چرا به وجود مقدس امام زمان(عج)، اباصالح می گویند؟ #کنیه_اباصالح #القاب_امام_زمان ✍️✍️حجت الاسلام و المسلمین جعفری يكى از كنيه هايى كه امام مهدى عليه السلام بِدان شهرت يافته، اباصالح است امّا در هيچ يك از منابع كهنِ حديثى و تاريخى، چنين لقبى براى ايشان يافت نشد آنچه در برخى از احاديث آمده، عنوان صالح يا اباصالح براى راه نماى گم شدگان در بيابان است متن حديثى كه از امام صادق عليه السلام روايت شده، اين است إذا ضَلَلتَ عَنِ الطَّريقِ فَنادِ يا صالِحُ أو يا أباصالِحٍ أرشِدونا إلَى الطَّريقِ يَرحَمْكُمُ اللَّهُ(1) هر گاه راه را گم كردى، صدا بزن يا صالح! يا بگو يا أباصالح! راه را به ما نشان دهيد خداوند، شما را رحمت كند! و رُوِىَ أنَّ البَّرَ مُوَكَّلٌ بِهِ صالِحٌ وَ البَحرَ مُوَكَّلٌ بِهِ حَمزَةُ(2) روايت شده است كه بخش خشكى زمين به صالح سپرده شده است و بخش دريايى آن، در حمايت حمزه قرار گرفته است. اين دو حديث را شيخ صدوق در كتاب من لايحضره الفقيه نقل كرده؛ ولى نه او و نه هيچ يك از شارحان اين كتاب، لقب ياد شده را بر امام مهدى عليه السلام تطبيق نكرده اند همچنين سيّد ابن طاووس و جزائرى گفته اند كه صالح، جنّى است كه وظيفه اش امداد رسانى به كسانى است كه راه را گُم كرده اند(3) بر اين اساس بايد ديد از چه تاريخى و چگونه لقب اباصالح براى امام مهدى عليه السلام رواج يافته است در بررسى هايى كه انجام گرفت، تا قرن يازدهم هجرى، گزارشى حاكى از كاربرد اين لقب براى امام مهدى عليه السلام يافت نشد؛ ليكن علّامه مجلسى به نقل از پدر خود به نقل از شخصى با نام امير اسحاق استرآبادى، حكايتى نقل مى كند كه او در راه مكّه پس از گم شدن، با گفتن جمله ياصالح! يا أبا صالح! ارشدونى إلى الطريق شخصى را يافته كه به او كمك كرده و او را به سرعت به مكّه رسانده است برداشت شخصى او اين بوده كه اين شخص، امام مهدى عليه السلام است ولى؛ دليلى بر اين امر نياورده است گفتنى است كه محدّث نورى نيز حكاياتى مشابه را در كتاب جنّة المأوى نقل كرده؛ ولى خود تصريح نموده كه اين حكايات، بر اين كه شخص راه نما، امام مهدى عليه السلام بوده، دلالتى ندارند(4) بنابر اين تاكنون، دليلى بر اين كه اباصالح يكى از القاب امام مهدى عليه السلام باشد، يافت نشد و آنچه سبب رواج اين لقب براى ايشان از قرن يازدهم به بعد شده، حكاياتِ ياد شده اند كه دلالتى بر اين معنا ندارند 📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚 پی نوشت ها: 1. كتاب من لايحضره الفقيه، ج ۲، ص ۲۹۸، ح ۲۵۰۶. 2. كتاب من لايحضره الفقيه، ج ۲ ص ۲۹۸، ح ۲۵۰۷. 3. الأمان من أخطار الأسفار، ص ۱۲۳. 4. جنّة المأوى، ص ۲۹۳.