به نفس های ...
تـ❤️ـو بَند است ،
مرا هر نفسی
سایه ات کم نشود ...
از سَرِمان ،
حضرتِ یـ❤️ـار
سلام حضرت یـ❤️ـار ....
#سلام
#امام_زمان
#سوریه
📢 هر روز #یک_صفحه_قرآن بخوانیم
🔹️امروز؛ صفحه ۲۳۱قرآن کریم
سوره مبارکه هود
✏️ توصیه مهم حضرت آیتالله خامنهای:
هر روز حتماً قرآن بخوانید حتّی روزی نیم صفحه، روزی یک صفحه بخوانید، امّا ترک نشود. در دنیای اسلام هیچ کس نباید پیدا بشود که یک روز بر او بگذرد و آیاتی از قرآن را تلاوت نکند.
https://eitaa.com/mohtavayetablighJameaAlZahra
▫️▪️▫️▪️
▪️
☑️ «شرح حدیث شریف کساء»
📜 قسمت دهم (۴)
🔳🍃 فاَقْبَلَ عِنْدَ ذلِک اَبُوالْحَسَنِ عَلِی بْنُ اَبی طالِبٍ وَقالَ السَّلامُ عَلَیک یا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ فَقُلْتُ وَعَلَیک السَّلامُ یا اَبَا الْحَسَنِ وَ یا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ فَقالَ یا فاطِمَةُ اِنّی اَشَمُّ عِنْدَک رائِحَةً طَیبَةً کاَنَّها راَّئِحَةُ اَخی وَابْنِ عَمّی رَسُولِ اللَّهِ فَقُلْتُ نَعَمْ ها هُوَ مَعَ وَلَدَیک تَحْتَ الْکساَّءِ فَاَقْبَلَ عَلِی نَحْوَ الْکساَّءِ وَقالَ السَّلامُ عَلَیک یا رَسُولَ اللَّهِ اَتَاْذَنُ لی اَنْ اَکونَ مَعَکمْ تَحْتَ الْکساَّءِ قالَ لَهُ وَعَلَیک السَّلامُ یا اَخی یا وَصِیی وَخَلیفَتی وَصاحِبَ لِواَّئی قَدْ اَذِنْتُ لَک فَدَخَلَ عَلِی تَحْتَ الْکساَّءِ
✍ در ادامه فراز شریف به شأن وصایت حضرت علی علیه السلام اشاره شده است.
▪️«وصایت» در علم لغت، به معنای سفارش کردن است.
📓لسان العرب، ج۱۵، ص۳۹۴
➖ این واژه اصطلاحی کلامی و فقهی است.
در اصطلاح فقه به معنای ولایت دادن به غیر برای اخراج یا استیفای حق میت و سرپرستی طفل و دیوانه از وارثان میت است.
📓معجم فقه الجواهر، ج۶، ص۲۵۶
➖ و در اصطلاح علم کلام، تعیین جانشین برای پیامبران و امامان (علیهم السلام) است.
🔹 اینکه انسان، کسی را برای حفظ آنچه از خویش بر جای میگذارد، به وصایت تعیین کند، مقبول عقل و فطرت انسانی است و همه شریعتها و دینها آن را پسندیدهاند.
شریعت اسلام نیز برای وصایت حدود و قوانینی مشخّص برنهاده است.[سوره مبارکه بقره، آیه۱۸۰]
🔹معنای خاص وصایت نیز این است که اگر فردی متعهد به انجام اموری ضروری است، و خود به خاطر غیبت و نبودن دائم یا موقت، موفق به انجام آن امور نمیشود، فرض بر این است که حتماً شخصی را به عنوان جانشین و خلیفه تعیین نماید.
☑️ در خصوص مسأله وصایت این نکته مهم است که باید بین وصی و مورد وصیّت سنخیت وجود داشته باشد، وصی نبی، شخصی است که باید سنخیت با نبی و نبوت داشته باشد. که این را فقط خداوند می داند «اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسالَتَه» او که عالم به باطن هاست، اوست که می تواند شخصیت شایسته اوصیاء را بشناسد و ایشان را منصوب نماید. [سوره مبارکه انعام، آیه۱٢۴]
🔘 پیامبران الهی (علیهم السلام) در امتهای پیشین نیز هنگام غیبت یا برای روزگار پس از خویش، وصی برمیگزیدهاند.
وصایت از سنّتهای رایج همه پیامبران (علیمه السلام) بوده است. آنان از این گذر میخواستهاند آیین و شریعت خویش را ماندگار سازند و رسالت خود را دوام بخشند. آدم، شیث را به وصایت گمارد و نوح، سام را و ابراهیم، اسحاق را و موسی، هارون را و عیسی، شمعون را و سرانجام، پیامبر اسلام (صلی الله و علیه و آله) علی (علیه السلام) و یازده فرزند معصوم او را به وصایت برنهاد.
🖋 اوصیاء جمع وصی و وصایت یکی از شئون ائمه الطاهرین (علیهم السلام) می باشد.
لذا وصی و وصایت یکی از شئون امام، بعد از رسول، رحمة للعالمین است.
🔹 در روز غدیر خم، پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله)، ابلاغ رسالت خویش را با معرفی وصی بعد از خود، امیرالمومنین (علیه السّلام) و اولیاء طاهرین پس از ایشان، به اکمال رساندند.
☑️ حقیقت وصایت همان ولایت- یعنی سرپرستی و زعامت امور دینی و دنیوی- است و پیامبر اسلام (صلی الله و علیه و آله) بر آن بسیار ارج مینهاد و بارها، با پافشاری تمام، از اهمیت آن سخن گفت.
۲۵
▫️▪️▫️▪️
▫️▪️▫️▪️
✍سیره ی رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) نشان میدهد که وصایت و ولایت حضرت علی (علیه السلام) و یازده فرزندش، همسنگ نبوت و قرآن و بلکه باطن نبوّت است.
➖احادیث در این باره بسیارند و به روشنی و صراحت از اهمیت وصایت و ولایت علی بن ابیطالب (علیه السلام) سخن میگویند.
📓حلیة الاولیاء، ج۱، ص۶۶.
📓بحارالانوار، ج۹، ص۳۲۵وج۲۲، ص۱۴۹وج۲۴، ص۴۶۳وج۳۸، ص۵۳۶
☑️ تمام رسالت رسول اکرم صلی الله علیه و اله و جمع مردم بر حول محور ولایت امیرالمومنین علی (علیه السلام) بوده است و برای این امر عظیم، از ابتدای رسالت شان تا انتها، در مواضع مختلف، به طرق گوناگون و با آوردن آیات و نشانه ها در مصادیق متکثره، این ماموریت الهی را به انجام رساندند؛ از روز ولادت مولا (علیه السلام) در خانه کعبه و بیان «انت امیرهم»، با حدیث یوم الدار و اظهار نمودن شأن وصایت آن حضرت (علیه السلام)، در غزوات و... تا یوم الغدیر و زمان شهادت.
⚜امام باقر فرمودند: حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام آیه ای برای حضرت محمد صلی الله علیه و اله است و محمد به سوی علي (عليهما السلام) دعوت می کند:
«إنَّ عَلِيّاً آيَةٌ لِمُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله و سلم وَ إِنَّ مُحَمَّداً يَدْعُو إِلَى وَلَايَةِ عَلِيٍّ عليه السلام»
📓بحار الأنوار ؛ ج۲۳ ص۲۰۸
☑️ وصی در حضرت قرآن:
از جهت معنی شناسی غالباً معنای وصیت در حضرت قرآن، توصیه و سفارش های خداوند خطاب به انبیاء و خاتم الانبیاء (صلوات الله علیهم) است.
🖋 ذات اقدس الهی در حضرت قرآن با عنایت به مهم بودن وصیت، حتی در خصوص وصیت کردن عوام الناس برای بعد از موت خود نیز فرموده است:
✨«كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ»
خداوند دستور داده كه چون مرگ يكى از شما فرا رسید «إِنْ تَرَكَ خَيْراً» اگر داراى متاع دنيا است «الْوَصِيَّةُ لِلْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبينَ بِالْمَعْرُوفِ» براى پدر، مادر و خويشان به قدر متعارف وصيّت كنید «حَقًّا عَلَى الْمُتَّقين» به یقین این عمل ویژه پرهیزکاران است.
(سوره مبارکه بقره، آیه ۱٨۰)
⚜ حضرت سید المرسلین به این امر واجب، بسیار تأکید فرموده است:
«مَنْ مَاتَ بِغَيْرِ وَصِيَّةٍ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً».
هرکس بدون وصیت بمیرد، مانند زمان جاهلیت مرده است.
📓مجمع البیان ج ۱ ص ۴٩۴
📓مناقب آل ابی طالب ج ٣ ص ۴۶
🖋 با عنایت به فرمایش خاتم الانبیاء (صلی الله علیه وآله) استنباط می شود که وصیت فقط برای دیون و امور کوچک نیست و وصیت در خصوص امور دین و شرعیات، از اهمیت وافری برخوردار است.
🖋یکی از مواردی که در آیات شریفه حضرت قرآن به وصیت اشاره شده است، سوره مبارکه انعام می باشد:
✨ قلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلاَّ تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيَّاهُمْ وَ لا تَقْرَبُوا الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتي حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ.
➖به پدر و مادر نیکی کنید و فرزندانتان را از ترس فقر نکشید. ما شما و آن ها را روزی می دهیم و نزدیک کارهای قبیح چه آشکار باشد چه پنهان نروید و انسانی را که خداوند محترم شمرده، به قتل نرسانید مگر به حق، این چیزی است که خداوند شما را به آن وصیت و سفارش نموده شاید درک کنید.
(سوره مبارکه انعام، آیه۱۵۱)
➖ خداوند متعال در ختم آیه مبارکه فرموده اند: «ذلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ». ذات احدیت، سفارش یا وصیت مؤکد در خصوص نیکی به والدین و ... نموده است.
همچنین ذات باری تعالی موضوع توصيه و وصيّت انبياء (علیهم السلام) را مکررا عنوان می کند و به ایشان وصیت مي نماید. انبياء (علیهم السلام) هم به اوصياء خود، وصيّتهايي كردهاند.
🖋خداوند در سوره مبارکه شوری خطاب به رسول الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرموده است:
✨«شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّي بِهِ نُوحاً وَ الَّذِي أوْحَيْنا إلَيْكَ وَ ما وَصَّيْنا بِهِ إبْراهِيمَ وَ مُوسي وَ عِيسي»
«ما، هم به تو هم به پيامبران بزرگي كه قبل از تو بودند، مثل نوح، ابراهيم، موسي و عيسي، انبياي اولوالعزم (علیهم السلام) وصيّت كردهايم.»
(سوره مبارکه شوری، آیه۱٣)
۲۶
▫️▪️▫️▪️
▫️▪️▫️▪️
☑️ اما وصيّت خداوند، به پیامبر و ساير انبياء (صلوات الله علیهم) چه بوده است؟ «أنْ أقِيمُوا الدِّينَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ» ذات احدیت در این آیه شریفه می فرماید: پایه گذار شرع و دین من هستم و تنها وصيّت من به انبیاء و خاتم الانبیاء این است که دين را اقامه نمایید و در آن تفرقه ايجاد نكنيد.
✨اللَّهُ يَجْتَبي إِلَيْهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدي إِلَيْهِ مَنْ يُنيب
«خدا هرکس را که بخواهد به سوی دین جلب می کند و هرکسی به سوی او باز گردد، هدایت می کند.»
🖋 فعل "شرع" در ابتدای کریمه مذکور در لغت به معنای راه روشن و واضح می باشد. الشَّرْع، مصدر است، بعداً به صورت اسم براى راه، استعمال شده كه آن را شِرْع و شَرْع و شَرِيعَة نیز گفته اند، سپس براى راه خدايى و الهى استعاره شده است.
در این سطور واژه "یجتبی"، اجتباء در کلام نورانی حضرت آفریدگار استعمال شده است. در مفردات و مجمع البیان این گونه بیان شده است؛ اجْتِبَاء: جمع كردن است بطور اختيار و برگزيدن است. مانند «فَاجْتَباهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ و اصطفاء»، اختيار و اجتباء نظير هم اند.
📜 راغب در مجمع مي گويد: اصطفاء، تناول خالص شىء است چنانكه اختيار انتخاب خير و خوب آن ... به این معنا که گزينش، نصب امام و اوصیاء اختصاص و انحصار به خداوند دارد؛ اوست كه هر كس را بخواهد اجتباء می نماید و وصيّ خود قرار مي دهد.
📓قاموس قرآن، ج٢، ص۱۵، ج۴، ص۱٣۶
💠 ذات احدیت فرموده است: «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ» یعنی راه آشکار، واضح و مبیّن در دین و «أنْ أقِيمُوا الدِّينَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ» باز هم واژه دین در کریمه تکرار شده و نشان از اهمیت این موضوع دارد.
☑️ به این معنا که راه روشن و بارز در دین همان وصیتی است که خداوند به حضرات خاتم الانبیاء، نوح و انبیاء دیگر نموده است که دین را به پا دارید و اختلاف در آن نکنید.
⚜ حضرت السلطان علی بن موسی الرضا (علیهما السلام)، در کلام نورانی خود در خصوص این آیه شریفه می فرمایند:
«نَحْنُ النُّجَبَاءُ وَ نَحْنُ أَفْرَاطُ الْأَنْبِيَاءِ وَ نَحْنُ أَوْلَادُ الْأَوْصِيَاءِ وَ نَحْنُ الْمَخْصُوصُونَ فِي كِتَابِ اللَّهِ وَ نَحْنُ أَوْلَى النَّاسِ بِرَسُولِ اللَّهِ وَ نَحْنُ الَّذِينَ شَرَعَ اللَّهُ لَنَا دِينَهُ؛ فَقَالَ فِي كِتَابِهِ: شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ يَا مُحَمَّدُ وَ ما وَصَّيْنا بِهِ إِبْراهِيمَ وَ مُوسى وَ عِيسی»
➖ ما اهل بیت نجباء، و بازماندگان پيغمبران، و فرزندان اوصياء، و شخصيتهاى ممتاز كتاب خدا هستيم و ما به پيغمبر نزديك تر تا مردم ديگر هستیم، و ما کسانی هستیم که خدا دينش را براي ما تشریع و وضع کرد، چنانچه در آیه ۱۳ سوره مبارکه شوری فرمود: «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحا».
📓بصائر الدرجات فی فضایل آل محمد(صلی الله علیه و آله)، ج۱، ص۱٢۰
☑️ پس وصیت و سفارش خداوند به انبیاء که هدف رسالت آنان نیز می باشد، همان دین است. با عنایت به کلام نورانی آل الله در خصوص دین که فرموده اند: دین در نزد خداوند، اسلام و تسلیم به امر ولایت می باشد و این ولایت در بیان نورانی حضرت خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله) در روز غدیر واضح و مبرهن است که ولایت و وصایت امیرالمومنین (علیه السلام) و اولاد ایشان، می باشد.
🖋 این مبحث ادامه دارد....
▪️۲۷
▫️▪️▫️▪️
▫️▪️▫️▪️
▪️
☑️ «شرح حدیث شریف کساء»
📜 قسمت دهم (۵)
🔳🍃 فاَقْبَلَ عِنْدَ ذلِک اَبُوالْحَسَنِ عَلِی بْنُ اَبی طالِبٍ وَقالَ السَّلامُ عَلَیک یا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ فَقُلْتُ وَعَلَیک السَّلامُ یا اَبَا الْحَسَنِ وَ یا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ فَقالَ یا فاطِمَةُ اِنّی اَشَمُّ عِنْدَک رائِحَةً طَیبَةً کاَنَّها راَّئِحَةُ اَخی وَابْنِ عَمّی رَسُولِ اللَّهِ فَقُلْتُ نَعَمْ ها هُوَ مَعَ وَلَدَیک تَحْتَ الْکساَّءِ فَاَقْبَلَ عَلِی نَحْوَ الْکساَّءِ وَقالَ السَّلامُ عَلَیک یا رَسُولَ اللَّهِ اَتَاْذَنُ لی اَنْ اَکونَ مَعَکمْ تَحْتَ الْکساَّءِ قالَ لَهُ وَعَلَیک السَّلامُ یا اَخی یا وَصِیی وَخَلیفَتی وَصاحِبَ لِواَّئی قَدْ اَذِنْتُ لَک فَدَخَلَ عَلِی تَحْتَ الْکساَّءِ
✍ در ادامه فراز شریف فوق به تکمیل مبحث شأن وصایت حضرت علی علیه السلام می پردازیم.
☑️ شیعه بر این باور است که وصایت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) امری منصوص و نشئتگرفته از آیات و روایات نبوی (صلی الله علیه و آله) است.
➖آیات متعددی، همچون آیه ولایت و روایات متواتر و معتبر بسیاری، مانند حدیث غدیر و حدیث ثقلین و دهها ادلّه و شواهد تاریخی و ادبی دیگر بر انتصاب امیرالمؤمنین (علیه السلام) از سوی خدا و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) برای وصایت و جانشینی، دلالت تام دارند.
🔹 شیعیان از قرون نخستین اسلامی درصدد اثبات منصوص بودن وصایت امیرالمؤمنین (علیه السلام) و دیگر ائمه (علیهم السلام) بودند و حاصل این تلاشها، تألیف صدها کتاب ارزشمند در این زمینه است. عالمان شیعی نه تنها به جمعآوری روایات شیعه دراینباره اقدام کردهاند، بلکه روایات کتب عامه را نیز گردآوری کردند. آغاز این روش به صورت فراگیر از قرن ششم با تألیف عمدة عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبرار اثر ابنبطریق (م ۶۰۰ ق.) بوده است. بعد از او سید ابنطاووس (م ۶۶۴ ق.) هم با نگارش الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف به این روش رویآورد. این شیوه تا عصر حاضر نیز تداوم یافت و ثمره آن تألیف دهها کتاب ارزشمند از جمله عبقات الأنوار فی إمامة الأئمة الأطهار تألیف علامه میرحامدحسین هندی (م ۱۳۰۶ ق.) بوده است.
🔘 در ادامه به برخی از آیات و روایاتی که دالّ بر منصوص بودن وصایت امام علی (علیه السلام) میباشد، اشاره می شود.
🖋 در چند آیه از قرآن کریم اشارات قطعی وجود دارد که به گواهی مفسرین، بر وصایت حضرت علی (علیه السلام) دلالت دارند. تحلیل درونمتنی این آیات و روایات نیز به طور قطع اثبات میکند که مراد از این آیات وصایت و جانشینی امام علی (علیه السلام) است.
بر اساس روایات، آیات انذار و تبلیغ و اکمال دین در ارتباط با وصایت حضرت علی علیه السلام نازل شدهاند.
⚜ بنا بر روایتی، پیامبر (صلی الله علیه و آله) بعد از نزول آیه انذار: «وَ أَنذِرْ عَشِیرَتَک الْأَقْرَبِین» (سوره شعراء: آیه ۲۱۴)، نزدیکان خود را دعوت کرد و فرمود: «کدام یک از شما شریک رنجهای من و کمک کار در ادای رسالت من میشود تا او برادر و وصی و خلیفه من در میان شما باشد؟» حضرت علی (علیه السلام) میفرماید: «همه افراد سکوت کردند و کسی ندای پیامبر را پاسخ مثبت نداد. امّا من که کوچکترینشان بودم گفتم: «أنا یا نبی اللّه أکون وزیرک علیه؛ من ای پیامبر خداصلی الله علیه و آله وزیر و مددکار تو میشوم». پیامبرصلی الله علیه و آله گردن مرا گرفت و فرمود: «إنّ هذا أخی و وصیای و خلیفتی فیکم. فاسمعوا له و أطیعوا؛ این، برادر و وصی و خلیفه من در میان شما است. از او فرمان برید و به گفته و دستورش گوش فرا دهید»
📓الغدیر، ج۲، ص۲۷۸
📓تعلیقات احقاق الحق، ج۴، ص۶۶ و ۷۰
☑️ آیه تبلیغ، سبب نزول حدیث غدیر بوده است.
✨«یأَایهَّا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیک مِن رَّبک وَ إِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللَّهُ یعْصِمُک مِنَ النَّاسِ»
(سوره مائده: آیه ۶۷)
🔰 در تفاسیر در باره این شریفه آمده : «دربارۀ علی (علیه السلام) نازل شد و خداوند به پیامبر (صلی الله علیه و آله) دستور داد تا دربارۀ او ابلاغ کند، بنابراین پیامبر (صلی الله علیه و آله) دست علی را گرفت و گفت: هر که من مولای اویم علی نیز مولای او است» .
📚بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۹۰/ بشارهًْ المصطفی، ص۲۴۳/ شواهدالتنزیل، ج۱، ص۲۵۱
۲۸
▫️▪️▫️▪️
▫️▪️▫️▪️
🖋 دربارۀ دلالت آیه بر وصایت علی (علیه السلام) باید گفت تنها امری که ابلاغ نکردن آن برابر بود با ابلاغ نکردن همۀ رسالت پیغمبر (صلی الله علیه و آله) [وَ إِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ] مسئلۀ جانشینی آن حضرت بود؛ چراکه رسالت پیامبر (صلی الله علیه و آله) در صورتی امتداد مییابد که برای نبوت، جانشینی باشد تا قوامدهندۀ دین باشد؛ بنابراین موضوع مورد تبلیغ در این آیه همان وصایت و خلافت امام علی (علیه السلام) است. دلیل این ادعا این است که سورۀ مائده از جمله آخرین سورههای نازل شده است و تا این هنگام موضوعات مهم دین از جمله توحید، نبوت، معاد، نماز، جهاد نازل شده بود و آنچه تا به آن روز اعلان عمومی نشده بود و از مسلمین بر آن بیعت گرفته نشده بود، همان وصایت و جانشنی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) بود؛ روایات سبب نزول آیه نیز مؤید همین مطلب است.
☑️ واقعۀ غدیر، سبب نزول آیه اکمال بوده است
✨ «...الْیوْمَ یئسَ الَّذِینَ کفَرُواْ مِن دِینِکمْ فَلَا تخَشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ وَ أَتمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتی وَ رَضِیتُ لَکمُ الْاسْلَامَ دِینًا...»
(سوره مائده: آیه ۳)
🔰 در تفاسیر سبب نزول آیه را اینگونه نقل میکنند: «هنگامی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) علی علیه السلام را در غدیر خم نصب کرد و او را با ولایت مورد ندا قرار داد، جبرئیل بر او با این آیه نازل شد: «ألیوم أکملت لکم دینکم و ...» . پیامبر صلی الله علیه و آله بعد از نزول آیه شریفه فرمودند: «اللّه أکبر علی إکمال الدین و إتمام النعمة و رضا الرب برسالتی و الولایة لعلی» .
📓کشف اليقين ج ۱، ص ۳۹۵
📓عوالم العلوم ج ۱۵، ص ۶۳
☑️ در این آیه چهار ویژگی برای «الیوم» ذکر شده است: «روز یأس کافران، روز اکمال دین، روز اتمام نعمت و روزی که اسلام به عنوان دین، مورد رضایت الاهی قرار گرفت». آنچه که میتواند این ویژگیهای چهارگانۀ آیه را دربرداشته باشد، نصب امام علی (علیه السلام) به وصایت و جانشینی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در روز غدیر است، زیرا کفار وقتی ببینند بعد از رحلت نبی (صلی الله علیه و آله) کسی هست که راه او را ادامه دهد، دچار یأس و ناامیدی خواهند شد.
در سال پایانی عمر پیامبر (صلی الله علیه و آله) که اسلام به شوکت و جلال خود رسیده بود، بیشترین امید کفار (اعم از منافقین و مشرکین، یهود، نصاری و مجوس) برای نابودی اسلام، نبود جانشین برای پیامبر (صلی الله علیه و آله) بود. نگاهی به سرگذشت ادیان پیشین، بیانگر این واقعیت است که دین در صورتی میتواند تداوم داشته باشد که بعد از رحلت آورندگان آن دین، افرادی به عنوان جانشین باشند که از جهت کارایی همانند آورندگان دین باشند تا دین را از خطر تحریف و دگرگونی حفظ کنند . بر همین اساس، پیامبر صلی الله علیه و آله امام علی علیه السلام را به جانشینی خود انتصاب کرد و این جانشینی، یأس کفار را فراهم کرد.
📜 روایات متعددی در منابع شیعه و سنی نقل شده است مبنی بر اینکه امام علی علیه السلام از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله به وصایت و جانشینی انتخاب شده است که در اینجا به تعدادی از این روایات استناد میشود.
🖋حدیث غدیر به اتفاق فریقین، هنگام برگشت پیامبر (صلی الله علیه و آله) و مسلمانان از حجة الوداع در منطقهای به نام غدیر خم از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله) در خطاب به مسلمین ایراد شد.
💠رسول اکرم صلّی الله علیه و آله در چند فراز از خطبه غدیریه از امیر الموحدین علی علیه السّلام به عنوان وصی خود یاد می کنند و ائمه پس از ایشان (علیهم السّلام) را خیر الاوصیاء می نامند.
در این حدیث که خطبهای طولانی است، حضرت رسول صلی الله علیه و آله بعد از اینکه فرمود: «أ لست أولی بالمؤمنین من أنفسهم؟»، دست امام علی علیه السلام را بالا برد و فرمود:
⚜«هان مردمان ! در قرآن اندیشه کنید و ژرفی آیات آن را دریابید و بر محکماتش نظر کنید و از متشابهاتش پیروی ننمایید . پس به خدا سوگند که باطن ها و تفسیر آن را آشکار نمی کند مگر همین که دست و بازوی او را گرفته و بالا آورده ام و اعلام می دارم که : هر آن که من سرپرست اویم ، این علی سرپرست اوست . و او علی بن ابی طالب است ؛ برادر و وصی من که سرپرستی و ولایت او حکمی است از سوی خدا که بر من فرستاده شده است ».
📓الاحتجاج ج ۱، ص ۵۵
📓بحار الأنوار ج ۳۷، ص ۲۰۱
📓البرهان في تفسير القرآن ج ۲، ص ۲۲۷
▪️۲۹
▫️▪️▫️▪️