باسمه تعالی
گزیده ای از سخنان علامه جوادی آملی
💠 عدل در دولت و مردم
▪️ اینكه در قرآن و غیر قرآن به ما نگفتند نماز بخوانید، بلکه به ما گفتند نماز را اقامه كنید سرّش آن است كه این #كتاب_حكیم است: ﴿وَ الْقُرْآنِ الْحَكِیم﴾،[1] كتاب حكیم حرف های حكیمانه می زند؛ اگر نماز #ستون_دین است، نباید بگوید نماز بخوان، چون ستون خواندنی نیست، باید بگوید ستون را اقامه بكن؛ یعنی این ستون را به پا بدار، تا صدر و ساقه حرفش هماهنگ باشد. #عدل ستون یك جامعه است؛ لذا گفتند مردم خودشان باید قیام كنند تا این ستون استوار باشد، منتها فرق در نماز و عدل این است: می گوید خود #عادل ستون جامعه، امنیت جامعه، استقلال جامعه و آزادی جامعه است؛ لذا جامعه باید از افرادی كه ستون گونه اند تشكیل بشود. اگر خیمه را ستون ها نگه می دارند، حكومت را #عادل_ها نگه می دارند. اقامه عدل یك مطلب است، دقیق‌تر از آن عادل بودن [كه] مطلب دیگر است. اگر كسی #عادل بود #عاقل است، اگر كسی عادلِ عاقل بود #ستون_حكومت است و آن حكومت می ماند! آن جامعه می ماند! از امنیت برخوردار است و از آزادی متنعّم است. در سوره مباركه «حدید» فرمود: ﴿لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط﴾[2] مردم به قسط قیام بكنند؛ یعنی عدل را زنده كنند، خودشان عادل بشوند، وقتی عادل شدند می شوند #ستون_جامعه. از مردان بزرگ تعبیر می كنند [كه] اینها ستون یك ملت اند، اینها عمود دین اند، عماد دین اند، عماد الملّة هستند و مانند آن.
▪️ سالار شهیدان #حسین_بن_علی_بن_ابی_طالب (سلام الله علیه) دید نه‌تنها در دولتمردان از عدل و قسط خبری نیست، در توده مردم هم بشرح ایضاً [همچنین]. فرمود: مگر نمی بینید كه به حق عمل نمی شود؟ كسی به نام حكومت اسلامی بت فروشی می كند دیگران هم ساكت اند! ابوریحان بیرونی در تحقیق ما للهند می گوید معاویه این بت هایی كه از منطقه های غرب شام به غنیمت گرفته بودند را مرصعاً از راه دریا و كشتی برای سلاطین هند می فرستاد و با بت فروشی بر ثروت خود می اندوخت.[3] كسی به عنوان خلیفه رسمی مسلمان ها به گمان خود، با بت فروش بخواهد ثروت تهیه كند و كسی فریاد برنیاورد معلوم می شود هم دولتمردان سقوط كرده اند، هم شهروندان آن دولت؛ این شده ظلم، آن هم #ظلم_عظیم كه ﴿إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِیمٌ﴾[4]. وقتی توحید كه #عدل_محض است رخت بربندد، بت پرستی كه به تعبیر قرآن كریم ظلم عظیم است بیاید و شرك كه #بدترین_ظلم است در دل رسوخ كند، #اخلاق_فاسد هم به دنبال عقاید ظهور می كند، احكام فقهی و حقوقی هم به دنبال اخلاق فاسدند. ملّتی كه از #عقیده_ناب برخوردار است متخلّق خواهد بود [و] یك امّت متخلّق احكام فقهی و حقوقی را رعایت می كند. كسی كه اصل استواری ندارد، چگونه فرع اخلاقی پیدا می كند؟
[1]. سوره یس، آیه 2.
[2]. سوره حدید، آیه 25.
[3]. تحقیق ما للهند، ص87؛ «و إلى السبب الأول ذهب معاویة فی أصنام «سقلیة» لمّا فتحت فی سنة ثلاث وخمسین فی الصائفة وخمل منها أصنام الذهب مكلّلة مرصّعة بالجواهر فبعث بها إلى «السند» لتباع هناك من ملوكهم فإنّه رأى بیعها قائمة أثمن الدینار دینارا وأعرض عن الآفة الأخیرة فی حكم الإیالة لا الدیانة».
[4]. سوره لقمان، آیه 13.
📚 سخنرانی محرم
تاریخ: 1384/11/12
نمی از دریای حکمت علامه جوادی آملی حفظه الله
🚩 عدالت خواهی امام حسین (علیه السلام)، کلید عقلانیت و امنیت جامعه
▫️ گرچه همه بركات دین، اعم از عقاید، اخلاق، فقه و حقوق، مرهون نهضت سالار شهیدان (علیه السلام) است، لكن عنصر محوری این قیام الهی را #عدالت_خواهی آن حضرت تشكیل می دهد؛ زیرا در سایه عدالت، هم امنیت تأمین است هم اقتصاد و فرهنگ بیمه است و هم استقلال و آزادی حاصل است.
▫️ خدای سبحان برای بر‌قراری نظم جامعه، همگان را به #عدل دعوت كرده است و رسول گرامی اسلام (علیه و علی آله آلاف التحیة والثناء) فرمود من مأمور به اجرای عدل هستم؛ اگر خدا امر كرد، من مأمور اجرایم: ﴿وَأُمِرْتُ لأَعْدِلَ بَینَكُمُ﴾.
با عدل، مردم، امنیت را احساس می كنند و كسی به دیگری ستم نمی كند؛ نه بی راهه می رود نه راه دیگری را می بندد؛ نه زیر بار ستم می رود نه ستمگری را امضا می كند؛ هم كشورشان تأمین است هم جامعه شان تأمین است هم مسائل فردی‌شان حاصل است.
▫️ ما هر مشكلی چه در دولتمردان چه در شهروندان عادی داشته باشیم، می بینیم محصول بی عدالتی است. اگر كسی از حدّ خود گذشت، مزاحم دیگری است و این مزاحمت، با امنیت هماهنگ نیست.
نهضت سالار شهیدان حسین بن علی بن ابی طالب برای این است كه
ـ ما هم #حقوق_خود_را_بشناسیم و در استیفای آن كوتاهی نكنیم
ـ و هم حقوق دیگران را به رسمیت بشناسیم و در تأدیه آن كوتاهی نكنیم.
اگر جامعه ای #عادل باشد یقیناً #عاقل هم است.
👈 عقل و عدل، هماهنگِ هم اند. نهضت حسین بن علی یعنی مردم را عاقل كردن یعنی مردم را عادل كردن.
▫️ ذات اقدس الهی می فرماید: ﴿إِنَّ اللَّهَ یأمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِیتَاءِ ذِى الْقُرْبَی﴾؛ خدا امر می كند كه مردم عادل باشند. وقتی خدای سبحان فرمود من شما را به عدل دعوت می كنم، اول كسی كه گفت من مأمور اجرای عدل هستم، خود پیامبر است فرمود: ﴿وَأُمِرْتُ لأَعْدِلَ بَینَكُمُ﴾. سالار شهیدان حسین بن علی بن ابی طالب، عنصر محوری قیام خود را همین قرار داد؛ فرمود:
ـ مگر نمی بینید ظلم می شود
ـ مگر نمی بینید به عدل عمل نمی شود
ـ مگر نمی بینید به حق عمل نمی شود
ـ مگر نمی بینید از باطل صرف نظر نمی كنند!
▫️ اگر وجود مبارك ابی عبد‌الله از رسول گرامی است که «حُسَیْنٌ مِنِّی» و اگر پیامبر، مأمور اجرای عدل است، وجود مبارك حسین بن علی هم همین است. مبارزه با ستم یعنی مبارزه با بی عدلی!
در جریان سیدالشهداء، در حقیقت انسان برای #مظلومیت_عدل_و_عقل اشك می ریزد.