بزرگترین کشف آب در کیهان تا کنون !
ستاره شناسان یک ابر بخار آب عظیم پیدا کرده اند که 140 تریلیون برابر جرم آب را در اقیانوس های زمین در جایی حدود 10 میلیارد سال نوری در خود جای داده است! این بزرگترین کشف آب تا کنون است
@mohsenibidgoli
27.09M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✅ درک نادرست از ساینس !
هنوز درک صحیحی از ترم ساینس و ساینتیست در جامعه علمی ما وجود ندارد و متاسفانه در آموزش و پرورش و دانشگاه ما استادان نتوانسته اند این مفهوم را در بین مردم روشن سازند که بین علم و ساینس تفاوت های بسیاری است و آنچه ما دردانشگاه به دانشجویان ارائه میکنیم ساینس است .این مفهوم تقریبا از ۴۰۰ سال پیش شروع شده و با کارهای هانری پوانکاره در قرون اخیر رنگ و بوی جدیدی به خود گرفته است .همانطور که فیلم مشاهده خواهید کرد هنوز دربین استادان غرب رفته هم این ترم به خوبی درک نشده است و از درآمیخته شدن سیاست و اقتصاد با مفهوم علم ابراز نگرانی میکنند درصورتیکه آنچه در مبحث کرونا و واکسن رخ داد همان بحث ساینس بود که اساسا شالوده آن با مفاهیم سیاست و مارکتینگ عجین است و اگر غیر آن بود جای تعجب داشت ...
✅ به زودی مانند پادکست های یوفو مجموعه کاملی در مورد ساینس و علم ارائه خواهیم کرد تا با زوایای بیشتری از این دو مفهوم آشنا شویم
@mohsenibidgoli
نقد سیستم آموزش و پرورش با نگاهی به فیلم راتاتاپلان
🎬 مشاهده ویدئو در یوتیوب
📺 مشاهده ویدئو در آپارات
لینک سایت و شبکه اجتماعی من:
ایتا | تلگرام | یوتیوب | آپارات | وبسایت
.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ سه پسر موسی بن شاکر خراسانی به نامهای محمد ، احمد و حسن از دانشمندان ایرانی قرن نهم میلادی (قرن سوم هجری)
و از پیشروان نهضت ترجمه بودهاند.
✅ آنها اختراعات زیادی درمهندسی مکانیک سیالات و اتوماسیون داشتهاند که بعدها توسط دانشمندان اروپایی مورد اقتباس قرار گرفتهاست.
✅ محمد محقق و مترجم اقلیدس و کتاب مجسطی بطلمیوس بوده و منطق نیز میدانستهاست.
✅ احمد در مکانیک و حسن در هندسه واردبودهاند.احمد اولین مخترع حلقه
فیدبک و چندین نوع سوپاپ بودهاست که در کتاب الحیل شرح داده شدهاند.
@mohsenibidgoli
✅ مهمترین حرکت علمی بنوموسی کوشش آنها برای دست یافتن به سیستم کنترل خودکار است تا ماشینهایی بسازند که بدون دخالت انسان مدت زیادی کار کنند. کتاب الحیل اولین کتاب تخصصی در مهندسی مکانیک در تاریخ تمدن اسلامی است و بینظیرترین کتاب مهندسی در تاریخ قرون مـیانه مـحسوب میشود و مشهورترین اثر بنوموسی نیز هست. این کتاب شامل عکس و نحوه کارکرد حدودا صد دستگاه است که 25 تای آن را مولفان از آثار هرون و فیلون گرفتهاند و بقیه ساخت خود ایشان و اختراعات بنوموسی است. این دستگاهها خودكار و با استفاده از خواص مكانیكی سیالات كار میكنند. در این كتاب طرز كار دستگاههای زیادی شرح داده شده؛ از جمله:
✅ سیفون یا آبدزد ساده
✅ چراغی كه شعلههایش خودکار تنظیم میشود و سوخت میگیرد.
✅ یک نوع دَم برای بیرون كردن هوای آلوده از چاهها
✅ بیل مكانیكی برای حفاری در كف رودخانه و دریا
✅ تنگی كه دو مایع پشت سر هم در آن ریخته میشود و سپس این دو مایع را بهتناوب و به مقدار معلوم تخلیه میكند.
✅ سطلهایی كه دائما از آب پر میشوند مگر آنكه مقدار زیادی آب از آنها برداشته شود.
✅ فوارههایی که شکل آنها به تناوب دگرگون میشود.
✅ جام عدل یا همان کاسالعدل است و در تعریف آن گفته شده جامی است که در آن میتوان مقداری آب ریخت و اگر یک مثقال آب به آن اضافه شود، همه آب از آن خارج میشود.
✅ از دیگر اختراعات بنوموسی میتوان به شیر مخروطی اشاره کرد و اینکه آنها برای نخستین بار و پانصد سال قبل از اروپاییان میل لنگ را در تاریخ دانش فنی به کار بردهاند.
✅ همچنین در مورد دستگاهی که در سامرا ساخته بودند، گفته شده که دستگاه كره بزرگی بود كه روی آن صورتهای فلكی و وب ها آمده بود. این دستگاه با نیروی آب كار میكرد و طوری طراحی شده بود كه هرگاه وب ای را در حال غروب نشان میداد، همان وب در همان زمان در آسمان در حال غروب دیده میشد. این دستگاه ماکت الگوی نظام بطلمیوسی بود.
✅ بسیاری از امور ساخت و مهندسی به ایشان ارجاع می شد که از آن میان به نظارت آنها بر حفر بعضی از نهرهای بزرگ چون نهر جعفریه و نهر عمودابن منجّم در نزدیکی بصره میتوان اشاره کرد.
✅ ✅ دستاوردها و اختراعات بنوموسی در نجوم و ریاضیات
دستاوردهای علمی بنو موسی گذشته از مکانیک در دو زمینه وب شناسی و ریاضی قابل توجه است، اگرچه آنها در موسیقی، فلسفه ، منطق و آثار عُلوی نیز به بررسی پرداخته و حتی در بعضی از این علوم آثاری نیز نوشتهاند. اهمیت کارهای نجومی بنوموسی و شهرت آنان در بین ریاضیدانان دوره اسلامی از این رو پیداست که ابوریحان بیرونی در چند موضوع از آثار خود از آنان نام برده و از صحت رصدهایی که انجام دادهاند گفت و گو کرده و مهارت و استادی آنان را در عمل ستوده است.
✅ تقویم صحیح و دقیق اعتدالین و محاسبه عرضهای کوتاه از عرضهای بلند و محاسبه طول (مدارات و استوا) از کارهای مهم ایشان در نجوم بوده است.
✅ تثلیث سینماتیکی زاویه و ترسیم بیضی به طریق معروف به باغبانی در کتاب الشکل المدور المستطیل (به وسیلهٴ یک ریسمان متصل به دو کانون) از ابداعات ایشان و اختراعات بنوموسی است. روش بنوموسی در تثلیت زاویه با ترجمه کتاب معرفة مساحة الاشکال البسیطة و الکریّة به دنیای غرب معرفی شد و بر کار هندسه دانان قرون وسطی اثر گذاشت.
✅ لئوناردو فیبوناتچی، کاشف اعداد فیبوناتچی، در مسائل هندسی خود از آثار بنوموسی استفاده بسیار كرده است. آنها مساحت دایره را با روشی كاملاً متفاوت با روش ارشمیدس، محاسبه كردند. به دست آوردن نسبت قطر به محیط دایره (عدد پی) از دیگر كارهای آنان است. آنها همچنین روش به دست آوردن كعب (محاسبه ریشه سوم) تقریبی اعداد را بیان میكنند.
✅ تعیین اندازه محیط زمین؛ یکی از مهمترین پژوهشهایی که به بنوموسی نسبت میدهند تعیین اندازه محیط زمین است. علی بن سهل طبری از ابزاری که محمد و احمد در سامرا به کار بردند و با آن به استخراج طول سال میپرداختند خبر میدهد و آن را به کرهای بزرگ تشبیه میکند که به رامح متصل میشده است.
✅ ✅ بنو موسی چه از راه تشویق ترجمه آثار مختلف یونانی به عربی، که بعدها این آثار به لاتین ترجمه شد و باعث انتقال این دانستهها به غرب گردید، وچه با ابداعها و اختراعات بنوموسی سهم زیادی در اعتلای دانش هندسه داشتهاند. آنان در گشایش دروازههای علم و صنعت به روی دنیای اسلام ایفاگر نقش مهمی بودهاند، پژوهشها و اختراعات بنوموسی تاثیر بسیاری بر دانشمندان دیگر گذاشته ونامشان را در آسمان علم جاودانه کرده است
@mohsenibidgoli
✅ ✅ محمدبن موسی :
او بزرگترین این سه برادر بود ـ علاوه بر تواناییهای علمی، قدرت مدیریت داشت و مورد اعتماد و احترام همگان بود و بسیار مسئولیتپذیر. پس از ورود به بیتالحکمه با محمدبن موسی خوارزمی، پایهگذار جبر در فرهنگ اسلامی، آشنا و دوست شد و به ریاضیات گرایش یافت و کتاب هندسه اقلیدس و نجوم بطلمیوس (کتاب مجسطی) را به درستی فرا گرفت و ثروت فراوان خود را در راه ترجمه کتابهای پزشکی، ریاضی و نجوم بهکار انداخت. او افرادی مانند حنینبن اسحاق3 را به روم فرستاد تا به خرید و جمعآوری کتابها و نسخهبرداری از آنها و همچنین دعوت از دانشمندان بپردازند. دانشمندانی که به بغداد آمدند دارالترجمه را در بیتالحکمه به راه انداختند. از مترجمین بزرگ این دوره جیشبنالحسن و ثابتبن قرّهاند. ثابت زبانهای یونانی و عربی را به خوبی میدانست و به ریاضیات و نجوم علاقهمند بود. پسرش «سنان» و نوهاش «ابراهیم» نیز راه پدر را در ترجمه پیمودند و جمعاً 130 کتاب و رساله در زمینه پزشکی و نجوم و ریاضی ترجمه و تألیف کردند
تألیفات محمد شامل پنج کتاب به شرح زیر است:
1. کتاب، در اولین حرکت فلک اول
2. کتاب، در مقاطع مخروطی
3. کتاب، اشکال هندسی
4. کتاب، اقسام تناسبها در اصول ریاضی
5. کتاب، روش سخنپردازی یا کلام.
✅ ✅ احمدبن موسی :
احمد دومین برادر بود و در کارهای عملی و مهندسی مهارت بسیار داشت. او آبراه میان بصره و شهر واسط و نیز آبراهی را در بغداد ساخت. اطلاعات اولیه احمد از علوم فنی و عملی از راه کتابهایی بود که از دانشگاههای گندیشاپور و اسکندریه به بغداد منتقل شده بود. او یک مهندس مبتکر بود و در بسیاری از رشتههای فنی بهویژه مکانیک و اصول و قوانین مربوط به رفتار گازها و مایعات و فشار هوا و حرکت باد کار کرده بود و آگاهی داشت.
تألیفات احمد شامل کتابهای زیر است:
1. کتاب الحیل یا دستگاههای مکانیکی خودکار
2. کتاب افکار فلک نهم
3. کتاب جواب بر سؤالات سنادبن علی
4. کتاب سرآغاز جهانی یا اساسالعدل اولیه
5. کتابی در سؤالات و مباحث میان سنادبن علی و احمدبن موسی.
مهمترین تألیف احمدبن موسی کتاب الحیل است. واژه حیل جمیع حیله و شامل معانی زیر است:
1. چارهها، چارهگریها، دستانها.
2. فنی که عبارت است از معرفت اصولی که بدان بر اعمال عجیب و غریب دست یابند.
3. فن مکانیک (فرهنگ فارسی معین).
✅ ✅ حسنبن موسی :
گفتیم که حسن کوچکترین پسر موسی بود. وقتی پدرش درگذشت، سالهای کودکی را میگذراند. پسری کنجکاو، پرسشگر و خلاق بود و به تدریج استعداد خود را در هندسه نشان داد. او در بیتالحکمه بهطور اعجابآوری به سمت هندسه اقلیدس کشیده و مجذوب آن شد. شب و روز هندسه میخواند و مسئله میساخت و راهحل مییافت. برای مسائلی که گذشتگان طرح کرده بودند، راهحلهای سادهتری بیان میکرد. در مجالس علمی حضور مییافت. بعضی را شیفته علم و خلاقیت خود میکرد و گروهی نیز رقیب او میشدند و حسادت میکردند. هنوز نیمی از اصول هندسه اقلیدس را نخوانده بود که میگفت «من قادرم با استفاده از همان اصولی که خواندهام همه مسائل هندسه را حل کنم و نیازی به بقیه قضایای هندسه اقلیدس ندارم».
حسن در شناختن کتابهای ریاضی بهویژه هندسه، تخصص فراوانی داشت. او برای گزینش و تهیه کتابها به سرزمینهای دور و نزدیک میرفت و با کولهباری از دانش روزگار خویش باز میگشت. وقتی به مصر رفت در کتابخانه اسکندریه با کتابهای فراوانی روبهرو شد که روی پوست جانوران و ورقهای پاپیروس نوشته شده بودند. او بسیاری از این کتابها را که به زبان یونانی بودند با خود به بغداد آورد و آنها سرمایهای برای توسعه علوم ریاضی و طبیعی در فرهنگ و تمدن اسلامی شد.
35.87M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✅ ✅ انیمیشنی جالب در زمینه زندگی بنوموسی که در شبکه پویا برای کودکان ایران زمین تهیه وپخش شد و به زیبایی با زبان کودکانه به زندگی وفعالیت های علمی فرزندان موسی بن شاکر پرداخته شده است .
✅ امیدوارم به این دست کارها که برای شناساندن دانشمندان بزرگ این مرز وبوم به نسل جدید لازم است روز به روز افزوده شود.
@mohsenibidgoli
علم و دین: چالش های موجود میان علم و دین
🎬 مشاهده ویدئو در یوتیوب
📺 مشاهده ویدئو در آپارات
لینک سایت و شبکه اجتماعی من:
ایتا | تلگرام | یوتیوب | آپارات | وبسایت
.
32M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✅ What was happening before the big bang
✅ قبل از مهبانگ چه اتفاقی رخ داده است ؟
برایان گرین یکی از فیزیکدانان مورد علاقه من و یکی از کسانی که در زمینه ابرریسمانها
نظریه پردازی میکند در مورد اینکه قبل از مهبانگ ممکن است چه رخ دهد نظرات جالبی را عنوان می کند ....
✅ به زودی در مورد انواع جهان های کوانتومی و جهان های موازی و تعابیر جدید فیزیک مدرن و کیهان شناسی در مورد آنها به گفتگو خواهیم نشست و کاری جدید در این زمینه ارائه خواهم کرد .
✅ فیلم با کیفیت کمتر در ادامه ارائه شده است
@mohsenibidgoli
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ فیلم با کیفیت کمتر
✅ What was happening before the big bang
@mohsenibidgoli
49.89M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✅ برنامه طنز مکس امینی Max Amini (Maxcomedian) با حضور جمعی از دانشگران و دانشجویان ایرانی در آمریکا
✅ فیلم با کیفیت کمتر در ادامه ارائه شده است
✅ متاسفانه وقتی در جامعه مفهوم علم و ساینس درست تبیین نشده باشد از زبان یک متخصص که به قول خودش روانشناس (psychologist) است و در نگارش کتاب دستی دارد خواهیم شنید که هر کس تحصیل کرده(Educated / scientist ) است الزاما باید صادق هم باشد. جالب اینجاست یک کمدین این موضوع رو دستاویز خنده دیگران قرار میدهد ولی هنوز خیلی ها به عمق این فاجعه نرسیده ایم که این مفهوم رو دانشگران و تحصیل کننده هایی که مغرورانه خود را از قشر الیت و نخبه(Elite) محسوب می کنند را به درستی نشناخته اند و موضوع درد آور اینجاست که مانند داستان لباس پادشاه( اثر هانس اندرسن ) مردم این شهر همگی زبان فروبسته اند و کلامی نمی گویند و باید بچه ای در جامعه پیدا شود و فریاد بزند که ایهاالناس پادشاه ما لخت است !!
✅ موردی که باید در جامعه روشن کرد این تمایز ماهوی است که مفهوم ساینس هیچ ارتباطی با مفاهیم دینی و فلسفی و متافیزیکی ندارد و متاسفانه هنوز در بین تربیت یافتگان دانشگاه های اسم و رسم دار غربی نیز هنوز درک مناسبی از این پدیده بوجود نیامده است و دستخوش کژفهمی های زیادی شده است. باید یاد بگیریم که مفهوم اخلاق با آن ویژگی هایی که در سایر ساحت های تفکر انسانی مورد تحقیق و پژوهش قرار می گیرد در پدیده نوظهور ساینس جایگاهی ندارد و نیاز مبرمی برای روشن شدن تمامی زوایای این موضوع توسط فلاسفه علم و اندیشمندان این حوزه حس میشود.
@mohsenibidgoli
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ فیلم با کیفیت کمتر
@mohsenibidgoli
✅ ✅ باسلام و درود خدمت دوستان و همراهان عزیزم.
خیلی از دوستان در مورد نظریه گربه شرودینگر که در سال ۱۹۳۵ در زمینه مکانیک کوانتوم توسط فیزیکدان اتریشی اروین شرودینگر ارائه شد و در مورد ماهیت دوگانه موج - ذره الکترون در آن سخن به میان آمده سوال هایی پرسیده بودند که انشالله به زودی در گفتگویی دونفره با یکی از دوستان در این مورد و موارد فلسفی و حواشی آن صحبت هایی خواهیم داشت .
شاید هیجان انگیزترین حواشی این موضوع که بیشتر زمینه شبه علمی به خود گرفته است نظریات مربوط به فیزیکدان جوانی بنام هیو اورت بود که نظر عجیبی در زمینه تفسیر کپنهاکی از کوانتوم و تقلیل تابع موج هنگام باز کردن درب جعبه فرضی در آزمایش گربه شرودینگر داشت که بر طبق آن امکان جهان های چندگانه ( Multiverse ) یا جهان های موازی را در زمینه علم مدرن فیزیک باز کرد و امروزه این موضوع بستر مناسبی برای ایده پردازی های جدید در سینما وهالیوود شده است .
✅ به نظر بنده یکی از مناسبترین فیلم های سینمایی که در این زمینه ساخته شده است و شاید توانسته به خوبی به این ایده و نظریه نزدیک شود فیلم انسجام /همدوسی ( Coherence) است . البته د. این زمینه کار بسیاری صورت نگرفته است و شاید به نظرم این جزو بهترین ها در نوع خودش در این موضوع پیچیده خواهد بود .
البته این فیلم کمی پیچیده است و تم گفتگویی زیادی دارد و بصورت پازلی پیچیده جلو میرود ممکن است برای افرادی کهدر این ژانر فیلم ندیده اند و یا به موضوع جهان موازی از دید فیلم های مارول و... عادت کرده اند کمی خسته کننده به نظر برسد ولی تجربه شوکه شدن در انتهای فیلم و لذت باز بودن انتهای آن جزو یکی از حس های خوب این اثر برای من بود که به نظر وقت گذاشتن برای آن را مناسب می بینم و خواستم آن را با شما به اشتراک بگذارم .
✅ سعی خواهم کرد به مرور و به فراخور علاقه مندی دوستان مستند ، فیلم و سریال ها با تم علمی را در گروه خود معرفی کرده و در مورد آنها به گفتگو بنشینیم .
@mohsenibidgoli
یکپارچگی / انسجام (Coherence)
سال اکران : ۲۰۱۳
کارگردان : James Ward Byrkit
نویسنده : James Ward Byrkit
بازیگران :
Emily Baldoni…Em
Maury Sterling … Kevin
Nicholas Brendon …Mike
Lorene Scafaria… Lee
ژانر : علمی – تخیلی
زمان : 89 دقیقه
@mohsenibidgoli
✅ داستانی پیچیده برای ایده های پیچیده
بینِ ستاره ای (Interstellar) ویکپارچگی (Coherence) دو فیلمی هستند که در سال ۲۰۱۳ ساخته شده اند و هر دو هم در ژانر علمی-تخیلی هستند. هر دو فیلم از علم برای روایتِ یک قصه ی شگفت انگیز و غیرِ معمولی بهره برده اند و قصه ی هر دو ما را در تعلیق و بلاتکلیفیِ بی پایانی رها می سازد!
✅ البته از جهاتی دیگر این دو فیلم بسیار با هم فرق می کنند: بینِ ستارهای از تعدادِ زیادی ستاره ی گرانقیمتِ سینما، جلوه های ویژه شگفت انگیز، فیزیکدانی مشهور به نام کیپ تورن به عنوانِ مشاور و… بهره برده است و برای این همه هزینه هنگفتِ 165 میلیون دلاری صرف شده است. اما « یکپارچگی » از هیچگونه جلوه های ویژه و هیچ ستاره معروفی استفاده نکرده است. فیلم در خانه خودِ فیلمساز (James Ward Byrkit ) ساخته شده و بودجه چندانی برایش هزینه نشده است.
✅ فیلم بین ستاره ای درک ما از زمان را به چالش میکشد، اما این کار را با فیلمنامه ای به غایت ساده و ساده انگار انجام میدهد. ولی فیلم یکپارچگی از طرفی دیگر با استفاده از ایده جهان های متعدد در فیزیکِ کوانتوم، فهمِ ما از خود(ها)مان در لحظه و روایت های خود در لحظه را به چالش میکشد، و البته این کار را با فیلمنامه ای پیچیده و حتی میتوان گفت، شبیه به یک پازلِ ریاضی، انجام میدهد. اینطور به نظر میرسد که پیچیدگیِ فیلمنامه یکپارچگی درخورِ ایده پیچیده و مبهمی همچون ایده جهان های متعدد است. با این همه درباره بینِ ستاره ای بسیار گفته و نوشته شده و خواهد شد، اما روی یکپارچگی تبلیغ زیادی صورت نگرفته است.
✅ پس میتوان چند واقعیت را به طورِ همزمان برای یک ذره در نظر گرفت. واقعیتهایی متفاوت در جهانهایی متفاوت و به صورتِ همزمان. و این یعنی جهانِ ما و مافیها، تمامِ آن چیزی نیست که وجود دارد، بلکه این جهان تنها یک جهان و یک واقعیت است در میانِ جهان ها و واقعیت های بی نهایتِ دیگر! جهان هایی که از طریقِ کرمچاله به هم میتوانند مرتبط شوند.
✅ داستان: هشت دوست به نامهای امیلی کوین، مایک، لی، بث، هیو، امیر و لوری یک شب در خانه ای به قصدِ دورهمی جمع میشوند. در همان شب یک ستاره دنباله دار قرار است که از آسمانِ آن منطقه عبور کند. امیلی از پدیده های عجیبی که بعد از گذر کردنِ یک ستاره دنباله دار در آسمانِ فنلاند در سال 1923 رخ داده بود میگوید… و در شبِ مهمانی برای این هشت نفر نیز اتفاقاتِ غیر معمول و عجیبی رخ میدهد و آنها واقعیت های دیگری را از خود و جهان هایشان تجربه میکنند!
✅ در یک برداشت از این مفهوم می توان گفت تمامی حالاتی که احتمال اتفاق افتادن آنها هست در فیلم coherence در جهان های موازی اتفاق می افتند و جهان ما تنها نمایشگر یک حالت از مجموعه بی نهایتی از این حالات است... حال این سوال مطرح می شود که تا چه حد علاقه مند به دیدن نتیجه دیگر تصمیماتی که می توانستیم بگیریم هستیم؟ اگر این کار را می کردم چی می شد ؟اگر با فرد دیگری ازدواج می کردم چه اتفاقی می افتاد؟! اگر و اگر و اگر های بینهایت. آیا قرار گرفتن در مقابل نسخه دیگری از خودمان که کاملا مانند ما فکر نمی کند، دلهره آور و ترسناک می باشد؟
@mohsenibidgoli
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ چرا ادعا میشود که افراد در استرالیا ماه را نسبت به کسانی که در نیمکره شمالی قرار دارند وارونه مشاهده می کنند ؟
✅ اگر انگشت اشاره خود را در مقابل صورت و بینی خود نگه دارید و سعی کنید با باز و بسته کردن متوالی چشم های چپ و راست به نوک انگشت خود بنگرید. به دلیل فاصله بین دو چشمانتان که به آن اختلاف منظر زاویه ای گفته می شود جایگاه انگشت با عوض کردن چشمانتان تغییر می کند.
✅ همین روند در مورد دیدن ماه رخ میدهد و اختلاف منظر زاویه ای افراد با توجه به موقعیت مکانی آنها در نیم کره شمالی و جنوبی باعث می شود که ناظران قسمت های متفاوتی از ماه را مشاهده کنند
@mohsenibidgoli
✅ ✅ دانشمندان بیش از هر زمان دیگری منتظر دریافت جایزه نوبل هستند.
✅ برندگان جایزه نوبل اغلب چندین دهه پس از تحقیقات پیشگامانه خود این جایزه را دریافت می کنند - و این تاخیر در حال طولانی تر شدن است.
راه رسیدن به جایزه نوبل، معتبرترین جایزه علمی در جهان، در حال افزایش است و تقریباً نیمی از برندگان اکنون بیش از 20 سال از کشف ارزشمند نوبل تا دریافت جایزه منتظر هستند.
✅ یک تحلیل نشان می دهد که میانگین زمان بین انتشار اثر و دریافت یکی از جوایز علمی در 60 سال گذشته تقریباً دو برابر شده است 1 .
در بین سه جایزه علمی، شیمی اکنون دارای طولانیترین «تأخیر نوبل» است - به طور متوسط 30 سال در دهه گذشته - و فیزیولوژی یا پزشکی با 26 سال کوتاهترین را دارندواین تا خیر چند ده شده است .
وصیت نامه آلفرد نوبل آمده است که جوایز باید «به کسانی اعطا شود که در طول سال گذشته بیشترین سود را برای بشریت به ارمغان آورده اند». در واقعیت این فقط چند بار اتفاق افتاده است.
✅ سانتو فورتوناتو، دانشمند علوم اجتماعی محاسباتی در دانشگاه ایندیانا در بلومینگتون، که در سال 2014 تحلیلی را منتشر کرد، میگوید: اما در نیمه اول قرن بیستم، برای دریافتکنندگان جایزه نوبل معمول بود که در دهه 30 زندگیشان باشند - و این در حال حاضردر مورد برندگان جایزه نوبل نسبت به زمان تصور این جایزه در سال 1901 نامشخص است.
نتایج او نشان داد که فاصله بین تحقیقات برندگان جایزه و نوبل آنها در طول سالها به آرامی افزایش یافته است وبا شیب تندتری پس از دهه 1960 نسبت به سالهای اولیه دریافت جایزه بوده است.
یان یین، دانشمند علوم اجتماعی محاسباتی در دانشگاه کرنل در ایتاکا، نیویورک، میگوید دلایل احتمالی زیادی برای این روند وجود دارد.
او میگوید، ممکن است تعداد کلی پیشرفتها هر سال در حال افزایش باشد، بنابراین جوایز نمیتوانند با تعداد افرادی که شایسته تقدیر هستند مطابقت داشته باشد. همچنین اهمیت برخی از آثار، که یین آنها را «زیبای خفته» توصیف میکند، تنها سالها یا دههها بعد مورد توجه قرار میگیرد.
از طرف دیگر، افزایش فاصله میتواند نشانهای از افت در علم «تخریبکننده» باشد - مطالعات یا اکتشافات مهمی که پارادایم حوزه خود را تغییر میدهند. این می تواند باعث شود که کمیته های نوبل بیشتر بر گذشته تمرکز کنند.
فورتوناتو میگوید تعداد اکتشافات «بزرگ » در حال کاهش است، اما زمانی که اتفاق میافتند، تمایل دارند به سرعت شناسایی شوند. به عنوان مثال، جنیفر دودنا، بیوشیمیستهایی از دانشگاه کالیفرنیا، برکلی و امانوئل شارپنتیه در واحد ماکس پلانک برای علم پاتوژنها در برلین، تنها هشت سال پس از توسعه سیستم CRISPR-Cas9 برنده جایزه نوبل شیمی 2020 شدند.
ابزار ویرایش ژنوم برخی از محققان حدس میزنند که مخترعان واکسنهای mRNA، که در طول همهگیری کووید-19 برای میلیونها نفر در سراسر جهان عرضه شد، میتوانند شناسایی مشابهی دریافت کنند.
فورتوناتو خاطرنشان می کند که اگر این شکاف رو به افزایش باشد، این قانون کمیته نونبل مبنی بر ممنوعیت جوایز پس از مرگ را دانشمندان برجسته نادیده بگیرند و «این ممنوعیت باید در یک نقطه متوقف شود.»
@mohsenibidgoli
✅ ✅ جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۳ به
«پیر آگوستینی»(Pierre Agostini)،
«فرنس کراوس»(Ferenc Krausz)
و «آن لوهیلیر»(Anne L’Huillier)
برای پژوهش در مور «روشهای تجربی که پالسهای اتوثانیهای نور را برای مطالعه دینامیک الکترون در ماده تولید میکنند»
اهدا شد.
@mohsenibidgoli
✅ سه برنده جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۳ به خاطر آزمایشهایی شناخته میشوند که راههای جدیدی را برای کاوش در دنیای الکترونهای درون اتمها و مولکولها در اختیار بشریت گذاشتهاند.
«پیر آگوستینی»(Pierre Agostini)، «فرنس کراوس»(Ferenc Krausz) و «آن لوهیلیر»(Anne L’Huillier) راهی را برای ایجاد پالسهای بسیار کوتاه نور نشان دادهاند که میتوان از آنها برای اندازهگیری کردن فرآیندهای سریعی استفاده کرد که طی آنها الکترونها حرکت میکنند یا انرژی را تغییر میدهند.
وقایع سریع به دنبال یکدیگر رخ میدهند و درست مانند فیلمی هستند که از تصاویر ثابت تشکیل شده است و با حرکت مداوم درک میشود. اگر بخواهیم رویدادهای واقعا کوتاه را بررسی کنیم، به فناوری ویژهای نیاز داریم. در دنیای الکترونها، تغییرات در چند دهم اتوثانیه اتفاق میافتند که بسیار کوتاه است.
آزمایشهای برندگان نوبل فیزیک ۲۰۲۳، پالسهای نوری را به قدری کوتاه تولید کردهاند که در اتوثانیه اندازهگیری میشوند. بنابراین، آزمایشهای آنها نشان میدهند که این پالسها را میتوان برای ارائه کردن تصاویری از فرآیندهای درون اتمها و مولکولها استفاده کرد.
✅ در سال ۱۹۸۷، لوهیلیر دریافت هنگامی که نور لیزر فروسرخ را از طریق یک گاز نجیب منتقل میکند، بسیاری از «اورتونهای»(overtone) گوناگون نور پدید میآیند. هر اورتون، یک موج نور به همراه تعداد چرخههای معین برای هر چرخه در نور لیزر است. چرخهها در اثر تعامل نور لیزر با اتمهای موجود در گاز ایجاد میشوند و به برخی از الکترونها انرژی اضافی میدهند که سپس به صورت نور ساطع میشود. لوهیلیر به اکتشاف در مورد این پدیده ادامه داده و زمینه را برای پیشرفتهای بعدی فراهم کرده است.
در سال ۲۰۰۱، آگوستینی موفق شد به تولید و بررسی یک مجموعه پالسهای نوری متوالی بپردازد که در آن، هر پالس فقط ۲۵۰ اتوثانیه طول میکشید. در همان زمان، کراوس در حال کار کردن روی آزمایش دیگری بود که جداسازی یک پالس نوری به طول ۶۵۰ اتوثانیه را ممکن کرد.
مشارکت برندگان این جایزه، امکان بررسی فرآیندهای بسیار سریعی را فراهم کرده است که پیشتر پیگیری آنها غیرممکن بود.
✅ «اوا اولسون»(Eva Olsson) رئیس کمیته نوبل در حوزه فیزیک گفت: اکنون میتوانیم دری را به روی دنیای الکترونها باز کنیم. فیزیک اتوثانیه به ما این فرصت را میدهد تا مکانیسمهایی را که توسط الکترونها کنترل میشوند، درک کنیم. گام بعدی، استفاده کردن از آنها خواهد بود.
✅ این پدیده، کاربردهای بالقوهای را در زمینههای گوناگون دارد. برای مثال، در حوزه الکترونیک، درک و کنترل کردن نحوه رفتار الکترونها در یک ماده مهم است. پالسهای اتوثانیه را میتوان برای شناسایی کردن مولکولهای گوناگون در حوزههای متفاوت، از جمله در تشخیصهای پزشکی استفاده کرد.
✅ محل کار کنونی برندگان نوبل فیزیک ۲۰۲۳ براساس وبسایت نوبل پرایز :
پیر آگوستینی. «دانشگاه ایالتی اوهایو»(OSU) در کلمبوس آمریکا
فرنس کراوس. «موسسه اپتیک کوانتومی ماکس پلانک»(MPQ)، «دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ»(LMU)
آن لوهیلیر. «دانشگاه لوند»(Lund University)
@mohsenibidgoli
✅ ✅ کاتالین کاریکو و درو وایسمن برای اکتشافاتشان در مورد تغییرات پایه نوکلئوزیدی که امکان ساخت واکسنهای آرانای پیامرسان (mRNA) موثر علیه کووید-۱۹ را فراهم کرد، برنده جایزه نوبل پزشکی سال ۲۰۲۳ شدند.
✅ اکتشافات این دو برنده جایزه نوبل برای توسعه واکسنهای آرانای پیامرسان موثر علیه بیماری کووید-۱۹ در طول همهگیری که در اوایل سال ۲۰۲۰ آغاز شد، حیاتی بود.
✅ برندگان این جایزه از یافتههای پیشگامانه خود که درک ما را از نحوه تعامل آرانای پیامرسان با سیستم ایمنی به طور اساسی تغییر داد و به نرخ بیسابقه توسعه واکسن در بحبوحه یکی از بزرگترین تهدیدها برای سلامت انسان در دوران مدرن کمک کردند.
@mohsenibidgoli