💥چرا در جهان اسلام، #فیلسوف‌آزادی نداریم؟ چرا در فلسفه‌اسلامی، مقوله #آزادی پرداخته نمی‌شود؟ 🔸یکی از چالش‌های فکری، در تاریخ تفکر فلسفی در جهان اسلام، حل نسبت میان #علیت‌واختیار است. یکسوی این ماجرای فلسفی، متکلمین قرار دارند با اصرار بر #اِختیار و سوی دیگر، فلاسفه هستند با دغدغه حفظ #قانون‌علیت. هنوز هم این چالش به پاسخ درخوری دست نیافته است و این گفتگوها باقی است. هرچند به نظر می‌رسد، در دوران معاصر با ظهور برخی #مکاتب‌فلسفی، و تبرز برخی اندیشه‌های جدی، راهی برای برون رفت و دستیابی به پاسخ‌های نوین ایجاد شده است. (تفصیل این ماجرا در پرونده علمی مختص به این موضوع خواهد آمد، ان‌شاءالله) 🔸در جهان اسلام، فیلسوف آزادی نداریم؛ چرا که مقوله آزادی، از خاستگاه «قدرتِ‌اختیار» انسان برمی‌خیزد، آنجایی که #اِراده‌آزاد معنادار می‌گردد. و این همان نقطه‌ای است که، فلاسفه مسلمان، مصرند به اینکه، نباید بیرون از رابطه علیتی تعریف گردد. رابطه علیتی، برای ایشان مهمترین تصویر از ارتباط میان موجودات با خالق متعال است. این رابطه چنان حاکم است که، #اِراده هم به عنوان #جزء‌اخیر علت تامه در یکی از حلقات آن تعریف می‌شود. فلذا با اینکه، در انسان‌شناسی به موضوع اراده انسان اشاره می‌شود، لیکن در تبیین فرآیند صدور فعل از انسان، اِراده را منحل در رابطه علیتی می‌کنند، به عبارتی، ذیل آن رابطه قرار می‌دهند. و از این‌روی است که، آنچه در این اندیشه، جلوه بیشتری دارد، #قانون‌ِعلیت است نه #آزادی‌اراده. 🔸قصد ندارم بگویم که، متکلمین به صواب رفته‌اند یا فلاسفه، ضمن آنکه اصرار دارم به اینکه به #دغدغه‌های هر دو طرف باید توجه شود و بدون در نظر گرفتن مقاصد و اغراض ایشان نباید به نقد کلام آنها پرداخت. با این وصف، با در نظر گرفتن این نکته، می‌توان بیان نمود که، آنچه در فلسفه اسلامی برجستگی بیشتری دارد #فلسفه‌قانون است نه #فلسفه‌آزادی. @monir_ol_din