*سوریه نوشت*
به اقتضای حضور سال اخیر در سوریه و البته کمی مطالعه در فضای خاورمیانه ، عزیزان انتظار داشتند که حقیر بیشتر بنویسم. طبعا من رسانه ای نیستم و تخصصی هم در این مجال ندارم اما از باب کمک به تأملات دوستان در چند قسمت یادداشت هایی را به شکل ذیل تقدیم خواهم کرد :
۱) در خدمت یا خیانت بشار اسد
۲) سوریه و بحران دولت - ملت
۳) دولت های ضعیف؛ راهبرد رژیم
۴) اقتصاد ورشکسته و مزیتی که ما نداشتیم
۵) دو صد گفته چون نیم کردار نیست !
۶) آینده ای که روشن نمی نماید
۷) ما و حرف نزدن هایمان
۸) انتظارات نابجا
https://eitaa.com/monib_ghatrani
3️⃣ دولت های ضعیف؛ راهبرد رژیم
🔸 رهبری معظم انقلاب در فرمایشات خود در روز چهارشنبه بر نقش آمریکا و اسرائیل در ماجرای سوریه تاکیدی بسیار داشتند؛ حال آن که بسیاری از رسانه ها و کانال های انقلابی بیشتر به سمت خطرانگاری از گروه های مسلح و یا حتی ترکیه می روند که به نظر میرسد تحلیلی بشدت خطا است.
🔸 فارغ از چگونگی تطبیق راهبرد رژیم بر صحنه فعلی سوریه که امری روشن و واضح است، باید به بعدی از ابعاد این راهبرد اشاره کنیم که باید خطر آن را دیگر جوامع مسلمان و به شکل مشخص ایران، ترکیه و عربستان درک کنند.
رژیم صهیونستی در پهنه اشغالی کنونی خود چند ویژگی دارد :
▪️ وسعت نسبتا کم ( به اندازه یکی از استان های کشور مانند گلستان یا ایلام)
▪️ جمعیت پایین
▪️نداشتن عمق راهبردی
🔸 این ویژگیها لاجرم باعث میگردد که رژیم، با دولتهای قوی در منطقه(با هر گرایشی که باشد) مخالفت کند؛ چرا که اساسا هر دولتی در منطقه چه اسلامگرا، چه پادشاهی، چه عربی و ... از زاویه نگاه سران رژیم خطر بالقوهای است که ممکن است روزی علیه او بکارگرفته شود. از این رو ایدهآل او این است که اساسا دولتی قوی در منطقه شکل نگیرد؛
🔸 خوب است به نقشه کنشگران عربی منطقه در این 50 سال اخیر نگاهی بیندازیم. در دهه 60 و 70 و 80 میلادی سه کشور عربی به دلیل مزیت های ایدئولوژیک، تاریخی و اقتصادی سردمدار بسیاری از تحولات در خاورمیانه بودند: مصر، عراق و سوریه
کشورهایی دارای تاریخ، جغرافیای نسبتا وسیع، جمعیتی که بتوان بر آن متکی بود و ...
⁉️ در روندی هر سه کشور از گردونه اثرگذاری حذف شده اند. مصر درگیر مشکلات داخلی خود است و دیگر پرچمداری سابق را ندارد، در عراق خسته از جنگ های مختلف دیگر کسی از رهبری جهان عرب سخن نمیگوید و سوریه نیز حالا پس از جنگی خانمانسوز به نقطهای رسیده که حتی توان حمایت از خاک خود را نیز ندارد.
🔸 ایدهآلی که برای رژیم و محور غربی وجود دارد کشورکهایی است که به سختی میتوان آنها را در مفهوم یک دولت مدرن نیز جای داد؛ قطر و امارات متحده عربی
دولتهایی که استعداد تبدیل شدن به قدرت بزرگ منطقهای را ندارند چرا که لازمه چنین امری ویژگیهایی ذاتی مانند خاک، ملت(جمعیت) و تاریخ است که از هر سه بیبهره هستند. ممکن است این کشورها به قدرت اقتصادی و یا حتی رسانهای تبدیل شوند(کما این که امروزه هستند) اما این بدان معنا نیست که میتوانند نقشی مستقل ایفا کنند بلکه بدون پشتوانه خارجی امکان دفاع از خود را نیز ندارند(رجوع کنید به بحران روابط میان قطر و کشورهای عربی و هم چنین اشغال چند ساعته کویت توسط عراق)
حالا که کار عراق، سوریه و مصر به اینجا کشیده شده است، قدم بعدی سه کشور قدرتمند منطقه است:
🇮🇷 جمهوری اسلامی ایران
🇹🇷 ترکیه
🇸🇦 عربستان سعودی
وجود چنین کشورهایی با موجودیت فعلی برای رژیم تهدید است و طبیعتا تا به ضعف مفرط کشاندن آنها و یا تقسیمشان از پای نخواهد نشست.
🔸 شاید حالا روشنتر شود که چرا رژیم ظرف دو الی سه روز تمام پایگاههای نظامی سوریه را در هم کوبید و امکان برخاستن دولتی قوی در سوریه را تا دههها به عقب انداخت ؟ کشوری که همین الآن برای رسیدن به نقطه قبل جنگ 2011 نیاز به سالها تلاش دارد.
پ.ن:
چند سال قبل خانم نادیه مصطفی و همکارانشان در مرکز الحضارة مصر ، تاکید بر چهار دولت در منطقه و همکاری میان ایشان داشتند تا بتوان بر مشکلات منطقه ای فائق آمد: مصر، ایران، عربستان و ترکیه
و مبتنی بر همین مساله هم گفت و گوهایی حول سوریه در دوران مرسی صورت گرفت که البته این طرح و این گفت وگوها بی نتیجه ماند.
https://eitaa.com/monib_ghatrani