلیل غلط مسیر تاریخ را عوض میکند
بعد دنباله همان روایت که [سال]۱۴۰ را معین فرمود، فرمود: شما افشا کردید، خدا عقب انداخت، یعنی اگر شیعیان دهنشان قرص بود و افشا نمیکردند، شاید همان وقت قضیه تمام میشد؛ و شما ببینید تاریخ چقدر تغییر پیدا میکرد! اصلاً مسیر بشر یک مسیر دیگری میشد و امروز دنیا، دنیای دیگری بود. یعنی کوتاهیهای ما، یک جا دهنلقیمان، یک جا کمک نکردنمان، یک جا اعتراض کردن بیخودیمان، یک جا صبر نکردنمان، یک جا تحلیل غلطی که از اوضاع میکنیم، گاهی تأثیر میگذارد - [آن هم]تأثیرات تاریخی- یعنی اینجور مسیر را عوض میکند؛ لذا خیلی باید مراقبت کرد؛ و البته زندگی امام صادق (ع) زندگی فوقالعادهای است، زندگی عجیبی است، زندگی موفقی است از لحاظ اشاعه احکام الهی و روایات فراوانی که از آن بزرگوار و اصحاب ایشان داریم.
۱۴۰۴/۲/۴
شیخ کلینی و غیر او از حضرت صادق(علیهالسلام) روایت کردهاند: که این دعا را تعلیم زراره فرمود که در زمان غیبت و امتحان شیعه بخوانند:اَللّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَكَ، فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَكَ، لَمْ اَعْرِف نَبِيَّكَ؛ اَللّهُمَّ عَرِّفْنى رَسُولَكَ، فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى رَسُولَكَ، لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَكَ؛ اَللّهُمَّ عَرِّفْنى حُجَّتَكَ، فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى حُجَّتَكَ، ضَلَلْتُ عَنْ دينى.خدایا خود را به من بشناسان، زیرا اگر خود را به من نشناسانی فرستادهات را نشناختهام، خدایا فرستادهات را به من بشناسان، زیرا اگر فرستادهات را به من نشناسانی حجّتت را نشناختهام، خدایا حجّتت را به من بشناسان، زیرا اگر حجّتت را به من نشناسانی، از دین خود گمراه میشوم.
🔺 سکوت حکیمانه یا شعار پرصدای ما؟
🖊 محمدعلی رنجبر
یادداشتی درباره اقدام اخیر یکی از فعالان مذهبی در مکه
در روزگاری که ولیفقیه امت، با آگاهی کامل از تحولات پیچیده جهان اسلام و رفتارهای متناقض سعودی، همزمان با استقبال از وزیر دفاع عربستان در تهران، سخن از تعمیق روابط و وحدت اسلامی میگوید، برخی کنشگران انقلابی همچنان تصور میکنند حقیقت را باید «فریاد» کرد؛ هرچند مصلحت امت، امنیت حجاج و مصالح عالی نظام زیر پا بماند.
📌 پرسش مهم این است:
آیا رهبری انقلاب از واقعیتهای عربستان، از خباثتهای فکری و عملی رژیم سعودی بیخبرند؟
پاسخ، روشن است: خیر.
رهبر انقلاب نهتنها آگاهاند، بلکه بارها از مظلومیت شیعیان، دخالتهای سعودی در منطقه و خیانتهای تاریخی آنان سخن گفتهاند. اما در عین حال، در دیدار اخیر با وزیر دفاع عربستان، با درک شرایط حساس منطقه و ضرورت تقویت همگرایی اسلامی فرمودند:
📣 «اعتقاد ما این است که ارتباط میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان برای هر دو کشور مفید خواهد بود و دو کشور میتوانند تکمیلکننده یکدیگر باشند.»
ایشان با تأکید بر اینکه گسترش روابط دو کشور دشمنانی دارد، خاطرنشان کردند:
«باید بر این انگیزههای خصمانه فائق آمد و ما در این خصوص آماده هستیم.» (۱۴۰۴/۱/۲۸)
🛑 با این موضع شفاف، جای این پرسش هست که:
چرا برخی خود را فریادرس حقیقت میدانند، در حالیکه نتیجه کارشان جز ایجاد اصطکاک، تفرقه، و سوژهسازی رسانهای برای دشمن نیست؟
🔻 این پدیده را باید مصداقی از نبود بلوغ راهبردی در بخشی از نیروهای انقلابی دانست.
رفتاری که گمان میکند انقلابیگری یعنی صراحت بیحساب، نه محاسبهگری خردمندانه.
📍 در مکتب امام و رهبری آموختهایم که:
🔹 حق بدون حکمت، گاه به ضد خودش بدل میشود
🔹 شجاعت بدون مصلحت، به ضعف جبهه خودی میانجامد
🔹 کنش سیاسی، باید متکی بر فهم زمانه، شناخت میدان و درک موازنهها باشد
🔘 جمعبندی راهبردی:
در روزگاری که دشمنان اسلام، مترصد شکافهای درونی امتاند، بزرگترین صراحت، گاه سکوتی معنادار است.
و انقلابیگری اصیل، آن است که خود را در چارچوب عقلانیت امام جامعه معنا کند، نه در فریادهایی که بیدقت، خط وحدت را میشکنند.
📌 امروز حج، بیش از آنکه میدان شعار باشد، میدان شعور است.
شعوری که با نگاه راهبردی امام امت سنجیده میشود، نه با ذوقزدگیهای لحظهای.
#بینش_راهبردی
#وحدت_اسلامی
#رهبر_انقلاب
#امت_واحد
#رفتار_انقلابی
#حج_تمتع
@Binesh_Rahbordi
⭕️ اندیشکده آمریکایی: تهران و ریاض وارد دوره ای از همزیستی استراتژیک شدهاند
⭕️ وضعیتی که پیش درآمد مدیریت موازی رقابت است تا صلح پایدار!
⭕️ در این سیاست نوین دو ستونی چین و آمریکا ناچار به بازتعریف نقششان در خلیج فارس خواهند بود
♨️ اندیشکده استیمسون: سفر اخیر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، به عربستان سعودی و دیدار با همتای سعودیاش، گامی مهم دیگر در مسیر تنشزدایی دو ساله میان تهران و ریاض بود.
♨️ این سفر اندکی پس از حضور شاهزاده خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، در تهران صورت گرفت؛ شخصیتی که بهعنوان بلندپایهترین مقام سعودی طی دهههای اخیر به ایران سفر کرده است.
♨️ تحول در روابط ایران و عربستان پس از آن آغاز شد که راهبرد تقابلی محمد بن سلمان برای مهار نفوذ منطقهای ایران، در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ، نتایج معکوسی بههمراه آورد.
♨️ تهدید آشکار عربستان برای انتقال نبرد به داخل خاک ایران و شکست در جنگ یمن، در کنار حمله پهپادی به تاسیسات آرامکو و بیمیلی آمریکا به مداخله مستقیم، موجب بازنگری در سیاستهای تقابلی ریاض شد./ جماران
1⃣جامعه خبری تحلیلی الف
حجّ برویم یا به فقراء کمک کنیم؟
سفر حج برای کسی که استطاعت دارد واجب است، اما در این بین کسانی این شبهه را مطرح میکنند که به جای رفتن به این سفر هزینه آن را به فقرا کمک کنید. حال چگونه ممکن است کسی که به حج میرود به فکر فقرا نباشد؟
فارس نوشت: حج سفری است معنوی و فریضهای است الهی که طبق فرمان خداوند برای کسی که استطاعت دارد واجب است حداقل یکبار به این سفر رفته و مناسک آن را انجام دهد.
این درحالی است که گاهی برخی از خواص جامعه در فضای مجازی به بیان برخی شبهات مبنی بر عدم وجوب حج باتوجه به شرایط اقتصادی کنونی اشاره میکنند و با بیان این نکته که «بهتر است به جای رفتن به این سفر پولمان را خرج فقرا کنیم» به توجیه این مطلب میپردازند و یا اینکه چرا ما باید به حج برویم در صورتی که مکه در دست مشرکان ظالم است و پولمان به جیب آنها میرود.
در جواب این سوال مبنی بر حاکمیت ظالم در عربستان باید گفت: در زمان پیامبر(ص) نیز وقتی رسول خدا یا طرفداران ایشان میخواستند به حج بروند و محرم شوند مکه در دست مشرکان بود. اما سفر حج تحریم یا لغو نشد.
فلسفه حج تصویری از قیامت است، در زمان حج باید انسان سادهزیستی را مراعات کند و در زمان احرام دیگر فقر و ثروت، زیبایی و زشتی، تاهل و تجرد، خاص یا عام و... معنایی ندارد زیرا همه یک نوع لباس میپوشند و همه یکسان هستند در آنها فرقی ندارد که چه کسی رئیس و چه کسی کارگر است و همه یک دستورالعمل را اجرا میکند.
همچنین در بیان این شبهات باید به چند موضوع دیگر هم توجه داشت
سفر حج مقدماتی دارد و یکی از این مقدمات پرداخت وجوهات کامل و رفع شبهات احتمالی مال با پرداخت خمس است و نباید فراموش کرد که این مبالغ هم برای مستضعفان و در راه اعتلای دین هزینه میشود. همچنین قربانی از دیگر واجبات حج است که این قربانیها هم بین فقرا توزیع خواهد شد.
بسیار جالب است که در روایات مختلف یکی از فوائد مهم فریضه حج، رفع گرفتاری و فقر از جامعه و همچنین توانگری افراد معرفی شده که از جمله این روایات، دو روایت زیبا و شنیدنی از امام صادق علیه السلام است که میفرماید:
«ندیدهام که چیزی همانند مداومت بر زیارت این خانه چنان سریع توانگری بیاورد و فقر بزداید»(امالی طوسی/694/1478) همچنین امام صادق علیهالسلام در پاسخ به عمار که عرض کرد من خودم را آماده کردهام که هرساله به حج بروم یا مردی از افراد خانوادهام را با هزینه خود به حج بفرستم، فرمودند: آیا بر این کار مصمم هستی؟ عرض کردم آری، فرمود اگر چنین است یقین داشته باش که ثروتت زیاد خواهد شد و تو را نوید توانگری میدهم»(ثواب الاعمال/70/40)
پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله به علی علیهالسلام فرمود: «تارک الحج و هو مستطیع کافر» هر توانمندی که حج را انکار و ترک کند، کافر است و کسی که امروز و فردا کند تا بمیرد، گویا یهودی و نصرانی از دنیا رفته است.(من لایحضره الفقیه، ج4، ص368) و (کافی، ج4، ص 265)
همچنین امیرالمومنین علی(ع) در وصیت خود به امام حسن(ع) میفرمایند: الله الله فی بیت ربکم لا تخلوه ما بقیتم فانه ان ترک لم تناظروا. خدا را! درباره خانه پروردگارتان در نظر داشته باشید تا هستید، آن را خالی نگذارید. زیرا اگر حج متروک شود نظر رحمت خدا از شما قطع خواهد شد. (اصول کافی، ج 7، ص 51؛) (نهج البلاغه، نامه 47)🔽
2⃣سوال دیگری که باید از مطرحکنندگان این شبهه که «پول حج را به فقرا بدهید» پرسید این است که چطور میتوان باور کرد کسی که برای سفر حج وجوهات پرداخت میکند و با دادن خمس شبهات احتمالی مالش را برطرف میکند و خود را برای این سفر مستطیع میداند به فکر فقرا نباشد؟ چطور میتوان پذیرفت مسلمانی تکلیف اموالش را روشن کند، از دوستان و اقوام حلالیت بطلبد و درواقع به نوعی برای مرگ خود را آماده کند و پا به سرزمینی بگذارد که او را به یاد محشر و قیامت میاندازد، اما با دستگیری از نیازمندان برای آخرت خود زاد و توشه برندارد. اصلاً چنین فردی چرا باید به سفر حج با سختیها و مشقتهای فراوان برود؟
فراموش نکنیم براساس آمار رسمی تنها در یکسال یعنی در سال ۲۰۱۱، یک میلیون و 500 هزار ایرانی به ترکیه سفر کردهاند و براساس این آمار ایران رتبه چهارم ورود گردشگر به ترکیه را داراست که درآمد حاصل از حضور گردشگران ایرانی برای ترکیه در سال 2011 رقمی معادل یک میلیارد دلار اعلام شده است.
حال سوال اصلی این است که چرا هیچ فرد و یا گروهی خواستار تعطیلی این سفرها و صرف هزینههای کلان آن برای رفع محرومیت از جامعه نمیشود؟
از بیان این نکات که بگذریم موضوع حج دستور صریح خداوند است که آن را برای افراد مستطیع واجب کرده که در ادامه به شرح آن براساس آیه ۹۷ سوره مبارکه آلعمران میپردازیم.
متن آیه
فِیهِ ءَایَتٌ بَیِّنَتٌ مَّقَامُ اِبْرَ هِیمَ وَمَنْ دَخَلَهُ کَانَ ءَامِناً وَلِلَّهِ عَلَی الْنَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ اِلَیْهِ سَبِیلاً وَمَنْ کَفَرَ فَاِنَّ اللَّهَ غَنِّیٌ عَنِ الْعَلَمِینَ(۹۷)
ترجمه
در آن (خانه) نشانههای روشن، (از جمله) مقام ابراهیم است و هر کس به آن درآید در امان است و برای خدا بر عهده مردم است که قصد حج آن خانه را کنند، هرکه توانایی این راه را دارد. و هر کس کفر ورزد (و به حج نرود، بداند که) همانا خداوند از همه جهانیان بینیاز است.(۹۷)
🔽
3⃣نکات
مکّه و کعبه، نمایشگاهی از قدرت و نشانههای الهی و تاریخ آن مملوّ از خاطرات و سرگذشتهای است که توجّه به آنها درسآموز و عبرتانگیز است. در ساختن آن ابراهیم علیهالسلام بنّایی، و اسماعیل علیهالسلام کارگری میکردند. سپاهیان فیلسوار ابرهه که به قصد ویرانی آن آمدهاند، به قدرت الهی توسط پرندگان ابابیل نابود شدهاند. دیوار آن به هنگام تولّد علیّ علیه السلام برای مادرش شکافته میشود تا در داخل آن نوزادی متولد شود که در آیندهای نه چندان دور بتهای داخل آن را فرو ریزد. بلال، برده سیاهپوست حبشی در برابر چشمان حیرتزده اشراف مکّه بر بالای آن اذان میگوید و روزی نیز میرسد که آخرین حجّت الهی به دیوار آن تکیه زده و ندای نجات انسانها را سر میدهد و عالم را به اسلام دعوت میکند.
مکّه، شهر امن الهی است که هر کس در آن وارد شود، در امان است. حتّی اگر جنایتکار وارد مسجدالحرام شود، نمیتوان متعرّض او شد، تنها میتوان او را در مضیقه قرار داد تا خود مجبور به خارج شدن شود.(کافی، ج4، ص 226)
در کنار کعبه، مقام ابراهیم است. به گفته روایات، مقام ابراهیم سنگی است که به هنگام ساختن کعبه و بالا بردن دیوارهای آن، زیر پای ابراهیم علیه السلام قرار داشت و اثر پای آن حضرت بر روی آن مانده است. بقای این سنگ و اثر پا روی آن، از قرنها پیش از عیسی و موسی علیهما السلام با آن همه تغییر و تحوّلی که در کعبه و اطراف آن در اثر حملهها، سیلها وخرابیها بوجود آمده، خود نشانهای از قدرت الهی است.
استطاعت مالی برای حج لازم نیست از خود انسان باشد، بلکه اگر کسی دیگری را میهمان کند، یا هزینه حجّ او را بپردازد، او مستطیع شده و حج بر او واجب است.(کافی، ج4، ص 266)
شخصی از امام صادق علیه السلام درباره «مَن دخله کان آمنا» سوال کرد: حضرت فرمودند: کسی که این خانه را قصد کند و بداند که این همان خانهای است که خداوند رفتن به آنرا فرمان داده، و اهلبیت علیهمالسلام را نیز آنگونه که باید بشناسد او در دنیا و آخرت در امان خواهد بود.(کافی، ج4، ص540)
پیامها:
۱- در خانه خدا، نشانههای روشن بسیار است. نشانههای قداست و معنویّت، خاطرات انبیا از آدم تا خاتم، مطاف بودن برای انبیا و قبلهگاه برای همه نمازگزاران. «فیه آیات بیّنات»
۲- ابراهیم علیهالسلام مقامی دارد که جای پای او، به مکّه ارزش داده است. «مقام ابراهیم»
برخلاف تفکّر وهابیّت، اگر جماد در جوار اولیای خدا قرار گیرد، قداست مییابد. «مقام ابراهیم»
۳- از امتیازات اسلام آن است که یک منطقه از زمین را منطقه امن قرار داده، تا ضعیف و قوی در کنار یکدیگر مجتمع شوند. «مَن دخله کان آمنا»
۴- واجبات، یک نوع تعهّد الهی برگردن انسان است. «وللّه علیالنّاس حِجّالبیت»
۵- حج، باید خالصانه و تنها برای خدا باشد. «للّه علی النّاس حِجّ البیت»
۶- تکلیف و وظیفه، به مقدار توان است. توان فرد از نظر مالی و بدنی، و فراهم بودن شرایط بیرونی. «من استطاع الیه سبیلاً»
۷- استطاعت شرط حج است. (کافی، ج4، ص 267) «من استطاع الیه سبیلاً»
۸- انکار حج و ترک آن، سبب کفر است. «و من کفر»
۹-فایده انجام دستورات الهی، به خود انسان برمیگردد و گرنه خداوند نیازی به اعمال ما ندارد. «فان اللّه غنیّ عن العالمین»
۱۰-خداوند دعوت میکند، ولی منّت نمیکشد. «وللّه علی النّاس حِجّ البیت... و من کفر فانّ اللّه غنیّ عنالعالمین»
امام محمد باقر علیه السلام:
بهترین کلامی را که دوست دارید مردم به شما بگویند، همان را به مردم بگویید.
قال ابوجعفر محمد بن علی علیه السلام: قُولُوا لِلنّاس أحسن ما تُحبّون أن یقال لکم.
محمدی ری شهری ، میزان الحکمة، ج ۸, ص ۴۵۰
🌴 تدبر در قرآن کریم
آیات سوره مبارکه مزّمّل ،قسمت اول
يا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ «1» قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا «2» نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا «3» أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا «4»
ای جامه به خود پیچیده(۱) شب را جز اندکی به پاخیز(۲) نصف آن (شب) را، یا اندکی از آن کم کن(۳) یا بر آن(نصف) بیفزا(۴) و قرآن را شمرده و با تامّل بخوان(۴)
✅ نکته ها:
۱- «مّزَّمِّل» با تشدید زاء و میم - در اصل «مُتَزّمِّل» بود- اسم فاعل از باب تفعُّل(تَزَمُّل) است. و معنای آن لفافه به خود پیچیده است.کسی که جامه یا چیزی به خود می پیچد تا بخوابد یا مثلاً سرما را دفع کند. از ظاهر این جمله بر می آید در ساعتی که این سوزه نازل شد آن جناب جامه ای به خود پیچیده بوده، از این جهت به «مُزّمِّل» مورد خطاب قرار گرفته بود.(۱)
۲- خطاب «مُزّمِّل» به پیامبر خدا(ص) جنبه توبیخ و یا تحسین ندارد. بله ممکن است از سیاق آیات استفاده شود که گویا آن جناب در مقابل دعوتش، مورد استهزاء و اذیت قرار گرفته، و برای خدا اندوهناک شده و برای دفع غم و اندوه خود جامه ای به خود پیچیده تا لحظهای استراحت کند، در این هنگام مورد خطاب قرار گرفت که ای جامه به خود پیچیده! برخیز، نماز شب بخوان و در برابر آنچه به تو می گویند صبر کن.(۲)
۳- بر پایه سیاق آیات، رسول خدا(ص) در آغاز دعوت توحیدی خود، از سوی مشرکان معاند، به سختی آزرده شد و اندوهناک به بستر خواب کرد که از بستر برخیزد و با استمداد از نماز و نیایش، در برابر عناد و لجاجت مشرکان صبر کند.(۳)
۴- مراد از «قیام در لیل» قیام برای نماز است، پس کلمه «لیل» مفعول فیه است که مجازاً مفعول به واقع شده، مثل اینکه می گویند:«دخلتُ الدارَ= داخل شدم خانه را » که در حقیقت «دخلت فی الدار= داخل شدم در خانه» است.(۴)
۵-از ظاهر سیاق بر می آید که جمله «نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا اَوْ زِدْ عَلَيْهِ » بدل از جمله« إلّا قَلِیلاً» است، و ضمیر در «مِنه» و «علیه» به کلمه«نصف» و ضمیر در «نصفه» به کلمه «لیل» بر می گردد. و معنای آیه این است که نیمی از شب را به پا خیز، و یا کمی از نصف کم کن، و یا اندکی بر نصف بیفزا.(۵)
۶- از آنجا که دریافت و فهم وحی قرآن ذر زمان روز و به سبب مشغله های فراوان رسول اکرم(ص) کمی دشوار می نمود، از این رو خدای حکیم به آن حضرت دستور داد تا در دل شب به پا خیزد و به نمازشب و ترتیل قرآن بپردازد تا برای دریافت وحی آماده شود.(۶)
۷- ترتیل در آیه « وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا » به معنای تلاوت قرآن است به نحوی که حروف پشت سر آن روشن و جدای از هم به گوش شنونده برسد، و این جمله عطف است بر جمله «قُمِ اللیل»، و معنای آن دو این است که شب برخیز و قرآن را به ترتیل بخوان(۷)
۸- مراد از فرمان به ترتیل قرآن در دل شب به پیامبر چیست؟
تحکیم ارتباط با معبود و خواندن نماز شب است. چنانکه در برخی آیات قرآن ، از نماز صبح به «قرآن فجر» تعبیر شده است ، و از سوی دیگر خود نماز، قرآن مجسم و ممثل است و همه افعال و اقوال آن، صبغه قرآنی دارند.(۷)
✅ پیام ها:
شب، بهترین زمان برای عبادت است.(۸)« قُمِ اللیل»
۲- نقش تعیین کننده عبادت و شب زنده داری در تقویت روحیه و مقاومت در برابر مشکلات تبلیغی(۸)
۳-خواندن نماز و قرائت قرآن در شب ، بهترین وسیله برای ایجاد آمادگی روحی و کسب انرژی است.(۹)
۴- قرائت قرآن با تأنی و شمرده ، از مهم ترین و مناسب ترین اعمال عبادی شبانه و مراسم شب زنده داری است.(۱۰) - «قُمِ اللیل... وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا»
🟢 کاشان ، مسجد حاج عبدالباقی، محمد جواد کریمی ،دوشنبه ۱۴۰۴/۳/۱۲ برابر با ششم ذیحجه الحرام ۱۴۴۶ هجری قمری.
📚 منابع:
۱- تفسیر المیزان، علامه طباطبائی، ج۲۰، ص ۹۴.
۲- همان.
۳- تفسیر تسنیم، آیت الله جوادی آملی، ج ۷۸, ص ۵۳۱.
۴- المیزان، ج ۲۰, ص ۹۵.
۵- همان.
۶-همان، ص ۹۶.
۷-تسنبم ، ج ۷۸, ص ۵۲۸.
۸- تفسیر راهنما، آیت الله هاشمی رفسنجانی، ج ۱۹, ص ۴۶۴.
۹- تفسیر نور، استاد محسن قرائتی، ج ۱۲, ص ۲۶۶.
۱۰-تفسیر راهنما، ج ۱۹, ص ۴۶۶.